Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

 
English | Nederlands

Vereeniging "Johannes Stichting", Christelijk Toevluchtsoord

Naam Vereeniging "Johannes Stichting", Christelijk Toevluchtsoord
Plaats Nieuwveen
Provincie Zuid-Holland
Begindatum 1887 (oprichting)
Einddatum 1990 (laatste vermelding)
Levensbeschouwing protestants
Richtgroep (uitleg)
De groep ten behoeve waarvan de vereniging actief is
Dak- en thuislozen, Geesteszieken, Gehandicapten, Ouderen
Werkingsgebied Landelijk
Doelstelling

zich het lot van verstotene, onverzorgde, hulpbehoevende, oude, zwakke of gebrekkige personen, hetzij gehuwd of ongehuwd, aan te trekken (Goossens)

Activiteit

art. 2: Dit doel tracht zij te bereiken door hen, die aan haar toevertrouwd worden, op te nemen in hare gestichten, hen geheel te verzorgen, en te leiden in christelijke liefde en barmhartigheid, overeenkomstig Gods onfeilbaar Woord. (Gereformeerde Stichtingen)

Werkt samen met

de Hulpvereniging tot ondersteuning van de Johannesstichting, opgericht in 1894 te Amsterdam.

 

Werkt samen met

de Vereeniging "Tot Christelijke Liefdadigheid" te Wagenborgen.

Aangesloten bij

de in 1901 opgerichte, te Amsterdam gevestigde Centraal-Bond van Christelijk-philantropische Inrichtingen in Nederland.

Oprichters

dr. J. Sasse en zijn zoon, mr. J.C. Sasse, Joh. Krap, W. Valk Jz.en Jt. Vlasveld. (Hakker)

Bestuursleden

Eerste voorzitter was ds. N.A. de Gaay Fortman, die aanbleef tot zijn dood in 1927.

Aan hem werd 'Sweerts' als penningmeester toegevoegd (Gereformeerde gestichten)

Eigen gebouw (adres)

'een leegstaand huis van de familie Sasse, waarin eerder (...) de Martha-Stichting gevestigd was'.

'Op 31 juli 1888 werd [dit] herenhuis (...) met opstallen, tuin en beplanting, gelegen aan de straatweg tegenover de Kerkstraat te Nieuwveen, groot 29 are en 20 centiare, voor de som van f. 4000 eigendom van de Vereniging Johannes Stichting'.

In 1892 werd 'het oude huis van Sasse in de Kerkstraat' erbij gekocht voor het bedrag van f. 3600. Het werd verbouwd een aangepast voor de 'vrouwen-verpleeging' onder de naam Elim. Nu hoefden alleenstaande mannen en vrouwen tenminste niet meer met elkaar om te gaan! (Hakker)

Koninklijk Besluit 25 juli 1887 nr. 26; 3 april 1895
Staatscourant

13 oktober 1887, 2 augustus 1889

Goossens van Eyndhove nr. (uitleg)
Het nummer waaronder de vereniging is opgenomen in: A.E.G. Goossens van Eyndhove, De vereenigingen erkend krachtens de wet van 22 april 1855 (Stbl. 32) (Den Haag 1891). Dit repertorium bevat alle verenigingen die tussen 1855 en 1890 erkenning hadden gekregen krachtens de Wet op de Vereniging van 1855. Goossens van Eyndhove stelde het repertorium samen op basis van de Staatscourant, waarin de statuten van alle erkende verenigingen gepubliceerd werden. Hij nam daaruit op: de naam van de vereniging, de plaats van vestiging, de doelstelling, de datum en het nummer van het Koninklijk Besluit en de datum van de Staatscourant waarin de statuten afgedrukt stonden.
2313
Verantwoording gegevens

Algemeen:

A.A. Hakker, Vereniging Johannes Stichting 1887-1990: meer dan een eeuw christelijke zorgverlening (Utrecht 1997).

Gereformeerde Stichtingen van Barmhartigheid in Nederland (uitgegeven vanwege den Gereformeerden Bond van Vereenigingen en Stichtingen van Barmhartigheid in Nederland) (Kampen 1927) 87-92.

Opmerkingen

ad begindatum:

Op 25 juni vroeg J. Sasse namens de oprichters erkenning van de inmiddels opgerichte vereeniging aan. (Hakker)

ad richtgroep:

De Stiching begon met uitsluitend ongehuwde oudere mannen, later werd de groep uitgebreid tot ongehuwde vrouwen en tenslotte ook tot gehuwden. Deze mochten samenwonen in de Stichting wat nog niet overal gebruikelijk was. (t.a.p.)

ad doelstelling:

Was de Stichting aanvankelijk bedoeld voor mensen die 'te zwak of te oud waren om zich (...) staande te houden', tegen het einde van de 19e eeuw veranderde dat in: mensen die zwakzinnig waren. (t.a.p.)

ad levenbeschouwing:

artikel 3: 'De vereeniging staat ten opzichte der Heilige schrift, op het standpunt van de officiële belijdenissen uit de dagen der reformatie '. (t.a.p.)

inkomsten:

Art. 13 der eerste statuten bepaalde: In hare geldelijke behoeften zal worden voorzien uit de inkomsten van schenkingen, erfstellingen en vrijwillige bijdragen en verder uit de contributiën der leden, waarvan het minimum vijf gulden jaarlijks zal bedragen'. Dat wilde zeggen: geen gemeentesubsidie.

De verpleegkosten werden vooral betaald door de protestantse diaconiën, voorts door het armbestuur en enkele particuliere weldoeners; sommigen werden gratis verpleegd. 

Door verpleging ver onder de kostprijs dreigde de vereniging begin 20e eeuw failliet te gaan wat door veranderend beleid kon worden afgewend. (t.a.p.)

Archief

Het archief van de Vereeniging Johannes Stichting te Nieuwveen 1887-1989 wordt onder toegangsnummer 131.2.04 bewaard in het Streekarchief Rijnland Midden (nog niet geïnventariseerd)

 



Literatuur


Toon literatuur over de vereniging

Literatuur over de vereniging


Verberg literatuur over de vereniging
  • Bassecour, H.B. de la en Js. Bootsma, met een woord van aanbeveling van H. Pierson, W. Hovy en J.Th. de Visser, Het werk der barmhartigheid: beschrijving van de stichtingen in Nederland en Nederl.-IndiĆ«, waar christelijke barmhartigheid geoefend wordt (...) (Den Haag 1909).

Toon publicaties van de vereniging

Publicaties van de vereniging


Verberg publicaties van de vereniging
  • Vereniging Johannes Stichting 1887-1962 (Nieuwveen 1962).
  • De Barmhartigheid (Wageningen april 1889 tot december 1941).
  • Hakker, A.A., Vereniging Johannes Stichting 1887-1990: meer dan een eeuw christelijke zorgverlening (Utrecht 1997).