Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Salesianen van Don Bosco (SDB)

Naam Salesianen van Don Bosco (SDB)
Naamsvarianten
  • Societas Sancti Francisci Salesii (SDB)
  • Congregatie van de Salesianen van Don Bosco (SDB)
  • Paters Salesianen van Don Bosco (SDB)
  • Salesianen (SDB)
Periode 1859-2011
Denominatie rooms-katholiek
Org Missie

Korte geschiedenis

Stichting en in Nederland

De congregatie van de Salesianen van Don Bosco werd in Turijn gesticht in 1874 door Giovanni Bosco (1815-1888). Tijdens zijn priesterschap werd hij geconfronteerd met de levensomstandigheden van jongens in de voorsteden van Turijn en geïnspireerd door de bisschop van Génève, Franciscus van Sales (1567-1622) Don Bosco wilde deze jongeren op basis van zijn positief mensbeeld te hulp komen. Overigens was de stichter ook verantwoordelijk voor de oprichting van 'Dochters van Maria Hulp der Christenen' (1872) samen met Maria Domenica Mazzarello (de vrouwelijke tak) en een derde tak bestaande uit leken, genaamd  'De Vereniging van Salesiaanse Medewerkers' (1876). In 1876 werd een 'Oudleerlingenbeweging' opgericht en in 1917 starttte nog 'De Vereniging van Lekenhelpsters'. De eerste vestiging in Nederland kwam in 1928 tot stand vanuit de Belgische provincie in Lauradorp (een kerkdorp in de gemeente Landgraaf, provincie Limburg). De Duitse provincie richtte in 1937 een opleidingshuis op in Leusden (provincie Utrecht). Het eerste Nederlandse noviciaatshuis was 'Huize Don Rua' in Ugchelen in 1942, waar ook missieprocuur en provincialaat gevestigd werden. In 1938 telde de congregatie ongeveer 11.000 leden en ongeveer 400.000 medewerkers.

 

De missie

Het is onduidelijk of de Nederlandse provincie vóór 1960 eigen missieactiviteiten kende. De Salesianen missioneerden vanaf 1936 in Haïti en verder in een groot aantal over de hele wereld verspreide landen.

 

Informatie uit: Katholieke Encyclopaedie, 1938, lemma 'Salesianen'.

Organisatie

Hoewel 1874 als officiële stichtingsdatum geldt, stelde Don Bosco al in 1857 een aantal richtlijnen en regels op voor de sterk groeiende gemeenschap. Pauselijke erkenning volgde in 1869 en officiële goedkeuring van de constituties in 1874. De congregatie bestond zowel uit priesters als lekenbroeders. De Nederlandse provincie werd in 1946 canoniek opgericht. In 2005 fuseerde de Nederlandse provincie met de provincie België-Noord en werd een afdeling van die provincie. Het generalaat bevindt zich in Rome. De Nederlandse rechtspersoon was de Stichting Don Bosco. In principe geschiedde uitzending naar de missie op verzoek van de betrokkene.

 

Alle informatie tenzij anders vermeld uit: Inleiding inventaris KAN P34a, Willemsen, I, par. 1-33 en Pius-almanak 1960/61, 334.

 

 

Doelstelling

Tot de doelstellingen van de congregatie behoorden pastoraal werk en missiewerk. Voor het liefdewerk was er Medewerkers der Salesianen. In het bijzonder legden de Salesianen zich toe op alle soorten liefdewerken voor de jeugd. In de praktijk kregen deze doelstellingen vorm door middel van opvoeding van volkskinderen, (technische) scholen en internaten en jeugd- en jongerenwerk. Verder werkten zowel priesters als coadjuteurs (leken) in open patronaten, weeshuizen, seminaries, parochies en hielden zij zich bezig met wetenschappelijk (druk)werk.

