OM dat ic niet en wille
Dat mijn sijn ligghe stil
En[de] verderue mit ledichede[n]
Willic v al hier ter steden
Segghe[n] wie de graue[n] ware[n]
De holla[n]t in hare[n] iaren
Hadde[n] onder haer bedua[n]c
En[de] hoe verre dat haer ganc
Met rechte gaet in vrieslant
Also als icket bescreuen vant
Jn den cloester tecghemonde
Jn latine in vraier orconde
Sonder fauele sonder lieghen
En[de] sonder iement te bedrieghen
Want et dinket mi wesen scande
Dat de liede[n] vanden lande
Ander giesten vele weten
En[de] si des hebben vergheten
Wane[n] si selue sijn gheboren
En[de] wie si waren hier tevoren
Die tlant wonne[n] entie erve
Daer si of nutten de bederue 
Dat willic hier doen weten
Wie die lande hadden beseten
Hier te voren in ouden tiden
En[de] dit kortelike ouer liden
Dese pine en[de] dit ghepens
Sendic v heer graue florens
Dat ghi sien moghet en[de] horen
Waen dat ghi sijt gheboren
En[de] bi wat redenen ghi in hant
Hebbet zeelant en[de] hollant
En[de] bi wat redenen dat ghi soect
Vrieslant dat v so sere vloect
Hem bid ic de noeit en began
En[de] de ouer ghemene man
Om te berechtene sette lansheren
Dat hi mi dat moete leren
Dat ic de waerheit so verclare
Dat men weten moete dat ware
Ouden boeken horic ghewaghe[n]
Dat al tlant beneden nimaghe[n]
Wilen neder zassen hiet
Also alst de stroem versciet
Vander mazen en[de] van den rine
Die scelt was dat west en[de] sine
Also als si valt in de zee
Oest streckende mijn no mee
Dan toter laueten of ter eluen
Die keysere van romen selue
Ontsaghen menich warf dit lant
Want menre wreet volc en[de] sterc i[n] va[n]t
Entie quaet te zoekene waren
Dicken quame[n] si met scaren
Om dat roomsche rike te cranke[n]
En[de] verheerden de rijn vranken
Wiltenborch hiet haer hoeft stat
Daer tvolc menich iaer in sat
Na ons heren gheboernesse
CCC. iaer zestich en[de] zesse
Wort keyser valentiniaen
Goet kerste[n] was hi sonder waen
Jn sinen tiden waren si ghetoghe[n]
De neder zassen en[de] wilden poghen
Te nederne de roomsche ghewelt
Daer beghincse op een velt
De keyser ende wan hem an
Haer scepe en[de] menighen man
Jnt neder lant neuen den rijn
Doe wan hi voert met siere pine
Haer lant dat noch sere is vast
Ende setter in so menighen gast
Diese ghiselden en[de] dwonghen
Te diene[n] der roomscher tonghen
Dus mosten si den zeghe verliesen
Die neder zassen heten nv vresen
De name wanic dat ierst vant
Rome want ets een cout lant
Heidijn bleuen si noch hier naer
Meer dan driehondert iaer
Ende dienden heidine[n] lantsheren
Eer dat si hem wilden bekeren
Nv worden sider moghendelike
Die koninghe van vrancrike
Heren ouer al duutsche lant
Also dat in haer lant
Vrieslant quam als ghi moghet hore[n]
Wa[n]t pippijn van harstelle ghebore[n]
Die tsweert van vrancrike droech
Hadde oerloghen ghenoech
Jeghen rabboude den goeds viant
De hertoghe was van vrieslant
So dat hine verwan met eren
Jnt carnacio[en] ons heren
Vic twintich ende viere
Doe sende hi inden lande sciere
Willebroerde de eerste bekeerde
Die vriesen en[de] ghelouen leerde
Tote west cappel dat hi quam
Daer hi aen beden vernam
Mer cruuswise over enen god
Dat beelde doer ons heren gebod
Brac hi en[de] heuet tfolc ghescoude[n]
Maer dat heuet hi swaer ontgoude[n]
Want .i. de m[er]curiuse wachte
Sloeghe[n] in sijn hoeft onsachte
Dat hi storte daer sijn bloet
Nochtan predicte hi metter spoet
Twoert ons heren als gods seriant
Vanden west en[de] van vrieslant
Oestwaert duer de lande recht
Onthier en[de] hi quam tutrecht
Dat wiltenborch hiet te voren
De afgode dede hi te storen
En[de] maecter ene kerke mede
Misse te horen den kerstinede
En[de] daer toe ons heren woert
En[de] wanderde te rome[n] inde poerte
Sergius de pauwes benediede
En[de] hine aertsche bisscop wiede
Te prediken ons heren woert
Sette hi tutrecht inde poert
Den bisscop stoel en[de] besat
Als aertsche bisscop eerst de stat
En[de] noyt seder over een
En was daer aertsche bisscop geen
Jnghels was willebroert becant
Gheboren van noorthu[m]bert lant
En[de] want de ingels sijn gewassen
Als men leest van neder zassen
Conste hi de bet de vriessche tale
Dat mach elc man proeven wale
JNt carnacioen ons heren
Als ons vraie historien leren
Seve[n] hondert tiene ende viere
Starf pippin de stoute fiere
De gheboren was van haerstelle
En[de] liet enen zone gheselle
Was hi des wader van hoghe[n] doene
Karel marteel hiet hi de koene
De menighe stoute vromichede
Op de felle heidine dede
Tien tiden lesen wi en[de] indien daghe[n]
Waren vele bisscoppe[n] de plaghen
Te vaerne after lande castien
Omme van den ma[m]merien
Te bekeren dat heidine diet
So dat in dien tiden sciet
Van sans de bisscop wolfram
En[de] in vrieslant dat hi quam
Prediken niet als de blode
So dat hi den hertoghe rabbode
Van vrieslant so heuet belopen
Dat hi hem kerstijn wil doen dope[n]
En[de] was ter vonten komen
En[de] heuet den enen voet ghenome[n]
En[de] dien inde vonte gheset
Doe vraghedi eer hi voert ginc bet
Weder dat sine vorders waren
Meer onder der saligher scaren
So inder hellen ghevallen neder
Sente wolfram antwoerde weder
Dat sine maghe waren ver loren
De heidijn storuen daer te voren
Rabbout sprac soen mach ic niet
Mier gheselscap wats ghesciet
Jn der hellen niet begheuen
En[de] metten lettel aermer leuen
Jn hemelrike sonder waen
Die mi een twinc niet en bestaen
Vter vonten hi den voet wt toech
Ente duvel diene verdroecht
Die hem viele goets behiet
Ne hilt hem vorwaerden niet
Want hi starf op den derden dach
En[de] voer daer hi sine maghe sach
Dit ghesciede als wi leren
Jnt carnacioen ons heren
Seuenhondert twintich en[de] achte
Menich vanden vrieschen gheslachte
Wert kerstijn om dat dus verginc
Rabbouts des hertoghen dinc
Want willibrort en[de] wolfram
En[de] ander volc dat mit hem qua[m]
Be keerden dat vriessche diet
Sente willeboert de versciet
Na ons heren gheboernesse
Seuen .C. iaer dertich en[de] zesse
Sente bonifaes de ontfinc
Den stoel so dat hi predike[n] ghinc
Jn vrieslant tote laueten oest
En[de] heuet vermaent en[de] ghetroest
Altfolc kerstindoem tontfane
Te dockinghe[n] daer quame[n] hem aen
Die onbekende wilde vriesen
Die ghelike ver woeden riesen
Hem versloeghe[n] en[de] sine ghesellen
Dus als ghi hier hoert ver tellen
Wies in vrieslant die kerstijn wet
En[de] worden ghetemmet en[de] gheset
Bider fransoisen moghenthede
En[de] bider predicaden mede
Dat si kerstindoem ontfinghen
Eer de hollantsche graue[n] opghinge[n]
Na pippine als ic hier voren seide
De hertoghen rabboden to[n]der dede
Wort here sijn soen karel marteel
En[de] duanc alle de lande gheheel
Van vrieslant tot ouer gheronde
Jn vrancrike ne mocht tier stonde
Altoes niemant coninc wesen
Het en was altemael bi desen
En[de] als men hem boot de crone
Seide hi het waer noch also scone
Coninghe dwinghen ende iaghen
Dan selue de crone draghen
Dese starf in ons heren iaer
.Vijc. en[de] xli dats waer
En[de] liet sinen sone tlant
Die cleine pippin was ghenant
Dese heuet die v[r]ancse crone ghenome[n]
Hem de van troyen waren comen
Biden pauwes zakarien
En[de] was deerste vander partien
Daer hi wt was gheboren
De ter crone was vercoren
Al duutsche en[de] twalsche mede
Was onder sine moghenthede
En[de] vrieslant was hem onderdaen
Hi strarf als wi voer waer v[er]staen
Vijc en[de] achtentsestich iaer
Jnt carnacio[en] gods dats waer
Karel die grote nam moghendelike
Naden vader tkonincrike
Onder sine moghenthede
Was al duutsche en[de] twalsche mede
Beide vrieslant en[de] spaenghen
Lombaerdie[n] ende almaengen
Sassen heeft hi driewerf te stoert
Ende predicte hem ons here[n] woert
En[de] deedse kerstindom verkiesen
Van desen beroemen hem de vresen
Dat si waren ghescouden vri
Want in sinen tiden segghen si
Waren si so eighin als ende als
Dat si strop droeghen omde[n] hals
Ende om dat si hem rome wonne[n]
Dat wi ghevinden niet en konne[n]
Jn ghenen ystorien bescreuen
Soude hise vri hebben ghegheuen
Wi vinden dat hi rome berechte
En[de] hi ontliuede heren en[de] knechte
Die den pauwes leuen blenden
Noeit en lasen wi noch en kenden
Dat kaerl de stat van rome[n] belach
Tote an sinen sterf dach
Noch vande[n] vriesen en sprect boec niet
Het waer bescreuen waers oec iet
Kaerl wort keyser met eren
Jnt carnac[i]o[en] ons heren
Viijc iaer ende twee
Xiij. iaer een lettel mee
Was hi keyser en[de] leue voer waer
Mijn dan .lxxij iaer
Na hem quam lodewich sijn soen
Keyser en[de] koninc was de gone
Omtrent .xxvj. iaer
Die vriesen gauen hem openbaer
Beide dienst ende tribuut
Aldes vader rike vut en[de] vut
Helt hi al meer en[de] minder
Dese starf en[de] liet dre kinder
Die niet en konsten vriendelike
Ghedelen des vader rike
En[de] quamer omme tene[n] wighe
Bi autsore mit groten prigen
Die .ij. ionxte iegen den ouden
Dat si suaerlike al ontgouden
Want vrancrike verloos te vele
Opden dach inden nijt spele
En[de] nieman wan daer zeghe mede
Na den wighe maecten si vrede
En[de] lotaris die douste was
Bleef keyser en[de] hadde als ic las
Rome[n] ende tlant van lombaerdien
En[de] hier ouer de stede vrie
Mets ende oestrike al ghemene
Dat lootrike nv heet al rene
Kaerl de doutste daer na was
Hadde dat lantscap als ict las
Dat nv bewesten der mase leghet
Holla[n]t braba[n]t vlaendren me[n] seghet
Al west om neven der zee
Menstren daer toe en[de] oec mee
Al toter gheronden voort
Lant velt rente ende poort
Lodewijch de die ionxte was
Jonste de auonture das
Dat bouen der masen as was sijn
Ende al duutsche lant over rijn
Sassen duringhen vranke lant
Al vellet in sijn hant
Hier latic vande[n] kaerlinghen
Mijn scriue[n] bliue[n] en[de] mijn dinghen
En[de] hebbe v bi dien gheseit
Die redene de hier is voer leit
Om te toghene hoe vrieslant
Eerst quam inden roemsche[n] bant
En[de] om te paiene hem van desen
Dat si emmer vri willen wesen
En[de] sonder here houden tlant
Dat ic bescreue[n] noyt en vant
Dat dies kerstijn volc oyt plach
Seder dat ane gijnc de dach
Nv hoert daer ict al om began
Hoe hollant eerst greue ghewan
Sijt des seker ende ghewes
Dat de graefscap van holla[n]t es
Een stic van vrieslant ghenome[n]
Want als ons es te voren comen
Als men screef .viijc. iaer
En[de] .iij. ende sestich ouerwaer
Kaerle de kalewe zekerlike
De coninc was in vrancrike
En[de] van vrieslant hadde een deel
Begonsten stichten al gheheel
Hollant vte sinen conincrike
Want  hi gaf enen diderike
Dese lande de wi alle tesamen
Noemen sullen in ouden namen
Daer de hantveste dus of seghet
Die tecgmonde lach of leget
Jn der driuoudicheden name
Kaerle want gode is bequame
De coninc is van vrancrike
Billic isset sekerlike
Der hoecheit der coninc crone
Te eerne met milden lone
Die onse vrient sijn en[de] ghetrouwe
Des willic datmen dit bescouwe
En[de] kenlic het sie ionghe en[de] oude
De hem ande kerke houden
De nv sijn ende sullen sijn mede
Dat tonser ieghenwoerdichede
Die eerlike graue haghene bat
Onser goedertierheit dat
Dat wi grauen diedrike
Onsen ghetrouwen sekerlike
Somighe dinghen aldaer ter stonde
Dats de kerke van egmonde
Met al dat daer toe behoert
Dats van suuchardes haghe voert
Tote voertrappen en[de] kinnen
Liefliken ghehoorde[n] wi hem
En[de] ontfinghen sine bede
Alst recht was en[de] billic mede
En[de] gheuen onsen ghetrouwe[n] man
Wies name dat staet hier bouen an
Mette[n] dienstlude[n] diere in sijn al
En[de] diemer noch in hebben sal
Ghemeenlike datme[n] hier boue[n] seide
Met bossche meersche water en[de] weide
Wi heten ende ghebieden dit
Gheliker wijs als hi besit
Ander goet ende ander steden
Jn gherechter eerwachticheden
Dat hi van onser houesscheden
Des ghelike ghebruke mede
Sekerlike te sinen liue
En[de] so wat so na hem bliue
En[de] om dat hem sulle bliuen
So ghebiede wi in dit scriuen
Dat hi vrilike houde ditte
En[de] oec mitte ende besitte
En[de] hi doe ende oerdinere
Na sinen wille na sinen ghere
Daer mede bi goeds ghenadichede
Dats hem niement doe onvrede
En[de] want wi willen dat onse gheue[n]
Ewelike na onsen leuen
Woerde ghehouden sonder breken
Hebben wire de hant toe ghesteken
En[de] hiete[n] dat ment seghelen soude
Met onsen vingherlijn van goude
Ghegheuen in ons heren iaer
Achte hondert en[de] daer naer
Driewerf twintich en[de] .iij. mede
Tote bladele tere stede
Dat een dorp is ende so heet
Neghen daghe als ment weet
Voor midde zomer sinte ians dach
Als sine gheboernesse lach
Dus als wijt conne[n] bevinden
Be gonstem eerst onder winden
Hollant dattet graue ontfinc
Noch gheviel na dese dinc
Dattes kaerle[n] kaelwen broeder
De coninc was ende behoeder
Ouer aelmaenghen als me[n] las
Hier vore[n] daer sijns ghewage[n] was
Desen seluen diderike
Gaf hi en[de] makeden rike
Daer ic of de hantveste al
Jn duutsche woort ombinde[n] sal
Der drivoudicheit teren
Lodewich bider gracie ons heren
Coninc wi willen dat cont si
Onsen ghetrouwen verre ende bi
Beide de nv sijn entie hier naer
Sijn sullen ouer menich iaer
Dat onse wijf de conincginne
Vrouwe emmer daer wi a[n] drage[n] mi[n]ne
Onse hoghe ieghenwoerdichede
Ane ghinc met hare bede
Dat wi den graue diderike
Onsen ghetrouwen sekerlike
Soude gheuen een foreest
Dat in dat graefscap is meest
En[de] wasda bi namen heet
En[de] twater datter duer gheet
Vut vaert in vaert mersch en[de] weide
Lant en[de] onlant daer toe beide
En[de] aldat tote dien foreeste
Behoert in water ende in geeste
Ende wiere gheboet toe dade[n] echt
Dit dade[n] wi gherne en[de] hets recht
En[de] gheuen in desen brieue
Den seluen graue onse lieue
Dat foreest dat het sijn si
En[de] besit als sijn erue vri
En[de] hijt besitte van nv voert
Met al datter nv toe behoert
Hi selue ende sijn erfnamen
Of wien dat sijt oec altesame[n]
Vercopen willen of ane legghe[n]
Sonder enich weder segghen
En[de] om dat dit vaste sal staen
Es onse ghebot daer toe ghedaen
En[de] hebber de hant toe ghegeuen
En[de] hieter oec den zeghel an geue[n]
Van onsen vingherlijn tewaren
Ghegheue[n] in ons heren iaren
Ten dertiensten daghe van aprel
Viijc. iaer en[de] also wel
Achte ende sestich dus began
Hollant graue te vanghene an
Weet wel dat ic noyt en las
Wie anders dese graue was
Als ons de letteren doen verstaen
Dan hi gheboren was sonder waen
Jn manieren en[de] bi ghelike
Vanden gheslachte van vrancrike
Of lichte emme de coninghinne
Doer wies bede ende doer wies mi[n]ne
Hi den graue dit goet gaf
Lodewich daer wi seiden af
Was hem lichte na be lanc
Want dit es de omme ganc
Sulc lant en[de] sulke hant veste
Ne souden de moghenste ente beste
Enen ongheboerne ioncgelinc
Niet gheuen omme ghene dinc
Dideric nv sijt seker das
De deerste graue van holla[n]t was
Hadde enen broeder de hiet walgher
De weert was ende geer
Jn sinen tiden ende ghetrouwe
Dideric hadde enen vrouwe
Die ghene binamen hiet
Jn sinen tiden eist ghesciet
Dat sinte aelbrecht was vonden
Bi ere nonne[n] die tien stonden
Den graue wijsde waer hi lach
En[de] hi ginc op enen dach
En[de] dede sijn ghebeente verdraghe[n]
Ter steden daer hi nv leget bi daghe[n]
En[de] makede op hem ene kerke
Houtin van sulken ghewerke
Als doe lovelic was ende sede
Nonnen sette hi daer in mede
De gode en[de] sinte aelbrecht
Louen souden na kerstijn recht
Jn vroe[n]le gaf hi hem rente[n]de dinghe
Jn alkemare en[de] in kallinghe
Daer si mede leuen mochten
En[de] gode dienen op dat sijs rochten
Dit was rechte tote egmonde
Dat thouet en[de] tbeghin ter stonde
Vander graefscap van holla[n]t was
Also als ict bescreuen las
Eens dinghes ic mi hier beroeme
Dat in ghetrouwen kerstimdoeme
Dese grafscap is begonnen
Want als wi ghemerken connen
Dideric deerst fondament
Stichten kerken en[de] couent
Gode en[de] onser vrouwen teren
En[de] den heilighen ons heren
Want sinen patroen aelbrecht
So eerde hi in allen recht
Dies wast recht dat god selue woude
Dat voert in eren wassen soude
Als et dede dat moghedi horen
Die dideric de god hadde vercoren
Wan enen sone an sijn wijf gheue[n]
De dideric is gheheten bleuen
En[de] hi ende salichlike sijn lijf
Hi en[de] vrouwe gheue sijn wijf
Waren tegmonde begrauen
Dat si stichten met hare hauen
Maer de ghene de tlatijn bescreef
Jn weet waer bi dat achter bleef
Hine bescreef dat iaer niet mede
Daer hi sinen ende in dede
Bideen es mi oncont das
Hoe langhe dat hi graue was
Jndes diderics tiden als ict vant
Was .i. graue in vrieslant
Die gherolf bi namen heet
En[de] wan als men bescreven siet
An coninc arnoude van vranke la[n]t
Dat hi hem gaf bosch mersche en[de] za[n]t
Dat sinen graefscappe lach ghelaghe
Tussche[n] den rijn en[de] zuudhardf haghe
Visscherie ende anders renten
En[de] quitet hem van parlementen
Doe screefmen lxxxix. iaer
Tin carnacio[en] gods dats waer
En[de] daer toe mede achte hondert
Bideen mi alte seer wondert
Dat dit onscamel vriessche diet
Dat van ystorien en weet niet
Hem beroemt ende seghet
Dat kaerl de tote aken leghet
Ghevriet soude hebbe hoer lant
Ende ment noit in gheesten vant
En[de] si na deen kaerl nochtan
Als ander beduonghene man
Hadden naer .cc. iaer
Lantsheren en[de] dienden voer waer
Eer si op hieuen de hant
Jeghen de graue[n] van hollant
Dese gherolf de haer graue hiet
Men vint van hem anders niet
Dan hem gaf te vranken voerde
Coninc arnout dat mine woerde
Hier te voren hebbe[n] ontbonden
Lichte hi starf in sinen stonden
Sonder kijnt en[de] onse grauen
Worden heren van siere hauen
Want icker anders niet of v[er]nam
Wan hi was of wan hi quam
Dan sine hantveste tegmonde
Wilen lach in ouder stonden
Nv keric tonsen graue weder
Daer ic de geeste of seide neder
Na dideric den eersten graue
Quam sijn sone daer ic aue
Segghen sal wel ende waer
Want den vader volghe di naer
Jn kerstenliken daden na rechte
Hi vercoes sinte aelbrechte
Want de kerke tegmonde
De sijn vader in siere stonde
Wan houte teerste maken dede
Brac hi en[de] sette daer ter stede
Een goeds huus van steine al
Dat van koste niet was smal
Enen fiertre hi mede berechte
Daer hi in leide sint aelbrechte
De nonne[n] heeft hi dane[n] ghedaen
Om dat de vriesen sonder waen
Hem waren so fel en[de] so suaer
En[de] hi sette de moneke aldaer
Daer al noch opden dach heden
Couent woent aldaer ter stede[n]
En[de] mersde hem haer goet nochta[n]
Jn scaghen ende in haregan
Tote egmonde ende in rimigghen
Bi hemskerke en[de] te zutherem
Van winnen tote aran also
En[de] dekerke van heilichlo
Tiende en[de] kerke van zassenem
En[de] scone rente oec in waelhem
Jn limme[n] ende in baelhem
Jn smittem en[de] in arem
Jn ordebolle en[de] inthose mede
Jn obinghen en[de] in heemstede
En[de] bi bemstre gaf hi hem goet
Tusschem zulinghen de vloet
En[de] huuslede vier morghe[n] vrie
Ende daer toe de vischernie
Jn velsen lant en[de] den outaer
Sinte achten daghe dore dats waer
Jn voerhout tiende en[de] kerke mede
Die tiende van nortike die stede
Jn alcmaer die tolne alte male
Dus goede hi de heren wale
Dese dideric goed ende wert
Had een wijf heet hildegaert
Houesch van leuen en[de] van zede[n]
Vol alre doghentachticheden
De sinte aelbrecht te deele
Gaf vtermaten scone iuwele
Wonder sconeit van maniere
Soe gaf hem ene taefle diere
Bede van seluere ende van goude
Ende van stenen menichfoude
Men vint int romsche rike ghene
Dies ghelike diere stenen
Als in ghene taefle staen
Daer in vantmen sonder waen
Den topaes metten robine
Saffiere en[de] corangeline
Onikel ende calcednie
En[de] menighe miraude scone
Liguriuse ende elitrope
Jaspire groene van dieren cope
Den camachien en[de] den akaet
Den ostelaen de niet es quaet
Hem de onghesien wille gaen
Wasser oec mede inghedaen
Dese taefle diere ende waert
Gaf sente aelbrecht hildegaert
Van hollant de ander grauinne
Oec gaf si doer sine minne
Enen ewangelien boec der mede
Ghemaect met groter dierhede
Van edelen stenen va[n] finen goude
Jn weet wie beteren toghen soude
Al hadden wi anders geen orconde
Wane onse graefscap begonde
So van edelen vrien conne
So van dorpers inden begonne
So makets ons dese taefle vroet
Die erue ende dat grote goet
Dat men gaf tote egmonde
Dat van edelen tronke begonde
Want et en es te wanen niet
Dat al dat ghemene diet
Dat tussche[n] der eluen woe[n]t enter seine[n]
En[de] vande[n] berghe haer neder al reine
Toter nort zee al ghemene
Gheremerden niet die diere stene
Diemen inde taefle ziet
Hier bi sone eist te wae[n]ne niet
Al hebbent de scriuers vergheten
Hen was .i. edel tronc vermeten
Ende van den kerstinen zeden
Die gode also vele eren deden
NV hoert de ystorie voert
Die graue dideric als ghi ghehoert
Hier voren hebt die waerheit das
Dat hi de eerste graue was
De van hollant graue hiet
God de alle zaken vorsiet
Gaf hem kinder van groter waerden
Bi sinen wive vrouwe hildegaerden
Die haer vorders verwonnen mede
Jn doghedeliker werdichede
Enen sone aernout hiet
Dien hi hollant na hem liet
En[de] egbrecht ene[n] andere[n] daer naer
De daer naer ouer somich iaer
Also als ict bescreuen las
Aerdsch bisscop van tieren was
Daer ic een deel of segghen sal
En[de] niet dan de wereit al
DEse doe hi aerdsch bisscop was
Ghedochte hem wel int herte das
Wanen hi comen was va[n] gronde
En[de] eerde tgoeds huus tegmonde
Als sine vorders daden na rechte
En[de] offerde sente aelbrechte
Ene goudijn cruce van scoenre maniere[n]
En[de] oec ene kasuffle diere
Ene aelmatike en[de] een missael
Capittelaer en[de] .i. passionael
Ende ander goede boeken der met
Doude en[de] nie wet
Bescreuen i[n] lettere[n] fine
En[de] vol heilichdoems ene scrine
Arnout sijn broeder na[m] met eren
Een wijf in dat iaer ons heren
Neghen hondert iaer ende tachtich
Van gheslachte groet en[de] machtich
Van grieken sconinx dochter waert
De ghe heten was lutgaert
Teofanus was hoers vader name
Ene suster hadsoe bequame
De teofana was ghenant
De keyserinne was becant
Des derdes keyser otte[n] moeder
Dese minde als haren broeder
Den ionghen arnoude va[n] hollant
So dat si enen wech vant
Entie aerdsche bisscop egbrecht
Van trieren die sijn broeder was echt
En[de] de beiagheden beide gader
Den graue diderike aernouds vader
An coninc otten haren sone
De sieder keiser was na tgone
Dat men hem in erven gaf
Altgoet daer te voren af
Sine vorders ware[n] dienst man
Ende hi breder hem nochtan
Aldus sprac als ghi hier hoert
De hantveste in dwtsche woert
JNden name der drivoudicheden
Otte bi goeds ionsticheden
Coninc wi willen dat cont si
Al onsen ghetrouwen verre ende bi
De nv sijn en[de] sullen sijn mede
Hoe wi om onser moeder bede
Onser vrouwen om haer minne
Teofana der keiserinne
Ende daer toe e[m]mer augusta
En[de] om ons ghetrouwes vrients daer na
Van trieren bisscop egbrecht
En[de] om heinrics bede echt
Hertoghe van beyeren ons neven
Diedrike van hollant wilde[n] gheuen
Wat dat hi van ons hout in lene
Jn dienste dat wijt he[m] al rene
Jn gherechter erven gauen
Wat so hi helt of lants of hauen
Tussche[n] desen .ij. watere[n] ysel en[de] liore
So gheve[n]t wijt he[m] te vrier core
Met alder nutscep de hi besat
Aldaer te voren inde stat
En[de] wi gheue[n] voert he[m] der nare
Al dat hi in zo[n]nemare
Dat dorp besat voert en[de] bi
Dat het voert sijn eighin si
Noch dat tusschen .ij. watre[n] leghet
De me[n] dus te noeme[n] pleghet
Medemelec ende chinneloes
Met datter toebehoert altoes
Gheue[n] wi hem al eighin echt
En[de] daer toe mede al dat recht
Van texele en[de] datter toe behoert
Jn vrien eighindome voert
Vut ghenomen trecht allene
Dat men heet huuslade int ghemene
Dit recht wille[n] wi dat he[m] an coemt
Jn de graefscap de men dus noemt
Kinhem texele en[de] maeslant
Ende hi vort hebbe in sine hant
Macht te doene met desen goede
Sinen wille ende sine ghemoede
Wisselen gheuen of vercopen
Of so wat datter op mach lopen
Dies gheuen wi hem dese lettere[n] fine
Besegelt met onsen vingherline
Ghegeue[n] int iaer goeds dats waer
Neghen hondert en[de] .lxxxv. iaer
Jnden oest opden zeluen dach
De na sente bertelmeus lach
Tote niemaghen al openbaer
Jn otten des coninx ander jaer
Dus moghedi merken de waerheit das
Dat otte nochtoe gheen keiser was
Want hi he[m] inde letteren niet
Augustus noch en bescreef noch e[n] hiet
Wes bewinden hem dan de vriesen
Wanen si ver dullen en[de] verriesen
Die ghene de dat waer weten
Dat si hem vrieheden vermeten
De hem kaerle de grote gaf
Daer men niet en vindet af
En[de] dit was .C. en[de] lxx. iaer
Na den grote[n] karel dats waer
Dat dese hantveste was ghegeuen
En[de] nochtoe waren si bleuen
Almaengen onderdaen
Als ment voer waer mach v[er]staen
Hier endt op die vriese[n] mijn scelden
En[de] wil mijn belof verghelden
Vanden graue diedrike
Dien otte dus makede rike
DEse didrike van heilighe[n] doene
Dede op heffen sinte ieroene
Want die sint hiet openbaere
God ons heren martelare
Van nortdike daer hi lach begraue[n]
Dede hine met coste en[de] met hauen

