Registers van de Hollandse grafelijkheid 1299-1345

 
English | Nederlands
B ZH_G_X012r_065_1 C ZH_K_X016v_065_1 ZH_K_X017r_065_2

A: Primaire registratie, niet voorhanden.
B: AGH 289 (groot register Zuidholland), f. 12r, nr. 66 (wrs. 1324 mei 13-sept., naar A).
Opschrift:

Wieldrecht.

C: AGH 290 (klein register Zuidholland), f. 16v-17r, nr. 67 (de eerste helft wrs. 1325 aug. 1-1331 juli 23, het vervolg wrs. 1333 okt. 15-dec. 2, beide naar A).

In de benedenmarge van f. 16v de custode: moertbrande die zullen wi doen, waaraan een andere hand het woord Sequitur toevoegde, alsmede de notitie: Here Hoeghestrate habet. Diezelfde tweede hand schreef in de bovenmarge van f. 17r het opschrift Zuythollanda. – Halverwege de tekst wordt de kopiist afgelost door een andere hand (zie noot y).

Editie/regest: Van Mieris, ChHZ II, p. 138.

De bovenstaande termina van de datering zijn die van het paasjaar 1313.

Vgl. nr. WI 302.

De onderstaande tekst is gebaseerd op afschrift B.

Wi Willaemb grave van Heneghouwenc etc. maken kont allen luden dat wi ghegheven hebben ende ghevend Gheraerde van Wieldrecht, onsen trouwen man, alsulc goet ende alsulc erfnesse als hier na ghescreven staet. Dat es te verstane alle die wilderd die gheleghen es jeghens den ambochte van Ramsduncf tusken Tielmansg verBeken soens moer ende tuysken tRijsebroech buten den dijc dijti ghemene land daer helt toter Duncgaj toe, in enen eweliken erfsinsk van elker hoeve te ghevene twaelf penninghe groter Tornoysel elcs jaersm, alle jare te ghevene te sinte Martijnsn misse in den wintero; ende hier of zal hi ons den eersten pacht gheven van sinte Martijns missep naest comendeq over twie jare. Voird so wat lude dat bir Gheraerds voers. op dese voerseyde wildert ende hoeven comen binnen den voerseyden palen, dien zullen ter tafel niet comen voer den baeliu, mar Gheraerdt zal daer of een rechter wesen van alre misdaet die si up die wilderd mesdoen, enu si van den hoghesten gherechte, dats te wetene van manslachte, van diefte, van vredebrake, van vrouwen te vercraftene ende van moerdbrande, die zullen wi doen berechten onsen baeliu van Zuythollandv gheliken datmen anders waer doet in Zuythollandw van zulker sake; daer bi zal Gheretx voers. sijn dordendeel daer an behouden. Voerd soe hebben wi ghegheven y ende gheven Gheraerd voers. alle die wilderdz die gheleghen es tieghens tamboch van Wilderchta' ende jeghens tambocht van Twintich hoeven tuyskenb' den ambochte van derc' Weded' an die ene zide ende den ambochte van Dubbelmonde an die ander zide, upwaerde' gaende also verre als onse graefscip gaet ende also verre alst ongheert ende onghesayt es, ende dit zal hi hebben in alsulkenf' pacht ende in alsulker manieren alse voers. es, sonder allene dat Gheraerdg' voers. van deser voerseyder wilderd jeghen den twien ambochten voers. enh' ghienen pacht gheven en sal also langhe als hi levet. Voerd soe en sal Gheraerdi' voers. up alle dese wilderd voers., beyde boven ende beneden, niement brenghen ute onse lande noch verpachten, en sie bi ons. Voerd soe ist voerwaerde dat Gheraerdj' voers. behouden zal den Broec tsiere orbaer ende tsiere nutscip also langhe als hi leeft sonder ons enighe thijns of enighen pacht daer of te ghevene, also als hi gheleghen es; ende na Gheraerdsk' levene voers. soe zal alle dese voers. wilderd ende Broec an ons comen met anders sinen goede dat hi van ons hout; ende hier bi soe sal Ghererdl' voers. alle die tiende ghebruken ende behouden van desen voerseyde goede also langhe als hi leeftm'.

In orkonde desen brief bezeghelt met onsen zeghele. Ghegheven int jaer ons Heren M CCC ende dortiene des d d dn'.

a
Zuytholl. C.
b
Will. C.
c
Henegh. B; Heynn. C.
d
in de marge toegevoegd door andere hand B.
e
Gheraert C.
f
Raemsdunc C.
g
Ti op rasuur B.
h
s onzeker vanwege een correctie (mogelijk f), en de tweede r bovengeschreven B; tRijfebroec C.
i
dit C.
j
Dunga C.
k
fs gecorrigeerd met donkerder inkt B; erfenis, door andere hand gecorrigeerd uit erfnijs C.
l
Torn. BC.
m
s door andere hand toegevoegd C.
n
M'tijns C.
o
11 november.
p
in den winter ... misse in de marge toegevoegd door andere hand, die eerst boven de regel in den winter tussenschreef en dat vervolgens doorstreepte C.
q
naest comende ook achter aan de marginale toevoeging, en zodoende twee maal geschreven C.
r
i verbeterd uit iets anders, en aan het volgende Gheraerd vastgeschreven B.
s
Gher'd BC.
t
Gher. BC.
u
lezing onzeker (ein?) B.
v
Zuytholl. BC.
w
Zuytholl. BC.
x
Gher. C.
y
hier houdt hand 3B2 op met de schrijfarbeid, de hand 3H zet het werk voort C.
z
wilders C.
a'
Voudrecht, lezing van de eerste letter onzeker C.
b'
k uit h B.
c'
door andere hand boven de regel toegevoegd B.
d'
W gecorrigeerd B; boven de W een afkortingsteken of superscripte i C.
e'
w door andere hand verbeterd uit iets anders B.
f'
alsuken B.
g'
Gher'd BC.
h'
verbeterd uit ende door radering van de afkortingsstreep B.
i'
Gher'd B; Gheret C.
j'
Gher'd B; Gheret C.
k'
Gher'ds B.
l'
Gheret C.
m'
leef C.
n'
aldus BC voor de ontbrekende dagtekening.
Oorkonder: graaf Willem III
Destinataris: Gerard van Wieldrecht