Repertorium van Nederlandse zendings- en missie-archieven 1800-1960

 
English | Nederlands

Wilhelm, Jacob

Burgelijke naam Wilhelm, Jacob
Periode 1854-1892
Denominatie Nederlandse Hervormde Kerk
Org Zending

Biografische gegevens

Jacob Wilhelm (1854-1892) werd opgeleid door ds. J.H. Donner te Leiden. Door de Nederlandse Gereformeerde Zendings Vereeniging (NGZV) werd hij  in samenwerking met de Nederlandse Hervormde Gemeente van Renkum uitgezonden naar Bagelen 1881 waar hij tot 1892 werkte. Door de samenwerking met de Javaanse voorganger Sadrach ontwikkelde hij de visie dat alleen Javanen zelf onder hun volksgenoten een zekere openheid tegenover het evangelie konden bewerkstelligen. Wilhelm wilde aansluiting zoeken bij 'den bizonderen aard van het volk' en 'de ware bestanddeelen van de Javaanse godsdienst'. Hij dacht hierbij aan de Javaanse profetie van ratu adil  [de rechtvaardige vorst en verlosser] en het komende vrederijk. Binnen de NGZV vertegenwoordigde hij daarmee een minderheidsstandpunt.

(uit: Reenders, Gereformeerde Zending Midden-Java 1859-1931, 14-20).
Biografie(engels)

Jacob Wilhelm (1854-1892) was trained by Rev. J.H. Donner in Leiden. He was sent out by the Dutch Gereformeerde Missionary Association (NGZV) to Bagelen in a joint venture with the

Nederlandse Hervormde Congregation of Renkum. He worked in Bagelen as from 1881 to 1892. By co-operating with the Javanese pastor Sadrach, he developed the view that only Javanese could bring about a form of openness to the Gospel among their people. Wilhelm wanted to make a connection with 'the particular nature of the people' and 'the true elements of the Javanese religion'. He was thinking of the Javanese prophesy of the ratu adil [the righteous prince and redeemer] and the future realm of peace. In circles of the NGZV, his point of view was in a minority.

(from: Reenders, Gereformeerde Zending Midden-Java 1859-1931, 14-20).
Activiteiten
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Bestudering en beschrijving van taal en cultuur
Continenten
  • Azië
Lokatie activiteiten
  • Nederlands Indië
  • Bagelen
Selectie uit de literatuur
Titel
  • De Gereformeerde zending in Midden-Java, 1859-1931 : een bronnenpublicatie / bew. door H. Reenders
Auteur
  • Hommo Reenders (1935-2009)
Reeks
  • Uitgaven van de Werkgroep voor de Geschiedenis van de Nederlandse Zending en Overzeese Kerken. Grote reeks ; 5
Paginering
  • XX, 975 p
Uitgever
  • Zoetermeer : Boekencentrum
Jaar van uitgave
  • 2001
Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief is goed geordend en bestaat uit personalia, correspondentie, dagboeken en documentatie. Het archief bevat ook veel informatie over Java en vertalingen van Wilhelm in het Javaans.
Beschrijving archief (Engels)

The well-arranged archive contains personal matters, correspondence, diaries and documentation. It also contains much information about Java and translations in Javanese by Wilhelm.
Bewaarplaats Het Utrechts Archief, Utrecht
Periode archief 1880-1899
Openbaarheid openbaar
Omvang Inventarisnummers 109-139
Toegang soort
  • Inventaris met inleiding
Opmerkingen toegang soort Digitaal beschikbaar
Toegang titel F. Rozemond, Inventaris van de archieven van De Nederlandsche Gereformeerde Zendingsvereeniging, 1859-1894; De Algemeene Zendingscommissie der Christelijke Gereformeerde Kerk, 1861-1892; De Generale Deputaten voor de Zending onder de Heidenen en Mohammedanen, 1892-1946 (Utrecht, 1989)
Subarchief van

Archief van de Nederlandsche Gereformeerde Zendingsvereeniging, 1859-1894.
Bijzondere relevantie
Toon
Verberg

 

P e r s o n a l i a

 

109.

Acte van overeen­komst tussen de kerkeraad van de Ne­derduit­sche Hervormde Gemeente te Renkum en J. Wilhelm, 1881.

1 stuk

 

110.

Akte van aanstel­ling van J. Wil­helm als zendeling te Kedoe, 1889.

1 stuk

 

111.

Akte van overlij­den van J. Wilhelm, 1892.

1 stuk

 

112.

