Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Bijzondere Raad Maastricht van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo [2]

Naam Bijzondere Raad Maastricht van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo [2]
Opmerkingen over naam gewoonlijk Bijzondere Raad van de Vincentiusvereeniging genoemd
Plaats Maastricht
Provincie Limburg
Parochie

parochies van de HH. Matthias en Martinus en de parochies van St. Servatius en O.L. Vrouw

Begindatum 23 juni 1890 (oprichting)
Einddatum
Levensbeschouwing rooms-katholiek
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Armen algemeen, Gevangenen, Rooms-Katholieken (plaatselijk), Verwaarloosde kinderen, Werklozen, Wezen, Zieken
Leden (uitleg)
De groep waaruit de leden afkomstig zijn
Mannen
Werkingsgebied Lokaal
Doelstelling

'Artikel 2. der Algemeene bepalingen luidt:

Geen liefdewerk moet geacht worden vreemd te zijn aan de Vereeniging, ofschoon zij meer bepaaldelijk ten doel heeft het bezoeken van arme gezinnen. De leden der Vereeniging maken zich dus de gelegenheid ten nutte, om vertroostingen te bieden aan de zieken en gevangenen, om onderwijs te bezorgen aan arme, verlatene of gevangene kinderen en godsdienstige hulp te verschaffen aan hen, wien het daaraan in doodsgevaar ontbreekt.'

 

Uit het reglement van de Vincentiusvereniging:  

Art. 1. De Bijzondere Raad eener stad is samengesteld uit een President, een Vice-President, een Secretaris, een Penningmeester en al de Presidenten en Vice-Presidenten der Conferentien van de stad, en de Presidenten en Vice-Presidenten der bijzondere liefdewerken, die alle conferentien aangaan.

Art. 28. De Bijzondere Raad houdt zich bezig met de gewigtige liefdewerken en maatregelen, waarin al de Conferentien der stad belang hebben.

Art. 29. Hij bepaalt de aanwending der fondsen van de gemeenschappelijke kas. Deze kas wordt gestijfd door de buitengewone van elders ontvangen giften, door de inzamelingen op de algemeene vergaderingen van de stad gedaan en de offers, welke de Presidenten, namens hunne Conferentie, op elke zitting aanbrengen.

Zij strekt ter voorziening in de kosten der liefdewerken voor de geheele stad en tot ondersteuning der onvermogendste Conferentien.

Activiteit

De Bijzondere Raad Maastricht wijdde zich aan het liefdewerk "De Spijskokerij", primair gericht op 'de bezochte gezinnen' en andere armen, die in de winter gratis tweemaal per week een warmen maaltijd kunnen krijgen. (Vergnes, 67-68)

Voorts hield de commissie het Liefdewerk het Sint-Vincentiusgesticht voor verwaarloosde jongens dit gesticht in stand, werd (schoenmakers)werk verschaft aan werklozen, werd de armenschool onderhouden als ook de zondagsschool waar gratis onderwijs in lezen schrijven en rekenen werd gegeven aan 'arbeidende jongens'.

 

Het huisbezoek der armen zelf behoorde tot de taak van de deelnemende conferenties, die door de bijzondere raad zo nodig hierbij financieel gesteund werden.

Afdeling van

afdeling Maastricht van de nationale Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo, opgericht in 1846 en bestuurd door de Hoofdraad te Den Haag als 'vereenigingspunt' van alle Nederlandse Bijzondere Raden en conferenties.

Heeft als deelnemer

de conferenties van de HH. Martinus en Mathias en van St. Servatius en Onze Lieve Vrouw.

Voortzetting van

de Conferentie Maastricht, die in 1868 was ontstaan uit het samengaan van de leden van de tot dan onder de Bijzondere Raad (1) ressorterende conferenties van Sint Matthias, van Sint Martinus en van Onze Lieve Vrouw met de tot 1868 'dissidente' Vincentiusvereniging onder bescherming van Sint Servaas.

Oprichters

In de Pius-Almanak 1894 staan de namen van L. Hoeberechts, president, J.J.H. Jacobs en H. Alard, vice-presidenten, J. Croute, secretaris, J. Bemelmans, penningmeester en de bestuursleden van de beide Maastrichtse conferenties: Ed. Hustinx, Th. Endepols en P. de Welf. Zij zullen ongetwijfeld tot de (mede)oprichters hebben behoord.