Taken en activiteiten
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen
Continenten
  • Latijns Amerika
  • Afrika
  • Azië
Lokatie
  • Haïti
  • Aartsbisdom Port-au-Prince
  • Aartsbisdom Cap-Haïtien
  • Bisdom Hinche
Selectie uit de literatuur
Titel
  • Salesianen toen en nu. En straks dan
Uitgever
  • Leusden:
Jaar van uitgave
  • 1996

Titel
  • Chercher la vie : de geschiedenis van een salesiaanse gemeenschap op Haïti tussen 1936-1993 / Ellen Dreessen
Auteur
  • Ellen Dreessen
Paginering
  • 147 bl., bijl
Uitgever
  • Rotterdam : Erasmus Universiteit
Jaar van uitgave
  • 1994

Titel
  • Wijsgerig leven in Nederland, België en Luxemburg, 1880-1980 / C.E.M. Struyker BoudierWijsgerig leven in Nederland en België 1880-1980
Auteur
  • Cornelis Ebertus Maria Struyker Boudier (1937-)
Reeks
  • Publikaties van het Katholiek Studiecentrum
Paginering
  • 8 dl
Uitgever
  • Nijmegen : Katholiek StudiecentrumBaarn : AmboLeuven : Universitaire Pers Leuven
Jaar van uitgave
  • 1985-1992

Titel
  • Don Bosco op de Veluwe : het relaas van Huize Don Rua te Ugchelen 1942-1959 / A.H.M. van Schaik, C. Staats, P. van Sterkenburg (red.) ; [ill. J. van Schagen]
Auteur
  • Antonius Hendrikus Maria van Schaik (1941-) ; C. Staats
Paginering
  • XII, 155 p
Uitgever
  • Leusden : Salesianen van Don Bosco
Jaar van uitgave
  • 1988

Titel
  • Giovanni Bosco, priester / Hans Hermans
Auteur
  • Henri Gerard Hermans (1908-1993)
Paginering
  • 168 p
Uitgever
  • Tielt [etc.] : Lannoo
Jaar van uitgave
  • 1968

Titel
  • Katholiek Nederland : encyclopaedie / samengest. onder leiding van W. Nolet
Auteur
  • Willem Nolet (1885-1965)
Paginering
  • 3 dl
Uitgever
  • 's-Gravenhage : Ten Hagen
Jaar van uitgave
  • 1930-1932


Periodieken
Titel
  • Salesiaans tijdschrift : orgaan voor de medewerkers van den Heilige Joannes Bosco
Paginering
  • 1 (1938) - 6 (1947)
Uitgever
  • Leusden : Societas Sankti Francisci Salesii (S.D.B.)
Jaar van uitgave
  • 1938-1947

Titel
  • Salesiaans nieuws : internationaal maandblad van het werk van Don Bosco
Paginering
  • Jrg. 6 (1947) - Jrg. 26 (1967)
Uitgever
  • Den Haag : Stichting Don Bosco
Jaar van uitgave
  • 1947-1967

Titel
  • Don Bosco nu : tweemaandelijks contactblad van de Nederlandse SalesianenDon Bosco
Paginering
  • 27 (1968) - ...
Uitgever
  • Den Haag : Nederlandse Provincie der Salesianen van Don Bosco
Jaar van uitgave
  • 1968-...

Titel
  • Vrij-nieuw / Jongeren op WegVrij nieuw
Paginering
  • Jrg. 1 (1977/78) - jrg. 24, nr. 4 (dec. 2001)
Uitgever
  • Hoog Soeren : Jongeren op Weg
Jaar van uitgave
  • 1977-2001

Titel
  • Salesiaans kontakt / uitg. van de Nederlandse Provincie van de Oblaten van de H. Franciscus van Sales (OSFS)Salesiaans contact
Uitgever
  • Noorden : Bert Post
Jaar van uitgave
  • 1992-...
Interviews

Vijf interviews, en wel de nrs.:

