Constitutionele Commissies

 
English | Nederlands

Humanistisch Verbond

Naam archiefvormer Humanistisch Verbond
Naam, varianten
Periode van bestaan 1946-heden
Organisatie en inrichting

Aanvankelijk bestond de organisatie van het Humanistisch Verbond uit een congres (algemene ledenvergadering), een hoofdbestuur, waaruit het dagelijks bestuur werd gevormd, gemeenschappen (plaatselijke afdelingen), gewesten en federaties. In de vaste en ad-hoc-commissies hadden één of meer hoofdbestuursleden zitting. In de periode 1967-1970 vond een reorganisatie plaats, waarbij de meeste vaste commissies werden omgevormd tot werkstichtingen. Het hoofdbestuur werd ingekrompen en nam nu ook het dagelijks bestuur op zich. Een Verbondsraad werd ingesteld om het hoofdbestuur te adviseren. Naast deze centrale organisatie kende het Verbond veel losse stichtingen, zoals de Stichting Socrates die bedoeld was ter bevordering van wetenschap en cultuur (opgericht in 1950).
Taak, activiteiten

Het Humanistisch Verbond werd opgericht ter bestrijding van het 'nihilisme' bij buitenkerkelijken of, zoals de latere voorzitter Jaap van Praag het in aanloop naar de oprichting verwoordde, ter 'verdieping van het humanistisch levensbesef van de onkerkelijke massa'. Daarnaast kwam het Verbond op voor de belangen van de buitenkerkelijken, vooral op die punten waar de kerkgenootschappen in een maatschappelijke context de zorg voor hun gelovigen op zich namen. Vooral kort na de Tweede Wereldoorlog leek dit laatste punt urgent, maar ook later hield het Verbond zich actief bezig met de 'emancipatie' van de buitenkerkelijken in bijvoorbeeld het omroepbestel, de zielzorg in het leger en het maatschappelijk werk. Tenslotte streefde het Verbond ook naar verdieping van het humanistisch gedachtegoed via onderwijs en onderzoek.
Literatuur

Bert Gasenbeek, Jules Brabers en Wouter Kuijlman, 'Een huis voor humanisten. Het Humanistisch Verbond (1946-2006)', Tijdschrift voor Humanistiek, april 2006.

1 
Naam archiefvormer
(Periode archief)		 Humanistisch Verbond (1946-1976)
Vindplaats
(Kenmerk toegang)		 Het Utrechts Archief, Utrecht (75)
  
Meer Verberg

Naam archiefcollectie Archief Humanistisch Verbond
Openbaarheid beperkt
Soort toegang(en) inventaris (digitaal)
Staatscommissies
1 
Commissie Commissie-Van Walsum
Inhoud

inv. nr. 740. Verhouding kerk en staat (1955-1972).

Betreft onder andere het processierecht, de subsidie op de kerkenbouw en de gelijkberechtiging van humanisten. Notitie van H. Roethof, waarschijnlijk uit 1949, getiteld 'prae-advies Kerk en Staat'; correspondentie van het algemeen bestuur betreffende de verhouding kerk en staat (1957-1958, 1962, 1972); een verslag van een beraad over de verhouding van kerk en staat, gehouden te Driebergen, 1-2 december 1972.

 

inv. nr. 742. Financiële verhouding overheid en kerken (1969-1971).

Stukken betreffende de commissie-Van Walsum en haar voorstellen. Correspondentie van het hoofdbestuur naar aanleiding van het rapport van de staatscommissie voor de zaken van eredienst. Correspondenten zijn het Contactorgaan R.K. Kerk-Humanistisch Verbond; het Oekomenisch Aktiecentrum in Driebergen en prof. W. van Dooren. Tevens enkele knipsels en fragmenten uit de Handelingen van de Tweede Kamer (1970-1971).)
2 
Commissie Commissie-Van Schaik
Inhoud

inv. nr. 740. Verhouding kerk en staat (1955-1972).

Betreft onder andere het processierecht, de subsidie op de kerkenbouw en de gelijkberechtiging van humanisten. Notitie van H. Roethof, waarschijnlijk uit 1949, getiteld 'prae-advies Kerk en Staat'; correspondentie van het algemeen bestuur betreffende de verhouding kerk en staat (1957-1958, 1962, 1972); een verslag van een beraad over de verhouding van kerk en staat, gehouden te Driebergen, 1-2 december 1972.


inv. nr. 744. Proeve

Bevat enkele ingekomen brieven met bijlagen en documentatie over de mogelijke erkenning van God in de Grondwet (1955-1956).
3 
Commissie Werkgroep-Proeve
Inhoud

inv. nr. 744. Proeve.