Bestuursleden

president: L. Hoeberechts, ook in 1899 en 1903;

vice-president: J.J.H. Jacobs, ook in 1899 en 1903;

secretaris: Jos. Croute, ook in 1899 en 1903;

penningmeester: J. Bemelmans, ook in 1899; dr. P. Doppler in 1903;

voorts bestuursleden als afgevaardigden van hun conferenties.

Eigen gebouw (adres)

Tot de eigendommen behoorden de panden Jodenstraat 22, Kesselskade (voorheen Bokstraat) 52/53 en Mariastraat 19, en de achter deze huizen gelegen kapel, kloosterhuis en schoollokalen van de zusters Ursulinen. Dit hele complex was in 1850 door mgr. L.H. Rutten aan de zusters ter beschikking gesteld toen deze naar Maastricht kwamen voor het geven van onderwijs aan meisjes. In 1864 vertrokken de Ursulinen naar de Grote Gracht. Wel bleven ze les geven aan de bewaar-en lagere school voor meisjes.

Op 5 augustus 1867 schonk Rutten de gebouwen aan de Sint-Vincentiusvereniging, op voorwaarde dat de vereniging het armenonderwijs zou voortzetten.

Verantwoording gegevens

ad begindatum, bestuursleden en activiteit:

Pius-Almanak voor het jaar des heeren 1894 (Alkmaar 1894) 263.

Pius-Almanak Jaarboekje voor de Katholieken van Nederland voor het jaar des Heeren 1899-1900 (Alkmaar 1899) 51.

Onze Pius-Almanak voor het jaar des Heeren 1903 (Alkmaar 1903) 350.

ad doelstelling en activiteit:

Handboek der Vereeniging van den H. Vincentius (Den Haag 1847 (2e dr.) 3, 13, 14, 21-23.

R.P. Vergnes C.ss.R., Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo en hare werkzaamheden in Nederland (Den Haag 1930) 56, 59, 61-82.

ad einddatum:

geen, de vereniging bestaat nog (of weer); zie www.vincentiusvereniging.nl (geraadpleegd op 26 januari 2011

 

Archief

Het archief van de tweede Bijzondere Raad (nl. vanaf 1890) van de Vincentiusvereniging Maastricht maakt deel uit van het archief met de titel: Vincentiusvereniging Maastricht 1848-1890 (7,10 m. beperkt openbaar), dat onder toegangsnummer 21.29A wordt bewaard in het Regionaal Historisch Centrum Maastricht.

Toon archiefinfo
Verberg archiefinfo

Naam archiefbewaarplaats Regionaal Historisch Centrum Limburg
Naam collectie Vincentiusvereniging Maastricht 1848-1990
Beheersnummer 21.29A
Toegang inventaris
Openbaarheid beperkte openbaarheid
Omvang 7,10 m.
Reglementen ja

Reglement voor het Liefdewerk Sint-Jozefschool, 1856 januari 6.

 

Ledenlijsten ja

De conferentie van Maastricht (1868-1890):

Presentielijsten van de vergaderingen, 1875-1879;

Lijst van leden die zijn toegetreden in de periode juli-december 1868 met opgave van het totale aantal leden op 13 december 1868, 1868;

Register van leden van eer en honoraire leden, 1877-1886;

Lijsten met handtekeningen van personen die in aanmerking wensen te komen voor het honorair lidmaatschap, 1877-1878.

Notulen ja

Notulen van vergaderingen van de Bijzondere Raad (1) 1854 maart 5-1868 juli 2.

 

de conferentie Maastricht (1869-1890):

Notulen van vergaderingen van het bureau, 1876 oktober 8-1877 januari 12;

Notulen van vergaderingen van de werkende leden, 1875-1887, kladden;

Notulen van vergaderingen van de werkende leden, 1887 februari 9-1890 mei 14, kladden;

notulen van vergaderingen van het bureau, 1868 juli 24-1889 met hiaten;

Notulen van algemene vergaderingen,1874-1888.

 

Bijzondere Raad (2) 1890-1931, 1965-1979:

Notulen van vergaderingen en afschriften van akten betreffende de splitsing van de Conferentie Maastricht en de oprichting van de Bijzondere Raad, 1890; notulen van algemene vergaderingen, 1890-1933.