9

117

189

282

678

Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief van de Nederlandse provincie is in bruikleen gegeven aan het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in St. Agatha. Het bestaat uit: het bestuursarchief, de archieven van diverse huizen en oud-leerlingenbonden. Het bestuursarchief bestaat uit stukken betreffende de stichting, regelgeving en ontwikkeling, spiritualiteit en liturgie, provinciaal bestuur, betrekkingen, leden, organisatie en financiën, taakuitoefing en publicaties en informatieverstrekking. Onder de rubriek taakuitoefening zijn ook stukken met betrekking tot de missie te vinden, meest daterende uit de tweede helft van de twintigste eeuw. Meer informatie is te vinden onder de rubriek externe betrekkingen, daterend vanaf de eerste helft van de twintigste eeuw. Het archief is geïnventariseerd in samenwerking met de Stichting Kloosterarchieven. Met de fusie van de Nederlandse en de Belgische provincie in 2005 is het archief in principe afgesloten, maar nog niet alle stukken zijn opgenomen in de inventaris en overgebracht naar het Erfgoedcentrum. Het archief kent geen opvallende hiaten. Bijzonder is dat het archief de Nederlandstalige editie van het internationale tijdschrift over de periode 1938-1967 bevat.

 

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: website: www.erfgoedkloosterleven.nl  geraadpleegd op 25 mei 2010 en de inleiding op de KAN-inventaris nr. P34a.

Bewaarplaats Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, St. Agatha
Periode archief (1886)-1928-1999
Openbaarheid beperkt
Opmerkingen openbaarheid

Voor het inzien van archiefmateriaal is toestemming nodig van het provinciaal bestuur van de congregatie, die het archief in bewaring heeft gegeven bij het Erfgoedcentrum. Een aanvraagformulier voor het verkrijgen van deze toestemming kan het erfgoedcentrum u per mail of per post toezenden.

Omvang 53 meter
Toegang soort
  • Inventaris met inleiding
Opmerkingen toegang soort digitaal beschikbaar op www.archieven.nl of www.erfgoedkloosterleven.nl
Toegang titel Dooren, K. van , AR-P042 Archiefinventaris Salesianen van Don Bosco

Bewaarplaats Generalaat, Società Salesiana di S. Giovanni Bosco, Via della Pisana 1111 - 00163 ROMA, tel. 06-65.61.21
Websites

www.donbosco.nl

 

www.sdb.org

 

Verwijzing naar andere archiefvormers
Opmerkingen

 

 

Geschiedenis

Korte geschiedenis

Stichting en in Nederland

De congregatie van de Salesianen van Don Bosco werd in Turijn gesticht in 1874 door Giovanni Bosco (1815-1888). Tijdens zijn priesterschap werd hij geconfronteerd met de levensomstandigheden van jongens in de voorsteden van Turijn en geïnspireerd door de bisschop van Génève, Franciscus van Sales (1567-1622) Don Bosco wilde deze jongeren op basis van zijn positief mensbeeld te hulp komen. Overigens was de stichter ook verantwoordelijk voor de oprichting van 'Dochters van Maria Hulp der Christenen' (1872) samen met Maria Domenica Mazzarello (de vrouwelijke tak) en een derde tak bestaande uit leken, genaamd  'De Vereniging van Salesiaanse Medewerkers' (1876). In 1876 werd een 'Oudleerlingenbeweging' opgericht en in 1917 starttte nog 'De Vereniging van Lekenhelpsters'. De eerste vestiging in Nederland kwam in 1928 tot stand vanuit de Belgische provincie in Lauradorp (een kerkdorp in de gemeente Landgraaf, provincie Limburg). De Duitse provincie richtte in 1937 een opleidingshuis op in Leusden (provincie Utrecht). Het eerste Nederlandse noviciaatshuis was 'Huize Don Rua' in Ugchelen in 1942, waar ook missieprocuur en provincialaat gevestigd werden. In 1938 telde de congregatie ongeveer 11.000 leden en ongeveer 400.000 medewerkers.

 

De missie

Het is onduidelijk of de Nederlandse provincie vóór 1960 eigen missieactiviteiten kende. De Salesianen missioneerden vanaf 1936 in Haïti en verder in een groot aantal over de hele wereld verspreide landen.

 

Informatie uit: Katholieke Encyclopaedie, 1938, lemma 'Salesianen'.

