Onderzoeksgids Bestuur en administratie van de Bataafs Franse tijd 1795-1813

 
English | Nederlands

Instelling

Raadpensionaris


Actief vanaf 29-04-1805 tot 04-06-1806

Aantekeningen:

De Raadpensionaris vertegenwoordigde in alle staatszaken het Wetgevend Lichaam, de Vergadering van Hun Hoog Mogenden. In dezelfde naam oefende hij de uitvoerende macht uit. Tot de taken van de Raadpensionaris behoorden de benoemingen van de leden van de Staatsraad, van de Secretarissen van Staat, van de buitenlandse ministers, van de officieren van de land- en zeemacht, van de ambtenaren en van de leden van de rechtbanken, met uitzondering van het Nationaal Gerechtshof. Hij beschikte over vloten en legers, bepaalde de militaire rangen en wees ze toe. Hij moest zorgen voor de veiligheid en de waardigheid van de staat, voor de ongestoorde rechtspleging en voor de handhaving en uitvoering van de wetten. Hij was belast met de hoge politie, zowel in burgerlijke als in kerkelijke zaken, en met het opperbestuur der nationale geldmiddelen. Hij bepaalde de vaste jaarwedden van de nationale ambtenaren en verleende pensioenen. De door de Raadpensionaris ingediende algemene begroting van staatsbehoeften kon door de Vergadering van Hun Hoog Mogenden slechts bewilligd of verworpen, niet geamendeerd worden. De besluiten van de Raadpensionaris werden staatsbesluiten van de Bataafse Republiek genoemd.

Het was de bedoeling dat de Raadpensionaris voor vijf jaar zou worden verkozen door het Wetgevend Lichaam, bij volstrekte meerderheid van stemmen. De eerste maal echter was Schimmelpenninck, in samenhang met de staatsregeling van 1805, door stemming van de kiesgerechtigden verkozen, voor de periode vanaf de invoering van deze staatsregeling tot vijf jaren na de vrede met Engeland, te rekenen vanaf 1 januari van het eerste jaar na dat tijdstip. De Raadpensionaris zou onmiddellijk herkiesbaar zijn. Hij mocht zijn post ook tussentijds neerleggen in handen van de president van de Vergadering van Hun Hoog Mogenden.

Op de algemene begroting werd een post uitgetrokken voor de onkosten van de "particuliere bureaux" van de Raadpensionaris en van personen die hij in dienst nam. Schimmelpenninck had namelijk naar Franse wijze een eigen bureau, een Kabinet.


Wetgeving:

1805/04/26 Besluit van het Staatsbewind: de staatsregeling des Bataafschen volks van 1805 wordt volgens uitkomst van de stemming aanvaard en Schimmelpenninck uitgenodigd op 29 april 1805 de eed te komen afleggen. meer informatie
1805/04/29 Besluit van het Staatsbewind: Raadpensionaris Schimmelpenninck legt de eed af, waarna het Staatsbewind zich opheft en het Wetgevend Lichaam uitnodigt dit eveneens te doen. meer informatie
1805/04/29 Staatsbesluit Raadpensionaris: de Raadpensionaris aanvaardt zijn functie volgens de staatsregeling. meer informatie
1805/07/05 Staatsbesluit van de Raadpensionaris: instelling van een staatscommissie tot vereenvoudiging van en bezuiniging op de nationale administratie. meer informatie
1805/08/12 Staatsbesluit van de Raadpensionaris: bij de aanstaande afwezigheid van de Raadpensionaris zal de Algemene Secretaris van Staat lopende zaken afdoen en belangrijke zaken aan de Raadpensionaris voorleggen. meer informatie
1806/06/04 Staatsbesluit Raadpensionaris: de Raadpensionaris legt zijn post neer in de schoot van Hun Hoog Mogenden. meer informatie
1806/06/06 Staatsbesluit Raadpensionaris: De Vos van Steenwijk tot de Hogenhof, president van Hun Hoog Mogenden, wordt fungerend Raadpensionaris. meer informatie

De voornaamste bij deze instelling betrokken personen (links naar Repertorium applicatie):



Literatuur:

Colenbrander, H.T., Schimmelpenninck en koning Lodewijk. Amsterdam, 1911.
Gou, L. de, De Staatsregeling van 1805 en de Constitutie van 1806. Bronnen voor de totstandkoming. Den Haag, 1997.
Luttenberg, G., Register der wetten en besluiten betrekkelijk het openbaar bestuur in de Nederlanden, sedert den jare 1796 (1796-1849). Zwolle, 1840-1851. Nieuwe editie Zwolle 1843-1851. 3 delen.
Plemp van Duiveland, L., Schimmelpenninck 1761-1825. Levensverhaal en tijdsbeeld. Rotterdam, 1971.
Vries, Th. de, Rutger Jan Schimmelpenninck. Republikein zonder Republiek. Nijmegen, 1979. Derde druk.