Chronographia Johannis de Beke

 
English | Nederlands

Uitgegeven door H. Bruch (jaar van publicatie: 1973-1982)

De kroniek van Jan Beke (Johannes de Beke of Beka) is in de late Middeleeuwen een van de populairste Nederlandse verhalende bronnen geweest. Beke, zeer waarschijnlijk een geestelijke van het klooster Egmond, beschreef de geschiedenis van de bisschoppen van Utrecht en van de graven van Holland (en Zeeland) en van hun territoria vanaf de Romeinen tot aan 1346. Zijn werk was voornamelijk een compilatie uit de toen bestaande annalen en kronieken, zoals de Rijmkroniek van Holland van Melis Stoke en andere auteurs. Dit nodigde latere (af)schrijvers uit tot het maken van bewerkingen, omwerkingen en vervolgen, door gegevens uit andere bronnen en uit hun eigen herinneringen en meegemaakte wederwaardigheden toe te voegen.

De Latijnse kroniek is door andere auteurs bewerkt en vervolgd tot 1393. Een vertaling in de volkstaal kwam tot stand rond 1395, waarop vervolgen zijn geschreven tot diep in de 15e eeuw. Het belang van de vervolgen is groot. Zij vormen een zeer informatieve bron voor de geschiedenis van de partijstrijd in Holland tussen Hoeken en Kabeljauwen en in het Sticht tussen Lokhorsten en Lichtenbergers en voor de geschiedenis van de grafelijke en bisschoppelijke opvolging in deze gewesten.

Uitgegeven zijn: de Latijnse kroniek tot 1346, met een vervolg tot 1393, alsmede de Middelnederlandse vertaling en bewerking tot 1393, met vervolgen tot 1430. De uitgever H. Bruch heeft voor de uitgave van de Latijnse kroniek de auteursversie gereconstrueerd. Aan de editie van de vertaling ligt een specifiek handschrift ten grondslag. De door de bewerker verzamelde microfilms van buitenlandse handschriften zijn overgedragen aan de afdeling Bijzondere Collecties van de Koninklijke Bibliotheek te Den Haag. De latijnse en de middelnederlandse kroniek zijn beide als pdf beschikbaar.