Verenigingen voor armenzorg en armoedepreventie in de negentiende eeuw

het weren van het gebruik van sterken drank bij r.k. meisjes en vrouwen; spoedig ook:

nooit alcohol schenken aan kinderen en nooit gasten dwingen alcohol te drinken

Thuis een zo prettige sfeer scheppen dat de gezinsleden geen behoefte voelen naar de kroeg te gaan; het niet schenken van alcohol aan kinderen; het afschaffen van de gewoonte borrels te schenken aan 'bakers en werksters of meiden na de schoonmaak', of aan de 'werkman op karwei'. De bedelaar aan de deur geen (drink)geld geven maar 'een kop koffie, een sigaar of een vrucht'. (Brom, 178)

de Diocesane Bond van R.K. Maria-Vereenigingen, opgericht in 1906.

ad eerste en laatste vermelding:

ontleend aan de beschrijving van het verenigingsarchief

de overige gegevens aan :

G. Brom, De nieuwe kruistocht. Drankweergeschiedenis van Rooms Nederland 1895-1907 (Helmond 1909) 50, 92, 177-186.

ad leden:

de Mariavereenigingen stonden open voor vrouwen en meisjes vanaf 16 jaar

De damesleden van zowel de Maria- als de Anna-Vereenigingen kwamen als regel uit de 'betere kringen'.

In 1896 waren er 7 Maria-Vereenigingen met 357 leden; in 1899 waren er 14  met 1449 leden.

ad richtgroep:

alcoholisten, vooral preventief

ad bestuursleden: het aanvankelijk voorzitter/directeurschap van de pastoor van de betreffende parochie werd volgens Brom spoedig omgezet in een adviseurschap (p. 50). De geestelijke bleeft wel directeur genoemd worden, maar had een vrouwelijke president naast zich.

Brom schrijft op pp. 177-178 van zijn Kruistocht: 'De Mariavereniging werd lang beschouwd als een franje van het Kruisverbond, heel aardig, maar niet nodig. (...) kletskransjes braaf, vergaderen slechts - ons geslacht denkt er gelukkig anders over; alleen duurt zo'n omkeer jaren.