Bewijs van lid­maatschap van de vereniging tot steun van weduwen en wezen van zen­delin­gen in Nederlands Oost-Indië "Jacobus", 1883.

1 stuk

 

113.

Stukken betreffen­de de terugreis naar Nederland van M.Wil­helm-Bol, 1892, z.j.

3 stukken

 

 

C o r r e s p o n d e n t i e

 

114.

Ingekomen stukken van de Nederlandse Gereformeerde Zendings-vereniging, 1880-1883.

1 omslag

 

115.

Ingekomen stukken van verschillende personen, 1880, 1882-    1884, 1887, 1889-1892.

1 omslag

 

116.

Brief aan de Gouverneur Generaal van Nederlands Indië be­tref­fende de vrijheid van de christenen in Bagelen, Banjoe­mas en Pekalongan en hun onafhankelijkheid van de Pro­tes­tantse Kerk in Nederlands Indië, 1883. Concept.

1 stuk

 

117.

Minuten van uitgegane stukken aan de Nederlandse Gerefor- meer­de Zendingsvereni­ging, 1890-1892.

1 omslag

 

118.

Brief aan zendeling R.J. Horstman betreffende het bezoek- werk door de Javaanse zen­dingshelper Jacob, 1891.

1 stuk

 

119.

Ingekomen stukken bij M. Wilhelm-Bol, 1893,1899.

3 stukken

 

120.

Concepten van uitgegane stukken, met aantekeningen, z.j.

1 omslag

 

 

 

A a n t e k e n i n g e n

 

 

127.

Aantekeningen over het bezoek van ds. F. Lion Cachet aan Java, 1891.

1 deeltje

 

128.

Aantekeningen betreffende de zending in Midden Java hoofdza­kelijk in de residenties Djokjakarta, Bagelen, Banjoemas, Tegal en Pekalongan, over de periode 1838-1880, z.j.

1 deeltje

 

 

Z e n d i n g s a r b e i d

 

129.

Register met uitleg van de Apostolische Geloofsbelijde­nis in Javaans door J. Wilhelm, (ca. 1880)-1890.

1 deel

 

130.

Register met preken in Javaans door J. Wilhelm, 1884-1886.

1 deel

 

131.

Register met Javaanse handschriften handelend over de hoog-ste trap van de beoefening van de islamitische mystiek, de aan­schouwing Gods en hoe deze wordt be­reikt, z.j.

1 deel

N.B.Met tussen­gelegde Nederlandstalige toe­lich­ting.

 

132.

Register met Javaanse dichtwerken en met mystiek proza, Ja­vaans handschrift, z.j.

1 deel

 

133.

Vertalingen en Javaanse taaloefeningen van J. Wilhelm, z.j.

1 omslag

 

134.

Registers houdende pastorale aantekeningen van J. Wilhelm, 1889, 1890, z.j.

1 omslag

 

135.

Stuk houdende een toespraak van J. Wilhelm voor de Inlandse Christelijke gemeente te Djokja, bij de komst van de zen­dings­hel­pers A. Vermeer jr. en Radhen-Mas-Tenkoe-Noto Admo­ko, 1889, met toespraak van onderwijzer J.P. Zuidema uit­gesproken bij het begin van hun zen­dingswerk, (ca.1889).

2 stukken

 

 

D o c u m e n t a t i e

 

136.

"Missionary Church at Ermelo", folder van de zendings­gemeen­te te Ermelo, met daarop aantekeningen van ds. H.W. Witte­veen, (ca. 1880).

1 stuk

 

137.

Javaanstalige boeken, 1891, z.j.

2 deeltjes

 

138.

Knipsel uit "de Standaard" betreffende de voorreforma­to­rische zending, z.j.

1 stuk
Bronnen met verslaglegging

Dagboeken

 

121-126.

Dagboeken van J. Wilhelm, 1881-1890.