Eerlike voeren tegmonde
Daer hi leget nv ter stonde
Dideric v[er]sciet van desen leuene
Doe men tachtich ende seuene
En[de] neghenhondert screef de iare
Na dat die maghet was moeder mare
Hi en[de] sijn wijf worden begrauen
Tegmonde dat si met hauen
Ende met erven hadden gherijct
Ewelike haer weldaet blijct
Hi en[de] sijn vader als ict vant
Waren grauen van hollant
C. iaer twintich ende viue
Nu latic van desen graue bliue[n]
Jc saelt wel weder ane vaen
Bin haren tiden so is te gaen
Kaerls gheslachte dat onscone
Verloos de roomsche entie vrancsche crone
Kaerl grote liet enen zone
Lodewich so hiet die gone
Als hier voren staet ghescreuen
Van hem sijn drie kijnder bleuen
Lotarise quam anlotrike
En[de] van lombaerdien tkeiserrike
Lodewike quam aelmaengen an
Dus waer si keiser de .ij. iaer
Jnt roemsche rike langhe daer naer
Sonder dat allene .ij. iaer
Haer darde broeder keiser was
Kaerl de calewe als ict las
De te monte sarepte was ontfaen
En[de] heuet zwaert abijt anghedaen
De heren die horden ten gheslachte
Holpen die heilighe kerke met machte
Dat si hare hertoechdoeme gauen
En[de] haer graefscappe en[de] andre hauen
En[de] maecter biscopdoeme af
En[de] grote abdien na dat elc gaf
Daer si hem begauen inne
Dus moeste dalen als ic kinne
Van kaerls vlesche tedele bloet
Karel de calewe die hier voren stoet
Daer de graefscap van holla[n]t of qua[m]
Sijn gheslachte als ic vernam
Behelt de crone gheweldelike
Vanden lande van vrankerike
Tote dat men screef al openbaer
Tcarnacio[en] .ixc. iaer
En[de] .lxxx. ende zeuene
Doe verstiet van desen leuene
Lodewich die vrancse here
Die .i. iaer een luttel mere
Crone droeuch als lands behoeder
En[de] ne liet kijnt noch broeder
Dan enen oem de sekerlike
Van brabant en[de] van lotrike
Hertoghe was en[de] karel hiet
De trike conde ghewinne[n] niet
Want hughe capet g[r]aue va[n] parijs
De moghende was ende seer wijs
Onder ghinc hem die crone
En[de] vinghene met siere hone
Te louwen inde vaste stat
En[de] lieten steruen na dat
Tote orliens in dat prisoen
En[de] nochtan doer aldat doen
Ware[n] si twier zuster kinder
Hughe en[de] karel de starf ghinder
Hughe[n] gheslachte zekerlike
Regneert noch heden in vrancrike
Dit ghesciede te voren .i. iaer
Eer dander dideric starf voer waer
Nv keric daer ict leide neder
Van de[n] graue[n] te scriuene weder
Arnout des ander diedrixc sone
Wort graue va[n] holla[n]t als de gone
Dient van recter gheboerte[n] an qua[m]
Als ic eer seide de .i. wijf nam
Die lutgaert hiet en[de] moye was
Des derden otte[n] sijn seker das
Dese .ij. goedden oec mede
Egmonde tloester entie stede
Jn thosen en[de] in castrichem
Jn velsen en[de] in zassenem
Jn voerhoute en[de] in nortdike mede
Jn lopse[n] en[de] in .i. a[n]dre stede
Tene[n] watre dat me[n] die maerne seide
En[de] oec in de poort tote leiden
Entie berghe[n] beweste[n] rine
Vlaerdinghe[n] die kerke fine
Gaf hi hem en[de] den tiende[n] mede
Tusschen mattinghe en[de] durlede
Hier bi so proevic en[de] kinne
Dat hi an gode leide minne
Arnout wan a[n] sijn wijf lutgaert
Ene[n] dideric en[de] ene[n] ziuaert
Die ziuard zicke ghehete[n] was
En[de] te castriche[m] luste das
Dat hiere .i. wijf na[m] dor haer scone
Of dor der touerien hone
Van hem so qua[m] groot gheslachte
Maer niet also starc va[n] machte
Dat si noch nie inde hant
Ghewo[n]nen alse graue[n] holla[n]t
Jnt iaer ons heren .ixc. iaer
En[de] drie en[de] neghentich vor waer
So wort te keysere[n] vercoren
Die derde otto als wijt horen
Lutgaerde graui[n]ne va[n] holla[n]t
Was sijn moeye dats becant
Jnt selue iaer begonsten riesen
En[de] stride[n] die west vriesen
Jeghen den graue aernoude
De haer here wesen zoude
Op winkelmeet dat si doe quame[n]
Die graue entie vriesen te samen
So dat hi op hem qua[m] met gere
En[de] bleef ver sleghen inde were
Met groter menichte vande[n] sinen
Dat de scaden en[de] seer te pinen
Den lande wort ene langhe sto[n]de
Be graue[n] wort hi tegmonde
En[de] daer na sijn wijf lutgaert
De hi lief hadde ende waert
Vijf iaer hadde hi in land
Alse graue dese holland
Sine kindere diedric en[de] ziuaerd
Waren ionc en[de] onbewaerd
Douste hadde cume .xij. iaer
Dus stont tlant in grote[n] vaer
Graue diedric arnouds zone
En[de] lutgaerden was die gone
Dien met rechte tlant an quam
So dat hi te wive nam
Ene hiet otild daer hi an
Bi goeds  gracie .ij. kinder wa[n]
Enen diedric en[de] enen florens
Desen qua[m] in sijn ghepens
Jn sine[n] wille in sinen ghere
Pelegrime te sijn over mere
En[de] was dierste van den graue[n]
Die met ghebede[n] ende met haue[n]
Eerde theilighe graf ons heren
Dese gaf sinte aelbrechte teren
Jn kadenborch .x. lib ten iare
En[de] in kadenborch broec daer nare[n]
.Xvj. onsen renten mede
En[de] in zweten tere stede
.Xiij. onsen gheleende lant
Jn waldune[n] hi verbant
.Xvj. onsen sente aelbrechte
Jn sijn vrijdghers hi berechte
.Xvj. onsen penninghe mede
Daer toe offerde hi ter stede
Tue diere pelle[n] die me[n] dare
Te hoghen tide[n] hanghet ope[n]baere
Ziuaerd zicke hebben wi vereest
Gaf aldaer tlant op die gheest
Drie po[n]t ten iare in akerslote
En[de] in meban gaf hi de grote
Van .ij. lb. gelts daer te stede
Leghet hi ende sijn wijf mede
De scone clenode daer ter stonde
Sinte aelbrechte gaf tegmonde
Jnt iaer ons here[n] .M. en[de] drie
Starf keiser otte en[de] sider nie
Sone wart daer of keiser ghebore[n]
Hine worter anders toe ghecore[n]
Want dese .iij. otte[n] erfden trike
So dat het ginc eruelike
Vanden vader toten zone
Sonder allene dat die gone
Te rome voer en[de] datte[n] wiede
Die paus selue en[de] benediede
Maer na dien dat otte was doot
De roomsche kerke weder boot
En[de] de heren van den rike
En[de] coren ghemeenlike
Seue[n] prensen de kiesen zouden
Dies waerdich waren wien si woude[n]
Die roemsche keiser soude wesen
Nu sijn zeuen here[n] te desen
Dre ardsche biscoppe .iiij. leke here[n]
Die men hier mach bi name[n] leren
Van almaenghen de cancelier
Die van mense[n] es .i. al hier
Entie van tieren es .i. van allen
Die es cancelier van gallen
Entie van coelne also wale
Die cancelier is van ytale
Dit sijn dre gheleerde heren
Die vier leke willic v leren
Daer pleghet die ene of te sine
Die plaes graue van den rine
Die is drussaten des rike[n] ghena[n]t
Die ander es van zassen lant
Die h[er]toghe die des ghelike
Dat zweert voert van den rike
Die derde diene staets niet aue
Dats van brandenborch die marc g[r]aue
Dats des riken camerlijnc
Die vierde dat es ware dinc
Dat is die coninc van behem
Scinke des riken noemt men he[m]
Dese[n] zeuen was dere groot
Ghegeue[n] na sderden otte[n] doot
Dat hi keiser soude wesen
Die ghecoren ware van desen
Nv keric tonsen grauen weder
Daer ic die geeste of leide neder
JN des graue[n] diderics tiden
Daer wi de gheeste of liete[n] liden
Die graue arnouds zone was
Doe men screef als ic daer las
Ons heren iaer .M. en[de] tiene
Gheuel de van vtrecht onsiene
Die norma[n]ne v[er]brande[n] die stede
En[de] sloughe[n] vele lieden mede
Als men screef ons heren iaer
.M. xviij. was torloghe zwaer
Vanden graue diderike
Op de vresen ghemeenlike
Want o[m] sijns vader doot hi qua[m]
Op he[m] zwaerlike en[de] gram
Ende hem wort helpe des ghelike
Ghesent van keiser heinrike
Een hertoghe de godeuaert hiet
Maer dat en diedde al gader niet
Want .i. luut qua[m] men ne weet
Wane[n] dat hem qua[m] ghereet
Die ste[m]me riep vliet here[n] vliet
Wonder groot is daer ghesciet
Want der vriese[n] meneghe clene
Slouch daer meneghen ghemene
En[de] al there wort ondaen
Entie h[er]toghe wert ghevaen
Dus gheuellet scadelike
Dese graue diderike
Met oerloghen en[de] met pine[n]
Be helt hi kenemare mette[n] sine[n]
Onghewroken sinen vader
Moste hi laten alte gader
En[de] starf in ons heren iaer
.M. dertich entaer naer
Neghene mede met groter weerde
Was hi tegmonde brocht ter eerde
.Xlvi. iaer machmen lesen
Dat hi graue hadde ghewesen
Hollant ontfinc den vijfte[n] greve
Die dideric hiet en[de] tlant en[de] haue
Van den vader ane quam
Onlanghe hi de nutscep nam
Tote dordrecht inde poort
Wort hi belaghet en[de] vermoort
Van sine[n] vianden onversien
En[de] dat lantscap qua[m] na dien
Op sine[n] broeder na sijn lijf
Want hijn hadde kint noch wijf
En[de] die florans bi namen hiet
Hi starf als ment bescreue[n] siet
Dideric in ons heren iaer
.M. xl. en[de] achte daer naer
Neghen iaer hadde hi bi desen
Graue van hollant ghewesen
Florens was die seste graue
Hem quam a[n] lant ende haue
Dese na[m] gertruden te wiue
Edel en[de] scone van liue
Was soe en[de] van maghe[n] hoghe
Herma[n] van zassen de hertoghe
Was haer vader .i. hoghe man
An dese vrouwe florens wan
Sine[n] sone diderike
En[de] ene dochter des ghelike
Die in huwelike te lone
Seder hadde de vrancse crone
Als distorie sal segghen wt
Dese florens en[de] sijn wijf gertruut
Gauen oec goet tote egmonde
Jn espendelf rente[n] .vijf ponde
En[de] een onse daer toe mede
Jn boschuse en[de] tere ander stede
Hebbe[n] sise mede gherent
.Xxij. onsen omme trent
Om trent delf an beiden siden
.Xix. morghen ten seluen tiden
Tien tiden was i[n] vlaendre[n] mede
Een graue va[n] groter moghenthede
Die boudene van risele heet
Want als ment bescreue[n] siet
Hi makede risele de stede
Ente kanesie oec mede
Daer hi noch in be graue[n] leghet
Dese boudin als men ons seghet
Die wort keiser heinrics man
Om dat hi van hem ghewan
Walchren entie vier ambochten
En[de] ouer scelt tlant dat hi sochte
Dit ghesciede in ons heren iaer
.M. ende .lvij. dats waer
Dese boudijn hadde .ij. sonen
Enen boudijn entien gonen
Quam ande graefscap sijns vader
En[de] henegouwen altegader
En[de] want hi teser geeste niet e[n] hoert
So sal hier na van hem voert
Ghetelt worde[n] wat ghesciede
Jn sine[n] tiden onsen lieden
Hier keric tonsen graue[n] weder
Florens dwanc op en[de] neder
Sine viande haer en[de] daere
So dat hise brochte in vare
En[de] make oec also mat
Dat nieme[n]t waende in sine stat
Seker wesen daer hi lach
So dat hi op enen dach
Ter masen waert en[de] ten wale
Ver wo[n]nen hadde alte male
Een groot deel siere viande
En[de] als hi keren soude te lande
Nam hi sijn selues quade[n] goem
En[de] soude onder enen boem
Te hamerte onder die scade rusten
Want hitte en[de] vaec deets hem lusten
Daer hi seker waende wesen
Quame[n] sine viande in desen
Vp hem ridende onversien
Eer hi ente sine conste[n] ontflien
Wort hi v[er]sleghe[n] daer ter stede
En[de] vele van sinen lieden mede
En[de] wort tegmo[n]de ghedraghen
En[de] begrauen bi sinen maghen
Tegmonde daer sijn broeder lach
Dideric groot hant gheslach
Was daer alst geen wonder sceen
Men screef .lx. doe ende een
En[de] dusentich ons heren iaer
Doe ghesciede plaghe zwaer
.Xiij. iaer dus est ghetelt
Had hi hollant in sijn ghewelt
Sijn wijf offerde tier tijt
Twee kasuffelen en[de] .i. tapijt
Vor hare[n] man en[de] helt in hant
Met haren kindere[n] voort hollant
JNt iaer goeds .lx. ende drie
En[de] .M. dus lesen wie
Robrecht graue boudens sone
Die ionxte was hi de gone
Vanden tween va[n] vlaendre[n] lant
Nam te wive in huwelike bant
Gertrude[n] de weduwe graue florens
Die  van hollant was de chens
En[de] dat maecte boudijn sijn vader
Want hi hem ontsach alte gader
Dat hine kende scarp en[de] vroet
Ende hine noch soude o[m]me goet
Bouden sinen broeder an spreke[n]
Die zochte was en[de] sonder treke[n]
Dies so stac hijn vten lande
En[de] dedem op heffen die hande
Toudenaerde en[de] sweren dan
Openbare voerde man
Dat hi altoos in ghere sake
Den broeder o[m] lant ane sprake
En[de] brochtene tesen huweleke
Ghertruut sach wel dat soe breke
Helpen hadde en[de] nam de[n] man
Dus quam roebrechte holla[n]t an
En[de] want sijn vorsate florens
Ghegoet was op der vresen chens
Eer hem hollant ane quam
Hiet men doe als ict vernam
Graue van vrieslant bi toe name[n]
En[de] vort wort robrecht alte zame[n]
Ghehete[n] robrecht de vriese mede
Na sine[n] vorsate dus wilde de sede
Achte iaer veruoghede hi hollant
En[de] hat mette[n] wiue in hant
Maer in sine[n] vierden iare
Qua[m] hem in hollant de mare
Dat sijn vader waer doot bleue[n]
Die hem twijf hadde ghegeuen
Boudijn sijn broeder met siere v[r]ouwe[n]
Helt vlaendren en[de] henegouwe[n]
Niet meer dan drie iaer nade[n] vader
Hi starf en[de] het qua[m] hem alte gader
Op aernoude en[de] boudijn sijn kinder
Maer sijn wijf richilt behilt ghinder
Bouen deen kindere[n] de ouer hant
So datse die van vlaendren tlant
Haette[n] om haer moeylichede
Haer en[de] haer kinder mede
Dat haer swaerlike vergijnc
Als v hier na tellet die dinc
Als men .M. en[de] .lxx. screef
Machmen lesen dat doot bleef
Godevaert vander muesele h[er]toghe
Een rike man en[de] een hoghe
Dies brabant lottrike en[de] ardenne
Algader was als ic bekenne
En[de] liet godeuaerde den bocheus
Die sere vrome was en[de] preus
En[de] ene dochter die hiet yde
Haer kinder sijn bekent wide
Wa[n]t si droech godevaerde va[n] bulgioen
Den edelen stoute[n] vromen baroen
En[de] boudijn sinen broeder mede
Die coninc inde heilighe stede
Wort tote iherusalem
Als men lesen mach van hem
Die bochense godeuaert
Dies hier voren ghewaghe[n] waert
Quam met conincliken here
Op hollant mit starker were
En[de] van vtrecht quam met he[m]
Jn helpen de bisscop willem
En[de] al op robbrechte de vriese
Da va[n] sorghen en[de] van verliese
Vte hollant was verdeuen
Zijn stief zone is met hem bleue[n]
Die nochtan doe ionc was en[de] clene
Teghent quam hi o[n]tgoet al rene
Men screef .M. als dit gheuel
Een en[de] seuentich also wel
Vier iaer stont i[n] godevaerts hant
Aldus de graefscap van hollant
Jnt iaer te voren eer de vriese
Comen was te desen verliese
Was boudijn sijn broeder doot bleue[n]
En[de] als hi int lant qua[m] verdreue[n]
Quamen an hem de baroene
Poerters ridders van hoghen doene
En[de] baden hem om helpe ghinder
Van dat rikilt en[de] haer kinder
Vlaendren reimerden also ware
Wille hi vechten ieghens hare
Si willen alle mit he[m] steruen
Of hem daer an vlaendre[n] erue[n]
So dat hi des hadde gheer
En[de] quam doe met sinen heer
Bi cassel tsint omaers waert
Daer qua[m] rikelt ande vaert
Arnout en[de] bouden hare kinder
En[de] met hem groot heer ghinder
Die coninc philips va[n] vrancrike
Daer was ghevochte[n] bitterlike
Arnout de outste zone bleef doot
Bouden de ionxte de onscoot
Men horder nu[m]merme na tale
Die coninc philips also wale
Gheesconfiert en[de] al ondaen
Rikilt selue wort ghewaen
Entie vriese die wort mede
Tot sinte omars inde stede
Ghevaen so dat men sprac der af
Datme[n] den enen o[m] den andere[n] gaf
En[de] roebrecht de qua[m] te lande
En[de] had al vlaendren i[n] sine ha[n]de
Sident .xxij. iaer
Tote cassel maecti daer naer
Ene canesie daer hi in leghet
Tsinte pieters also men zeghet
An ghertruden wedewe g[r]aue flore[n]s
Wan hi ene[n] zone die sijn ghepens
Sident sette te dienste ons heren
En[de] hi beiaghede vele eren
Met godefrote van bulgioen
Jnt heilighe lant va[n] proemissioen