Organisatie

Hoewel 1874 als officiële stichtingsdatum geldt, stelde Don Bosco al in 1857 een aantal richtlijnen en regels op voor de sterk groeiende gemeenschap. Pauselijke erkenning volgde in 1869 en officiële goedkeuring van de constituties in 1874. De congregatie bestond zowel uit priesters als lekenbroeders. De Nederlandse provincie werd in 1946 canoniek opgericht. In 2005 fuseerde de Nederlandse provincie met de provincie België-Noord en werd een afdeling van die provincie. Het generalaat bevindt zich in Rome. De Nederlandse rechtspersoon was de Stichting Don Bosco. In principe geschiedde uitzending naar de missie op verzoek van de betrokkene.

 

Alle informatie tenzij anders vermeld uit: Inleiding inventaris KAN P34a, Willemsen, I, par. 1-33 en Pius-almanak 1960/61, 334.

 

 

Doelstelling

Tot de doelstellingen van de congregatie behoorden pastoraal werk en missiewerk. Voor het liefdewerk was er Medewerkers der Salesianen. In het bijzonder legden de Salesianen zich toe op alle soorten liefdewerken voor de jeugd. In de praktijk kregen deze doelstellingen vorm door middel van opvoeding van volkskinderen, (technische) scholen en internaten en jeugd- en jongerenwerk. Verder werkten zowel priesters als coadjuteurs (leken) in open patronaten, weeshuizen, seminaries, parochies en hielden zij zich bezig met wetenschappelijk (druk)werk.

Taken en activiteiten
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen

Geografie

Continenten
  • Latijns Amerika
  • Afrika
  • Azië
Lokatie
  • Haïti
  • Aartsbisdom Port-au-Prince
  • Aartsbisdom Cap-Haïtien
  • Bisdom Hinche

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • Salesianen toen en nu. En straks dan
Uitgever
  • Leusden:
Jaar van uitgave
  • 1996

Titel
  • Chercher la vie : de geschiedenis van een salesiaanse gemeenschap op Haïti tussen 1936-1993 / Ellen Dreessen
Auteur
  • Ellen Dreessen
Paginering
  • 147 bl., bijl
Uitgever
  • Rotterdam : Erasmus Universiteit
Jaar van uitgave
  • 1994

Titel
  • Wijsgerig leven in Nederland, België en Luxemburg, 1880-1980 / C.E.M. Struyker BoudierWijsgerig leven in Nederland en België 1880-1980
Auteur
  • Cornelis Ebertus Maria Struyker Boudier (1937-)
Reeks
  • Publikaties van het Katholiek Studiecentrum
Paginering
  • 8 dl
Uitgever
  • Nijmegen : Katholiek StudiecentrumBaarn : AmboLeuven : Universitaire Pers Leuven
Jaar van uitgave
  • 1985-1992

Titel
  • Don Bosco op de Veluwe : het relaas van Huize Don Rua te Ugchelen 1942-1959 / A.H.M. van Schaik, C. Staats, P. van Sterkenburg (red.) ; [ill. J. van Schagen]
Auteur
  • Antonius Hendrikus Maria van Schaik (1941-) ; C. Staats
Paginering
  • XII, 155 p
Uitgever
  • Leusden : Salesianen van Don Bosco
Jaar van uitgave
  • 1988

Titel
  • Giovanni Bosco, priester / Hans Hermans
Auteur
  • Henri Gerard Hermans (1908-1993)
Paginering
  • 168 p
Uitgever
  • Tielt [etc.] : Lannoo
Jaar van uitgave
  • 1968

Titel
  • Katholiek Nederland : encyclopaedie / samengest. onder leiding van W. Nolet
Auteur
  • Willem Nolet (1885-1965)
Paginering
  • 3 dl
Uitgever
  • 's-Gravenhage : Ten Hagen
Jaar van uitgave
  • 1930-1932


