Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Vereeniging "Inrigting tot behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders"

Naam Vereeniging "Inrigting tot behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders"
Plaats Groningen
Provincie Groningen
Begindatum 1879 (oprichting)
Einddatum 1932 (laatste vermelding)
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Gehandicapten
Werkingsgebied Regionaal
Doelstelling

het instandhouden van de inrichting tot a. de behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders; b. bevordering van het onderwijs in de oogheelkunde aan de Universiteit te Groningen (Goossens)

Activiteit

Naast en met de zorg voor ooglijders groeide ook de onderwijstaak van de instelling, zelfs zozeer dat Van Zanten stelt: 'De inrichting behoort dus vooral uit een universitair oogpunt beschouwd te worden en is vooral met het oog op het onderwijs ingericht'. (p. 252)

Kosteloze poliklinische behandeling van armen, f. 1 voor de overigen.

Oprichters

oprichter: prof. dr. M.E. Mulder, hoogleraar oogheelkunde aan de universiteit Groningen.

Eigen gebouw (adres)

'Eind 1879 kocht men een oud gebouw aan de Munnekeholm tegenover het academisch ziekenhuis, dat op 13 november 1879 na afbraak en herstel in gebruik kon worden genomen als inrichting. Het bezoek aan de kliniek was echter zo groot, dat het gebouw te klein werd en men moest omzien naar een grotere ruimte. Deze vond men in de Zuidersingelstraat (thans Ubbo Emmiusstraat nr. 30), waar, op een door de slechting der vestingwallen verkregen, vrij stuk land, reeds in 1886 een nieuw gebouw kon worden geopend. Delen ervan werden gesloopt. Op 11 april 1900 kon het vernieuwde pand heropend worden.' (inventaris)

Koninklijk Besluit 9 januari 1882 nr. 7
Staatscourant

31-03-1882

Goossens van Eyndhove nr. (uitleg)
Het nummer waaronder de vereniging is opgenomen in: A.E.G. Goossens van Eyndhove, De vereenigingen erkend krachtens de wet van 22 april 1855 (Stbl. 32) (Den Haag 1891). Dit repertorium bevat alle verenigingen die tussen 1855 en 1890 erkenning hadden gekregen krachtens de Wet op de Vereniging van 1855. Goossens van Eyndhove stelde het repertorium samen op basis van de Staatscourant, waarin de statuten van alle erkende verenigingen gepubliceerd werden. Hij nam daaruit op: de naam van de vereniging, de plaats van vestiging, de doelstelling, de datum en het nummer van het Koninklijk Besluit en de datum van de Staatscourant waarin de statuten afgedrukt stonden.
1533
Verantwoording gegevens

J.H. van Zanten, Armenzorg in Nederland deel V, gemeente Groningen (Amsterdam 1897) 251-256. (bewerkt door J.H.van Z. in opdracht der Vereeniging voor de Staatshuishoudkunde en de Statistiek)

gegevens ontleend aan de inventaris van het verenigingsarchief, zo de laatste vermelding aan de archiefperiode

Opmerkingen

De inleiding van de inventaris vermeldt dat Dr. Mulder in 1879 de vereniging stichtte genaamd: Inrichting tot behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders; haar statuten werden goedgekeurd bij K.B. van 9 januari 1892 nr. 7.

De rubriek 'Berichten Binnenland' in: Nederlandsch Tijdschrift voor Geneeskunde tevens orgaan der Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst 30e jrg. (1894) II, 190 vermeldt dat in 1894 het eerste jaarverslag van de vereniging was verschenen, volgens welk in 1893 1172 papiënten waren behandeld, waarvan 135 ook verpleegd werden.'

Inkomsten:

De verpleegkosten (bedragen f. 0,70 per dag voor door armbesturen in de provincie opgenomen patienten en f. 1 voor niet-Groningers, particulieren en voor eigen rekening opgenomen lijders; bij ópname voor rekening armbestuur: 0,25 per dag. Dat dekt de werkelijke kosten niet, daarvoor zijn subsidies, bijdragen van particulieren, giften en legaten; voorts: contributies van leden, d.w.z. zij die f. 5 jaarlijks of f. 100 ineens geven) en donateurs (zij die minder geven).

Van Zanten geeft tabellen van aantallen behandelde en opgenomen patienten, totalen der inkomsten, totalen der uitgaven. De geneesheer-directeur van de inrichting is altijd (de) hoogleraar oogheelkunde aan de universiteit.

In 1932 ging de inrichting op in de nieuwe nu nog bestaande oogheelkundige kliniek op het terrein van het academisch ziekenhuis te Groningen.

Archief

Het archief van de Vereeniging Inrigting tot behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders wordt onder toegangsnummer 1185 bewaard in de Groninger Achieven.

Verslagen van de inrichting worden onder inv. nr. 73 bewaard in de verzameling verslagen die berust in het gemeentearchief van Groningen.

Toon archiefinfo
Verberg archiefinfo

Naam archiefbewaarplaats Groninger archieven
Naam collectie Archief van de inrichting tot behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders 1881 - 1932
Beheersnummer 1185
Toegang inventaris
Statuten ja

Statuten, 1881, kladexemplaar.

K.B. van 9 januari 1882 nr. 7, houdende goedkeuring der statuten.

Notulen ja

Notulen van vergaderingen, 1893 - 1921.

Correspondentie ja

Ingekomen stukken, 1884 en 1932.

Financiƫle stukken ja

Schuldbekentenis onder hypothecair verband, groot ƒ 10.000,-- ten laste van de inrichting tot behandeling en verpleging van minvermogende ooglijders te Groningen en ten bate van Bernard Eiso van Hoorn en zijn vrouw Frederika Helena Grein te Groningen, 1885 mei 13.

Stukken betreffende het financiele beheer;

Kasboek, 1903 - 1921;

Stukken betreffende legaten, 1906 en 1915.