Den heidine[n] te verliese
En[de] hiet oec robrecht de vriese
Siere stiefdochter de graue flore[n]s wa[n]
Gaf roebrecht ene[n] hoghen man
Coninc philips zone va[n] vra[n]crike
Den ionghen coninc lodewike
Ene ander dochter drouch he[m] gertruut
Die was in denemarke bruut
En[de] nam den coninc kanuut aldaer
Van haer quam karel de daer naer
Vlaendre[n] heeft an hem ghedreghen
Entie te brucghe was versleghen
Adele hiet dese vrouwe hoghe
Seder had soe den hertoghe
Van poelgen tene[n] rechten man
Daer soe bi enen zone wan
Noch ene dochter droech he[m] gertruut
Die na der moeder hiet al vut
Die droech diderike van elsaten
Van hem qua[m] vlaendren te bate[n]
Graue philips deech te niete
Va[n] van henegouwe[n] margriete
Sijn suster was graue boudijns moeder
En[de] wan margriete[n] me[n] va[n]t vroeder
Vrouwe neghene i[n] haren tiden
Hier latic de geeste liden
Vande[n] graue roebrecht den vriese
Die na sinen zware[n] verliese
Dat hi verloos in hollant
Vlaendre[n] al ghewan i[n] hant
Nv meer sal ic besceiden voort
Vande[n] hollansche[n] graue[n] die woort
GOdevart die ghebuulde hertoghe
Die van sinne was stout en[de] hoghe
Hadde gheworpe[n] onder hem
Biden bisscop van vtrecht willem
Hollant en[de] was .iiij. iaer here
Hi scade den vriesen vele zere
Jnt iaer goeds .M. seuentich en[de] twe
So dede hi den oest vresen we
En[de] sloech hem of menighe[n] man
Groten roef hi hem of wan
En[de] bernde dorpe en[de] steden
Met harde groter moghentheden
Doch sciet hi van desen live
Als men .lxx. en[de] viue
En[de] .M. screef ons here[n] iaer
Met ere auonture[n] swaer
Wa[n]t daer hi ghinc ter heimelichede[n]
Belaghede[n] aldaer ter steden
Een ghiselbrecht de knape was
Diedrics van holla[n]t en[de] dor das
Wonde hijn harde onscamelike
Godevaert gheuoelde vreselike
Sine smerte en[de] hiet doe recht
Datme[n] voerde tote vtrecht
En[de] daer dede hi sinen ende
Voor maerte op die vijfte kalende
Willem de bisscop starf also wel
Daer na int vutgaende aprel
En[de] coenraet was bisscop ghecore[n]
Nochtoe was holla[n]t verloren
MEn screef .M. lxx en[de] sesse
Als dideric hadde grote la[n]ghenesse
Dat lant te hebbene weder algader
Dat graue florens was sijns vader
Met bede[n] en[de] met siere claghe
Versame[n]de hi man en[de] maghe
En[de] sijn stief vader halp hem echt
Van vlaendren de vrese roebrecht
En[de] es come[n] tycelmonde
Daer ghemaect hadde tier stonde
Ene vaste borch al wast onrecht
Willem de bisscop van vtrecht
En[de] hi verneemt en[de] verstaet
Dat daer is de bisscop conraet
Daer was gheuochte[n] vaste en[de] sere
Maer ionghe dideric wan de ere
Want hi de borch tiselmonde
Brande end[e] slechte inden gronde
En[de] wan met scepe den wich mede
Aldaer inde marwede
Die proefst va[n] dauentre bleef daer
Van oudemonster de pape walnaer
En[de] een graue heet gheerlach
En[de] menich ander opden dach
Men seghet al noch tote ycelmo[n]de
Leghet menich aelbrecht inde[n] gro[n]de
Die bisscop coenraet wort ghevaen
En[de] was seder ghelaten gaen
Aldus quam dideric i[n] sijn lant
En[de] wan de seghe metter hant
En[de] leedde vichtiene iaer
Jn vrede[n] sine tijt daer naer
Diedric deen dijt is ghesciet
Nam .i. wijf de othilt hiet
Daer ane wan hi enen zone
Florens was hi heten de gone
Diese didric gaf inder stonde
Den abt steuen van egmonde
Hantveste[n] en[de] veste al die gauen
Die sine oude vorders gauen
En[de] mersde hem haer recht
Jn landen in herscepien echt
Entaer toe so makede hi
Des goeds huis man al tolne vri
Oec gaf hi hem openbare
Tscoutheetdoem van alkemare
Dese diedric starf daer naer
Als men screef ons here[n] iaer
Dusent neghentich en[de] een
Om hem dreef holla[n]t grote[n] ween
Sijn vader was doot .xxx. iaer
Eer dat hi starf harde naer
En[de] .ij. iaer was sijn moeder voghet
Des lants als de geeste toghet
En[de] .viij. iaer hadde sijn stief vader
Hollant in sine hant algader
En[de] vier iaer daer na godeuaert
Die bulricghede gheheten wart
Die hertoghe doe tieghen recht
Een iaer die bisscop van vtrecht
Dus stoet hem vtermaten onsiene
Graue te sijn der iaren vijftiene
En[de] viftien iaer helt hi in vreden
Sijn lant al en[de] sine steden
Tote egmonde wort hi ter eerden
Brocht met herde groter werden
Florans wort naden vader
Graue en[de] here des lants algader
Dese hiet florens de vette
Met groter eren sonder lette
So leedde hi alte mael sijn leuen
Jn herachtichede[n] in feeste[n] in geuen
Jn rikeden ghinc hi te voren
Allen daer hi af was gheboren
Te wiue nam hi ene peternelle
Te bliuene sijns bedden gheselle
Des hertoghen diderics docht[er] va[n] sasse[n]
Van edelen conne wt ghewassen
Ene[n] broeder hadsi hiet lotaris
Daer me[n] wel of weet dat waer is
Dat hi seder roemsch keiser was
Hier na salmen ghewaghe[n] das
An haer wan hi diderike
En[de] enen florens des ghelike
Die de suarte florans hiet
Daer vele quaets of es ghesciet
Dese vette florans daer ic of telle
En[de] sijn wijf vrouwe peternelle
Beterden tgoet tote egmonde
Bede in rente[n] ende in ponde
En[de] offerden daer misse ghewade[n]
En[de] gout daer men mede soude begade[n]
Sint aelbrechs scrine daer hi i[n] leghet
Jn sinen tiden als men seghet
.M. wast ons heren iaer
En[de] .xcix. dats waer
Was biscop coenraet van vtrecht
Vermort van enen vriesche[n] knecht
Jn sijn huis daghes na mistit
En[de] ontran wech sonder strijt
Men groeuene i[n] onser vrouwe[n] kerke
Die hi van harde sconen ghewerke
Selue maken dede twaren
En[de] setter in prouendenaren
Als men screef .xic. iaer
En[de] .xij. meer daer naer
Starf in de bloeme va[n] siere ioghet
Florens de vette vol menigher doghet
En[de] was tegmonde begrauen
Peternelle gaf vele hauen
Daer ouer de ziele va[n] hare[n] man
En[de] soe bleef houdende vort an
Die graefscap van hollant ghemene
Met haren kindere[n] de ware[n] clene
Doe me[n] screef .xic. iaer
En[de] .xxv. quam euel suaer
Den keiser heinric an tutrecht
Daer galt hi der naturen recht
Als ghelden moet .i. ieghelike
Dit was de vierde heinrike
Na hem wart keiser ghecoren
Notaris als ic sprac hier voren
Grauinne peternelle[n] broeder
En[de] was des rike[n] behoeder
En[de] droech .xi. iaer de crone
Mit groten enen harde scone
Int iaer ons heren mijn noch mee
Xic. dertich ende twe
Was het winter herde groot
Die vriesen de menighen noot
Den graue daden van hollant
En[de] onder wilen ghinghe[n] in hant
Som wile ombrake[n] saghe[n] sijs stede
Waren tien tiden buten vrede
Dideric des vetten grauen zone
Gaderde sijn here als de gone
Die ghedochte al sulker scaden
Alsi hem vormaels hadde[n] beraden
En[de] pijnde hem dit te wreken swaer
So dat hi qua[m] tote alcmaer
Die west vresen vloen tien stonden
Als diet ghehouden niet en conde[n]
Jnt vaste vanden lande ghemene
Want ghelijc ene[n] marberstene
Was vrieslant al hert veruroren
Dies ghinc men hereghen en[de] storen
En[de] bernen ende rouen
Meer dan men soude ghelouen
Cleder koeyen en[de] paert
Brochten donse talkamare waert
En[de] luden gheuaen tien stonden
Aldaer si doe den graue vonden
Maer dese zeghe was tonseghen
Wel naer al hollant ghedeghen
Graue dideric had enen broeder
Sijns vader kint en[de] ziere moeder
Die graue florans hiet de zwarte
En[de] was van eenre fierre herten
Wel sprekende en[de] houesch sere
En[de] staende na der werelt ere
So datter hem vele ware[n] hout
Ridders knapen ionc ende out
Donsienlicste wast sine[n] vianden
Die men vant in menighe[n] landen
Bi dullen rade bi siere sculden
Verloof hi der moeder hulden
Die nochtoe al hollant
Gheweldelike hadde i[n] hant
Den broeder had hi ver wrocht mede
Met sijnre ouermoedichede
Maer sone meer haette[n] de zine
So hi hem dede mere pine
Om te hebbene der vreemder hulde
Daer hi riesliken ane dulde
Der edelinghe[n] somme een deel
Warens he[m] hout al gheheel
Entie meente was hem mede
Die vmmer wil nie pijnlijchede
Op auonture oft quame i[n] desen
Dat si te vrier mochten wesen
Nv sijn de vriesen verblijt
Als si v[er]name[n] des broeder strijt
En[de] sende tote florense boden
En[de] deden hem haerre helpe[n] noden
Wildi wesen hem beneuen
Si wilden hem west vriesla[n]t geue[n]
Entie ioncghelinc alte hant
Voer in west vrieslant
En[de] vantse onder sijn gheheet
Bede ghewillich en[de] ghereet
Dus was hi met he[m] .i. iaer
Den broeder fel ende  zwaer
En[de] hi dede daer toe sinen lande
Waer so hi mochte scade en[de] sca[n]de
Hare[n] scade wrake[n] de vriese[n] swaer
Want si de kerke va[n] alcmaer
Entie marct brande dat si stoof
En[de] namenre wel zwaren roof
Hier binne[n] vele lieden waren
En[de] tmeeste deel va[n] kenemaren
Die stonden te sware[n] tribute
En[de] trake[n] tene[n] rade vte
En[de] begaerden al dat si
Hem selue[n] mochten vechte[n] vri
En[de] droeghen ouer een ghemeenlike
Dat si best lieten diderike
En[de] laten hem florens verriesen
Dat si met hem en[de] mete[n] vriesen
Souden sijn in allen noden
Hier op senden si hem boden
En[de] hebben ouer heer ontfaen
En[de] hebbe[n] he[m] hulde en[de] ede ghedaen
Dus quame[n] si mit ghewape[n]der ha[n]t
Beide bi watre en[de] opt lant
So machtich datte[n] graue dochte
Dat hise ver weren niet e[n] mochte
En[de] brochten florense wie[n] lief of leet
Al tote haerlem toe ghereet
En[de] hebbe[n] sheren huse v[er]brant
Waer so si stonden in kenemaer la[n]t
Die waren der ouder grauen
Maer teghen nacht ghinghe[n] si staue[n]
Die vriesen weder te haren wiuen
Want haer sede is niet dat bliuen
Bi nachte selden of nemmerme
Van hare[n] husen wie lief of wee
En[de] voerden haren graue mede
En[de] liete[n] in groter pijnlichede
En[de] in vresen de kenemaren
Die hare gheselle[n] doe waren
Die waren alle ghemeenlike
Vanden graue diedrike
Ver bernt en[de] al of ghenome[n]
Wat so hem mochte te bate[n] comen
Want de graue met hem dede
Als men wille daer ter stede
Doe dit ghesciede qua[m] de mare
Den oem den keiser lothare
Van den neve[n] van den orloghe
Hi sender saen ene[n] hertoghe
En[de] gheboot he[m] daer ter stede
Dat si souden maken vrede
Also lief als elc daer woude
Be houden des keisers houde
Doch al was het zwaer te doene
Was al gader ghemaect te zoene
En[de] van elker zide oec mede
Die met elken in den onvrede
Vpten anderen hadde ghevochte[n]
Dus lieten si hem beden zochten
Florens de zwerte na desen vrede
Begonste een ander pijnlichede
Daer hem sine doot an lach
Want daer na niet menich dach
Van arensberghe heer herman
Entie here van kuut nochtan
Haer godeuaert hadde[n] onder he[m] tween
Ene nichte want haerre zuster een
Hadse ghewonne[n] alst god woude
Anden here van roch[er]en arnoude
Na svader doot en[de] na der moeder
Worter voghet of en[de] behoeder
Van arensberghe heer herman
Tote dat soe huwelic ghewan
Want haer behoerde te come[n] in hant
Vaste borghe en[de] scone lant
Maer de man van der ioncfrouwen
Neme[n] waer en[de] bescouwen
Des zwarte florens edelhede
En[de] sine grote manlichede
En[de] visieren onder he[m] zaen
Dat sijn te here willen ontfaen
Dus hebbe[n] sine omboden dan
En[de] worden daer zine man
En[de] gauen hem in zine hant
Der ioncvrouwe[n] borch en[de] lant
Jn wat stede[n] dat sijt vermochte[n]
Met hem sijt neernstelike[n] v[er]sochte[n]
Die ma[n]ne an haren oem
Maer de gone helt ouer droom
Noch met beden noch met mieden
Ne mochter ghene dinc an dieden
Dat hi te deser dinc iet quame
Dat florens sijnre nichte[n] name
Florens de ver heerde al
Huus en[de] dorp berch en[de] dal
En[de] dede hem pine en[de] grote hoede
An sine[n] liue an sinen goede
En[de] doer den keyser de sijn oem was
Wort hi vele te machtigher das
Florens de voer al ver herghen
Des here[n] goet van arensberghe
Wat hi mochte buten veste[n]
En[de] hi werde he[m] ten besten
Dat hi mochte met zine[n] neue[n]
En[de] het stont nauwe o[m] florens leue[n]
Die van vtrecht van der stede
Warens alle florens mede
So dat hem in sijn vp lopen
Vtrecht talre stont was open
Maer de bisscop heet andries
Was den anderen al hout dies
So dat hem florens ter stonde
Of bernde zine veste lexmonde
Dat doe was ene vaste stede
En[de] verboot he[m] vtrecht mede
Om dat hi mette[n] andren street
Op een tijt was dat flora[n]s reet
Hem tienden tutrecht vter stat
En[de] hem was belaghet sijn pat
Alne wisti hier of niet
En[de] eer hi hem wel besiet
Die van arensberghe en[de] va[n] kuuc
Gauen op hem ene[n] huuc
Daer hi was al onversien
En[de] als hi keren waent mettien
En[de] wel ware ontreden al
So qua[m] he[m] een ongheual
En[de] sijn paert sturte tsiere scade
Ter steden hiet abstade
Daer wart hi van hem v[er]slagen
En[de] te reynsborch ghedraghen
Jnt cloester dat sijn moeder stichte
En[de] begrauen seghet ghedichte
Te hant so quam dese mare
Sine[n] oem den keyser lothare
Die zwaerlike verdroech de mare
En[de] quaemt wreke[n] harde zware
Met diedrike van hollant
Si uerdreuene des lants te hant
Die van kuuc en[de] van arensberche[n]
Haer lant voere[n] si verherghen
So dat he[m] al of wort te broken
En[de] noch so wart mee ghewroke[n]
Maer dat de doot de niet en spaert
De[n] keyser trac ter langher vaert
Hi sciet hene[n] van desen leuene
Als men screef .xjc. xxx. en seuene
Te grote[n] ghelucke en[de] te gheualle
Van arensberghe en[de] van kuuc alle
Want si keerden te ha[n]t te lande
En[de] boden graue[n] diedrike de hande
En[de] worden aldaer sine man
Dus quame[n] si des soendinx an
Als men screef ons heren iaer
M. C. en[de] .xl. daer naer
Voer graue dideric met g[r]oten here
Jnt heilighe lant va[n] ouer meer
Tote[n] heilighe[n] graue ons heren
En[de] daer hi thuus wilde keren
Beiaghede hi vri ter seruer sto[n]de[n]
Bede rinsborch en[de] egmonde
En[de] brochte des dies pawes brieue
Den abt wouter doer sine lieue
Dese diedric had ene vrouwe
Te wiue edel en[de] ghetrouwe
Die sofie hiet van hoghen maghen
Si was dochter horic ghewaghen
Des palesgrauen van rineghen
Jn diderics tiden als ic segghe
So was werringhe en[de] gheuecht
Tusschen den bisscop van vtrecht
En[de] hem dat coste seer groot goet
Maer bisscop herbrecht de was vroet
En[de] dwant sente mertijns viande
Mitte[n] banne van swaren bande
En[de] oec mette[n] zwerde mede
So dat hi voer hem come[n] dede
Graue dideric al barevoet
En[de] daer zoeken sinen oetmoet
En[de] hem bidden oec ghenaden
En[de] oflaet van sinen misdaden
Den palesgraue duanc hi mede
Die hem vele ouer lasts dede
En[de] vinghene bi hughe[n]s batre[n] daet
Die doe meest was sijn toverlaet
Entie beste van siere hant
Ridders van al duutsche[n] lant
.Xic. viertich ende viere
Screef men doe de goedertiere
Des vette[n] graue florans wijf
Peternelle endede haer lijf
En[de] was te reinsborch begrauen
Dat soe stichte met haerre hauen
Jn de ere der moeder ons heren
Aldaer leghet si met eren
Jnt iaer ons heren .xl. en[de] viue
En[de] .xic. worden kaitiue
Onse kerstin van over meer
En[de] worden metter torken here
Beleghen inde stat van edissen
Daer noit sider ghebrac missen
Sident dat de apostele ons heren
An ih[es]use chr[ist]use daden bekeren
Daer lach tadeus en thomas
Die torken wonne[n]t dat iamer was
Na lotarise de keiser was
Jn diderics tiden gheuel das
Dat een here coninc waert
Van almaenghen de zine vaert
Sette int lant van ouer meer
Met hem voer met groten heer
Lodewijc van vrancrike
Die philippe den coninc rike
Wan de sider normendie
Trac ande vrancse partie
Desen brochte daer ande vaert
Metter crusinghe sente bernaert
Die abt van clervas tien tiden
Maer lettel baten dede haer stride[n]
Want si damasch hadde[n] belegen
En[de] dane voeren als diere ieghen
Niet en hadden zulke ghewelt
Dat sijt mochten hebbe[n] gheuelt
So dat koendaet .xv. iaer
Coninc wort en[de] starf daer naer
Jnt iaer ons heren min noch mee
.Xjc. vijftich en[de] twee
En[de] vrederic quam i[n] sine stede
Coninc en[de] keiser mede
En[de] wort ouer .ij. iaer daer ane
Van den pauwes adriane
Tote rome ghebenediet
En[de] keiser oec ghewiet
En[de] was .xxxvij. iaer
Roomsch keiser ouer waer
Dese dinc de wi ouer liden
Ghescie in graue diderics tiden
De vette florans zone was
Als men .xic. iaer las
En[de] .lv. ons heren iaer
Quame[n] met he[m] orloghe[n] zwaer
Die vriesen van drechter lant
En[de] hebben gherouet en[de] ghebra[n]t
Die kenemare[n] harde sture
Dit versaghe[n] de ghebure
Van okesdorp en[de] porters mede
Vte harlem van der stede
En[de] strede[n] hem an en[de] dade[n]se kere[n]
Swaerlike te hare[n] onneren
En[de] sloeghen hem of vlie[n]de nochta[n]
Omtrent .neghe[n] hondert ma[n]
Maer de graue dideric bleef
Als men ons here[n] iare[n] screef
.Xic. vijftich en zeuene
En[de] voer ten langhe[n] leuene
Begraue[n] was hi tegmonde
Daer hi leghet nv ter stonde
.Xlv. iaer naden vader
Was hi here des lands algader
Soffie de edele grauinne
De heilich was en[de] wijs va[n] zinne
Hadde van haren ma[n] .iiij. zonen
En[de] den outsten florens den gonen
Qua[m] dat graefscap met rechte ane
Hier na doe ic v te verstane
Wie de andre broedre waren
En[de] hoe si hebbe[n] ghevaren
Als men de iaren ons h[er]en las
.Xic. en[de] .lxvj. doe was
Maecten de van drechter lant
Jn zoendinghe vasten bant
Jieghen graue florence de .xxx. iaer
Ghehouden hadde torloghe zwaer
En[de] allede west vriesen mede
Quame[n] onder zine moghenthede
Als men .xic. en .lxij. screef
Gheuel dat ment hulic bedreef
Van den graue florens met staden
En[de] van sconinx dochter aden
De coninc van scotlant was
Met vele scepen sijt zeker das
Heuet hise inde mase ghebrocht
En[de] aldaer hauene ghesocht
Als men screef .xic. iaer
En[de] .lxiiij. oec daer naer
Brocht van coelne bisscop reinout
Een edel pape en[de] een stout
Die dre coninghe van milane
Die den goeds zone saghe[n] ane
Daer sine van verre[n] versochten
En[de] hem haer offerande brochte[n]
Te beetleem opde[n] dertiende[n] dach
Aldaer hi inde cribbe lach
Te coelne ledise inden doem
Noch hude[n] hebbe[n] sijs ere en[de] roem
Als men .lx. screef en[de] zesse
Quame[n] met groter zwaernesse
Die vriesen van ouer otte[n] fort
Ghewapent talcmaer op de poort
Met grote[n] menighe[n] vermeten
En[de] hebbe[n] dat portekijn bezete[n]
Die daer quame[n] en[de] ware[n] berade[n]
Omme der poort te stane i[n] stade[n]
Doe si saghen there so swide
Traken si hem ov[er] een zide
En[de] lieten alle de ghebure
Jn sorghen en[de] in dauerture
Die vresen namen dat si vonde[n]
En[de] berndet al op tien stonden
Sine liete[n] staen groot noch clene
Sonder recht de kerke allene
Die liete[n] si staen al onghe scaet
Dus wilde haer ghemene raet
Die van kenemare[n] hebbe[n] v[er] sien
Dat hem haer vriende ontflien
En[de] recht omtre[n]t .lxxx. man
Worpe[n] hem ter were vort an
Heet van moede ghelike riesen
En[de] streden mids onder de vriesen
En[de] bleuen daer werende hande
Alle doot onder de viande
Dat de vriesen dit dus daden
Een deel waren si der toe verladen
Want haer ghebuer de van staghen
Die waren met ere laghen
Van dien van haerlem int selue iaer
Verbarnt en[de] berouet zwaer
En[de] gheuaen en[de] ghedoot
Meer dan houesschede gheboot
Int naeste iaer te deser stonde
Ghesciede .i. wonder tot egmo[n]de
Want .i. scaep .i. la[m] voert brochte
Daer men wonder an zien mochte
Het had .i. hoeft en[de] achter waert
Hadt .ij. voete en[de] elc .i. start
Twe voete vore[n] en[de] achter viere
Menich quam sien dese maniere
En[de] bideen dat dusdaen wonder
Sonder redene niet es besonder
Some vanden wisen luden
Wouden die .ij. een beduden
Hollant en[de] vrieslant
Dat met rechte tot ere hant
Hoefden soude al ouer een
En[de] met stride hem sciede[n] in twen
En[de] want egmonde steet
Binaer int rechte ghesceet
So wilde[n] si wane[n] dat redene ware
Dat hem twonder daer openbare
Als men screef als ict besachte
.Xjc. sestich ende achte
Versamende de graue florens
Groot heer om sijn ghepens
Te toghene den fellen vriesen
Die hem sijn volc deden verliesen
En[de] qua[m] op een winter tijt
Met sinen volke omme strijt
Tote scorle doe doe gheleghen
Recht der vriesen lande ieghen
Daer had hi raet ende dochte
Hoe hi de vriesen zoeken mochte
Als hi van desen dinghen riet
Ne wilden aldoe ghedoghe[n] niet
Somighe coene ionghelinghe
So langhe vorste so lanc ghedinghe
Want de moet heuetse ver wonne[n]
Mit haren orsen sijn si gheronne[n]
Licht ghewapent ten vriese[n] waert
Nochtan dat die graue misbaert
En[de] hi wilde dat si beiden
Tote scaghe[n] sijn si gherede[n]
En[de] hebben ver bornt scaghen
Die vriesen waren inden laghen
En[de] rekenden ghene scade buten
Mochten si haer viande besluten
Dat si keren niet en mochten
Dander de des niet en rochten
Penseden al o[m] haren roof
En[de] om den brant de v[er]re stoof
En[de] trake[n] voert bi weghe[n] bi dike[n]
Sulke seiden de vriesen wiken
Nv sijn de vresen op ghespronghe[n]
Die hem hadde[n] onder dronghen
Den wech de si souden keren
En[de] alse si weder willen de here[n]
Sijn he[m] de vriesen te ghemoete
Met fellen voerhoefde en[de] onsoete
Sulke vanden ridderen waren
De he[m] traken tere scaren
En[de] setten tlijf in dauenture
En[de] reden de viande duere
En[de] quame[n] aldus tote[n] haren
Daer de graue en[de] dandre waren
Alle dandre bleuen doot
Sonder menighe bore groot
Die si vinghen behilden tleuen
Dit waren dedelinghe diere bleue[n]
Van andwarpe[n] her symoen
Scoenre noch vromer in sijn doen
Ne was doe gheen buer out
Mijn here willam va[n] vorhout
En[de] van haerlem her brandaen
Her florens roest en conste ontgaen
En[de] de drossate her gheraert
En[de] van egmonde her alaert
Heer brune va[n] castriche[m]. jo[n]ghe gerat
Va[n] monstre. va[n] nortic heer eueraet
De dode[n] als mensche ghewi[n]ne[n] co[n]de
Ware[n] brocht tote egmonde
Daer si ware[n] beweent wel sware
En[de] dit was binne[n] den selue[n] iare
Dat dit wonderlike lam
Tegmonde te scouwene quam
Vp den dach als ment bekent
Dat me[n] viert sente vicent
Den naesten somere dierre lach
Quame[n] op sente ypolitus dach
Die west vriesen tiere scare
Ouer de rekene tote alcmare
En[de] hebben onsteken de poort
Dan ginc he[m] niet ten beste[n] voert
Want lettel riddere[n] en[de] ghebuere
Hebbense weder staenden sture
En[de] veriaghetse van dan
Daer lieten si legghen .xxx man
Die beste van haerre side
Hadmen ghebeit mette[n] stride
Om de scutters alte samen
Die daer van vlaendre[n] vele quame[n]
Me[n] hadde mettien grote[n] ghescote
Omtrent alte mael de rote
So dat die kindere hare[n] maghe[n]
Daer naer hadde[n] moete claghe[n]
Dit was i[n] graue florant tiden
Soffie[n] soen dien doe liden
Die vriesen daden vele pine[n]
Soffie sijn moeder liet an haer scine[n]
Dat soe wel daden was ghewone
Want soe met otte[n] hare[n] zone
Die benthem behuwede tlant
En[de] met van haerlem ysebrant
Jnt lant voer van ouer zee
Noch sullen wi v telle[n] mee
Wan haren kindere[n] en[de] va[n] hare
En[de] anders niet dan trechte ware
Soe sterf na ons here[n] ghebornesse
.Xjc. sestich en[de] sesse
Jnt heilighe lant over mere
Dat soe met volmaecter beghere
Hadde[n] driewarue[n] besochten
En[de] soe was ter eerden brocht
Aldaer int dietsche hospitael
Haer herte was .i. grondelos wael
Van miltheit en[de] van ontfarme
Van soeticheit op de goeds arme
Van wakene van pine[n] in ghebede
Die monster va[n] rensborch mede
Dede si maken op van gronde
Die noch scone staet ter stonde
Oec so voer si ene vaert
Dor god eens te co[m]pestelle waert
Daer haer scone miracle vel
Jn den weghe so weet men wel
Want morders haddense ghevaen
Mette[n] haren en[de] wilden saen
Al tfolc stiuelen maer sine conde[n]
Met hare[n] kniuen nieme[n]t wonde[n]
Als sijt volbringhe[n] niet e[n] mochte[n]
Vellen si neder en[de] sochten
Ghenaden en[de] lietense varen
Dit was scone dinc twaren
.Xic. iaer .lxx. en[de] achte
Wart bisscop tutrecht met machte
Boudene ghecore[n] zone soffien
Die proofst eerst was sinte marie[n]
Graue florans was sijn broeder
Soffie was hoerre beder moeder
En[de] graue dideric hoer vader
Jnt selue iaer verheerde al gader
Philips de bisscop va[n] coelne dat la[n]t
Vp der wesere[n] dat doe in hant
Die hertoghe helt va[n] brunsewijc
Hem volghede keiser vrederijc
Met groten here seer v[er]meten
En[de] heuet brunsewijc beseten
En[de] dat ghewo[n]nen en[de] borghe vele
En[de] oec inde[n] seluen nijt spele
Den hertoghe mede gheuaen
En[de] vten hertoghedoem ghedaen
En[de] heuet ghegeue[n] dat goene
Ene[n] bernaert des merc graue[n] zone
Als men screef .xjc. ende .lxxx.
Qua[m] g[r]aue florans mit h[er]e machtich
En[de] heuet v[er]heert en[de] verbrant
Winkel en[de] niedorp in vrieslant
Als .lxxx. en[de] twe was ghescreuen
Nam diedric de graue va[n] cleuen
Graue flore[n]s dochter en[de] vrou aden
Met groter feeste[n] met hoghe[n] daden
Als hem beden was betame
Margriete so was haer name
Jnt selue iaer mosten de vriesen
Scade neme[n] ende verliesen
Daer si quame[n] op akersloot
Want vele der haerre bleue[n] doot
Xjc. lxxx. ende viere
Screef me[n] doe de goedertiere
Florans van hollant dat cruus o[n]tfinc
Om te wordene aerminc
Jnt lant dat god met sine[n] bloede
Benediede doer sine omoede
Maer eer hi dit nam i[n] hant
Had hi texele en[de] wierinc lant
Beduonghen met orloghen starc
En[de] nam hem of .iiijM. marc
Nv gaet hier an rouwe en[de] an vaer
Want als me[n] screef ons h[er]en iaer
.Xjc. en[de] seuen ende tachtich
Qua[m] salladijn de soudaen machtich
Met groten here in galilee
En[de] besat op de versce zee
Tabarie[n] met groten here
De coninc wijt sette he[m] ter were
Die duutsche here[n] en[de] de te[m]pliere
Die ridders entie hospitaliere
Entie kerstine baroene met he[m]
Vte[n] lande van iherusalem
En[de] alse si he[m] sette[n] ter were
Saladijn ende alsijn here
Sijn ghesceden vander stat
Die ander quame[n] saen na dat
Met hare[n] here te beetleem
En[de] streden vaste ieghens he[m]
Jn inius vpde seuenden dach
Dien dach duere was menich slach
Ghesleghe[n] daer an elker zide
Donse hadde[n] dere vande[n] stride
Maer datte heidine twater wo[n]nen
Dat si met liste onder ronne[n]
Dies de onse sekerlike
Hadde[n] alte grote breke
Smorghens quame[n] de heidine scare[n]
Eer dat die onse ghereet waren
So dat si he[m] cume wapene moghe[n]
Als de viande op hem toghe[n]
De grote prensen de daer waren
Quame[n] ten co[ninc] daer ghevaren
En[de] vraghede[n] in ghemene[n] rade
Wat me[n] tsulker noot best dade
Alse dit hoerde de co[ninc] wijt
Aldaer hiet hi halen tier tijt
Enen ridder hiet her ian
Die was .i. besceiden man
En[de] hadde mit torken vor desen
Dicken in striden ghewesen
En[de] hi kennedse bi hare[n] name[n]
Wie si waren deder quamen
Bi haren ridderliken vanen
Hem dede hi vraghen en[de] v[er]mane[n]
Wat men deser stont best dade
Hi sprac in ghetrouwen rade
Dat me[n] best bestonde de scare
Daer saladijns beniere i[n] ware
Wa[n]t waert dat me[n] de velle[n] mochte
Tander dat v[er]wonneme[n] zochte
Hem allen dochte wel an desen
Nutte[n] raet en[de] wijs oec wesen
Jn desen qua[m] met sijnre scaren
Van triple[n] graue hughe gheuare[n]
Een kerstijn quaet al onuersien
Men mochte merke[n] wel andien
Dat hiden heidine[n] was hout
En[de] hi vloukede met ghewout
Hem de gaf alsulken raet
En[de] seide hets een v[er]noiert quaet
Hi heuet met heidine[n] ghesproke[n]
Sijn raet es nuttelike[n] te broken
Laet ons in dit ghebereichte ride[n]
So moghe wi coenlic op hem stride[n]
Daer es tfordeel ons alte male
Aldus bi des graue[n] tale
Wort de nutte raet ontseit
Om dat god o[n]se dorperheit
Die wi int heilighe lant daer dreue[n]
Wreke[n] wilde op onse leuen
There rede he[m] alte gader
Den raet te doene de de v[er]rader
Kerstineit riet te verliese
Dus was dat heer brocht te riese
Want doe si op de heidene quame[n]
Van den berghe was alte same[n]
De zonne recht in haer oghe[n]
Die hitte ne conde[n] si ghedoghen
En[de] dat ghescot vloech alse reghe[n]
Dus was hem dauonture teghe[n]
Den onsen en[de] hem moste messcien
De graue van triplen de ginc vlien
De dit hadde gheraden al
En[de] liet sine baniere int dal
Dattie heidine merke[n] zoude[n]
En[de] hem oec te meer v[er]bouden
Kerstineit ghinc onder daer
Het ne nam noyt scade so swaer
Daer te vore[n] in menighe[n] daghe[n]
Sider dat met sine[n] maghe[n]
Godeuaert va[n] bollioen tlant wan
Die bisscop was akers .i. goet ma[n]
Voerde ons here[n] cruse tier stont
Die wort swaerlike ghewont
En[de] gaf ene[n] andere[n] tier tijt
Diet voert gaf den coninc wijt
Maer de wijch wort stae[n]de en[de] zwaer
Entie co[ninc] wort ghevanghe[n] daer
En[de] tkruse ons heren mede
Was ghevoert i[n] vreemder stede
Selden wort i[n] enen nijt spele
Oit ghestort bloets also vele
Wa[n]t alde macht van ou[er] mere
Bleef verslegen inde were
Of gheuanghe[n] herde sciere
Templiers en[de] hospitaliere
En[de] alle de bloeme vanden lande
Ghinc onder de heidine hande
En[de] dit deden onse grote zonde[n]
Want noit en wilde va[n] eerste[n] stonde[n]
Goddat lant den kerstijn laten
De met hoerre groter ommate[n]
Daer leueden en[de] onsuverlike
En[de] des was daer sekerlike
So vele onder de clergie
En[de] onder de werelt partie
Dat god of wiesch de ouermoede
Aldus met kerstine[n] bloede
Saladijn met ziere partien
Deelden neven tabarien
Den roof de groot was en[de] rike
Dat beste dede hi ghemeenlike
Voeren te damassche tien sto[n]den
Alle de daer waren vonden
Tempralen en[de] hospitaliere
Dedi voer hem brenghe[n] sciere
En[de] dedem alle[n] thouet of slaen
En[de] wit de co[ninc] bleef ghevaen
Doe was voer saladine te hant
Ghebrocht de prince famant
Een edel ridder en[de] een waert
Beter ridder gorde nie zwaert
Wijs van rade rein van zeden
En[de] van groter vromicheden
Onser kerstine rechter hant
En[de] den turken .i. swaer viant
Die vele hadde der werelt eren
Nochtan haetti de werelt zere
Ene dinc allene sonder mere
Mesprisdeme[n] an he[m] wel sere
Al gafmen den turken vrede
Hine helts altoos in ghene[n] stede
Om dit haddene saladijn leet
En[de] was he[m] vtermaten wreet
En[de] als men dien brochte toghe[n]
Warp hi hem aldaer voer oghe[n]
Sine loesheit en[de] zine misdade
En[de] hoe hi bi he[m] menighe[n] scade
Dicke wile hadde ontfaen
En[de] hine nv hadde ghevaen
Mijn here famant en keerde nie
Om al sijn dreghe[n] sine[n] blie
Want hi der doot cleine achte
En[de] wiste wel in sijn ghedachte
Dat hem nakede te lone
Va[n] gode de hemelsche crone
En[de] hi was onthouet mede
Voer saladijn daer ter stede
Doe gaf haer op iherusalem
Ascalon en[de] mede betlem
En[de] al meest dat conincrike
Steden en[de] borghe sekerlike
Saladijn hadde deen lof
Dien alren meesten oec daer of
Dat hi nieme[n]t liet verswaren

