Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

Niet bekend is waar het persoonlijk archief van Jaques Mols zich bevindt. In het archief van zijn congregatie, die van de Redemptoristen, bevinden zich wel enkele, door hem geschreven stukken.

De aandacht verdienen drie verhandelingen, een over de Benedenlandse Indianen in Suriname in het algemeen, een over de positie van de vrouw en de verhouding tussen man en vrouw bij deze volkeren en een over hun beschaving.

It is unknown where the personal archive of Jaques Mols is located. In the archive of his congregation, the Redemptorists, a few texts written by him can be found. Noteworthy ones are three essays, one about the coastal Indians, one about the position of women and the relationship between the sexes among these peoples, and one about their culture.

Toestemming tot raadpleging en overname van gegevens van de eigenaar, de orde der redemptoristen is vereist.

Maakt deel uit van het archief van de redemptoristen.

Artikelen over de Benedenlandse Indianen, afgedrukt in 'De Surinamer', als reactie op een artikel over dit onderwerp door dr. H. ten Kate opgenomen in de Encyclopaedie van Nederlandsch West-Indië, 1914-1915. Overgetypt door JMvE in 1978. 112 p. (inv. nr. 9031)

Specificatie:

Het betreft drie verhandelingen, een over de Benedenlandse Indianen in Suriname in het algemeen, een over de positie van de vrouw en de verhouding tussen man en vrouw bij deze volkeren en een over hun beschaving. De artikelen zijn sterk polemiserend en gericht tegen ‘vak-ethnologen’ die er volgens Mols niet veel van begrijpen en teruggekeerd van een expeditie willen aantonen dat ze wat gevonden hebben. Pater Mols werkte onder deze Indianen en is beter op de hoogte. De redactie van de krant stemde met dit standpunt in evenals baron NN Schimmelpenninck van der Oye, die kort vóór 1915 overleed.

De volgende onderwerpen worden achtereenvolgens behandeld:

kleding, sieraden en huisraad

voedings- en genotmiddelen

jacht en visserij

vaartuigen

oorlog en wapens

menseneten

landbouw

nijverheid

kunst

sociale verhoudingen

ziekte, dood en rouw

bevalling en ziekte

Kenaims

Troelala

mythen, folklore en tijdverdeling

lichaamsbouw

ziekten

psychologische kenmerken en karakter

het idee van één God (zeer uitvoerig)

taal

geesten

De verhandeling over de vrouw heeft dezelfde strekking: Ten Kate heeft in 1885 Suriname bezocht en is toen niet goed geïnformeerd. De vrouw heeft een volkomen ondergeschikte positie, de pogingen van Ten Kate om te bewijzen dat zij ook wel eens wat te zeggen hebben worden door de feiten geloochenstraft. De vrouwen doen het werk, de mannen voeren niet veel uit.

De verhandeling over de beschaving concludeert dat de Indianen geen boodschap hebben aan ‘onze’ beschaving, omdat zij menen dat hun kinderen dan aan lager wal geraken.

Andere archiefstukken over of van J. Mols

'Practische handleiding voor het aanleeren van het Neger-Engelsch' [= grammatica van het Sranan Tongo], door pater Jaques Mols cssr, en wel zoals die gesproken wordt in de districten, buiten Paramaribo, 1938. 84 p. (aanwezig op KITLV en de radboud Universiteit Nijmegen).

Verhandeling getiteld 'De animistische hypothese en de oorspronkelijke godsdienst der Karaïben', z.j. [1930-1950], 2 cahiers.

Brieven van pater Mols aan zijn provinciaal overste, 1920-1939 (inv. nr. 4042) 1 omslag

Biografie van pater Mols, z.j. (inv. nr. 4259) 1 omslag

Preken van pater Mols, z.j. (inv. nrs. 9089-9090) 2 omslagen.