Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Protestantsche Vereeniging tot Ziekenverpleging onder de naam "Diaconessenhuis te Breda"

Naam Protestantsche Vereeniging tot Ziekenverpleging onder de naam "Diaconessenhuis te Breda"
Alternatieve namen
  • Vereeniging tot stichting en instandhouding van een Diaconessenhuis (vanaf november 1892)
Plaats Breda
Provincie Noord-Brabant
Begindatum 1 maart 1890 (oprichting)
Einddatum
Levensbeschouwing protestants
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Zieken
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen en vrouwen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

Het opleiden en huisvesten van protestantsche vrouwen om zich geheel en al en onbaatzuchtig te wijden aan ziekenverpleging.

Activiteit

Het oprichten en instandhouden van het Diaconessenhuis, waar zieken worden verpleegd, maar ook zieken aan huis worden bezocht en verzorgd en worden voorzien van etenskaarten, melk en eieren. (Blankenberg)

Werkt samen met

Vereeniging "Diaconessen-Inrichting" te Den Haag, opgericht in 1865.

Oprichters

J.W. Berkelbach van Sprenkel, predikant van de Hervormde gemeente te Breda en T.J.J. Gori, huisarts.

Beschermheren -of vrouwen

Koningin-moeder Emma werd eerst in 1902 beschermvrouwe; vóór die tijd deed zij wel schenkingen.

Bestuursleden

Als de eerste bestuursleden ds. J.W. Berkelbach van Sprenkel, voorzitter, H.E. Antink, penningmeester en E.R.E. Brants, secretaris, de een na de ander moeten opstappen wegens verhuizing of anderszins wordt de leiding van huis en vereniging op 22 april 1892 formeel overgenomen door een comité van vijf vrouwen, te weten: mevr. Gori-Van Emden, presidente, mevr. Stutterheim-van 't Hooft, mevr.Kuijck-Pel Rijcken, mej. A. Sutherland, secretaresse en mej. N. Koomans, penningmeesteresse.

Eigen gebouw (adres)

De inrichting werd gestart in een huurhuis, pand Middellaan C 678, later huisnummer 10.

In 1893 was bijna f. 5000 vergaard; voor dat bedrag werd een eigen pand aan de Nieuwe Huizen aangekocht, dat op 1 mei 1894 betrokken kon worden. Eerst in 1903 kon het Ziekenhuis op de Wilhelminasingel in gebruik genomen worden.

Koninklijk Besluit 28 november 1892
Staatscourant

1 en 2 januari 1899

Verantwoording gegevens

H. Huijgens van Kollenburg, inventaris van de Vereniging tot stichting en instandhouding van een Diaconessenhuis te Breda, 1890-1987 (1992) Publicatiereeks/Gemeentearchief Breda inventaris nr. 5. De inleiding van deze inventaris 5-47.

A. Hallema, De geschiedenis van het Bredase Diaconessenhuis, 1890-1950 (Breda 1950).

Register van de Staatscourant 1892.

Vermeld in J.F.L. Blankenberg, H.J. de Dompierre de Chaufepié en H. Smissaert, Gids der Nederlandsche Weldadigheid (Amsterdam 1899) 717.

Opmerkingen

algemeen:

De samenwerking met de Vereeniging Haagsche diaconesseninrichting hield in dat de vereniging 'Breda voor de centen en de huisvesting zou zorgen en het Haagse Huis voor de werkkrachten'. Dit duurde tot de Bredase vereniging koninklijke goedkeuring kreeg in november 1892. Daarna ging zij als zelfstandige vereniging verder.

ad begindatum:

'Als oprichtingsdatum geldt 1 maart 1890 omdat toen het werk in het pand Middellaan C 678 begon met de aankomst van twee Haagse diaconesssen'.

ad einddatum:

De vereniging bestaat nog steeds, het diaconessenhuis is inmiddels op 1 januari 1987 gefuseerd met het Laurensziekenhuis.

ad leden:

het aantal (werkende) leden was beperkt: aanvankellijk 3 tot 12, bij voorkeur vrouwen; zij moesten van protestantse huize zijn. Bestuur en leden vergaderden tezamen.

Contribuanten waren degenen die morele steun en geld gaven.

Archief

Het archief van de Protestantsche Vereeniging tot Ziekenverpleging onder de naam "Diaconessenhuis te Breda" wordt onder de titel Vereniging tot stichting en instandhouding van een Diaconessenhuis te Breda, 1890-1987 bewaard in het Stadsarchief Breda (toegangsnummer III 202; inventaris; 17 m.; beperkt openbaar).

Toon archiefinfo
Verberg archiefinfo

Naam archiefbewaarplaats Stadsarchief Breda
Naam collectie Vereniging tot stichting en instandhouding van een Diaconessenhuis te Breda, 1890-1987
Beheersnummer III 202
Toegang inventaris
Openbaarheid beperkte openbaarheid
Omvang 17 m.
Statuten ja

Statuten van de Vereniging Diaconessenhuis, 1892.

Reglementen ja

'Huishoudelijk Reglement voor het Comité van het Bredasche Diaconesssenhuis' in twee versies, met aanhangsels;

'Reglement voor de opname van Zusters', twee versies (1893-1894) en (circa 1900).

Notulen ja

Notulen van de vergaderingen van achtereenvolgens het bestuur van de Protestantsche Vereeniging tot ziekenverpleging onder de naam "Diaconessenhuis" (1890), van 'Het comité van het Diaconessen Huis te Breda (1892-1916) Diaconessenhuis (...), 1890; 1892, maart-november; december 1892-maart 1895; juni 1895-1907 (...).

Financiƫle stukken ja

Manuaal van ontvangsten en uitgaven van het Huis over 1891-1892, vervolgd als kasboek van de ontvangen contributies over 1892-1893 en 1893-1894;

Kasboek van het huis over 1892-1893-11 november 1897.

Overige stukken ja

Register van gezinnen die contact hadden met diaconessen door huisbezoek of bezoek van het spreekuur, met schets van de omstandigheden thuis, lopende over 1890-1905 (1914), vermoedelijk aangelegd begin 1892.



Literatuur


Toon publicaties van de vereniging

Publicaties van de vereniging


Verberg publicaties van de vereniging
  • Hallema, A., De geschiedenis van het Bredase Diaconessenhuis, 1890-1950 (Breda 1950).