Op dat hi niet en wilde bliuen
Ende he[m] in cense doen scriuen
En[de] de hem oec so taillen liet
Die[n] en wilde hi onterue[n] niet
Lxxxviij. jaer hadde theleghe lant
Ghestaen inder kerstine hant
Sint dat die goede heilighe man
Godevaert en[de] sijn gheselscap wan
Die graue van triple diet verriet
Ontginc der wrake ons here[n] niet
Men vanten doot ter morghe[n] stont
Als hi was slapen gaen ghesont
En[de] als men naect besach ter stede[n]
So vantme[n] tusschen de bene besnede[n]
Al versch na de heidinsche wet
Dies mochteme[n]t weten de bet
Dat hi he[m] hadde vernoiert
De dese moert hadde gheuisiert
Int iaer goods .xic. ende achte
En[de] .lxxx. qua[m] mare onzachte
Vanden lande van ouer mere
Doe cruusde he[m] met grote[n] ghere
Keyser vrederic en[de] van zwauen
De hertoghe met vele grauen
Florans de graue van hollant
Otte graue van gelre lant
En[de] menich hoghe ma[n] sonder waen
Themeente hebben tcruce ontfaen
En[de] reden he[m] ten naesten iare
Te porrene met willigher scare
Oec so cruusde hem dies ghelike
Philips de coninc va[n] vrancrike
Die coninc mede va[n] inghelant
Philips de graue va[n] vlaendre[n] lant
En[de] menich prince va[n] bedede[n] lande[n]
Die fel ware[n] den vianden
Jnt iaer doe men screef .lxxxix.
So porrede dat heer machtich
Keyser vrederic sette sine vaert
Ten arme sente ioris waert
Om dat de zee aldaer was inghe
En[de] he[m] gheseit was sonderlinghe
Va[n] enen clusenare daer te voren
Dat hi in watre soude v[er]smoren
En[de] voer met crachte grieken duere
Dat menighen griec wort te suere
En[de] dwanc den keyser oec met stride
Was hi erre was hi blide
Dat hi hem ghisele en[de] helpe gaf
Dus quam hi des orloghen af
En[de] ver winterde i[n] grieker daer
Ten naesten lentine daer naer
Voer hi over sente ioris aren
Daer de onse grote[n] ontfarem
Doghede[n] van brake[n] en[de] va[n] spisen
En[de] om dat in alre wisen
Die heidine bi nachte en[de] bi daghe
Op donse laghen in der laghe
Doch qua[m] hi doer ente zine
En[de] den soudaen van iconine
Verwan hi in vele striden
En[de] verheerde in den tiden
Vele sijns lants en[de] vacht zeghe
Op de heidine alle weghe
Al was dat hi zonder verlies
Niet en qua[m] te bouen dies
In allen desen swaren arbeit
Was hem bi en[de] ghereit
Die graue flora[n]s van holla[n]t
Die in orloghen metter hant
Beiaghede dicken eren vele
Als si wel naer alte spele
Tellen waenden hare pine
Entie keyser entie sine
Tiden tantiochem waert
Te vaerne hare rechte vaert
Tgheuel hem dat si quame[n] sciere
Gheuare[n] op ene cleine riuiere
Die salef bi namen hiet
En[de] alse de keyser twater ziet
Lopende claer en[de] wit
Hi was bezweet en[de] seer v[er]hit
En[de] wilde wasschen sine lede
Hi ontclede hem ter stede
Alse de swimmen conde wel
En[de] tiersten dat hi in den stroo[m] vel
Droughene de stroo[m] wech met ghewout
En[de] hi verdranc int water cout


Daer rouwe groot en[de] zerichede
Om dreef al kerstinede
Sijn ghewade was wt ghedaen
En[de] zijn lichaem ghesoute[n] zaen
Het was inder heidine beduanc
Entie wech was starc en[de] lanc
Ouer bosch en[de] ouer roche
Eer men quam tote antioche
Daer was hi met groter haue[n]
Jn sinte peters kerke begraue[n]
DE graue florans van hollant
Dier mede meneghe[n] sware[n] pant
Ghedoghet hadde in deze vaert
Doer gode de ghecrucet waert
Ne leuede niet langhe daer naer
Hi starf tantiochem en[de] daer
Wort hi begraue[n] op enen dach
Niet v[er]re van daer de keiser lach
Daer there nam groten scade
Want hi was stout en[de] wijs va[n] rade
En[de] van kerstine[n] manieren
Meer dan ic v can visieren
Storuen daer lude ghemene
Grote heren en[de] daer toe clene
Want si hadden hongher ghehat
En[de] aten hem daer alte zat
Dies was theer seer ondaen
Graue florans hebbe[n] wi v[er]staen
Starf mette[n] keiser vredelike
Jnt iaer ons here[n] zekerlike
.Xjc. en[de] neghentich iaer
Graue van hollant was hi vorwaer
.Xxxiij. iaer met eren
Sijn wijf was als de gheesten lere[n]
Van scotlant ade de grauinne
Die wan an haer als ict bekenne
Diedrike de hier voren staet