Periodieken
Titel
  • Salesiaans tijdschrift : orgaan voor de medewerkers van den Heilige Joannes Bosco
Paginering
  • 1 (1938) - 6 (1947)
Uitgever
  • Leusden : Societas Sankti Francisci Salesii (S.D.B.)
Jaar van uitgave
  • 1938-1947

Titel
  • Salesiaans nieuws : internationaal maandblad van het werk van Don Bosco
Paginering
  • Jrg. 6 (1947) - Jrg. 26 (1967)
Uitgever
  • Den Haag : Stichting Don Bosco
Jaar van uitgave
  • 1947-1967

Titel
  • Don Bosco nu : tweemaandelijks contactblad van de Nederlandse SalesianenDon Bosco
Paginering
  • 27 (1968) - ...
Uitgever
  • Den Haag : Nederlandse Provincie der Salesianen van Don Bosco
Jaar van uitgave
  • 1968-...

Titel
  • Vrij-nieuw / Jongeren op WegVrij nieuw
Paginering
  • Jrg. 1 (1977/78) - jrg. 24, nr. 4 (dec. 2001)
Uitgever
  • Hoog Soeren : Jongeren op Weg
Jaar van uitgave
  • 1977-2001

Titel
  • Salesiaans kontakt / uitg. van de Nederlandse Provincie van de Oblaten van de H. Franciscus van Sales (OSFS)Salesiaans contact
Uitgever
  • Noorden : Bert Post
Jaar van uitgave
  • 1992-...
Interviews

Vijf interviews, en wel de nrs.:

9

117

189

282

678


Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief van de Nederlandse provincie is in bruikleen gegeven aan het Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven in St. Agatha. Het bestaat uit: het bestuursarchief, de archieven van diverse huizen en oud-leerlingenbonden. Het bestuursarchief bestaat uit stukken betreffende de stichting, regelgeving en ontwikkeling, spiritualiteit en liturgie, provinciaal bestuur, betrekkingen, leden, organisatie en financiën, taakuitoefing en publicaties en informatieverstrekking. Onder de rubriek taakuitoefening zijn ook stukken met betrekking tot de missie te vinden, meest daterende uit de tweede helft van de twintigste eeuw. Meer informatie is te vinden onder de rubriek externe betrekkingen, daterend vanaf de eerste helft van de twintigste eeuw. Het archief is geïnventariseerd in samenwerking met de Stichting Kloosterarchieven. Met de fusie van de Nederlandse en de Belgische provincie in 2005 is het archief in principe afgesloten, maar nog niet alle stukken zijn opgenomen in de inventaris en overgebracht naar het Erfgoedcentrum. Het archief kent geen opvallende hiaten. Bijzonder is dat het archief de Nederlandstalige editie van het internationale tijdschrift over de periode 1938-1967 bevat.

 

Alle informatie is, tenzij anders vermeld, geput uit: website: www.erfgoedkloosterleven.nl  geraadpleegd op 25 mei 2010 en de inleiding op de KAN-inventaris nr. P34a.

Bewaarplaats Erfgoedcentrum Nederlands Kloosterleven, St. Agatha
Periode archief (1886)-1928-1999
Openbaarheid beperkt
Opmerkingen openbaarheid

Voor het inzien van archiefmateriaal is toestemming nodig van het provinciaal bestuur van de congregatie, die het archief in bewaring heeft gegeven bij het Erfgoedcentrum. Een aanvraagformulier voor het verkrijgen van deze toestemming kan het erfgoedcentrum u per mail of per post toezenden.

Omvang 53 meter
Toegang soort
  • Inventaris met inleiding
Opmerkingen toegang soort digitaal beschikbaar op www.archieven.nl of www.erfgoedkloosterleven.nl
Toegang titel Dooren, K. van , AR-P042 Archiefinventaris Salesianen van Don Bosco

Bewaarplaats Generalaat, Società Salesiana di S. Giovanni Bosco, Via della Pisana 1111 - 00163 ROMA, tel. 06-65.61.21
Websites

www.donbosco.nl

 

www.sdb.org

 

Verwijzing naar andere archiefvormers
Opmerkingen