© Huygens ING - Amsterdam. Bronvermelding: A. van der Moer, 'Moppes, Willem Maria van (1914-1942)', in Biografisch Woordenboek van Nederland. URL:http://resources.huygens.knaw.nl/bwn1880-2000/lemmata/bwn1/moppes [12-11-2013]

MOPPES, Willem Maria van (1914-1942)

Moppes, Willem Maria van, marineofficier ('s-Gravenhage 9-11-1914 - gesneuveld aan boord van Hr.Ms. Piet Hein in Straat Lombok 19-2-1942). Zoon van Wolf van Moppes, notarisklerk, en Maria Elisabeth Kersbergen. Hij was ongehuwd.

Van Moppes behaalde het einddiploma van de vijfjarige HBS aan het Sint Aloysius-college te 's-Gravenhage en werd op 4-9-1934 benoemd tot adelborst voor de marine-stoomvaartdienst (MSD). Na voltooiing der opleiding bij het Koninklijk instituut voor de marine te Den Helder werd hij op 13-8-1937 benoemd tot officier MSD der 3e klasse en in september naar Nederlands-Indië uitgezonden. Aldaar diende hij achtereenvolgens aan boord van Hr. Ms. kruiser Sumatra en Hr.Ms. torpedoboot-jagers Van Ghent, Evertsen en Piet Hein. Op 13-8-1939 werd hij bevorderd tot officier MSD der 2e klasse. Aan boord van Hr.Ms. Piet Hein, deel uitmakend van het eskader in Nederlands-Indië en na 3-2-1942 van de Combined Striking Force onder bevel van schout-bij-nacht K.W.F.M. Doorman was hij betrokken bij talrijke operaties in verband met de strijd tegen de Japanners. Zo was hij betrokken bij patrouilles en convooivaarten in de Indische archipel, een gevecht tegen Japanse vliegtuigen bij de Kangean-eilanden, aan de poging om een Japanse aanvalsvloot, bestemd voor Palembang, te onderscheppen en het daaruit voortvloeiend treffen met Japanse vliegtuigen. Samen met Hr.Ms. 'kruisers De Ruyter en Java, alsmede twee Amerikaanse torpedobootjagers, vocht hij op de Piet Hein mee bij een aanval van uit de Indische oceaan op een Japanse landingsvloot in Straat Badoeng (zuidoostkust Bali). Door een treffer kwam het schip gestopt te liggen, waarna het door de Japanners met torpedo's tot zinken werd gebracht. Van Moppes werd postuum onderscheiden met de Militaire Willemsorde (ridder 4e klasse) wegens: 'Als ondergeschikt officier MSD aan boord van Onzen torpedobootjager Piet Hein tijdens het zeegevecht in Straat Lombok op 19 februari 1942, blijk gegeven van buitengewonen moed en groot beleid, bekwaamheid, initiatief, groote plichtsbetrachting en doorzettingsvermogen, door: ten eerste, het bedrijf af te zetten op de stookplaatsen, welke vol verstikkende rook waren en waar verscheidene stoom- en brandstolleidingen waren gesprongen, ten tweede, eigenhandig een aantal gewonde schepelingen uit deze ketelruimen te halen, bij welk reddingswerk hij tenslotte is omgekomen (KB van 19 november 1942 no. 7).'

Een van de zestien in de jaren 1960-1962 bij de Koninklijke marine in dienst gestelde ondiepwatermijnenvegers werd Van Moppes (M 873) genoemd. Als scheepsembleem voert het schip het wapen van de familie Van Moppes, van azuur drie diamanten van zilver, waarin in een schildhoek het wapen van Piet Hein is geplaatst.

L: K.W.L. Bezemer, Zij vochten op de zeven zeeën (Utrecht, 1954) 303-304.

A. van der Moer

Bovenstaande biografie weerspiegelt de stand van het onderzoek tot aan het jaar van publicatie in het gedrukte deel van het BWN. Dit jaar is hieronder weergegeven. Alle daarna verschenen literatuur is niet in de tekst verwerkt en wordt evenmin vermeld in de literatuuropgave (onder L).

Oorspronkelijke versie opgenomen in: Biografisch Woordenboek van Nederland 1 (Den Haag 1979)
Laatst gewijzigd op 12-11-2013