Dien dat graefscap in hant gaet
Die vrouwe aleiden had van cleue[n]
Als hier te vore[n] staet bescreuen
En[de] ene[n] andere[n] de willa[m] hiet
Die node van sinen vader sciet
Want hi den vader volghede naer
Jn alle die pine in alle de[n] vaer
Die hi hadde in do[m]me vaert
Ten arme sinte ioris waert
En[de] hi was tantiochem mede
Aldaer hi starf in de stede
En[de] doe hi hadde de vader v[er]loren
Heeften met hem vercoren
Des keiser zone bouen vele graue[n]
Hi de hertoghe was van zwauen
Om sine grote vromichede
En[de] voerden met he[m] takers mede
Maer de hertoghe starf aldaer
Als men screef .xci. iaer
En[de] .xjc. in carnacioen
Jnt selue orloghe int selue doen
Starf oec takers voer de stede
Philips de graue van vlaendre[n] mede
Jn iunius op den iersten dach
Op den tienden diere na lach
Op den dach sente barnabas
Leestemen dat akers ghewo[n]ne[n] was
Dat binaer als wijt weten
Twe iaer hadde ghesijn besete[n]
Eer philips en[de] richaerd te samen
Die twe coninghe aldaer quame[n]
Nv florens soffien zone
Tantioche[m] starf als de gone
De porrede van sinen lande
Om te wrekene ons here[n] scande
Bleef dideric sijn zone graue
Willem daer ic eer sprac aue
Als sijn vader doot was bleue[n]
En[de] sijn meester de hem ghegheue[n]
Wel gherne hadde vele hauen
Dat was de hertoghe van zwaue[n]
So tijdde hi te lande waert
Als de daer comen begaert
Daer hi gherne wezen soude
Onder sijns sels broeder behoude
En[de] is aldus te lande comen
Wel ontfanghe[n] van he[m] somen
Van den graue diedrike
Was hi ontfanghen broederlike
Maer niet langhe sto[n]t de minne
Diedric en verkeerde va[n] zinne
So dats willam wort gheware
En[de] hi na[m] te hant al dare
Some dees hem ware[n] hout
En[de] hi vlo in sijn behout
Toten vriesen van drechter la[n]t
Diene ontfinghe[n] alte hant
Bi haerre helpen bi hare[n] rade
Dede hi den broeder dicke scade
Om dit te wreke[n] qua[m] tier sto[n]de
Grauinne aleid tote egmonde
Den clooster ter groter scade
Oec waentmen dat bi hare[n] rade
Torloghe began entie plaghe
Soe lach van sente louwere[n]s daghe
Tote .viij. daghe na sinte marti[n]s dach
Dat den closter wel sere verwach
Altoes was si den vriesen swaer
En[de] dreghede sinte aelbrechte daer
Dat sine soude visiteren
Jc wane god sider wrac dit dere[n]
Graue diedric lach in zelant
En[de] helt torloghe metter hant
Jeghen van vlaendren de[n] g[r]aue boude[n]
Aleid pijnde hare te houden
Jegen den swagher torloghe mede
Met wel groter behendichede
En[de] maecte vrienscap alte hant
Mettien van niedorp in vrieslant
Die haer te voren ware[n] onhout
Na dien rouwe menich vout
So qua[m] willem openbaer
Met sinen volke tote alcmare
Aleit quam mette[n] kenemaer
En[de] met ridderen vanden haren
Daer began te hant een strijt
Winkel en[de] niedorp ter seluer tijt
Die wille[m] waren onder niet
Weken en[de] vochten niet
Doe dat andre vriesen zaghen
Lieten si hem de ridders iaghen
En[de] willam de werde hem langhe
Mit cleinre menechte i[n] bedwa[n]ghe
Maer doe hi sach hoe da[n]dre ghinghe[n]
Diene al o[m]me wilden brenghen
So es hi mette[n] sinen gheweken
En[de] den viande[n] daer ontstreken
Die vriesen ware[n] he[m] vort hout
Om dat sine saghe[n] so stout
Graue[n] didrike[n] qua[m] de mare[n]
Van den zeghe van alkemare
Dies was hi in vrolicheden
En[de] oec hadde hi doe v[er]streden
De[n] graue va[n] vlaendre[n] tier stonde[n]
Dus keerde hi weder tote egmo[n]de
Daer bisscop bouden va[n] vtrecht
Otte van bente[m] sijn broeder echt
Diedric de domproefst mede
Haer drie omen quame[n] om vrede
En[de] ade haer twier moeder
Mede qua[m] als elken broeder
Te biddene met zware[n] zinne
Om pais ende om minne
So langhe sprac me[n] en[de] dede
Dat willam in enen vrede
Te haerlem toten broder qua[m]
Te sine[n] bedde en[de] hi nam
Van he[m] andworde en[de] hi gaf
En[de] me[n] stont des orloghe[n] af
So dat willa[m] zoude ontfaen
Te gervliet inde tolne gaen
Van he[m] .ccc. lb. ten iare
En[de] hi voort ma[n] des broders ware
Om tgraefscap va[n] oest vriesla[n]t
En[de] liete den broeder in de hant
Behoude[n] dat hi daer besate
Te sine[n] wille en[de] tsiere bate
Dus was de dinc daer ghese[n]t

Daer hi goetlijc was ontfaen
En[de] de vriesen huldene zaen
Wille[m] wort gheweldich graue
Van oest vriesla[n]t en[de] stont strijds aue
Jeghe[n] den broeder en[de] had i[n] hant
Toter lauete[n] alde lant
Een here sat den vriesen ane
Die men hiet heinric de crane
Die hadde gheweest de[n] vriese[n] zwaer
Willem voer mette[n] vriesen daer
En[de] slechte he[m] inden gront
Sine veste in corter stont
En[de] dreuene vten lande
Alde scade en[de] allede scande
Die hi den vresen hadde ghedaen
Wrac hi op hem sonder ofstaen
En[de] allede vresen na[m] willa[m]
De hi beduonghe[n] hadde a[n] he[m]
Jnt iaer van gods ghebornesse
.Xic. neghentich ende zesse
Starf boudin bisscop va[n] vtrecht
Willems oem en[de] diderics echt
De graue va[n] holla[n]t was
Si twe worden ghecoren na das
Teen was de doemproefst dideric
Dien gaf deen keiser henric
Vrederics sone de v[er] dranc
Want het a[n] hem was bela[n]c
Dat weerlike recht i[n] de hant
Florans de graue va[n] hollant
Die tote antioche[m] leghet
Was sijn broeder als me[n] ons seghet
Dander was de proefst arnout
Va[n] deuenter en[de] dien was hout
Otte de g[r]aue va[n] gelre lant
Maer keiser vrederic sette i[n] hant
Va[n] hollant graue didrike
Dat bisscop doem wie sore wike
Dat de[n] ghene[n] ghegheuen si
Dient dien pauwes gheuet al vri
Dus voer didric en[de] arnout mede
Tote[n] paus daer elc dede
Sine macht o[m] dbisscop doem
Menich orloge en[de] menich roem
Hadder onderlinghe metter ha[n]t
Die van gelre en[de] van hollant
Alt lant van ou[er] ycele dede
Onder sine moghenthede
De graue va[n] gelre moghendelike
Maer van holla[n]t diedrike
Was vtrecht onderdaen de stede
En[de] twest lant entie borghe mede
Elc de dede op a[n]ders lant
Scade roof en[de] grote[n] pant
Also dat si beide te zamen
Te heime[n]berghe te wighe quame[n]
Daer va[n] holla[n]t de stoute man
Met cleenre menechte[n] v[er]wan
Die graue va[n] ghelre en[de] sijn volc mede
Worden ondaen daer ter stede
En[de] gheslege[n] en[de] gheuaen
Dus eist ons ten beste[n] v[er]gaen
Int naeste iaer dat si .ij. ware[n]
Te rome[n] om de bisscopdoe[m] gheuare[n]
Arnout en[de] didric so gheuel
Eer tpleit was ghehendet wel
Voerde[n] pauwes dat arnout starf
En[de] didric de verwarf
Dat bisscopdoem En[de] dede he[m] wien
Maer als hi qua[m] te pauien
So bleef hi al ghinder doot
Ooc sterf heinric de here groot
De keiser va[n] rome[n] vrederics zone
Diere v[er]dranc ente gone
Liet doe vrederic sijn kijnt
Va[n] vijf iare[n] also men vijnt
De van vtrecht pape[n] clerken
Ente ma[n] der heiligher kerken
De coren enen bisscop echt
Diedrike proefst va[n] maestrecht
Maer nv verhort cortelike
Hoet ghinc mette[n] roemsche[n] rike
Vrederic de in de vaert
Verdra[n]c tantiochem waert
Hadde[n] .iij. zone[n] en[de] deene bleef doot
Vor akers in den oflate groot
De ander zone hadde algader
Dat roemsche rike naden wader
Die hiet henric en[de] was bi naer
Keiser als men vijnt .viij. iaer
En[de] starf int iaer als ic besachte
.Xic. neghentich ende achte
En[de] liet van .vijf. iare[n] ene[n] zone
Vrederic so hiet de gone
De sint keiser was en[de] here
En[de] naer ontseit va[n] ziere ere
En[de] om dat dat kint was clene
So core[n] de heren ghemene
Philips den zwaef keiser hei[n]rics brod[er]
Dat hi ware des riken behoeder
Onthier en[de] dat kint op quame
Dat me[n]t ter keiser crone name
Tesen rade daer ment riet
Ne was de bisscop van coolne niet
Dies brochte hi dat rike in stride
En[de] hi trac doe an ene zide
Die hi mochte en[de] de hi vant
Coninc richaert va[n] inghelant
En[de] van holla[n]t graue didrike
Den g[r]aue va[n] vlaendre[n] des ghelike
Met crachte en[de] met groter haue
Brochte hi van poitiers de[n] graue
Otten in den stoel tot aken
En[de] liete[n] aldus coninc maken
Philips hadt scoenre i[n]den rike
Maer hi wart daer na cortelike
Ghesleghe[n] doot in zine zale
Van ene[n] graue ghebore[n] wale
Dre dochtere[n] sijn va[n] hem bleue[n]
Die ene was i[n] beheem ghegeue[n]
Die seder oec den coninc droech
De de[n] coninc roedolf sloech
Dander was i[n] spaenge[n] ghesent
Daer dit oer of quam als ment kent
Dat nu de spaensche crone draghet
Jn brabant qua[m] de derde maghet
Die den lesten henric wan
Sijn sone hiet hertoghe ian
Nv willic te mier materie[n] kere[n]
En[de] vort van onsen graue[n] leren
Graue willem va[n] oest vrieslant
Als hi sijn goet hadde i[n]de hant
Alst hem hier voere[n] gaf de broeder
Kerde hi hier ouer tsiere moeder
Grauinne ade diene wel ontfinc
Maer soe riet hem ene dinc
Also lief alse hi heuet sijn ere
Dat hi ten broeder niet ne kere
Hi ware ghevanghe[n] sonder vorst
Doe lach sijn broeder toter horst
Als de noch toe hilt ouer recht
De voghede van vtrech
En[de] was int selue iaer dat doot bleef
Keiser heinric als ic screef
Maer so wat dat men he[m] riet
Dat ne diedde algader niet
Hine woude sinen broeder sien
Ter horst qua[m] hi toe mettien
Daer ne de broeder opden dach
Niet lieflike aen en zach
Want sijn viant heinric de crane
Vi[n]ghene daert de broed[er] sach ane
Diere teghen niet en zeghet
En[de] heeften int prisoen gheleget
Doch es hi ontlope[n] dane
En[de] quam den graue va[n] gelre ane
Daer hi seker onthout vant
Al was hi des broeder viant
En[de] van daer es hi ontslopen
Jn oest vriesla[n]t ende oncropen
Die bliscap dreue[n] menich fout
Van sijnre coemste o[m] sijn behout
Hier na na[m] hi te wiue tehant
Sgraue[n] dochter van gelre lant
Ende dede sine feeste mede
Tote stauere[n] inde stede
Jn den selue[n] iare[n] so quamen
Jn soeninghe en[de] vreenscepe te same[n]
De graue didric van hollant
En[de] otte graue van gelre lant
En[de] wort also groot en[de] vast mede
Datmen huwelic ghelouen dede
Tussche[n] aleide graue didrix dochter
Om dat de veede waer de sochter
En[de] heinrec graue otten zone
Maer onlanghe daer na de gone
Starf i[n] hollant en[de] was gheart
Jn rensborch des me[n] droue wart
Als men screef .xic. en[de] achte
En[de] .xc. doe voer met machte
Jn wintertijt in drechter lant
Graue didric daer hi ver brant
Huus en[de] dorp cleine en[de] groot
En[de] sloech vele vresen doot
Jnt selue iaer daer ic of scriue
Qua[m] .i. ridder van dode te liue
Jn verme[n]dois de openbare
Sprac vele dat te ghesciene ware
Als men scref .xcix iaer.
En[de] elf. ho[n]dert doe belach zwaer
Coninc richaert va[n] inghelant
Bi lymogie[n] als .i. stout viant
Ene borch vast en[de] groot
En[de] was daer vore[n] ghescote[n] doot
En[de] tote rueme was hi begraue[n]
Van ziere rikeit van siere hauen
So bleef oir sijn broeder ian
Een sachte goedertiere[n] man
Die verloos des lants so vele
Dat noch gaet al vte[n] spele
Als normandie[n] ende des ghelike
Dese wan de[n] coninc heinrike
En[de] henric wan edwarde
De al nv met sine[n] zwarde
Tlant van wales heeft onder ghedae[n]
En[de] noch crone draghet sonder waen
Jnt iaer goods .xijc. en twee
Worden onderlanghe gheuee
De bisscop didric van vtrecht
Ente graue van hollant echt
So dat de graue voer i[n]sijn lant
En[de] stichter in roof ende brant
Ten lesten wasser vrede ghenome[n]
Oec was hem gheuanghen comen
Des hertoghen broeder willem
En[de] heer van kuuc met hem
En[de] riddren en[de] ander liede
Als den hertoghe dus messciede
Ghewan hi doe an sine zide
Groot ridderscap ghereet te[n] stride
Van kuelne der groter stede
Den bisscop van ludeke mede
Van limborch den hertoghe
Van vlaendren den graue hoghe
En[de] andre de ic niet can noemen
En[de] es aldus te huesden comen
Daer didric lach met ouer moede
Met lettel volcs met cleenre hoede
En[de] hi verloos ter seluer tijt
Bi sijnre ouermoet den strijt
En[de] hi wort aldaer gheuaen
En[de] gaf eer hi mochte ontgaen
Twe dusent pont met desen doene
Was aldaer ghemaect de zoene
Jnt iaer ons heren .xijc. en[de] dre
Starf graue didric vats ghescie
Als hi hadde herde naer
Graue ghewesen .xiij. iaer
Te dordrecht lach hi beuelt zware
En[de] hi wort des wel gheware
Dat hi der doot niet mocht ontbreke[n]
Den broeder wilde hi gerne spreken
Om den moet te maken zochter
En[de] hem sijn enighe dochter
Beuele de was gheheten ade
En[de] hem met ghemene[n] rade
Mette[n] baroene[n] tlant besette
Dat het bliue al sonder lette
Mar de scalkeit van sine wiue
Wille dat al achter bliue
Want sijt alte male ontslouch
Haer sin alte gader droeuch
Tlant te houden te haer waert
En[de] soe wille en[de] soe begaert
Van loon den g[r]aue lodewike
Haerre dochter geuen lekerlike
Hier toe nam si sulke[n] goem
Dat si selue sgrauen oem
Otten de graue van benthe[m] was
Ghewillich hadde ghemaect das
En[de] van voerne altoe den here
En[de] van haerlem her rutgere
En[de] anders vele der groter here[n]
Maer deet wilden e[m]mer keren
Philips van wassenaer metter ha[n]t
En[de] menich ander i[n] hollant
Die niet ne wilden onder hem
Ghedoghen dat si de[n] graue wille[m]
Aldus soude[n] sien ontvrien
Al slands en[de] der voghedien
Heimelike[n] men boden sende
Daer de graue lach op sijn ende
Om graue lodewijc dat hi quame
En[de] hi de ioncfrouwe name
Tote outena so is hi comen
En[de] beide tote hi heeft v[er]come[n]
Des grauen doot en[de] daer na recht
Es hi comen te dordrecht
Den doden name[n] si in twiste
En[de] leidene in ene kiste
En[de] gaue[n] inden seluen rouwe
Te huwelike de ioncfrouwe
Den graue van loon den ionghe[n] ma[n]
Droeue wast te scouwene an
Dat men also saen vergat
Den lantshere op de doot stat
Daer me[n] hande soude hebbe[n] ghewro[n]ghe[n]
De lude dansten en[de] songhen
Dit was te misprisene zere
Al hadt ghesijn volc sonder ere
De dode was i[n] .i. scip ghedraghen
Tegmonde ginc men hene iaghe[n]
Daer groefmen bi sinen maghen
Al daer sine vorders laghen
Maer dat was alte grote[n] onwerde
Men brochte den doden ter aerde
Met alte groter armoede
Nochta[n] mittes goeds huus goede
Hijs domp de der werelt dient
Die dode en heuet genen vrient
Willem die in oostvrieslant was
Heeft nie mare v[er]nome[n] das
Dat sijn broeder is bleuen doot
Met sericheden herde groot
Es hi ter zipe come[n] ghereden
En[de] hi bat om ghelede
Te comene totes broeders g[r]aue
Maer sonder oerlos sciet hijs aue
Want hine mochs winne[n] niet
Als hi was in dit v[er]driet
Quamen a[n] hem in stilre ware
Aldaer philips van wassenare
Her ian van rijswijc ter stonde
En[de] her wouter van egmonde
En[de] van teilinghen her willam
Her simoen van harlem mit hem
Her iacob borchgraue va[n] leiden
Her alaerd bomaerd de hem seiden
Si wilden he[m] in staden staen
Op dat hi tlant wilde ane vaen
Vrouwe aleide[n] noch de[n] niwen h[er]e
Ne swoere[n] si trouwe ne[m]mermeer
Dus was de graue wille[m] comen
Te wassenaer so dat vernomen
Niemen en heeft wie hi ware
Sonder de heren entaer nare
Twee cnape[n] van trouwe[n] zinne
Alo[m]me der vrese van der grauinne
Van daer es hi te vlaerdinghe come[n]
Daer sijns ware hebbe[n] ghenomen
De scoudemare[n] de sijns onbeiden
En[de] niement de dinghe[n] en seiden
Onbekent was hi den lieden
Sonder allene hem deet rieden
Die dinghe wat he[m] best dochte gedae[n]
Te hant sijn te scepe ghegaen
En[de] name[n] met he[m] diene kenden
En[de] teerst dat si der maze ghehende[n]
Songhen si lude ende zere
En[de] ware[n] vro dat si den here
Trechte oyr hadde entie guene
De was sgrauen florens zuene
En[de] v[er]sweren hem en[de] vertien
Hem van lodewijcs voghedien
En[de] als si te cyrixe quamen
En[de] dat volc vernam te zame[n]
Wast al vro ionc en[de] out
En[de] baden alle menich vout
Dat hem god moeste gheuen
Ere vrede en[de] langhe leuen
Jn desen tiden so ghelach
Sgraue[n] didrix dartichste dach
En[de] graue lodewijc en[de] sijn wijf mede
En[de] g[r]auinne aleid ware[n] in de stede
Van haerlem come[n] o[m]me tegmonde
Dat dartichste te doene tier stonde
En[de] vername[n] al openbare
Dat die meente van kenemare
Metten riddere[n] ouer een droeghen
Om dat si hem wilde[n] gheuoeghen
Graue wille[m] te hebbene tenen here
Dus macten si he[m] te vliene sere
En[de] ne hadde de nacht ghedaen
Si waren zekerlike gheuaen
Va[n] amestelle her ghisebrecht
Halp he[m] dat si quame[n] tutrecht
Die dochter ne wiste wat doen
Maer te leiden is soe gheuloen
Want het haddense met hem
Mijn heer rugier van maerhem
En[de] van borne mijn heer oest
En[de] andre ridders onghetroost
Alse de vreemde waren int lant
Want leiden stont in lodewics lant
Daer voeren si metten ermborstiere[n]
Hem volgheden na harre manieren
De kenemare[n] dat al ghemene
En[de] alde meente groot en[de] clene
Biden rine booste[n] bewesten
Wiele[n] alle voer dier vesten
Houetma[n]s waren ter stonde
Her wouter van egmonde
Heer alard bomard ridder mare
En[de] heer philips va[n] wassenare
Daer wort de ioncfrouwe gheuaen
Met allen haren lieden zaen
Die riddren mette[n] andren ma[n]ne[n]
Worden alle vaste ghespanne[n]
Maer de ioncfrouwe was va[n]de[n] here[n]
Hoefschelike[n] ghehoude[n] met eren
Ten naesten iare ten nie[n] grase
Neve[n] den rijn enter mase
Gaderde lodewijc groot heer
Om te steruene in de weer
Of hem doch tontheenne das
Dat hijs tlants verdreue[n] was
Hi gaf en[de] hi ghelouede mede
Dit ware[n] sine hoghe liede
De bisscop van ludeke de stede
De hertoghe van limborch mede
De g[r]aue va[n] vlaendre[n] de graue hake
De graue alef van deser zake
Bewant he[m] de van gelre niet
Omme dat willa[m] sijn swager hiet
Die bisscop va[n] wtrecht qua[m] daer sterc
He[m] was gheloeft .ij. dusent marc
En[de] tenen ghisel dat hi helt
Lodewijx broeder ouer tghelt
Wele van hollant waren met he[m]
En[de] alle teghen den graue willem
Wat sal willem ane vaen
Hine can niet weder staen
Also groot heer alse qua[m] met tesen
En[de] hine weet waer zeker wesen
Maer he[m] dinct best sekerlike
Dat hi hene[n] in zelant wijke
Also dat hi der hene[n] vaert
En[de] beueelt den here alaert
En[de] oec deen van egmonde
Kenemaer la[n]t ter zeluer sto[n]de
Teylinghe[n] ende wassenaere
Dien beueelt hi dat beware
Tlant dat biden rine leghet
Dat den bisdoem gheweghet
Si maecte[n] .ij. weren ghereet
Ene de me[n] ten bossche heet
Ende .i. andere bide[n] rine
Heet swadenborch da[m] daer me[n] pine
En[de] groot arbeit aen leide
Want me[n] maecter wide fosseide
Om te houdene des lants in vaert
Graue willa[m] hadde te hem waert
Enen sine[n] broeder hiet florens
Die nerenstelike al sijn ghepens
Sette al was hi proefst en[de] clerc
Omme te v[er]waerne dat werc
Want hi niet daer ieghe[n] spaert
De here[n] van kenemare[n] waert
Droughe[n] te scepe alse de wise
Wapene hernasch en[de] spise
Her wouter en[de] her aelbrecht
Hiete[n] hem oec al daer echt
Dat si den dijc tamestelle wt stake[n]
Om dat de hoghe watre in brake[n]
En[de] dit so dede tkenemaersche here
En[de] noit sone mocht met haerre w[er]e
De vande[n] bisscopdoeme verbieden
Met alder macht van hare[n] lieden
De kenemare[n] en voere[n] hene
Duert lant ouer al dat vene
En[de] verbernde te hant
Van amestelle al dat lant
En[de] roueden al dat si vonden
Amestelle sine veste tien sto[n]den
De bernede[n] si al inden gront
Menich appelboem diere stont
Wort verbent van den luden
Doe voere[n] si van daer te mude[n]
En[de] verbernede[n] de stede
En[de] wesep al tote brueleke
Hebbe[n] si verheert en[de] van he[m] some[n.]
Hebbe[n] si vaste te ghisel ghenome[n]
Dus sijn si te scepe ghekeert
Als sijt aldus hadde[n] onteert
De bisscop va[n] vtrecht heeft v[er]hoort
Sijns lants scade entie moort
En[de] v[er]samende groot heer
Alse de wilde ende hadde gheer
Te wrekene sine grote scade
Ter were so quam hi met rade
Daer de proofst florens lach
En[de] wachte nacht en[de] dach
Dinvaert van noorthollant
Sine ridders begauene te hant
Die mit hem i[n]der veste[n] laghen
Als de ouer een des draghen
Dat sijs he[m] waren onhout
Daer was ghewonne[n] met ghewout
Die veste en[de] te broke[n] zaen
En[de] de proefst florens was ghevaen
En[de] te hant ter hurst ghesent
Dus was noorthollant ghescent
Men ginc berne[n] en[de] roue[n] doe
Al omme en[de] om te leide[n] toe
Aldaer quam de bisscop ghevare[n]
Met heer crachte de noit te waren
Sinen vorders ne gheuel
Maer hi mocht lichte doen wel
Want als een lant i[n] tween he[m] sceet
So ist te winne[n] ghereet
Lodewich qua[m] een andre vaert
Some te voete en[de] some te paert
Met grote[n] here in hollant
Een deel gheuoeghe sonder brant
En[de] es tote dordrecht comen
Daer hi ghisele heeft ghenome[n]
Doe moeste graue willa[m] wiken
En[de] in zelant hene[n] striken
Maer dat hi twe scepe doe na[m]
Daer graue lodewijx spise i[n] quam
Die trac hi daer an sine line
Suut hollant met cleenre pine
Ghinc saen alte mael in hant
Want men nieme[n] en vant
Diene dorste weder staen
Lodewic de voer wech zaen
Te leyden daer hi den bisscop vant
Daer ghinc hem ter stat in hant
Van haerlem haer symoen
Si daden dat si wilden doen
Die bisscop entie graue mede
Voeren te haerlem inde stede
Daer quame[n] de van kenemare
Met scepe[n] om he[m] te doene sware
Maer sine constent niet volbrenghe[n]
So dat si oec in hant ghinghe[n]
En[de] ver dingheden tier stont
Aldaer om .vc. pont
En[de] keerden weder thuis bi rade
Willems moeder grauinne ade
Sijn wijf en[de] sijn ghesinde mede
En[de] vele de ontsaghen onvrede
Waren toutdorp in moede sware
En[de] achter vrieslant haer entaer
Lodewijch qua[m] ter seluer stonde
Met here crachte tote egmonde
Daer hi verbernde ten eerste[n] worpe
Dat woende in sinte aechte[n] dorpe
Heer alards huys en[de] oec mede
Here[n] wouter hi tselue dede
Den cloester en[de] sinte aelbrechte
Was hi houesch in tgheuechte
Die bisscop die te haerlem lach
Ontsach he[m] nacht en[de] dach
Dat me[n] hem van achter soude
Dien wech belegghe[n] alte houde
En[de] oec ghebrac he[m] spise mede
Doe keerdi tutrecht indie stede
En[de] liet lodewijch aldaer
Bliuen onder de kenemaer
Noch en wach in ongheualle
Dese onwille al met alle
Graue wille[m] niet swaer ghenoech
He[m]ne qua[m] merre ongheuoech
Want bedi de graue van namen
Die doe in voghedien te samen
Vlaendren helt en[de] henegouwen
Mette[n] .ij. ionghen ioncfrouwen
Graue boudijns kindre de si hieten
Joncfrou ian en[de] margrieten
Die ghiselde an sine hant
Ten seluen tiden walchren lant
En[de] her hughe van voerne mede
Ghiselde onder sine moghenthede
Scouden an graue lodewijx side
Graue willam was onblide
Als de he[m] waer en wiste weghen
Jn een visch scepekijn es hi leghe[n]
Van onlande te lande ghetrect
En[de] met natten netten ghedect
Alse de vlo wiste hi waer vlien
Ghesocht was hi daer mettien
Entiene sochten ware[n] bedroghe[n]
Want sine vinden niet ne moghe[n]
Nochta[n] hebbe[n] si tscip ghelet
Daer hi lach onder de natte net
Dus ontvoer hi sulken te torne
Maer mijn heer hughe va[n] voerne
Die wort om sinen ouermoet
Vte scouden metter spoet
En[de] vte zeelant oec verdreuen
Niwe sekerheit hebbe[n] si ghegheue[n]
En[de] zoeken den g[r]aue willem
En[de] als si vonden hebbe[n] hem
Hebbe[n] sine ouer heer ghehult
En[de] hem also seer onscult
Dat hem de noot en[de] bedwanc
Gheleert had enen andre[n] ganc
Als graue willa[m] heeft v[er]nomen
Dattie zelanders an he[m] sijn come[n]
Scrijft hi heer woutre[n] van egmo[n]de
Dat hi daer come in corter stonde
Te leiden mette[n] kenemaren
En[de] hi screef hem oec twaren
Op wat daghe dat hi woude
En[de] dat hi stride[n] niet en soude
Hijn waerre selue en[de] els geen bode
Want hi des betrouwede gode
Dat hi daer soude de viande
Jaghen wt sijns vader lande
Her wouter reedde dese dinghe
De heer willem van teilinghe
En[de] her philips van wassenaer
Holpen hier toe al openbaer
Nv es vt kenemaer lant ghecome[n]
Graue lodewich en[de] heuet v[er]nome[n]
Jn vorscote[n] sijn heer velt
En[de] heuet ghesleghen sijn ghetelt
Daer was va[n] volke groot gheloop
Grote marct en[de] groten coop
Van alle dies me[n] behoeuede doe
Tfolc was blide ende vro
Om h[er]en lodewijc haren graue
Maer .i. dinc drouch he[m] de[n] za[n]c aue
Wa[n]t onder lopen so waren hem
Een hiet her ysebrant va[n] haerle[m]
En[de] heer aleyn sijn oem daer toe
En[de] waren tout dorp gheuanghe[n] doe
Hier na qua[m] een ander mare
Dat dat volc van zelant ware
An graue willam gheswore[n] dare
En[de] al dat volc van kenemaer
Ten rine quame[n] en[de] grauen zoude[n]
Grachten daer si mede wouden
There sluten dat van dien
Een man niet en soude ontflien
Dus so soudemense harde saen
An beden siden daer bestaen
Graue lodewich de nam raet
Wat men best doet na den staet
So dat hem dochte sonderlinghe
Best dat men te ghemoete ghinge
Den vianden toten gaten
Daer men were[n] wilde die straten
Met desen rade sijn si ghevaren
Lude de wijs van stride waren
Te leyden tieghen de kenemaren
En[de] met corne en[de] met ruwaren
Wulleden si de nie gracht
De kenemare[n] met groter cracht
De bouen inder vesten waren
Weerden hem met hare[n] scaren
Maer onberecht en[de] sonder sijn
Mochten si also vele te min
Diedde haer ouermoede
Dandre vochte[n] inder hoede
Wiselike alse dalre beste
En[de] wonne[n] hem of de veste
Oec waren si also begrepen
Dat si weder toten scepen
Ne conden come[n] metter vaert
Doe liepe[n] si ter brugghe waert
Die te enghe was ente cranc
Onder also swaer bedwanc
Wa[n]t de vianden strede[n] hem an
Die brugghe brac daer menich ma[n]
Vallen moste en[de] versmoren
Philips van wassenaer ziet v[er]loren
En[de] ontflo mette[n] zinen saen
Els wort ghesleghen en[de] gheuaen
Heer wouter en[de] heer aelbrecht
Die sijn oec ontweken echt
Metten haren met groter cracht
Her willam van teilinghe[n] vacht
Entie sine ma[n]ne ende neuen
Doch so moste[n] si hem op gheue[n]
En[de] worden daer gheuaen
Die ke[n]mare[n] sijn ondaen
En[de] lieten daer goet en[de] liede
Haer haest dede dat he[m] messciede
En[de] dat si oec en daden niet
Dat he[m] de graue willem hiet
De wilde dat hi ghene[n] wich name
Eer hi selue en[de] sijn volc quame
Lodewijc keert te vorscoten vro
Als dient gheualle[n] is also
Met roue en[de] met sine gheuane
Nv waent hi wel voort ane
Seker bliue[n] datte[n] viant
Nummermeer en soect int lant
Maer daue[n]ture heeft menighe[n] hoghe
Om dat si wille dat hi ghedoghe
Den swaren val als si dat ziet
En[de] dat selue es hem ghesciet
Willem de in zelant was
Als hi de mare v[er] hoerde das
Was hem herde wee te moede
Doch so dede hi als de vroede
En[de] helt hem in dier ghebare
Als offer he[m] niet om en ware
Maer sijn heer vte zeelant
Dede hi versamen te hant
En[de] met sine[n] hollanders mede
Die ware[n] van sijnre ionstichede
En[de] es ouer mase ghetrect
Als de ghene die ghene de v[m]mer mect
Te soeken den g[r]aue lodewijc
Ghetrect quam hi vromelijc
Tote rijswijc ander gheest
Daer dede hi logieren meest
Ter tollen sijn heer groot
So dat he[m] niement verboot
Lodewike quam de mare
Deen h[er]toghe sende hi dare
Van lymborch dat hi besaghe
Met wat volke wille[m] laghe
Die hertoghe wijs van stride
Qua[m] besien daer willam side
En[de] wo[n]derde dat hi ter were
Brochte so wel berecht een here
So wel ghewapent en[de] ghescart
Om pays sprac hi te hem wart
Willem sprac dit es al bleuen
Jc ben hier des lants v[er]dreue[n]
En[de] ic sie mine vreent v[er]derue[n]
Ver winne[n] willic ofte sterue[n]
Dars gheen gheuoech noch medewerde
Lodewijc en vlie sijnre verde
Sonder pais en[de] sonder bestant
Sciet de hertoghe va[n]daer te ha[n]t
En[de] brochte lodewike de mare
Vul sorghe[n] en[de] van groten vare
En[de] riet anders niet dan wiken
Selue ginc hi henen striken
Met sine[n] volke van siere siden
En[de] liet lodewike inden stride[n]
Die saen v[er]nam sine vlucht
En[de] liet staen va[n] groter ducht
Die pauwelioene en[de] tghetelt
Tote vorscote[n] op dat velt
Vol van menighera[n]de ware
Copma[n]scep van haer entare
Wapene spise camer ghewant
Want men seide daer te hant
Wille[m] quame entie seusche wolue
Waert so dat me[n] hem ontdolue
Den wech dat al waer doot
Of gheuaen cleen en[de] groot
Ridders worden op hoer peert
En[de] worpe[n] wech metter vaert
Helm plate[n] ende scilde
Dat hijt name we so wilde
Oec is hem wille[m] na come[n]
Alse dies mare heuet v[er]nome[n]
Dat he[m] aldus sine viande
Ontvlien willa[m] vten lande
En[de] brochtse in sulke[n] vare
Datter menich haer entaer
Jnden slote[n] bleef versmort
En[de] oec alsmen de waerheit hort
Worder vele ter zeluer wile
Versmoort int water heet de zile
Dats int water biden rine
Alle gader daden si pine
Om te iaghene int bisscopdoeme
Maer des heeft men noch den roem
Datse iagheden de wiue
So v[er]scubt ware[n] si van liue
Want als thoeft siec is alle de lede
Moete[n] sijn ontset der mede
Het vlo al tutrecht i[n]de stat
Graue willa[m] was te lat
Diet met scepe[n] roeiede naer
Want lodewijc ontreet aldaer
Met vele hollanders gheuaen
De dedi den bisscop ontfaen
Voer sijn belof voer sine scout
Die helt de bisscop met ghewout
Nochta[n] ontvlo hi niet gheheel
Want siere ridders .i. groot deel
Ware[n] belope[n] in den start
En[de] serga[n]te goet en[de] wart
Alte mael dat karine
Scepe waghene tente[n] scrine
Spise dra[n]c en[de] ander ghescal
Wonne[n] de zeelander al
Dus wan graue willa[m] tlant
En[de] wie so hem was viant
Die brac hi of huus en[de] veste
Hier na so quame[n] int leste
Die van vtrecht vter stede
Met vele hollanders oec mede
Te dordrecht voer de porte met scepe[n]
En[de] hebbe[n] de poort onder grepe[n]
En[de] gerouet en[de] verbrant
Wat so men daer inne vant
So dat me[n] dach helt hier aue
Tussche[n] den bisscop ente[n] graue
Dat si te vrienscepe[n] quamen
Maer de graue most alte zamen
Den h[er] henrijc de[n] crane keren
Dat hi he[m] hadde ghedaen to[n]neren
Doe hi graue va[n] vrieslant wert
Want hine swaerlike hadde v[er]swart
En[de] van holla[n]t alle de man
De jnt bisdoem woenden dan
Soude[n] horen in sbisscops recht
Entie mede van vtrecht
Die int graefscap hadde wone
Souden oec pleghen dat gone
Nochta[n] gaf willa[m] tier stont
Vander zone .M. pont
Doe bleuen den bisscop te pande
Sine gheuanghene in sine hande
Den proefst florense liet hi gaen
Die tot oudorp laghe[n] gheuaen
Her ysebrant en[de] her alein
Heer aernout ente broeder sein
Her heinric de va[n] rijswijc waren
Liet de graue willam varen
En[de] comen te hare[n] goede
Doe si hadde[n] sine ghemoede
Dandre hadde[n] den arghere[n] loon
Die volgeden den graue van loon
Die na[m] hi rente goet en[de] chens
En[de] gaft sinen broeder florens
Som den genen de in desen
He[m] ghetrouwe hadde[n] ghewesen
Her hughe va[n] vorne met sinen neuen
Die wort vten lande verdreuen
Die proefst florens dede he[m] verdriet
Want hi brac he[m] int poortvliet
Sine veste de seer was vast
En[de] dede hem menighen ou[er]last
Als men screef ons heren iaer
Xii.c. en[de] viue daer naer
Qua[m] en[de] brochte menich scip
Van vlae[n]dere[n] der ki[n]der voghet philip
Joncfrou iane[n] ende margrieten
Des mochte wille[m] seer verdrieten
Want hi wilde met omminnen
He[m] tlant van zeela[n]t of winnen
En[de] lodewijc gheuen weder
Willem gaderde op en[de] neder
Sine vreende en[de] wil eer bliuen
Eer hi hem late slands v[er]driuen
En[de] als si so naer waren comen
Dat men wijch soude hebbe[n] ghenome[n]
De gone diere om spraken
Brochtent alte goeden zaken
Dat was de conincginne machtilt
Van portegale de doe hilt
Jn vlaendre[n] duwarie groot
Philips haer ma[n] bleef doot
Voer akers inde grote vaert
Daer haer de duwarie of waert
Entie proofst va[n] brugghe mede
Dese .ij. sprake[n] omden vrede
Also langhe dat si volbrochten
Den pais deen si sere sochten
Die graue ph[ilips] en[de] willem
Die versoenden onder hem
Onder vorworde[n] en[de] onder gelt
So dat me[n] de dinc vaste helt
Nv was lodewijc tutrecht come[n]
Als de waende hebbe[n] ghenome[n]
Van hollant de moghentede
En[de] ver aleit sijn swegher mede
En[de] haddent daer v[er]same[n]t here
Als te winne[n] sonder were
Holla[n]t dat he[m] was ghenome[n]
Metteen sijn daer lettere[n] comen
En[de] bode[n] de brochten mare
Dat willem al versoent ware
Jeghe[n] vlaendren alte male
En[de] hem sonder weder tale
Also coes van geenre zide
Dus moste[n] si kere[n] onblide
So[n]der troost dane[n] si quame[n]
Als de nu[m]mermeer ne name[n]
Penwaert vrome[n] in hollant
Vrouwe[n] raet de heuet ghescant
Den graue va[n] loon en[de] sijn wijf
Daer si sonder enich blijf
Onderft ob bleue[n] ende onset
Orloghe scuert alse wet
Die tlant mach winne[n] sijn is tlant
Mach hijt behouden metter hant
Dus staet h[er]scepe metten swerde
Ade de voer horre veerde
En[de] is sonder oer verstoruen
Wille[m] hoer oem heeft v[er]woruen
Tlant van boosten heidin zee
Toter lauecen voert mee
Sette hi sine dinghe[n] te vrede[n]
En[de] berechte lant ende steden