Stukken betreffende de indiening van een advies over de 'Proeve van een nieuwe Grondwet' (1966-1970); tevens enkele ingekomen brieven met bijlagen en documentatie over de mogelijke erkenning van God in de Grondwet (1955-1956). De stukken over de 'Proeve' bestaan uit correspondentie, pre-adviezen en het uiteindelijke advies aan de minister van Binnenlandse Zaken (1966-1967), alsmede een brief aan de Tweede Kamer (1970). Betrokken bij de voorbereiding van het advies waren H.B.J.Waslander, A. Stempels, H.J. Roethof en A.B. Belinfante en de juridische sectie van de stichting Socrates.
4 
Commissie Commissie-Cals/Donner
Inhoud

inv. nr. 744. Proeve.

Stukken betreffende de indiening van een advies over de 'Proeve van een nieuwe Grondwet' (1966-1970); tevens enkele ingekomen brieven met bijlagen en documentatie over de mogelijke erkenning van God in de Grondwet (1955-1956). De stukken over de 'Proeve' bestaan uit correspondentie, pre-adviezen en het uiteindelijke advies aan de minister van Binnenlandse Zaken (1966-1967), alsmede een brief aan de Tweede Kamer (1970). Betrokken bij de voorbereiding van het advies waren H.B.J.Waslander, A. Stempels, H.J. Roethof en A.B. Belinfante en de juridische sectie van de stichting Socrates.

Algemeen:


Commissies:



Archivalia:

1 
Naam archiefvormer
(Periode archief)		 Humanistisch Verbond (1946-1976)
Vindplaats
(Kenmerk toegang)		 Het Utrechts Archief, Utrecht (75)
  
Naam archiefcollectie Archief Humanistisch Verbond
Openbaarheid beperkt
Soort toegang(en) inventaris (digitaal)
Staatscommissies
1 
Commissie Commissie-Van Walsum
Inhoud

inv. nr. 740. Verhouding kerk en staat (1955-1972).

Betreft onder andere het processierecht, de subsidie op de kerkenbouw en de gelijkberechtiging van humanisten. Notitie van H. Roethof, waarschijnlijk uit 1949, getiteld 'prae-advies Kerk en Staat'; correspondentie van het algemeen bestuur betreffende de verhouding kerk en staat (1957-1958, 1962, 1972); een verslag van een beraad over de verhouding van kerk en staat, gehouden te Driebergen, 1-2 december 1972.

 

inv. nr. 742. Financiële verhouding overheid en kerken (1969-1971).

Stukken betreffende de commissie-Van Walsum en haar voorstellen. Correspondentie van het hoofdbestuur naar aanleiding van het rapport van de staatscommissie voor de zaken van eredienst. Correspondenten zijn het Contactorgaan R.K. Kerk-Humanistisch Verbond; het Oekomenisch Aktiecentrum in Driebergen en prof. W. van Dooren. Tevens enkele knipsels en fragmenten uit de Handelingen van de Tweede Kamer (1970-1971).)
2 
Commissie Commissie-Van Schaik
Inhoud

inv. nr. 740. Verhouding kerk en staat (1955-1972).

Betreft onder andere het processierecht, de subsidie op de kerkenbouw en de gelijkberechtiging van humanisten. Notitie van H. Roethof, waarschijnlijk uit 1949, getiteld 'prae-advies Kerk en Staat'; correspondentie van het algemeen bestuur betreffende de verhouding kerk en staat (1957-1958, 1962, 1972); een verslag van een beraad over de verhouding van kerk en staat, gehouden te Driebergen, 1-2 december 1972.


inv. nr. 744. Proeve

Bevat enkele ingekomen brieven met bijlagen en documentatie over de mogelijke erkenning van God in de Grondwet (1955-1956).
3 
Commissie Werkgroep-Proeve
Inhoud

inv. nr. 744. Proeve.

Stukken betreffende de indiening van een advies over de 'Proeve van een nieuwe Grondwet' (1966-1970); tevens enkele ingekomen brieven met bijlagen en documentatie over de mogelijke erkenning van God in de Grondwet (1955-1956). De stukken over de 'Proeve' bestaan uit correspondentie, pre-adviezen en het uiteindelijke advies aan de minister van Binnenlandse Zaken (1966-1967), alsmede een brief aan de Tweede Kamer (1970). Betrokken bij de voorbereiding van het advies waren H.B.J.Waslander, A. Stempels, H.J. Roethof en A.B. Belinfante en de juridische sectie van de stichting Socrates.
4 
Commissie Commissie-Cals/Donner
Inhoud

inv. nr. 744. Proeve.

Stukken betreffende de indiening van een advies over de 'Proeve van een nieuwe Grondwet' (1966-1970); tevens enkele ingekomen brieven met bijlagen en documentatie over de mogelijke erkenning van God in de Grondwet (1955-1956). De stukken over de 'Proeve' bestaan uit correspondentie, pre-adviezen en het uiteindelijke advies aan de minister van Binnenlandse Zaken (1966-1967), alsmede een brief aan de Tweede Kamer (1970). Betrokken bij de voorbereiding van het advies waren H.B.J.Waslander, A. Stempels, H.J. Roethof en A.B. Belinfante en de juridische sectie van de stichting Socrates.