Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis", afdeling West-Friesland

Naam Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis", afdeling West-Friesland
Plaats Spanbroek
Provincie Noord-Holland
Begindatum 1891 (eerste vermelding)
Einddatum 1892 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing neutraal
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Zieken
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen en vrouwen, Medici
Werkingsgebied Regionaal
Doelstelling

ter afwering van epidemische ziekten en tot hulpbetoon tijdens epidemieën (bij de oprichting van de landelijke vereniging)

Op 13 januari 1881 vond herziening van de doelstellingen plaats om afstemming op ziek(t)en zonder besmetting mogelijk te maken. De doelstelling luidde vanaf nu:

1. besmettelijke ziekten te voorkomen en te beteugelen 2. hulp te verleenen zoowel bij besmettelijke als bij gewone ziektegevallen 3. de algemeene gezondheidstoestand te bevorderen. (Van der Kolk, 29-31)

samenwerking tot het afweren en beteugelen van besmettelijke ziekten, tot het verleenen van hulp bij epidemieën en gewone ziektegevallen, en tot het helpen bevorderen der algemeene gezondheidsbelangen (Goossens)

Activiteit

het stimuleren op plaatselijk niveau van het inrichten van magazijnen voor verpleegmateriaal; ontsmetting van huizen en inboedel van genezen zieken;

inrichten van isolatiebarakken;

voorlichting over het voorkomen van epidemieën;

opleiding desinfecteurs en pokkenvaccinatie.

Toen het aantal epidemieën op grote schaal in Noord-Holland afnam kwam individuele ziekenverpleging meer op de voorgrond.

De doelstelling beoogde primair een wetenschappelijk verantwoorde oplossing voor de problemen m.n. epidemieën, die de volksgezondheid bedreigen. Maar de praktijk bracht de meeste afdelingen ertoe in elk geval tot het einde van de eeuw, in hoge mate 'gewone' behoeftige zieken min of meer filantropisch te verzorgen. Pas in 1897 werden ook minvermogenden, naast onvermogenden, in de richtgroep opgenomen. (Van der Kolk, 29-31)

'(...) het vestigen, exploiteeren en in stand houden van stichtingen ter bevordering van het doel der vereeniging.' (Blankenberg)

Afdeling van

de Noord-Hollandsche Vereeniging "Het Witte Kruis" opgericht in 1875 en gevestigd te Amsterdam.

Koninklijk Besluit 12 maart 1891 nr. 116
Verantwoording gegevens

algemeen:

M. van der Kolk-Kousemaker, Het beleid van het Witte Kruis, Het Groene Kruis en het Wit-Gele Kruis over de periode 1875-1945 (diss. Utrecht 2005) 24-67.

ad Koninklijk Besluit:

Register van de Staatscourant van 1891.

Opmerkingen

ad laatste vermelding:

de vereniging wordt niet vermeld in de Gids van Blankenberg van 1899.

ad leden:

medici/verplegers (m/v) en contribuerende niet-medici

Notabelen werden geacht bestuurslid te worden, vrouwen niet, wel werkend lid. (Van der Kolk, 31)

Archief

In het archief van het Gemeentebestuur Spanbroek dat onder toegangsnummer 1049 wordt bewaard in het Westfries Archief bevindt zich het 'Raadsbesluit tot verkoop van een gedeelte van een achter het raadhuis gelegen boomgaard, kadastraal sectie A nrs. 308 en 631, aan het Witte Kruis, 1892'.