Onderzoeksgids Bestuur en administratie van de Bataafs Franse tijd 1795-1813

 
English | Nederlands

Instelling

Constituerende Vergadering representerende het Bataafse Volk


Actief vanaf 22-01-1798 tot 04-05-1798

Aantekeningen:

Hoofdtaak van de Constituerende Vergadering was het opstellen van een constitutie voor de Bataafse Republiek. Intussen was de vergadering op nationaal niveau bevoegd inzake de buitenlandse betrekkingen, vrede en oorlog, tractaten, allianties en ambassadeurs, munt, landmacht, zeemacht en de financiën, dit laatste echter alleen in zoverre het de eigen werkzaamheden betrof. Zolang nog geen grondwet was aangenomen, bleven de zelfstandige bevoegdheden van de besturen van de afzonderlijke provincies intact. De naast de Nationale Vergadering functionerende vier zelfstandige Comités tot de Algemene Zaken van het Bondgenootschap te Lande, tot de Zaken van de Marine, tot de Zaken van de Oostindische Handel en Bezittingen en tot de Zaken van de Koloniën en Bezittingen op de kust van Guinea en in Amerika (zie aldaar) werden in februari 1798 opgeheven.

Op 22 januari 1798 had een staatsgreep plaatsgevonden. De Tweede Nationale Vergadering had besloten haar eigen reglement nietig te verklaren en zichzelf voort te zetten onder de naam Constituterende Vergadering. Achtentwintig leden werden gearresteerd en van het lidmaatschap vervallen verklaard, elf leden weigerden een verklaring tegen het federalisme af te leggen en achtentwintig leden zeiden daarna nog eigener beweging hun lidmaatschap op. Op 17 maart 1798 aanvaardde de Constituerende Vergadering een concept-constitutie, die op 23 april 1798 door de van federalisten gezuiverde kiezers werd aanvaard. Op 4 mei 1798 zette de Constituerende Vergadering zichzelf, zonder de voorgeschreven verkiezingen te hebben gehouden, om tot Vertegenwoordigend Lichaam, om zo binnen de nieuwe staatsregeling te kunnen functioneren.

De president van de Constituerende Vergadering werd met volstrekte meerderheid voor veertien dagen verkozen door de leden van de vergadering. Hij was pas weer herkiesbaar na twee maanden of na vier verkiezingen. De constituerende vergadering werkte met vijf vaste commissies: 1) commissie van financie, met vijf leden, gesteund door twee amanuenses of klerken; 2) commissie van opperbestuur (ook oppertoezicht) over de organisatie van de Bataafse gewapende burgermacht, met twaalf leden, ondersteund door een militaire deskundige en een amanuensis; 3) commissie van toezicht op de vergaderplaats en de politie van dezelve, met vier leden; 4) commissie van de drukkerij, met vier leden; 5) commissie van superintendentie over het college van administratie der door de Franse republiek geabandonneerde goederen van de vorst van Nassau, met zeven leden.


Wetgeving:

1798/01/22 Decreet Constituerende Vergadering: vernietiging reglement van de Nationale Vergadering, wettige voortzetting als Constituerende Vergadering, macht de provinciale en kwartierlijke soevereiniteit te vernietigen; instelling Constitutiecommissie. meer informatie
1798/01/25 Decreet van de Constituerende Vergadering: vaststelling van de grondbeginselen van de te ontwerpen staatsregeling. meer informatie
1798/02/20 Decreet van de Constituerende Vergadering: vaststelling van een reglement van orde van de Constituerende Vergadering. meer informatie
1798/05/06 Besluit van het Uitvoerend Bewind: proclamatie van het Voorlopig Uitvoerend Bewind dat de Constituerende Vergadering zich op 4 mei 1798 heeft ontbonden en gevormd tot het Vertegenwoordigend Lichaam. meer informatie

De voornaamste bij deze instelling betrokken personen (links naar Repertorium applicatie):



Literatuur:

Dagverhaal der handelingen van de Nationaale Vergadering representeerende het volk van Nederland en van de Constitueerende Vergadering representeerende het Bataafsche Volk. 9 dln. Den Haag, 1796-1798. Digitaal raadpleegbaar: www.dagverhaal.nl
Elias, A.M. en P.C.M. Schölvinck, met medewerking van H. Boels, Volksrepresentanten en wetgevers. De politieke elite in de Bataafs-Franse tijd 1796-1810. Amsterdam, 1991.
Gou, L. de, De Staatsregeling van 1798. Bronnen voor de totstandkoming. Deel I Bronnen vóór 22 januari 1798 (Den Haag, 1988).