6 deeltjes

121. 1881 jan. 1 - 1884 dec. 31

122. 1881 jan. 1 - 1885 sept. 26

123. 1885 sept. 26 - 1886 okt. 1

124. 1886 okt. 4 - 1887 sept. 24

125. 1887 sept. 25 - 1888 aug. 26

126. 1888 aug. 27 - 1890 aug. 30
Archivalie elders
Verwijzing naar andere archiefvormers
Opmerkingen

in H. Reenders, De Gereformeerde Zending in Midden-Java 1859-1931 (Zoetermeer, 2001) bevinden zich diverse documenten van en over J. Wilhelm.
Informatiewaarde Groot

Geschiedenis

Biografische gegevens

Jacob Wilhelm (1854-1892) werd opgeleid door ds. J.H. Donner te Leiden. Door de Nederlandse Gereformeerde Zendings Vereeniging (NGZV) werd hij  in samenwerking met de Nederlandse Hervormde Gemeente van Renkum uitgezonden naar Bagelen 1881 waar hij tot 1892 werkte. Door de samenwerking met de Javaanse voorganger Sadrach ontwikkelde hij de visie dat alleen Javanen zelf onder hun volksgenoten een zekere openheid tegenover het evangelie konden bewerkstelligen. Wilhelm wilde aansluiting zoeken bij 'den bizonderen aard van het volk' en 'de ware bestanddeelen van de Javaanse godsdienst'. Hij dacht hierbij aan de Javaanse profetie van ratu adil  [de rechtvaardige vorst en verlosser] en het komende vrederijk. Binnen de NGZV vertegenwoordigde hij daarmee een minderheidsstandpunt.

(uit: Reenders, Gereformeerde Zending Midden-Java 1859-1931, 14-20).
Biografie(engels)

Jacob Wilhelm (1854-1892) was trained by Rev. J.H. Donner in Leiden. He was sent out by the Dutch Gereformeerde Missionary Association (NGZV) to Bagelen in a joint venture with the

Nederlandse Hervormde Congregation of Renkum. He worked in Bagelen as from 1881 to 1892. By co-operating with the Javanese pastor Sadrach, he developed the view that only Javanese could bring about a form of openness to the Gospel among their people. Wilhelm wanted to make a connection with 'the particular nature of the people' and 'the true elements of the Javanese religion'. He was thinking of the Javanese prophesy of the ratu adil [the righteous prince and redeemer] and the future realm of peace. In circles of the NGZV, his point of view was in a minority.

(from: Reenders, Gereformeerde Zending Midden-Java 1859-1931, 14-20).
Activiteiten
  • Pastoraal werk
  • Evangelieverkondiging en catechese
  • Bestudering en beschrijving van taal en cultuur

Geografie

Continenten
  • Azië
Lokatie activiteiten
  • Nederlands Indië
  • Bagelen

Niet-archivalische bronnen

Selectie uit de literatuur
Titel
  • De Gereformeerde zending in Midden-Java, 1859-1931 : een bronnenpublicatie / bew. door H. Reenders
Auteur
  • Hommo Reenders (1935-2009)
Reeks
  • Uitgaven van de Werkgroep voor de Geschiedenis van de Nederlandse Zending en Overzeese Kerken. Grote reeks ; 5
Paginering
  • XX, 975 p
Uitgever
  • Zoetermeer : Boekencentrum
Jaar van uitgave
  • 2001

Het archief

Meer over het archief
Beschrijving archief

Het archief is goed geordend en bestaat uit personalia, correspondentie, dagboeken en documentatie. Het archief bevat ook veel informatie over Java en vertalingen van Wilhelm in het Javaans.
Beschrijving archief (Engels)

The well-arranged archive contains personal matters, correspondence, diaries and documentation. It also contains much information about Java and translations in Javanese by Wilhelm.
Bewaarplaats Het Utrechts Archief, Utrecht
Periode archief 1880-1899
Openbaarheid openbaar
Omvang Inventarisnummers 109-139
Toegang soort
  • Inventaris met inleiding
Opmerkingen toegang soort Digitaal beschikbaar
Toegang titel F. Rozemond, Inventaris van de archieven van De Nederlandsche Gereformeerde Zendingsvereeniging, 1859-1894; De Algemeene Zendingscommissie der Christelijke Gereformeerde Kerk, 1861-1892; De Generale Deputaten voor de Zending onder de Heidenen en Mohammedanen, 1892-1946 (Utrecht, 1989)
Subarchief van

Archief van de Nederlandsche Gereformeerde Zendingsvereeniging, 1859-1894.
Bijzondere relevantie

 

P e r s o n a l i a

 

109.

Acte van overeen­komst tussen de kerkeraad van de Ne­derduit­sche Hervormde Gemeente te Renkum en J. Wilhelm, 1881.

1 stuk

 

110.

Akte van aanstel­ling van J. Wil­helm als zendeling te Kedoe, 1889.

1 stuk

 

111.

Akte van overlij­den van J. Wilhelm, 1892.

1 stuk

 

112.

