Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

parochie van de H. Agnes

Artikel 2. der Algemeene bepalingen luidt:

Geen liefdewerk moet geacht worden vreemd te zijn aan de Vereeniging, ofschoon zij meer bepaaldelijk ten doel heeft het bezoeken van arme gezinnen. De leden der Vereeniging maken zich dus de gelegenheid ten nutte, om vertroostingen te bieden aan de zieken en gevangenen, om onderwijs te bezorgen aan arme, verlatene of gevangene kinderen en godsdienstige hulp te verschaffen aan hen, wien het daaraan in doodsgevaar ontbreekt.

De belangrijkste taak van de leden was het huisbezoek der armen. In aanmerking komende gezinnen werden wekelijks bezocht door twee 'broeders', steeds dezelfde per gezin zodat een vertrouwensband kon ontstaan. Materiële nood werd gelenigd door het geven van geld of hulp in natura, tegelijkertijd werd getracht door vermaningen en het beschikbaar stellen van stichtelijke lectuur de ontvangers op 'het rechte pad' te brengen of houden.

Op de wekelijkse vergadering brachten alle leden van de betreffende conferentie hun bevindingen en aanvragen ter tafel. Dit ging volgens het reglement als volgt: na het openingsgebeddat telkens door een ander lid moest worden uitgesproken 'geeft de penningmeester het bedrag der kas op en van de bij de laatste zitting gehouden inzameling, opdat ieder zijne aanvrage om ondersteuning kunne regelen naar de hulpmiddelen der conferentie [art. 19 van het reglement].

art. 20. Men deelt vervolgens de bons voor ondersteuning in natura uit. Elk lid wordt op zijn beurt door de president opgeroepen en zegt luide hoeveel hij vraagt en voor hoeveel gezinnen. Wanneer hij daartoe uitgenodigd wordt, geeft hij inlichtingen omtrent deze gezinnen.

art. 20. De onderstand moet stiptelijk bij de armen gebracht worden in het tijdsverloop van de eene zitting tot de andere. Het tijdstip (...) wordt aan de voorzichtigheid van ieder lid overgelaten. (...)

art. 25. Bij het einde der zitting en voor het gebed doet de penningmeester de inzameling, waartoe elk lid door eene aan zijne middelen geëvenredigde, maar altijd geheime, gift bijdraagt.' 

den Bijzonderen Raad Den Haag van de Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo.

bestuursleden in de Almanak van 1903:

president: A.C.A. van Vuuren;

vice-president:J. de Bruijn;

secretaris: G.J. Visscher;

penningmeester: A.Alkemade in 1903.

magazijnmeester: J.W. Logher.

ad begindatum:

Simon P. Sluijter, 'De St. Agneskerk, baken aan de Beeklaan', in Jaarboek 2000 van de Geschiedkundige Vereniging Die Haghe (Den Haag 2000)

ad begindatum en bestuursleden:

Onze Pius-Almanak voor het jaar des Heeren 1903 (Alkmaar 1903) 343.

ad doelstelling en activiteit:

R.P. Vergnes C.ss.R., Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo en hare werkzaamheden in Nederland (Den Haag 1930) 57 en 58.

Handboek der Vereeniging van den H. Vincentius van Paulo (Den Haag 1847 2e dr.) 3, 13-21.

Het artikel 'De St. Agneskerk, baken aan de Beeklaan' van Simon P. Sluijter in het Jaarboek 2000 van de Geschiedkundige Vereniging Die Haghe bevat geen aanwijzingen over de preciese datum van de oprichting van de conferentie, wel dat de H. Agnes-parochie in maart 1899 was ingewijd. Het feit dat er in 1903 een magazijn wordt beheerd en dat de conferentie van de H. Agnes in de altijd chronologische opsomming van de Pius-Almanak voorafgaat aan die van de H. Anthonius Abt, waarvan wordt vermeld dat deze in 1896 is opgericht - toen dus de Agnes-parochie nog niet bestond - doen vermoeden dat de conferentie rond 1900 moet zijn opgericht.