Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Nederlandsch Pinksterzendingsgenootschap

Naam Nederlandsch Pinksterzendingsgenootschap
Naamsvarianten
  • Nederlandsch Pinkstzendingsgenootschap
  • Vereeniging: Het Pinkster-zendingsgenootschap
Periode 1920-1933
Denominatie Pinkstergemeenten
Org Zending

Korte geschiedenis

Het Genootschap

Het Nederlandsch Pinksterzendingsgenootschap werd in 1920 opgericht door G.R. Polman (1868-1932) en erkend bij K.B. d.d. 6 maart 1923. Voor die datum waren al verschillende Nederlandse zendelingen uit de pinkstergemeenten naar China en Congo uitgezonden via de Pentecostal Missionary Union (1909). Naar China waren dat Arie en Elsje Kok (1910-1919); Elize Scharten (1912-1916); Idigje de Vries (1914-1916) en Piet Klaver (1915-1924). Daarnaast werkte Anna Meester van 1914 tot 1918 via de Pentecostal Missionary Union en aldaar met de Congo Inland Mission in Belgisch Congo.

 

 

Zendingsgebieden

Belgisch Kongo 

Na haar verlof werd Anna Meester van 1920 tot 1924 uitgezonden door het Nederlands genootschap.

China

Het genootschap zond van 1921 tot 1927 Trijntje Bakker en Geertje Roos uit naar Lijiang, Yunnan. Toen Piet Klaver voor de tweede maal werd uitgzonden naar China (van 1925-1927), was dit via het genootschap. Na Polman's terugtrekking in 1930, die een crisis veroorzaakte in de Nederlandse Pinksterbeweging, steunde het genootschap de China-zending niet langer en nam de net opgerichte Vereinigte Missionsfreunde van Otto Karrenburg het werk over. Scharten en Bakker kwamen in dienst van de Vereinigte Missionsfreunde.

Indonesië

Anna Gnirrep was van 1921-1927 via het genootschap werkzaam op Java in een tehuis voor verwaarloosde kinderen. Het tehuis zelf was niet aan de pinksterbeweging verbonden. Verder werd in 1923 William Bernard (Liverpool, Verenigd Koninkrijk) met zijn Nederlandse vrouw, Marie Henriette Blekkink, naar Java uitzonden.

Venezuela

Van 1925 tot ongeveer 1933 werden Nico en Maartje Vetter in Venezuela ondersteund door het genootschap. Zij waren al in 1924 begonnen met het werk in Los Teques. Daarna werkten zij vooral in El Tocuyo. In 1935 repatrieerde Nico - met als tussenstop Engeland - naar Nederland. In 1936 richtte hij de Jongelieden Zendingsvereniging Kleine Kracht op ter ondersteuning van de zending in Venezuela. De Vetters werden overigens ook door bijdragen vanuit Engeland ondersteund.

(Zie: C. van der Laan, Spade Regen, C. en P. van der Laan, Toen de kracht Gods op mij viel en Nederlands Zendings Jaarboek, 1930 en 1937).

Organisatie

Het Nederlandsche Pinksterzendingsgenootschap werd in 1923 een vereniging. Leden moesten, naast andere zaken, gedoopt zijn met de Heilige Geest. Er bestond een bestuur waar Otto Karrenburg van Velbert (Duitsland), in 1928 ook lid van werd. Het eerste bestuur werd gevormd door G.R. Polman, J. Thiessen, J. Th. Erdsieck, W. Polman, W. Heuvelink en L. Oltmann. Zuster F.J. Trompetter kreeg de correspondentie met zendelingen toegewezen. Het Nederlands Zendings Jaarboek van 1930 noemt voor het bestuur J.Th. Erdtsiek jr. als voorzitter, en A.C. van Ingen als secretaris terwijl de positie van penningmeerster vacant is. Het zendingswerk werd gefinancierd door vrijwillige giften van leden en door de opbrengst van de jaarlijkse bazaars. Daarnaast leverde men zendingsbusjes om in de samenkomsten van pinkstergemeenten te plaatsen. Het genootschap kende geen strikte organisatie in die zin dat men zich bijvoorbeeld ook verbonden voelde met Mej. E. Scharten (werkzaam voor achtereenvolgens de Pentecostal Mission Union, Assemblies of God en Velbert Mission).

(Zie: C. van der Laan,  De Spade Regen).

Doelstelling

Het Pinkster-zendingsgenootschap stelt zich ten doel Zendelingen te doen opleiden of aan te nemen, uit te zenden en te onderhouden ter verbreiding van het Evangelie van Jezus Christus aan alle volkeren, inzonderheid aan die, welke tot nu toe met dit Evangelie nog niet in aanraking kwamen (art. 1 statuten 1920, Ned. Zendings Jaarboek 1930)

Taken en activiteiten
  • Geldwerving
  • Informatievoorziening en propaganda
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Christelijke lectuurvoorziening/colportage
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen
  • Werk van en voor vrouwen en meisjes
Continenten
  • Azië
Lokatie
  • China
  • Yunnan
  • Likiang
Selectie uit de literatuur
Titel
  • Beyond the Clouds: Elize Scharten (1876-1965), Pentecostal Missionary to China", in: Ma and Menzies (eds.), Pentecostalism in Context. Essays in honour of of William W Menzies
Auteur
  • Cornelis van der Laan
Paginering
  • 337-360
Uitgever
  • Sheffield:
Jaar van uitgave
  • 1997

