10
HHM lezen het advies van de RvS d.d. 14 april op de klachten van de verdreven predikanten uit het Land van
Berg. De supplianten verzochten om door middel van de
reversalen van
de
keurvorst van Brandenburg en de
hertog van Palts-Neuburg de
gereformeerde kerk te laten handhaven. De RvS heeft de
reversalen en andere overeenkomsten nagekeken die bij het
aanvaarden van het bezit van het Land van
Gulik
[Jülich], Berg en de
daarvan
afhankelijke gebieden en later in
Xanten,
gesloten zijn. Aan de ene kant zou het vreemd zijn en
tegen de
maximes van de Republiek ingaan zich in te laten met het bestuur
van andere staten, zowel wat de religie als de
staatsinrichting aangaat, in het bijzonder als dit tegen wil en
dank van
de
betrokken regering is. Aan de andere kant blijkt uit de genoemde
reversalen dat beide vorsten aan de betrokken landen beloofd
hebben de bestaande godsdienst te handhaven en toe te staan en
niemand omwille van zijn geweten of religieuze praktijk te storen.
Het
traktaat van Xanten stipuleert tevens dat beide vorsten volgens de
plakkaten van
Dortmund en
Halle
moeten handelen. Ze beloofden daarnaast de reversalen en de
privileges van de landen te respecteren en de eventuele
aantastingen
te herstellen. HHM hebben van hun kant samen met beide koningen en
de
verenigde vorsten van Duitsland wat betreft deze en andere artikels
van het
genoemde traktaat beloofd de keurvorst en de paltsgraaf in hun
bezit te
respecteren. Dit traktaat is door beiden goedgekeurd en alleen door
toedoen van de vijand niet uitgevoerd. De RvS is bijgevolg van
mening
dat HHM bevoegd zijn om de hertog van Palts-Neuburg schriftelijk te
vermanen
zijn procedures stop te zetten en in geval van weigering retorsie-
en
andere gepaste maatregelen te nemen, om zo de traktaten en de
gereformeerde kerk te doen handhaven. Het zou tevens nuttig zijn de
graaf zu Schwarzenberg hiervan op
de hoogte te
brengen en hem te verzoeken in zijn brieven de keurvorst te
vermanen
ervan af te zien. Zo wordt beide zijden duidelijk gemaakt dat HHM
niet
geneigd
zijn
de bescherming
van de
godsdienst tegen de traktaten in te verlaten, noch goed te vinden
dat de
reversalen
door afzonderlijke regeringen worden opgegeven.
De vergadering houdt dit advies in beraad en kent de aanwezige predikanten uit het Land van Berg een viaticum van 300 gld. toe, waarvan hun ordonnantie verleend zal worden.
