Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 2229

Nummer 2229
Datum 17-8-1951
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Peters 105
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Peters, L.A.H. (info)
Ontvanger(s) Schürmann, C.W.A. (info)
Plaats van opmaak Den Haag
Plaats van bestemming Djakarta
Bewaarplaats Nationaal Archief
Bestand archief Minkol., codetel. 1951
Dossiernummer 6
Trefwoorden NG-kwestie, algemeen (= conflict over de status van NG tussen Nederland en Indonesië)
parlement, Nederlandse -
pers/publieke opinie, Indonesische
Sukarno, redevoeringen/uitlatingen van -
Supomo, leider missie Supomo '51-52; vanaf '56 ambassadeur van Indonesië te Londen '54-'56
unieverhouding/RTC-akkoorden, (Haags) overleg '51-'52 ter herziening/beëindiging van de -
voorlichting/propaganda/publicatie/verklaring/communiqué, Indonesische
Zairin Zain, ambassadeur van Indonesië te Bonn '57-'61; te Washington '61-'65
Annotatie inleidende noot:
Op 16 aug. had Schürmann onder no 168 aan Peters 'enige punten van de morgen door Sukarno uit te spreken rede' geseind, waarvan hij 'de tekst vertrouwelijk ter inzage' had gekregen. 'De rede heeft tot motto', aldus Lamping, 'orde, welvaart en geluk. De president begint met een overzicht van de politieke ontwikkelingen sinds 1945 en van de omstandigheden waaronder de onafhankelijkheidsproclamatie in de afgelopen jaren is herdacht. Hij spreekt hierbij onder meer over het verscheuren door Nederland van de overeenkomst van Linggadjati, de vlucht van Westerling met hulp van Nederlandse vliegofficieren en het gebruik door Soumokil van een Nederlands vliegtuig om naar Ambon te gaan. Verder schrijft hij het ontstaan van de RMS en de moeilijkheden, veroorzaakt door Ambonese ex-KNIL-militairen buiten Ambon toe aan de wijze waarop het Nederlandse KNIL is geliquideerd. Ook wijst hij op het feit, dat een deel der bewapening van de benden afkomstig is van Nederlandse strijdkrachten. Bijna twee bladzijden van de ruim 15 pagina's tellende tekst is gewijd aan Irian. Nederland had toegezegd een "real, complete and unconditional" overdracht van de soevereiniteit en in het charter van de overdracht van de soevereiniteit wordt de soevereiniteit over Indonesië overgedragen: "Ik en met mij 75 millioen Indonesiërs van Sabang tot Merauke betreuren ten zeerste de belachelijke wijze waarop van Nederlandse zijde de woorden complete en Indonesië zijn geïnterpreteerd". De status quo ten aanzien van West-Nieuw-Guinea zou gehandhaafd blijven  "mits binnen een jaar de verdere besprekingen over de status van Irian zouden zijn geëindigd". Ondanks de "meest toegevende houding" van Indonesië was Nederland ter Nieuw-Guineaconferentie slechts bereid geweest de soevereiniteit over te dragen aan de Unie, waarbij de leiding van het bestuur in Nederlandse handen zou blijven en Indonesië de helft van de zetels zou krijgen in de Nieuw-Guinearaad, "waarvan alleen de Heer de bevoegdheden kent". Sedert 27 december 1950 is Nederland een "bezettende overheid". Daarom moet de Unie worden ontbonden. Bij diepere beschouwing blijkt de Unie sterk te rieken naar een vroegere Nederlandse conceptie, nl. hervorming van het Koninkrijk der Nederlanden bestaande uit gelijkwaardige leden. Op grond van de resultaten van de bijzondere staatscommissie heeft de regering besloten een weg te zoeken om de Unie zo spoedig mogelijk te annuleren: "Hoe vlugger hoe beter". De naam "herriemaker over Irian" beschouwt de president als een erenaam.' - - -  NA, archief Minkol., codetel. 1951, 3.
Zie ook 2065: Schürmann 165
2069: Schürmann 171
PDF transcriptie (10 KB)