En[de] bleef na sijns vader doot
Met vrouden en[de] met eren groot
Graue .xv. iaer en[de] mit eren
En[de] starf in de iaer ons heren
.Xxij. hondert .xx. en[de] viere
Enen sone liet hi
De men florens noeme[n] hoort
An hem so stont holla[n]t voort











En[de] wille[m] de was tegmonde
Jnt clooster begraue[n] seget dorco[n]de
Florens na sijns vader doot
Wart graue met eren groot
En[de] hi was stout en[de] milde
En[de] volghede de[n] wapene en[de] de[n] scilde
Hoefsceit mochte me[n] ane he[m] scouwe[n]
Dies was hi seer ghemint va[n] vrouwe[n]
Sijns selfs lude ende ghebure[n]
Warens he[m] mede tallen vren
En[de] o[m]me aldus ghedane zake
Leuede hi altoos mit ghemake
En[de] voer torniere[n] achter lande
Want hine duchte ghene viande
Dese florens goet ende ghetrouwe
Na[m] te wiue ene ioncvrouwe
Va[n] hoghe[n] maghe[n] was si becant
Shertoghe[n] dochter van brabant
Machtilt so was hoer name
Mit groter ere[n] sonder scame
So leuede si alhoer leuen
Daer bi mach me[n] haer p[r]is gheuen
En[de] ere spreken na haerre doot
Om dat haer doghet was groot
Nv hoort hoet mette[n] graue v[er]ghinc
En[de] hoe en[de] na sijn dinc
Also alse ons dat ware seit
So was .i. tornoi op gheleit
Te corbie daer torniere[n] soude[n]
Riddre vrome ionc en[de] oude
Om pris te winne[n] ende ere
Hier teghe[n] rede he[m] florens zere
Ridders seriante stout en[de] coene
De goet ware[n] te sulken doene
Na[m] hi met hem ande vaert
Gelt wapenie ende paert
Dus reet hi als hi eerst mochte
Te dien tornoi dien hi sochte
Doe hi tote corbi quam
En[de] sine herberghe daer nam
Houeerde[n] met he[m] de lantsheren
Tep[r]ighe en[de] deden he[m] vele eren
Ente yrauden de daer waren
Quame[n] daer met grote[n] scaren
Dor sine miltheit talre tijt
En[de] ware[n] sijnre comst v[er]blijt
Also als ic dat ware v[er]nam
Gheuiel dat de dach doe quam
Dat men daer tornieren soude
Me[n] ghinc ten wapene[n] also houde
Ten wapene so riepet al
Ghinder wort een groot ghescal
En[de] een michelic gheluut
Doe toghen ghene ridders wt
Te velde waert met grote[n] scaren
Almet dat si ghewapent waren
Nv was come[n] ter seluer stonde
De grauinne va[n] clermonde
Te besiene den tornoi
Daer of qua[m] flore[n]te vernoi
Den goeden g[r]aue va[n] hollant
Die so wide was becant
Want het moste he[m] coste[n] tleue[n]
Onu[er]dient dus eist bescreuen
Qua[m] de graue te sulker noot
Des hadde de vrouwe rouwe groot
Nv lach taer ter seluer stonde
De grauinne va[n] clermonde
Bede met urouwe[n] en[de] met ioncfrouwe[n]
Die de heren wilden scouwen
Die te corbi comen waren
De vrouwe vraghede sonder sparen
En[de] bat den graue also houde
Dat hi haer wisen soude
De g[r]aue van hollant de[n] milde[n] man
Daer so groot prijs leit an
Alle de lude ghemeenlike
Beide arm ende rike
De g[r]aue va[n] clermont seide vrouwe
Jc doet gerne bi miere trouwe
Siedi van goude ghene vane
Daer de lewe van keel staet ane
Sulke wapene draghet hi an
De selue graue de v wel an
Besieten wel den groten here
Hier na en siedis nemmermeer
Leuens lijfs dat wetic wel
De auenturne si mi fel
Doe de vrouwe dat verstoet
Wart si droeue in hare[n] moet
Nochta[n] en dorst si niet spreken
Want si kende sine treken
Doe de van clermont dat verna[m]
Dat de g[r]aue va[n] hollant te velde quam
V[er]maende hi man ende maghe
En[de] beleiden met ere laghe
So dat hi niet en conde ontbreke[n]
Dus bleef hi doot van sinen treken
Sint bescreiden sine vreent
Diene vermoorde onverdient
Want het coste he[m] seluen tleue[n]
Dat dede[n] hem die van cleuen
Diene wrake[n] met eren groot
En[de] sloughe[n] de van clermo[n]t doot
De graue florens va[n] hollant
Wart ghebrocht alte hant
Te corbien inde stat
En[de] sijn lichaem ghesoute[n] na dat
En[de] ghebrocht in hollant
Van alle diene hadde[n] becant
Was hi beclaghet herde seer
En[de] van sijn selues volc noch mere
Beweent en[de] beclaghet  sware
Begraue[n] was hi met misbare
Jn hollant bi sinen maghen
Aldaer sine vorders laghen
Jnden cloester herde sciere
.Xijc.xxx. ende viere
Screefme[n] doe de iare[n] ons heren
Als ons de coroniken leren
.Xj. iaer lesen wi van desen
Dat hi graue hadde ghewesen


DE graue florens liet .ij. sonen
Wille[m] hiet doutste entien gonen
Qua[m] andat graefscap na den vader
Dander hiet florens. beide gader
Waren si ionc en[de] clene
Hi liet .ij. dochteren de ene
Na[m] in huwelike met trouwen
De[n] graue van henegouwen
De ia[n] van aue[n]nes hiet
En[de] herde node van vlaendre[n] sciet
Want het was sijn met rechte
Dat kenden here ende knechte
Die ander daer ic v spreke aue
Na[m] van henne[n]berch den graue
En[de] willam de hilt hollant
Gheweldelike metter hant
Hoech draghe[n]de was hi en[de] stout sere
So dat hi hiet der here[n] here
Also ghi wel hier na selt hore[n]
Maer hier gaet ene tale vore[n]
Van den keyser vrederike
Die[n] de crone van de[n] roemsche[n] rike
Bider kuere[n] aen quam
Des de bisscop va[n] kuelne was gra[m]
Als ic v hier te voren las
Om hier ouer niet en was







DOe hem de keiser vrederic sette
Om der heiligher kerke[n] lette
En[de] tachterne tgheestelike goet
Doe was de[n] paues ghemaket vroet
Dat hi wilde cranken kerstinede
So dat hine co[n]da[m]pneren dede
En[de] rouede[n] vander keyser crone
Die hi verbuerde herde onscone
En[de] ontseide he[m] gracie en[de] ere
En[de] scietene daer va[n] onsen here
Alse hi dit hadde verstaen
Pijnde hi hem also saen
Dat hi met crachte wilde houde[n] strike
De paus dochte des ghelike
En[de] sette he[m] metten banne toe
Doe moeste keyser vrederic doe
Die crone verliesen met grote[n] sce[n]de
Want de pauwes wt sende
Bullen brieuen ouer al
Wie hi is de sterken sal
Den valsche[n] keiser en[de] sine ghebode
Doet hi de banne en[de] sceit van gode
Dus moeste keiser vrederic missen
Die pauwes de ginc he[m] be wissen
Wien hi de crone gheue[n] mochte
Ten lesten rade hi bedochte
Dat hi den keyser vande[n] rike
Onboot dat hi vredelike
Kore[n] de he[m] nutte dochte
En[de] he[m] de beste wesen mochte
De dat rike houde in de ere
Si namens raet an menighe[n] here
En[de] kore[n] den lantgraue va[n] doringe[n]
En[de] weet dat ic va[n] sinen dinghen
Niet begonne[n] hebbe te spreken
Daer om latic hier ghebreken