Bewijs van lid­maatschap van de vereniging tot steun van weduwen en wezen van zen­delin­gen in Nederlands Oost-Indië "Jacobus", 1883.

1 stuk

 

113.

Stukken betreffen­de de terugreis naar Nederland van M.Wil­helm-Bol, 1892, z.j.

3 stukken

 

 

C o r r e s p o n d e n t i e

 

114.

Ingekomen stukken van de Nederlandse Gereformeerde Zendings-vereniging, 1880-1883.

1 omslag

 

115.

Ingekomen stukken van verschillende personen, 1880, 1882-    1884, 1887, 1889-1892.

1 omslag

 

116.

Brief aan de Gouverneur Generaal van Nederlands Indië be­tref­fende de vrijheid van de christenen in Bagelen, Banjoe­mas en Pekalongan en hun onafhankelijkheid van de Pro­tes­tantse Kerk in Nederlands Indië, 1883. Concept.

1 stuk

 

117.

Minuten van uitgegane stukken aan de Nederlandse Gerefor- meer­de Zendingsvereni­ging, 1890-1892.

1 omslag

 

118.

Brief aan zendeling R.J. Horstman betreffende het bezoek- werk door de Javaanse zen­dingshelper Jacob, 1891.

1 stuk

 

119.

Ingekomen stukken bij M. Wilhelm-Bol, 1893,1899.

3 stukken

 

120.

Concepten van uitgegane stukken, met aantekeningen, z.j.

1 omslag

 

 

 

A a n t e k e n i n g e n

 

 

127.

Aantekeningen over het bezoek van ds. F. Lion Cachet aan Java, 1891.

1 deeltje

 

128.

Aantekeningen betreffende de zending in Midden Java hoofdza­kelijk in de residenties Djokjakarta, Bagelen, Banjoemas, Tegal en Pekalongan, over de periode 1838-1880, z.j.

1 deeltje

 

 

Z e n d i n g s a r b e i d

 

129.

Register met uitleg van de Apostolische Geloofsbelijde­nis in Javaans door J. Wilhelm, (ca. 1880)-1890.

1 deel

 

130.

Register met preken in Javaans door J. Wilhelm, 1884-1886.

1 deel

 

131.

Register met Javaanse handschriften handelend over de hoog-ste trap van de beoefening van de islamitische mystiek, de aan­schouwing Gods en hoe deze wordt be­reikt, z.j.

1 deel

N.B.Met tussen­gelegde Nederlandstalige toe­lich­ting.

 

132.

Register met Javaanse dichtwerken en met mystiek proza, Ja­vaans handschrift, z.j.

1 deel

 

133.

Vertalingen en Javaanse taaloefeningen van J. Wilhelm, z.j.

1 omslag

 

134.

Registers houdende pastorale aantekeningen van J. Wilhelm, 1889, 1890, z.j.

1 omslag

 

135.

Stuk houdende een toespraak van J. Wilhelm voor de Inlandse Christelijke gemeente te Djokja, bij de komst van de zen­dings­hel­pers A. Vermeer jr. en Radhen-Mas-Tenkoe-Noto Admo­ko, 1889, met toespraak van onderwijzer J.P. Zuidema uit­gesproken bij het begin van hun zen­dingswerk, (ca.1889).

2 stukken

 

 

D o c u m e n t a t i e

 

136.

"Missionary Church at Ermelo", folder van de zendings­gemeen­te te Ermelo, met daarop aantekeningen van ds. H.W. Witte­veen, (ca. 1880).

1 stuk

 

137.

Javaanstalige boeken, 1891, z.j.

2 deeltjes

 

138.

Knipsel uit "de Standaard" betreffende de voorreforma­to­rische zending, z.j.

1 stuk
Bronnen met verslaglegging

Dagboeken

 

121-126.

Dagboeken van J. Wilhelm, 1881-1890.

6 deeltjes

121. 1881 jan. 1 - 1884 dec. 31

122. 1881 jan. 1 - 1885 sept. 26

123. 1885 sept. 26 - 1886 okt. 1

124. 1886 okt. 4 - 1887 sept. 24

125. 1887 sept. 25 - 1888 aug. 26

126. 1888 aug. 27 - 1890 aug. 30
Archivalie elders
Verwijzing naar andere archiefvormers
Opmerkingen

in H. Reenders, De Gereformeerde Zending in Midden-Java 1859-1931 (Zoetermeer, 2001) bevinden zich diverse documenten van en over J. Wilhelm.
Informatiewaarde Groot