Titel
  • De spade regen : geboorte en groei van de Pinksterbeweging in Nederland 1907-1930 / C. van der Laan ; met een voorw. door J.A.B. Jongeneel ; [vert. uit het Engels en bew. door de auteur]
Auteur
  • Cornelis van der Laan (1948-)
Paginering
  • 230 p., [16] p. ill
Uitgever
  • Kampen : Kok
Jaar van uitgave
  • cop. 1989

Titel
  • Toen de kracht Gods op mij viel : 100 jaar pinksterbeweging in Nederland 1907-2007 / Cees van der Laan, Paul van der Laan
Auteur
  • Cornelis van der Laan (1948-) ; Paul N. van der Laan (1951-)
Paginering
  • 223 p
Uitgever
  • Kampen : Kok
Jaar van uitgave
  • cop. 2007

Titel
  • Handboek christelijk Nederland : kerken, gemeenten, samenkomsten en vergaderingen / E.G. Hoekstra en M.H. Ipenburg
Auteur
  • E.G. Hoekstra (1931-) ; M.H. Ipenburg
Paginering
  • 752 p
Uitgever
  • Kampen : Kok
Jaar van uitgave
  • cop. 2008


Bronnenpublicatie
Titel
  • 'Gaat dan henen in de gehele wereld en predikt het evangelie aan alle schepselen', Volle Evangelie Koerier
Auteur
  • E. Scharten
Jaar van uitgave
  • Verschillende artikelen van 1948-1950


Periodieken
Titel
  • Spade regen : maandblad, gewijd aan de belangen van Gods Koninkrijk
Paginering
  • Jrg. 1, nr. 1 (apr. 1908) - ...
Uitgever
  • Amsterdam : [s.n.]
Jaar van uitgave
  • 1908-...
Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief is niet bewaard gebleven. Wel is het archief van de Assemblies of God, de opvolger van de Pentecostal Missionary Union, te raadplegen op het hoofdkantoor in Nottingham (Engeland). Aldaar zijn met name in de notulenboeken diverse gegevens te vinden.

Verwijzing naar andere archiefvormers
Opmerkingen
  1. Het genootschap is beschreven in The Ricci 21st Century Roundtable Database (zie url. http://ricci.rt.usfca.edu (9-12-2008)
  2. Elize Scharten schreef zeven dagboeken in China, deze bevinden zich in het familiearchief Scharten. Zie C.E. Scharten.

Geschiedenis

Korte geschiedenis

Het Genootschap

Het Nederlandsch Pinksterzendingsgenootschap werd in 1920 opgericht door G.R. Polman (1868-1932) en erkend bij K.B. d.d. 6 maart 1923. Voor die datum waren al verschillende Nederlandse zendelingen uit de pinkstergemeenten naar China en Congo uitgezonden via de Pentecostal Missionary Union (1909). Naar China waren dat Arie en Elsje Kok (1910-1919); Elize Scharten (1912-1916); Idigje de Vries (1914-1916) en Piet Klaver (1915-1924). Daarnaast werkte Anna Meester van 1914 tot 1918 via de Pentecostal Missionary Union en aldaar met de Congo Inland Mission in Belgisch Congo.

 

 

Zendingsgebieden

Belgisch Kongo 

Na haar verlof werd Anna Meester van 1920 tot 1924 uitgezonden door het Nederlands genootschap.

China

Het genootschap zond van 1921 tot 1927 Trijntje Bakker en Geertje Roos uit naar Lijiang, Yunnan. Toen Piet Klaver voor de tweede maal werd uitgzonden naar China (van 1925-1927), was dit via het genootschap. Na Polman's terugtrekking in 1930, die een crisis veroorzaakte in de Nederlandse Pinksterbeweging, steunde het genootschap de China-zending niet langer en nam de net opgerichte Vereinigte Missionsfreunde van Otto Karrenburg het werk over. Scharten en Bakker kwamen in dienst van de Vereinigte Missionsfreunde.

Indonesië

Anna Gnirrep was van 1921-1927 via het genootschap werkzaam op Java in een tehuis voor verwaarloosde kinderen. Het tehuis zelf was niet aan de pinksterbeweging verbonden. Verder werd in 1923 William Bernard (Liverpool, Verenigd Koninkrijk) met zijn Nederlandse vrouw, Marie Henriette Blekkink, naar Java uitzonden.

Venezuela

Van 1925 tot ongeveer 1933 werden Nico en Maartje Vetter in Venezuela ondersteund door het genootschap. Zij waren al in 1924 begonnen met het werk in Los Teques. Daarna werkten zij vooral in El Tocuyo. In 1935 repatrieerde Nico - met als tussenstop Engeland - naar Nederland. In 1936 richtte hij de Jongelieden Zendingsvereniging Kleine Kracht op ter ondersteuning van de zending in Venezuela. De Vetters werden overigens ook door bijdragen vanuit Engeland ondersteund.