Maer ghi moghet seker wese[n] das
Dat hi onlanghe coninc was
En[de] here vanden roemsche[n] rike
Ghi hoert wel van keiser vrederike
Dat hi scandelike was verdreuen
Men wiste niet waer hi is bleuen
Sint qua[m] .i. in deer ghebare
Of hi keiser vrederic ware
Tote nusen en[de] dede daer cont
Dat hi keyser waer tier stont
En[de] bedulde dus de liede
Hort wat he[m] daer of ghesciede
Va[n] nusen trac hi opwaert
Tote witte floer metter vaert
Daert he[m] qualike ginc te hant
Want hi was aldaer verbrant
Dat quam in deser noot
Was langhe na conincs wille[m]s doot
Va[n]den keiser latic v bliuen
En[de] wil v voert bescriue[n]
Hoet met coni[n]c willa[m] verghinc
En[de] hoe ende nam sijn dinc
Doe de va[n] dueringhe[n] was doot
Die kerstijn here[n] de ghenoot
Geriede[n] he[m] wie[n] men kiese[n] mochte
Dies me[n] an meneghe[n] raet besochte
En[de] an den hertoghe heinrike
Die moghende was ende rike
Die he[m] bepensde en[de] rieter toe
Dat men soude kiesen doe
De[n] ionghe[n] graue va[n] hollant
Wille[m] florens sone ghenant
Hi was shertoghen zuster zone
Verstaet hoe het quam dat gone
Die graue was stout ionc en[de] wreet
En[de] alle valscheit hadhi leet
En[de] woude sijn lant houde[n] te rechte
Jege[n] here[n] en[de] tieghe[n] knechte
En[de] ieghe[n] alle sine o[m]mesaten
Dit ontsach seer vtermaten
Die h[er]toghe en[de] riet dat sijn neve
Vmmer coni[n]c ghecore[n] bleue
Dvs was hi coninc ghecore[n] daer
Als me[n] screef ons heren iaer
.Xlvij. en[de] .xij. hondert
Op sente michiels dach wie dat wo[n]dert
Daer na ouer enen iaer
Als men recht seghet dat ware
Me[n] screef .xij. ho[n]dert .xl. en[de] .viij
Doe de here[n] van groter machte
Ghecroent was op alre heiligher daghe
Ghesciede ene sware plaghe
Jn deen seluen iare mede
Dorghinc de vloet meneghe stede
Vlaendre[n] zeelant alte male
En[de] oec holla[n]t also wale
Jn weet wat bedieden mochte
Mi dinct dat i[n] mine[n] ghedochte
Dat .i. here in sinen lande
Beiaghen mach ere en[de] scande
Berecht hi de ghemeente wel
Die onnosel was en[de] niet fel
Ente wreet is weder staet
Die altoos begheert ouerdaet
En[de] sine[n] gheburen si ghelike
Sijn si arm ofte rike
En[de] ou[er]daet met crachte were
En[de] hebbe altoos sulke ghere
Dat hi de sine te rechte houde
Rechte ouer he[m] wies is de scoude
Si hi cleine ende groot
Verboort hi tlijf men slane doot
Verboort hi anders neme sijn goet
Jc segghe dat sulc nv misdoet
De lude roept doet mi vonnesse
Waende hi hebbe[n] sulke ene lesse
Als recht en[de] vonnesse draghe[n] soude
Dat hijt lettel hebbe[n] woude
Mar is .i. here goedertieren
En[de] hi verdraghet i[n] alre maniere[n]
So wil elc .i. here wesen
Maer est dat gheuallet tesen
Dat hi scarp is ende fel
De[n] quaden so penso me[n] wel
Mochte[n] wi desen setten daer
Daer wi sijns ghenen vaer
Dorste[n] hebbe[n] ende pine[n] dan
So te heffene ghenen man
Dat hi va[n] hem moet wese[n] v[er]re
Dat hise niet make[n] mach erre
Als de h[er]toghe heinric dochte
Hi rieter toe aldat hi mochte
Dat sijn neve waer ghecoren
Hi waende te min hebbe[n] toren
Als hi ware in vremde[n] rike
En[de] andre pensden des ghelike
En[de] ware[n] blide o[m] dese kore
Dus v[er]standict en[de] hore
Dat .i. here met zoete[n] seden
Meer v[er]liest de[n] dach van heden
Dan hi met scarphede[n] doet te mate[n]
Binne[n] lants en[de] teghe[n] do[m]mesaten
Nv keric weder daer ict liet
De io[n]ghe graue en woude niet
Late[n] te doene dat hi soude
Hi voer voert als de boude
Want hi was stout en[de] ionc va[n] liue
En[de] hadde ene ioghet te wiue
Jonc scone en[de] wel gheboren
Va[n] brusewijc als wijt horen
Was si des hertoghe[n] kijnt
Daer de g[r]aue aen wan sijnt
Ene[n] sone de florens hiet
Daer ons of menich verdriet
Come[n] es van sijnre doot
En[de] oec iamer alte groot
Als gi hier na sult verstaen
Doe graue willa[m] hadde ontfaen



























De ghifte vanden coninc rike
Wilde hi voer ake[n] haestelike
Want soude hi den rike ghenake[n]
Hi moeste op den stoel tot aken
En[de] is ghetrect rechte voert
Voer ake[n] alse ghi hebt ghehoert
Met groter macht met siere ghewelt
Slouch hi daer vore[n] sijn ghetelt
Dien va[n] aken hi bode[n] sende
En[de] bat he[m] dat sine kenden
Dat hi ware haer rechte here
Desen achte[n] si mijn noch mere
En[de] seiden tote hem openbaer
Dat hi haer here niet en ware
De stat woud si he[m] niet bekinne[n]
Hijn soudse teersten op he[m] winne[n]
Maar teerste[n] dat hi dat verstoet
Pensede hi in sinen moet
Dat hijt anders wilde make[n]
Dus bleef hi ligghe[n]de voer aken
Al o[m]me en[de] omme met sine[n] heer
De va[n] aken sette[n] hem ter weer
En[de] werden he[m] oec langhe wile
Hoert hier wonderlike ghile
Jc salt v segghe[n] ic bens v[er]sonne[n]
Hoe dat aken was ghewonne[n]
En[de] cort make[n] dese dinc
Doe voer aken lach de coninc
Quam .i. tote he[m] in nauwe[n] rade
En[de] sprac coninc bi uwer ghenade
Wildijs mi lone[n] met minnen
De stat van ake[n] doe ic v winne[n]
Ja ic sprac te grote here
Jc sal v danken vmmermere
Sech mi in wat manieren
Jc salt v here segghe[n] sciere
Doet mi grauers met spaden
Come[n] ic sal v saen beraden
Doe hijt seide het was ghedaen
Men dede grauers comen saen
De goed waren te sulken werke
En[de] begonste[n] bi des mans merke
Ene[n] pit te makene daer he[m] de ma[n]
Wijsde in ene[n] gheleghene[n] dan
Daer dolue[n] si so langhe stont
Dat si op enen steen al ront
Quame[n] entoe sprac daer een
Hier leghet onder een groot steen
De man sprac also sout sijn
Ontgrauetene doet den wille mijn
Teerst dat de steen was ontwracht
Hief men op met groter cracht
En[de] dede he[m] de stede rumen
Tmeeste water qua[m] daer tume[n]
Dat me[n] ie vt pit sach comen
So dat wel naer hadde benome[n]
Somighe[n] man de daer stoet
Sijn leuen de grote vloet
Dat water liep tot ake[n] binne[n]
Jn alde husen met omminne[n]
So dat si waenden v[er]liesen tleuen
Doer noot mosten si hem op gheue[n]
De stat haer lijf en[de] haer goet
Dat dede he[m] de grote vloet
Dus qua[m] hi op den stoel tote aken
En[de] liet hem daer gheweldich make[n]
Vanden roomschen coninc rike
Alle de heren ghemeenlike
De vande[n] rike hilden leen
Ontfinghe[n]t va[n] hem groot en[de] cleen
Van desen willic laten staen
En[de] wille de redene ane vaen
Te segghe[n] wat de coni[n]c dede
Boden sende hi en[de] brieue mede
En[de] beual dat men niete[n] late
Men voer te waerde ande[n] borchsate
En[de] segghet hem met staden zinne
Dat hi mi ouer here kinne
En[de] thuis op gheue want hets mine
Doe si dit seiden uerlorne pine
Waest en[de] al omme niet
En[de] alse de coninc dat seit
Dat bode noch brieue en diede[n]
Omboot hi saen sine lieden
Vte hollant en[de] wt zeelant
En[de] treckede vor waerden te hant
Met blide[n] en[de] met andere[n] werke
Laghen si vor waerde[n] so sterke
Dat daer niement mochte otfare[n]
Van allen de der binnen waren
Vj. weken mijn dan .i. iaer
Laghen si vor waerden daer
Met arbeide harde groot
Doe moesten si dor de noot
Dat huus rume[n] en[de] op gheue[n]
De[n] .coninc soudhi behouden tleue[n]
Vanden huse swighic stille
De co[ninc] besette tsinen wille
Dat huys en[de] toech opwaert
So hi eerst mochte metter vaert
En[de] dwanc de lande clein en[de] groot
Bi wilen vant hi weder stoot
Met grote[n] wighe biden weghe
Maer altoos so vacht hi seghen
Met sinen lieden in ouerlant
So dat he[m] al ghinc in hant
Op de muesele en[de] op den rijn
Daer hi hadde ghelede[n] pijn
En[de] doe hi weder keren soude
Doe quam he[m] bootscap also houde
Dat va[n] vlaendre[n] de grauinne
Margriete met enen hoghe[n] sinne
Dede gadren maghe en[de] man
En[de] woude zeelant stoken an
Daer quam te helpe[n] menich g[r]aue
Menich man van grote[n] haue
Menich ridder menich seriant
Quame[n] daer in vlaendre[n] lant
De haer alle ware[n] hout
Want si gaf mildelike tsout
Borghengioene en[de] fransoise
Beide pikaerde en[de] vermendoise
Potteuine en[de] henewiere
Quame[n] alle met hare[n] hiere
Om zeelant te co[n]quereren
Si ginc te rade mette[n] heren
Wat si haer rieden te bestane
Poteuine en[de] henewiere
Quame[n] alle met hare[n] hiere
Om zeelant te co[n]quereren
Wat si hem rieden best te bestane
En[de] als si he[m] aldus sprac ane
Rieden si haer dese dinc
Dat si sende ten coninc
En[de] dede hem vraghe[n] of hi woude
Doen dat hi met rechte zoude
En[de] hi zeelant van haer ontfinghe
Als dit qua[m] voer de[n] coninghe
Sprac hi dit ne sceen gheen recht
Dat ic soude wesen knecht
Mijns knechts want si va[n] mi
Soude houden goet hoe dat si
Van haer en sal ic niet ontfaen
Si salmet rechte onderdaen
Mi wesen van sconen lande
Wordic haer ma[n] et waer scande
Van goede datten rike toe hoert
Jc hete coninc nv doe voert
Dat haer wisen sal haer raet
Als de grauinne dat verstaet
Wort si gram en[de] dede ghebieden
Met haesten groot al haer liede[n]
Dat si trecken te scepe waert
En[de] si dedent onghespaert
En[de] qua[m] met enen groten here
Te water dune[n] andat mere
DE coninc was ten selue[n] stonde[n]
Also als ict hebbe onderuo[n]den
Terechter waerheit in brabant
Tote enen p[er]lemente. want
Hi waers herde gherne of come[n]
Met eren en[de] tsinen vromen
Die voer de vrouwe hilde[n] tpleit
Makedent so langhe en[de] so breit
En[de] treckedent willens also langhe
Misselic hoet in zeelant ganghe
En[de] scriue[n] dit der vrouwen in rade
Dat si haren wille dade
Si souden co[ninc] houden daer
Met p[er]lemente want si vorwaer
Waenden waer hire selue niet
Dattie vrouwe sonder v[er]driet
Zeelant soude winnen wel
Dit was .i. v[er]raednesse fel
Des co[ninx] broeder ionghe florens
Lach inde[n] dune[n] haer en[de] ghens
Met sinen vrienden met sine[n] here
En[de] was altoos op de were
Dat hollansche en[de] dat zeeusche diet
Ne wildene begheue[n] niet
Oec ware[n] daer coene man
Van bute[n] lants die hem an
Jn staden stoet van alre dinc
Dit was gheseit den coninc
Tote antwarpen daer hi lach
En[de] hem des wel sere ontsach
Dattie graui[n]ne lach op tmere
Met enen onghetelde[n] here
Als te scepene alte hant
En[de] ouer te vaerne in zeelant
Daer si omme dede pine
De co[ninc] voer al stillekine
Thuus waert al dat hi mochte
Nv hoert wat de vrouwe dochte
Sy haeste seer als ic hoer lien
Haren zone hare[n] ghyen
Hiet si there leiden ende seide
Vaert zone inde goeds gheleide
En[de] wint ons zeelant en[de] en laets niet.
Hi sprac vrouwe wats ghesciet
Jc wint of ic briuer doot
Nv blijft ghesont en[de] inde[n] boot
Stiep hi metteen en[de] voer te scepe
Met enen scone[n] gheselscepe
Voer hi bi westappel an
Daer ontscepede menich ma[n]
Die wel waende[n] zonder were
Dat lant winne[n] en[de] dat here
Van holla[n]t en[de] van zeela[n]t mede
Stont ghescaert tot ere stede
Jnde[n] dune[n] ghereet ten spronghe
Sconinx broeder flore[n]s de ionghe
Wort ridder opden seluen dach
Doe hi de viande voer he[m] sach
En[de] ghinc he[m] tieghe[n] met stoute[n] moede
De vlaminghe de des sonder hoede
Waren sijn op tlant ghetrect
Als diere niet op hadde[n] ghemect
Datter enighe liede waren
Als si saghen ghene scaren



Worden si ontdaen en[de] veruaert
En[de] weken weder te scepe waert
En[de] begonste[n] sere te vliene
Nv staet hollant een deel siene
Alse de voort trecke[n] met ghene[n]de
Daer dandre vloen met groter sce[n]de
Die graue van giesen helt nochtan
En[de] bi he[m] oec menich man
Wel op ghesete[n] met scoonre scare
En[de] hem was ghebrocht niemare
Dattie co[ninc] quame van achter
Met grote[n] here het dochte[n] lachter
Souder enich hem ontgaen
Die graue van giesen gaf he[m] gheuaen
Onghesleghe[n] en[de] onghewont
En[de] inden wapene[n] al ghesont
Oec bleef heer ghye oec gheuaen
Maer ic hebt also verstaen
Dat hi ontfinc ene wonde
Jn den voet daer hi ghesonde
Noit daer na aen ghewan
Wat waendi hoe menich man
Aldaer bleef ten seluen male
Daer bleuer doot bi ghetale
Onder v[er]sleghe[n] en[de] verdronke[n]
En[de] inde zoute zee versonken
Meer dan .vijftich dusent man
Ho mochteme[n] ghewete[n] dan
Hoe menich daer gheua[n]ghe[n] bleef
Jc hoerde segghen dat me[n]se dreef
Thuys met hope[n] oft scape waren
Daer mochteme[n] menich moed[er] baren
Naect sien lopen achter velde
Hine leuet niet dese ghetelde
De co[ninc] selue quam met desen
Die in brabant hadde ghewesen
Tote ernemude met haeste groot
En[de] sloech sijn paert vten boot
En[de] als hi opden lande quam
Daer v[er]hoerde hi en[de] vernam
Datte vlami[n]ghe v[er]wonne[n] ware[n]
Hi sachse lope[n] bi grote[n] scaren
Naect en[de] tebaertert sere
Des danct hi gode onsen h[er]e
En[de] als si sijns worden gheware
De daer liepen haer entare
Naect dat de coninc was
Worden si te rade das
Dat si de hant bode[n] om ghenade
De co[ninc] wort dies te rade
Dor gode en[de] om ontfarmichede
Dat hi hem ghenade dede
En[de] deedse come[n] met grote[n] rote[n]
En[de] ouer voere[n] doet met boten
Also naket als si waren
Dus moste[n] de vlaemsche scare[n]
Tonder bliue[n] in walchren lant
De co[ninc] dede alte hant
De gheuanghene i[n] sijn behout
Des menich was ionc en[de] out
Des de co[ninc] was wel vro
Dit gheuiel recht also
Als me[n] screef ons here[n] iaer
.M. twe hondert ouer waer
Vijftich en[de] dre oec mede
Bi westcappel teenre stede
Recht op sinte martijns daghe
Gheviel de[n] vlaminghe[n] dese plaghe
Jn den zomer als hi ghelach
En[de] was op ene[n] vridach
Wat holpe dat icker wele of seide
Dit ghesciede bi beleide
Van luden de me[n] doe hiet
Verraders des en twiuelt niet
Dat noyt vlaminc was so coene
Dit hadde dorre[n] bestaen te doene
Sonder helpe vande[n] lande
Al doghede vlaendre[n] scande
Da[n] was sonder redene niet
Want also alst is ghesciet
Dat een ma[n] des verdient
Dat een h[er]e nes niet sijn vrient
En[de] wort ballinc wte[n] lande
He[m] ne roeket hoe groot scande
Dat a[n]der liede daer o[m] ontfinghe[n]
Vp dat hi met sinen dinghen
Sine[n] wille mach bedriuen
Sy moghe[n] slachte[n] den kaytiue[n]
De he[m] dus v[er]dullen laten
Den ghene[n] de bi haerre o[m]maten
He[m] sette[n] teghen haren here
Des ghelouic nummermere
Mochten si hare[n] wille beiaghe[n]
He[m] ne rochte in wat plaghen
Si de ghene mochte[n] bringhen
Bi wien si dade[n] hare dinghe[n]
Dat waer he[m] al gader goet
Daer o[m]me sette[n] si haren moet
Hoe si de here[n] ver werue[n] moghe[n]
Anders soude haer dinc niet doghe[n]
Dit siet me[n] ghescien alle daghe
Dat menich hier na leghet laghe
En[de] met alle[n] daer na staet
Hoe hi te houe mach worde[n] raet
Ende hi sine zake[n] moghe[n] bedriuen
So moet torloghe sheren bliuen
Dat hi te vore[n] niet v[er]mochte
Dus volbringhet hi sijn ghedochte
En[de] dit gheuiel de[n] vlaemsche[n] here[n]
Nv willic an den coninc keren
Nv sijn de stucke[n] aldus comen
Jn zeelant dit heeft v[er]nome[n]
Van vlaendre[n] de grauinne
Die des rouwe in haren sinne
Hadde en[de] dreef iamer groot
Haer dachte si waer lieuer doot
Da[n] si langher behelde tlijf
Nv hoert wat pensde dat goede wijf
Haer outste zone entie eerste
Die met rechte was de geheerste
Van auenes mijn heer ian
De hadde he[m] ghenome[n] an
Vrou aleiden van hollant
Daer hi altoos trouwe an vant
Te wiue met bliscepe[n] en[de] eren
Tote aken voer de grote heren
Daer de co[ninc] crone ontfinc
Vrou aleyden broeder. om de dinc
Woudene de moeder onteruen
En[de] goedeloes laten steruen
Want sine conste ghepense[n] treke[n]
Hoe si haer best mocht wreken
Ou[er] tgheslachte van hollant
En[de] si onboot alte hant
Va[n] aniauwe[n] den edele[n] graue
Of hi goet woude en[de] haue
Hebben ouer sijn verlies
Dat hi hem bedochte dies
Si wilde he[m] henegouwe[n] op gheue[n]
Dat de van hollant niet e[n] bleue[n]
Jn hare[n] lande ghe eruet iet
Die graue karel de dat siet
Quam i[n] henegouwe[n] te hant
En[de] ontfinc aldat lant
Dat he[m] de vrouwe van vlaendre[n] gaf
En[de] onderwant he[m] daer af
Recht also of hi here ware
En[de] seide oec al openbare
Dat de gheboorte van hollant
Ne[m]mermeer ne soude inhant
Hebbe[n] tgoet van henegouwen
Nv hoert van deser goeder vrouwe[n]
Die om niet onteruen woude
Haren zoen de wesen soude
Met rechte haer outste erfname
Sine hadde dies ne ghene scame
Dat si den ghene[n] tlant op gaf
Diere niet met rechte helt af
En[de] dient niet mochte come[n] an
Doe claghede dit mijn here ian
Vrou aleiden sinen wiue
Die hi ghelijc sijns selues liue
Minnede en[de] toghede haer mede
Dat hi ghedoghede dese onsede
Dor haren wille en[de] haers broeders
Haers vader kint en[de] haerre moeder
En[de] dat hi onteruet bleue
Alle de daghe die hi leue
Het ne ware oft wesen zoude
Of he[m] de coninc willem woude
Te helpe come[n] met here cracht
En[de] te valenchine op de gracht
Woude logiere[n] met sinen here
Hi hopede dan met cleenre were
Wel te comene te sinen erue
Hi sende doe o[m] dese bederue
Sijn vrouwe sijn wijf o[m] dese dinc
Die hem dit claghede den coninc
Die coninc. de wort des te rade
Dat hi screef met lieuer lade
An here[n] kaerle den riken graue
Dat hi der dinc wilde staen aue
En[de] oec niet onderwinde[n] das
Dat met rechte niet sijn en was
Hi wouts he[m] danken al sijn leue[n]
Heer kaerl dies niet begheuen
Woude. hi screef he[m] weder so
Hine dede door he[m] niet een stro
Hine begheerde els ghene sake[n]
Dan hi de tijt mochte gheraken
Dat hine op een velt berede
Op sulke plaetse op sulke stede
Dat hine opt herde mochte beride[n]
Hi soude also op hem striden
En[de] hem woorde[n] doen in scine
Of hine minnede entie sine
Oec v[er]mat hi hem ene dinc
Mochtic wel den water coni[n]c
Vte[n] watre opt lant ghecrighe[n]
Hi soudene saden so met wighe[n]
En[de] sine[n] toren an he[m] wreken
Me[n] souder ewelike of spreken
Dit screef hi weder anden coninc
En[de] onderwa[n]t he[m] zulke dinc
Dat he[m] de stede[n] ghinghe[n] in hant
En[de] trecte vor adinghe[n] te hant
Den co[ninc] qua[m] hier of de mare
De weder screef al openbare



An kaerl den graue in desen doene
Waer hi goet man en[de] koene
Dat hi quame tassche op der heide
En[de] hi aldaer sijns ontbeide
Eist dat hire comen mach
De co[ninc] besciet hem enen dach
Dat hiere soude wesen dan
En[de] met he[m] menich hoghe man
En[de] soude daer sijns ontbeiden
Want tote assche opder heiden
Es een herde scoen plein
Heer graue jn ben niet so vilein
Jn dar wel vte[n] watre come[n]
Gaet mi te scade[n] of te vrome[n]