Jaarverslagen ja

De Bijzondere Raad (1) (1854-1868):

'Statistieke opgaven', jaarverslagen opgemaakt door de Bijzondere raad ten behoeve van de Hoofdraad, 1854-1867, minuten;

Staat betreffende het aantal ondersteunde gezinnen en de inkomsten en uitgaven van de vereniging in 1867, opgemaakt door de Bijzondere Raad uit hoofde van artikel 10 van de Armenwet van 1854, Z.d. (1868), minuut.

 

de Conferentie van Maastricht:

"Statistieke opgaven", jaarverslagen opgemaakt ten behoeve van de Hoofdraad, 1868-1871, 1884, minuten, deels incompleet;

voorin ingeplakt: Ingekomen brieven betreffende het honorair lidmaatschap, 1877.

Correspondentie ja

De Bijzondere Raad (1), 1854-1868:

Ingekomen brieven 1854-1868;

Kopieboek van uitgaande brieven van de bijzondere raad, 1854 maart 2-1868 mei 27, met naamindex, 1854-1858.

 

de Conferentie van Maastricht:

Kopieboek van uitgaande brieven, 1868 augustus 5-1872 april 9;

Ingekomen brieven 1868-1890;

Kopieboek van uitgaande brieven [van de Conferentie van Maastricht], 1868 augustus 5-1872 april 9;

Kopieboek van uitgaande brieven, 1877 augustus 9-1882 oktober 4; Voorin ingeplakt: Brief aan de pastoors van de stad betreffende de jaarlijkse collecte, 1884 januari 19, minuut;

Brievenboek, 1882 april-1889; bevat tevens afschrift van de "statistieke opgaven" aan de Hoofdraad, 1884-1888.

 

de Bijzondere Raad (2) vanaf 1890:

Brievenboek van de Bijzondere Raad, 1890 juni-1892 juni;

Ingekomen brieven, 1890-1892, 1894;

Register van uitgaande brieven, 1889 november 20-1900.

Financiƫle stukken ja

De Bijzondere Raad (1) 1854-1868

Verslagen van werkzaamheden van de bijzondere raad en rekeningen van inkomsten en uitgaven, opgemaakt ten behoeve van algemene vergaderingen, 1854-1866.

 

de conferentie van Maastricht:

Brievenboek, 1876 oktober 12-1881 september, bevat tevens afschrift van de financiële opgaven aan de Hoofd-raad, 1876-1883;

stukken betreff. legaten: hele lijst in 19e eeuw;

journalen van inkomsten en uitgaven, 1868-1890;

rekeningen van inkomsten en uitgaven over juli-december 1868. met bijlagen betreffende de financiële afwikkeling van de opheffing van de bjzondere raad en de drie conferenties, 1867-1868.

 

Journaal van inkomsten en uitgaven van de Bijzondere Raad (2) en de conferenties Sint-Servaas/Onze-Lieve-Vrouw en Sint-Matthias/Sint-Martinus, 1890 december-1899 augustus en 1899 september-1923 oktober 20.

Overige stukken ja

De Bijzondere Raad (1) 1854-1868:

Stukken betreffende de verwerving van de panden Jodenstraat 22 (vroeger nr. 439), Kesselskade 52/53 (vroeger Bokstraat 457) en Mariastraat 19 (vroeger nr. 474) en de achter deze huizen gelegen tuin, kapel en (school) gebouwen, afkomstig van L.H. Rutten en M.A. Rutten, 1867, retroacta, 1787-1862;

Akte van overeenkomst met L.H. Rutten betreffende het verzorgen van armenonderwijs door de vereniging, 1867 augustus.

 

De commissies voor de liefdewerken, de verantwoordelijkheid van achtereenvolgens de Bijzondere Raad (1), de conferentie Maastricht en de Bijzondere Raad (2):

Notulen van vergaderingen van de commissie voor het liefdewerk Sint-Vincentiusgesticht, 1874-1876;

Jaarverslag, opgemaakt ten behoeve van de algemene vergadering van de commissie voor het liefdewerk Sint-Vincentiusgesticht van 13 december 1868, Z.d. (1868);

Commissie voor het liefdewerk spijskokerij, veel materiaal, ook financieel;

Notulen van vergaderingen van de commissie voor het liefdewerk der zondagsschool, 1862-1889.



Literatuur


Toon publicaties van de vereniging

Publicaties van de vereniging


Verberg publicaties van de vereniging
  • Herdenking van het honderd jarig bestaan van de St. Vincentius Vereniging te Maastricht 1848, 25 Maart - 1948, 11 April (Maastricht 1948).