(Zie: C. van der Laan, Spade Regen, C. en P. van der Laan, Toen de kracht Gods op mij viel en Nederlands Zendings Jaarboek, 1930 en 1937).

Organisatie

Het Nederlandsche Pinksterzendingsgenootschap werd in 1923 een vereniging. Leden moesten, naast andere zaken, gedoopt zijn met de Heilige Geest. Er bestond een bestuur waar Otto Karrenburg van Velbert (Duitsland), in 1928 ook lid van werd. Het eerste bestuur werd gevormd door G.R. Polman, J. Thiessen, J. Th. Erdsieck, W. Polman, W. Heuvelink en L. Oltmann. Zuster F.J. Trompetter kreeg de correspondentie met zendelingen toegewezen. Het Nederlands Zendings Jaarboek van 1930 noemt voor het bestuur J.Th. Erdtsiek jr. als voorzitter, en A.C. van Ingen als secretaris terwijl de positie van penningmeerster vacant is. Het zendingswerk werd gefinancierd door vrijwillige giften van leden en door de opbrengst van de jaarlijkse bazaars. Daarnaast leverde men zendingsbusjes om in de samenkomsten van pinkstergemeenten te plaatsen. Het genootschap kende geen strikte organisatie in die zin dat men zich bijvoorbeeld ook verbonden voelde met Mej. E. Scharten (werkzaam voor achtereenvolgens de Pentecostal Mission Union, Assemblies of God en Velbert Mission).

(Zie: C. van der Laan,  De Spade Regen).

Doelstelling

Het Pinkster-zendingsgenootschap stelt zich ten doel Zendelingen te doen opleiden of aan te nemen, uit te zenden en te onderhouden ter verbreiding van het Evangelie van Jezus Christus aan alle volkeren, inzonderheid aan die, welke tot nu toe met dit Evangelie nog niet in aanraking kwamen (art. 1 statuten 1920, Ned. Zendings Jaarboek 1930)

Taken en activiteiten
  • Geldwerving
  • Informatievoorziening en propaganda
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Christelijke lectuurvoorziening/colportage
  • Uitzending van zendingswerkers en missionarissen
  • Werk van en voor vrouwen en meisjes

Geografie

Continenten
  • Azië
Lokatie
  • China
  • Yunnan
  • Likiang

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • Beyond the Clouds: Elize Scharten (1876-1965), Pentecostal Missionary to China", in: Ma and Menzies (eds.), Pentecostalism in Context. Essays in honour of of William W Menzies
Auteur
  • Cornelis van der Laan
Paginering
  • 337-360
Uitgever
  • Sheffield:
Jaar van uitgave
  • 1997

Titel
  • De spade regen : geboorte en groei van de Pinksterbeweging in Nederland 1907-1930 / C. van der Laan ; met een voorw. door J.A.B. Jongeneel ; [vert. uit het Engels en bew. door de auteur]
Auteur
  • Cornelis van der Laan (1948-)
Paginering
  • 230 p., [16] p. ill
Uitgever
  • Kampen : Kok
Jaar van uitgave
  • cop. 1989

Titel
  • Toen de kracht Gods op mij viel : 100 jaar pinksterbeweging in Nederland 1907-2007 / Cees van der Laan, Paul van der Laan
Auteur
  • Cornelis van der Laan (1948-) ; Paul N. van der Laan (1951-)
Paginering
  • 223 p
Uitgever
  • Kampen : Kok
Jaar van uitgave
  • cop. 2007

Titel
  • Handboek christelijk Nederland : kerken, gemeenten, samenkomsten en vergaderingen / E.G. Hoekstra en M.H. Ipenburg
Auteur
  • E.G. Hoekstra (1931-) ; M.H. Ipenburg
Paginering
  • 752 p
Uitgever
  • Kampen : Kok
Jaar van uitgave
  • cop. 2008


Bronnenpublicatie
Titel
  • 'Gaat dan henen in de gehele wereld en predikt het evangelie aan alle schepselen', Volle Evangelie Koerier
Auteur
  • E. Scharten
Jaar van uitgave
  • Verschillende artikelen van 1948-1950


Periodieken
Titel
  • Spade regen : maandblad, gewijd aan de belangen van Gods Koninkrijk
Paginering
  • Jrg. 1, nr. 1 (apr. 1908) - ...
Uitgever
  • Amsterdam : [s.n.]
Jaar van uitgave
  • 1908-...

Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief is niet bewaard gebleven. Wel is het archief van de Assemblies of God, de opvolger van de Pentecostal Missionary Union, te raadplegen op het hoofdkantoor in Nottingham (Engeland). Aldaar zijn met name in de notulenboeken diverse gegevens te vinden.

Verwijzing naar andere archiefvormers
Opmerkingen
  1. Het genootschap is beschreven in The Ricci 21st Century Roundtable Database (zie url. http://ricci.rt.usfca.edu (9-12-2008)
  2. Elize Scharten schreef zeven dagboeken in China, deze bevinden zich in het familiearchief Scharten. Zie C.E. Scharten.