Op dat ghi beidet ene[n] dach
Winne daer de winne[n] mach




So we behout dat velt aldaer
Hi mach wel segghe[n] ouer waer
Dat hijt met stride ghewo[n]ne[n] heeft
Hets recht dat me[n] he[m] dan gheeft
De[n] prijs alde werelt doer
Welc onser de dan comet voer
Beide des anders enen dach
Alse de graue hoort ghewach
Dat hem de co[ninc] heeft ghescreue[n]
Omboot hi ma[n]ne[n] ende neven
En[de] den coninc lodewike
Sine[n] broeder va[n] vrancrike
En[de] bat he[m] sere op ghenade[n]
Dat hi he[m] soude staen in stade[n]
Met volke en[de] met goede mede
De heilighe lodewich screef ter stede
Sine[n] broeder dese woort
Niet sone heb ic ghehoert
Dat willam de io[n]ghe man
Coninc va[n] rome ie ghewan
Wille te doene ieghens mi
En[de] en wil niet hoe dat si
Jeghens he[m] doen enighe sake
Des hi mach worde[n] tonghemake
Also langhe als hi bliuet
Jn sinen lande en[de] niet v[er]driuet
Mine liede vte mine[n] lande
Het waer lachter en[de] scande
Soude ic sijn lant berechte[n]
Jeghens he[m] willic niet vechte[n]
Doer eens wiues ouermoet
Doet anders dat v dinket goet
Kaerle de graue heuet dit ghehort
En[de] zeghet der grauinnen voort
Si andworde dus ter zake
Here en weest niet tonghemake
En[de] ne hebt en ghene[n] vaer
Ghi soud hier ligghe[n] .vij. iaer
Eer hi vte[n] lande quame
De co[ninc] om enighe vrame
Mids onder sine viande
Hi souds noch bringhe[n] bloedighe ha[n]de
Die onse maghe hebbe[n] verslaghe[n]
Des ne derf niement vraghe[n]
So koene wort hi nemmermeer
Weest te ghemake lieue here










Ghi sult trecke[n] op dat velt
En[de] daer slaen v ghetelt
En[de] ligghe[n] daer .ij. daghe of dree
Jc segge v waer gheloues mie
Dat hi nummermeer wort so coene
Also groot dvaesheit te doene


Ghi bliuet van henegouwe[n] graue
En[de] mijn soen sals bliue[n] aue


Hine darfer toe hope[n] ne[m]mermere
Laet v ghenoeghe[n] lieue here
En[de] scrijft he[m] weder vwe[n] wille
En[de] blijft hier ligghene al stille
Ghi sullets hebben v gheuoech
De graue kaerl op haer loech
Hi dede voert dat si he[m] riet
Oec en wildi laten niet
Hine onboot den coninc dan
Dat hi selue en[de] sine man
Recht tote assche opder heide[n]
Sijns dre daghe wilde v[er]beide[n]
Quame of hi so coene ware
Als den coninc qua[m] de mare
Wart hi vtermaten blide
En[de] sende vt in elker zide
Bede an manne[n] en[de] an maghe[n]
En[de] dede dit he[m] allen claghen
Hoe sere dat hi was v[er]sproken
Hine woude niet ten waer ghewroke[n]
En[de] bat he[m] allen dat hi mochte
Dat elc om sijn ere dochte
En[de] hem nv in staden stonde
En[de] wie dat hi ghetrouwe vonde
Hi soust he[m] lonen mildelike
En[de] de arme maken rike
En[de] den rike[n] en[de] den heren
Soude hijs danke[n] met grote[n] eren
Wat holpe hier vele of gheseget
Hi dede also als men noch pleget
En[de] gaderde sine liede te samen
Die vte meneghe[n] lande quamen
En[de] trac ute met sconen here
Doer brabant al sonder were
En[de] quam met sijns selues gheleide
Al tote assche op der heide
Op den voer ghenoemden dach
Als heer kaerle dat ghesach
En[de] vernam dat de coninc
Wilde voldoen alde dinc
Die hi hem hadde v[er]meten
Hi de adinghe[n] hadde beseten
Brac op en[de] vlo sierre veerde
Bede te waghene en[de] te peerde
En[de] voer recht also voort
Tote vlaenchine indie poort
En[de] dede he[m] daer besluten vaste
Jeghe[n] de hollansche gaste
Die hi versproken hadde te vore[n]
Dit qua[m] de co[ninc] ten oren
Doe brac hi op en[de] volghede mede
En[de] voer doer adinghe de stede
Die seer wel ontfinghen
En[de] tieghe[n] hem blidelike ghinghe[n]
Hi woude voert en[de] deet an scine
En[de] trac voer walenchine
En[de] dede daer slaen an den velde
Sine pauwelioene en[de] ghetelde
Kaerl de der binne[n] was
Hine v[er]mat hem doe niet das
Dat hine soude te velde zoeken
Als ic versta hine wils niet roeke[n]
Maer hi trac vt an dander zide
Dat hi ontqua[m] des was hi blide
En[de] hi voer weder van daer hi qua[m]
Als de grauinne dat v[er]nam
Wort si droeue en[de] seer ondaen
En[de] sende boden herde zaen
Anden co[ninc] van hollant
Si woude he[m] gaen in hant
En[de] doen dat hi haer beuale
De co[ninc] de bedocht hem wale
Ontfinc de vrouwe aldaer
Doe most si al openbaer
Haren zone gheuen te hant
Van henegouwen al dat lant
En[de] tlant van aelst en[de] vier a[m]bocht
Want den co[ninc] goet dat dochte
Dede hijt beseghele[n] en[de] bescriue[n]
Al mocht hem namaels niet bliue[n]
Dus ghesciede daer de dinc
En[de] mijn here de coninc
Voer thus te lande daer na saen
Dit was int iaer goeds ghedaen
.Xijc. vijftich en[de] vier mede
Dat voer valenchine de stede
Coni[n]c wi[llem] dus was comen
Sine[n] swagher te groten vrome[n]
En[de] sijnre suster kinder na
Dus gheuielt als ic v[er]sta
Onghegoet ware[n] si bleue[n]
Hadt de co[ninc] niet bedreue[n]
Nochta[n] sijn somighe henewiere
Als si int lant comen hiere
Segghe[n] si hollant moet v[er]sinke[n]
De wille[n] qualike dat bedinken
Dat de van holla[n]t hare[n] here
Brochte[n] in so groter ere
Binne[n] deen dat de co[ninc] lach
Vor valenchine op ene[n] dach
Qua[m] hem bootscap openbare
Dat he[m] .i. zone ghebore[n] ware
Va[n] siere vrouwe[n] sinen wiue
De oir soude zijn na sine[n] liue
De coninc v[er]blide sere
En[de] dankets gode onsen here
De sticke[n] worde[n] doe beweuen
Als hier vore[n] staet bescreuen
En[de] quam thuis op ene[n] dach
Aldaer sijn vrouwe va[n] kinde lach
Doe dede hi dopen sinen zone
Florens was ghehete[n] de gone
Daer me[n] of mach horen telle[n]
En[de] ver trecken ende voer spelle[n]
Wonder en[de] iamer groot
Dat ghesciede van siere doot
Als ghi hierna sult verstaen
De co[ninc] willa[m] heeft ghedaen
Feeste als he[m] seluen dochte
Dat hi met ere[n] doen mochte
En[de] bleef ene wile in ruste[n] daer
Jn weet hoe langhe niet vor waer
En[de] icke[n] can niet al gheraken
Te v[er]treckene zine zaken
Tene[n] tiden ghinc hi te rade
Wat hi best vort ane dade
Me[n] riet he[m] al sonder sparen
Dat hi opwaert soude vare[n]
En[de] dwinghe[n] an he[m] wel dat rike
En[de] besittent moghe[n]delike
So mocht hi dan ontfaen te lone
Va[n] rome[n] de keyserlike crone
Dat waer hem eerlike harde sere
Doe pensede selue de grote here
Soudic varen in vreemde[n] lande[n]
En[de] dwinghe[n] tote mine[n] hande[n]
De lieden en[de] mijns selfs lant
Soude bliue[n] bute[n] miere hant
Die dat doet hi moete riesen
Sprac hi wa[n]t hier sijn de vriesen
De woenen in dit wester ende
En[de] mi toe hore[n] et ware scende
Lietic de al openbare
En[de] voer hier en[de] voer daer
Ander liede te doen tonder
En[de] laten de mine al besonder
Onbeguonghe[n] en[de] sonder danc

Hi wort te rade eer iet lanc
Dat hi de vresen in alre wise
Soeke[n] wilde op den yse
Het gheuiel als hi ghedochte
Ten eersten als men ride[n] mochte
Ou[er] ys en[de] ouer al
Gheboot hi en[de] beual
Dat men ghebode hereuaert
Men deet en[de] hi trac darwaert
Jnden winter op enen dach
Na korsauonde als hi lach
Jn enen vorst alst god woude
En[de] het vmmer wesen zoude
De co[ninc] voer tote alcmaere
En[de] te vrone[n] oec daer nare
En[de] al op den grote[n] yse
De co[ninc] stout en[de] hoech van prise
Voer voren stout en[de] onu[er]vaert
Daer hi der vriesen gheware waert
Daer hise dicst sach met hopen
Liet hi hene[n] tot hem lopen
Of hi hadde ghesijn opt velt
Daer de vriesen onghetelt
Stonden ghescaert na haerre wise
De co[ninc] waende op den yse
Vast en[de] zeeker hebbe[n] gherede[n]
Als hi sine[n] lieden was leden
Volghede he[m] niement alst wel sceen
Daer si seder omme dreue[n] ween
Alse dus reet de here van prise
So brac dat orse door den yse
Dat iamer was te ziene an
Dat aldus de edel man
Tonghemake was vande[n] liue
Doe quame[n] de vriessche kaitiue
De de[n] co[ninc] waren gheuee
Tue of dre of lettel mee
En[de] sloeghene doot al onbekent
Dander quame[n] ommetrent
En[de] saghen sine wapene an
Doe seiden si dits een man
Die wel vorbaer mach wesen
Doe qua[m] daer een ma[n] met desen
Diene kende en[de] seide saen
Wapene wat heb di ghedaen
Ghi hebt den co[ninc] selue doot
Doe dreue[n] si alle rouwe groot
Het moste bliue[n] het was ghedaen
Doe namen si den co[ninc] saen
En[de] groeuene daert he[m] goet dochte
So si alre heimelicst mochten
Jn can gheweten noch gheraden
Bi wat zaken dat sijt daden




















Maer si groeuene onder de moude
Jn .i. huis thoechout woude
Si viere wistent en[de] niet mere
Waer begraue[n] was de here
Meer dan .xxvij. iaer
Lach de co[ninc] begrauen daer
Eerne zijns selues zone wrac
Daer hi omme onghemac
Doghede eer hine vant aldaer
Men screef doe ons heren iaer
.Xijc. en[de] .lv. al bloot
Doe de co[ninc] daer bleef doot
Willem de dus zijn lijf v[er]loos
Was .xx. iaer out doe men coos
En[de] .xv. iaer mach men lesen
Hadde hi graue i[n] hollant ghewese[n]
En[de] bleef doot al zonder zaghe
Op sente agnieten achtende daghe
Nv latic staen va[n] hem de woort
En[de] zegghe van sinen  vort
En[de] van florense sinen oem
Den ionghe[n] ridder die sijns na[m] goo[m]
Die onder stont als men bekande
Die voghedie van den lande
Want hi met rechte mo[m]baer was
Jc der mi wel vermete[n] das
Dat hi maecte de zeusche core
Daer men mede al dorentore
Berecht heeft al zeelant
An al dien goede slouch hi de hant
En[de] dede en[de] liet wat hi woude
Als .i. lants here doen zoude
Hi maect pais als ic versta
Op ene corte tijt dar na
Met here[n] ghye van vlaendre[n] lant
En[de] zekerde metter hant
Sire dochter om dat hi woude
Dat hise te wiue hebbe[n] soude
Maer ic ne weet hoe dat quam
Datse de hertoghe zider nam
Doese florens liet gaen
Die graue van vlaendre[n] liet bestae[n]
Dat recht van zeelant voert
Als men dicke[n] heeft ghehoort
Al hebbe[n] sijt weder ane ghesproke[n]
Dat is som wile op he[m] ghewroke[n]
Dese florens de goedertiere[n]
Voer tallen saisoene torniere[n]
Jn enen tornoy gheuiel he[m] so
Dat hi ente sine worden o[n]vro
En[de] hi de porse hadde so groot
Dat hi ghequets was toter doot
Tantwarpe[n] most hi bliue[n] doe
So grote siecheit quam he[m] toe
Dat hi opde zeuende kalende
Van aprille dede zinen ende
Tote andwarpe[n] inde poort
Als me[n] dicke heeft ghehoort
Dat hi gheleuet hadde met ere[n]
Hi v[er]sciet int iaer ons heren
.Xijc. vijftich en[de] achte
Dese florens va[n] hoghe[n] gheslachte
Leget in middelborch begraue[n]
Die zijn zuster met groter haue[n]
En[de] met ere[n] ter eerden dede
Van henegouwen was si graefnede
Sijns vader kint en[de] siere moeder
Doe si haren lieuen broeder
Hadde begraue[n] nam si in hant
Haren neue en[de] al sijn lant
Want si de naeste was ghebore[n]
En[de] berecht als wijt horen
Tgraefscap en[de] dat ionghe kijnt
Daer wonder of ghesciede sint
Cvme haddi der iaren viere
Doe florens de goedertiere
Sijn oem sinen gheest op gaf
Daer me[n] doghede[n] vele seit af
Die moye nam tkint i[n] hande
En[de] onderwant haer vande[n] lande
En[de] proefde daer o[m] en[de] dochte
Ho hi tlant berechte[n] mochte
En[de] dede tkint wel achter ware[n]
Tote het quam te zulke[n] iaren
Dat hi he[m] selue[n] began v[er]staen
Doe dede sine ter scolen gaen
Walsch en[de] dietsch leren wel
Daer na in corter tijt gheuel
Dat den heren vanden lande
Onder dochte wesen scande
Datse .i. wijf soude dwinghe[n]
En[de] verhouerde[n] doe de dinghe[n]
Dat si te houe lettel waren
En[de] treckede[n] te hope met grote[n] scare[n]
En[de] strede[n] daer o[m]me onderlinghe
En[de] makede[n] menich groot ghedi[n]ghe
Als ghi wel merken moghet
Haerlijc woude wesen voghet
Van den kinde en[de] tlant berechten
Dat siere o[m]me moeste[n] vechten
Die tote[n] andre[n] doe droech vede
En[de] te hem hadde eneghe lede
De mette[n] graue en[de] metter vrouwe[n]
Best was van henegouwen
Die claghede dan o[m] dandre zake
Des hi hebbe[n] wilde wrake
Van sinen viande biden here
Dats te lachterne alte zere
Dat die ghene de is te houe
Machtich en[de] van grote[n] loue
En[de] sine veete wille wreken
Mitte[n] here bi eneghe[n] treken
Die vrouwe de was goedertieren
En[de] wiste niet bi wat manieren
Dat de zaken waren comen
Si waende dat ware o[m] sneue[n] vrome[n]
Dat si de sticke[n] brochten voort
Als men hier nv heeft ghehoort
En[de] hiet he[m] doen dat best ware
Dandre worde[n] des gheware
En[de] sochten hier ieghens raet
En[de] toghede[n] hier of haren staet
Den graue der vrouwe[n] moyen sone
Van ghelre als hi v[er]stont tgone
Nam hi raet wat hi doen mochte
En[de] sinen rade doe best dochte
De worden doe des te rade
Dat hi der an dat beste dade
Dat hi des lants he[m] onderwonde
Hi voer op ter seluer stonde
Jn zuuthollant tordrecht binne[n]
En[de] liet aldaer toe bekinnen
Dat hi tfolc berechten woude
Tfolc sloech an hem also houde
De vrouwe was in zelant bleue[n]
En[de] nam daer grote hoede haers neve[n]
De graue van gelre slouch de hant
An alden goede dat hi vant
Des was hi meester en[de] voghet
Florens de graue de ionghe ioghet
Most ghedoghe[n] wats ghesciede
Want hine mochte sine liede
Niet bedwinghe[n] noch berechte[n]
Sine mosten onderlanghe vechten
Dicke wile te menigher stont
Alst den lande wel was cont
Sider gheuiel tote enen male
Datte graue te remaers wale
Gaderde volc tsinen besten
Der vrouwe[n] partie qua[m] van weste[n]
De den graue waren gheuee
En[de] vergaderde[n] op vornouds ee
En[de] vochte[n] aldaer enen wijch
Dat dede alder here[n] prijch
Die si onderlinghe droughen
So dat si aldaer versloeghen
Vele lieden an beiden siden
Maer het gheuiel also te[n] tiden
Dat de graue van ghelre doe
Verwan dus eist comen toe
Dat hi des lants bleef doe voghet
En[de] florens de ionghe ioghet
Nam van vlaendren sgraue[n] dochter
Dus was daer die pays te zochter
Jeghen den graue van vlaendre[n] la[n]t
Die g[r]aue va[n] ghelre slouch de hant
Ander vrouwe[n] mede gaue
Daer hi noyt rekeninghe dede aue
Florens wa[n] an sinen wiue
Kinder de lettel te liue
Bleue[n] tote hare[n] daghe[n]
Jc sals hier na wel ghewaghe[n]
Als men oec wel zal verstaen
Nv eist voort also uergaen
Dat florens quam te sine[n] iare[n]
Doe most heer otte thuys wart vare[n]
De graue te sijn selues lande
Want florens sloech sine ha[n]de
Selue an sijn eyghen goet
Doe quam he[m] in sinen moet
Dat hi bi siere moeyen rade
Altoos gherne dat beste dade
Florens siere moeyen zone
Beual hi zeelant o[m] dat de gone
Harde wel berechten zoude
Hi vinct ane als de boude
En[de] onderwant he[m] rechte doe
Des gherechts en[de] rieper toe
Heren aelbrechte here va[n] vore[n]
En[de] liet he[m] sinen wille horen
Want hi borch graue van zeela[n]t
Was. en[de] oec hadde hi in hant
Andre here[n] vanden lande
Des ne had hi ghene scande
So wien hi liet en[de] dede
Hi voer voert in elke stede
Om in pais tlant te houden
Bede in walchren en[de] in scoude[n]
Zuutbeuelant voer hi aldoor
En[de] berechtet metter coor
Also als si bescreuen was
Doe wort hi te rade das
Dat hi he[m] pijnde mette[n] graue
De grote veete te doen aue
De te vornouds ie ghesciede
En[de] ghiselder om vele liede
En[de] brochte de sticke[n] alte goede
Doe qua[m] florens in sine[n] moede


Dat hi woude wreke[n] sinen vader
Of auonture[n] tene gader
Dat hi van gode hilt te lene
En[de] gaderde een heer niet clene
Beide tors en[de] te voet
Als sinen rade dochte goet
En[de] quamer mede sonder spare[n]
Tote alcmare gheuaren
En[de] dede damme[n] en[de] diken
En[de] wilde ou[er] tout dorp strike[n]
En[de] dan ieghe[n] den vriesen vechte[n]
En[de] hiet manne[n] en[de] knechte[n]
Dat si droeghe[n] hoy en[de] stro
Men dede dikers wachte[n] doe
Beide met scutte[n] en[de] met spere[n]
Die vresen de dat wilden weren
Quame[n] ghelope[n] inde vaert
Met haesten groot te[n] da[m]me waert
En[de] quame[n] ghelope[n] also voort
Dat gheruchte qua[m] inde poort
Doe ghinc he[m] wapene[n] aldat heer
De voren mochte trac eerst ter weer
Beide tors en[de] te voete
De vriesen quame[n] he[m] te ghemoete
En[de] sconfierden dat heer groot
Si sloeghe[n] menighen ma[n] doe doot
Dat heer sette hem al ter vlucht
Die vresen volgheden sonder ducht
Van hare[n] liue tote alcmaer toe
En[de] voort tote bi heilich loe
Die hollanders de teerste vloghe[n]
Keerden weder in haer oghen
Doe si hadde[n] de herde gheest
Daer sloech me[n] der vresen meest
Wel .viijc. ofte meer
Daer wrac elkerlike sijn zeer
Der hollanders bleef .vc
Dus gheuielt wien soet wondert
Der vresen bleef de meerre hoop
De graue hads den quaetste[n] coop
Dus gheuielt als ic bediede
Want hi uerloos siere goeder liede
Harde veel van sinen lande
Hi moeste keren al wast scande
Weder thuys dan hi was comen
Ghehaelt had hi lettel vromen
Men dede de boden begraue[n] doe
Als menre mochte come[n] toe
Dit gheuiel al ouer waer
Als men screef ons here[n] iaer
.Xijc. lxx. en[de] twe
Sinte philib[er]ts daghe min no mee
Menighe dinc ghesciede aldaer
Die mi te telne waer te zwaer
Maer somighe dinc mach me[n] telle[n]
De den graue florens gheuellen
Als vanden meesten en[de] best bekent
Hi voer voert al om trent
En[de] ane reisde[n] de vriesen
Onder tiden most hi v[er]liesen
Op eenre stont so wort de here
Te rade doe in enen kere
Daer hi ridders name ontfinc
Ten bossche ghesciede de dinc
Met bliscepen en[de] met eren
Als me[n] screef de iaer ons heren
.Xijc. lxx ende seuene
Ontfinc de here i[n] ionghe[n] leuene
Tsertoghen bossche ridders name
Na .dertiendaghe als hem betame
Tene[n] tornoie daer de hertoghe
Jan was de prince hoghe
Ja hoech man was hi weet me[n] wale
Bede inder daet en[de] inder tale
Daer toe hoefs en[de] milde
En[de] vele dede hi mette[n] scilde
En[de] mette[n] wape[n] dat daer toe hoort
Verstaet wel hi plach voort
Oersteker en[de] verrader
Stac van he[m] der eren vader
Dese hertoghe deen ic mene
Jc wilde dus deden alde ghene
Heren de nv hebbe[n] macht
Dat si met al haerre cracht
Verraders smekers en[de] oerstekers
Ruuners en[de] plume strekers
Altoos saghen inden mont
En[de] merkeden op welke stont
Dat si meer om haer vrome sprake[n]
Of smeke[n] om ander zaken
Dan si doen om sheren ere
En[de] hi he[m] daer na nu[m]mermere
Gheloue[n] wilde enighe dinc
Hets menighe de he[m] sonderlinc
Sake[n] bewint alle weghe
Plaghens die heren de wel sweghe
Maer neen si niet et staet also
De te houe wil wesen vro
Hi moet den h[er]en co[n]ne[n] toghe[n]
En[de] oec dat bringhe[n] voer de[n] oghe[n]
Datte h[er]en willen horen
Al souder he[m] of come[n] tore[n]


































































Doe de graue hadde ontfaen
Ridders name doe kerde hi zaen
Tsine[n] lande als hi eerst mochte
En[de] leider an al sijn ghedochte
Hoe hi sijn lant mochte bedwinghe[n]
En[de] sine liede te paise bringhen
Dit gheduerde ene stonde
Also alsic ghemerken conde
So uerdreef hi vten lande
Siere moyen en[de] dede haer sca[n]de
En[de] haer kinder alte male
De dat riet en dede niet wale
Doe gheuielt dat hi tornierde
En[de] wapen spel hantierde
Ene wile als hem dochte
Ende hi zeker wandele[n] mochte
Daer na eist also ghesciet
Dat bisscop ian en conde niet
Van assouwe[n] sijn lant bedwinghe[n]
Hine hebbe tote sine[n] dinghen
Graue florente tene[n] gheselle
Want haer ghisebrecht va[n] amstelle
Hadde beseten vredelant
Herma[n] van woerde[n] hadde i[n]de ha[n]t
Tghoede huys te montforde
Haerre gheen quam te worde
Dat si den bisscop iet ontsaghen
De dat manne[n] ende maghen
Claghede en[de] bat oec mede
Ouer al in elke stede
So dat hi bat den edelen graue
Dat hi hier toe helpe gaue
Diet oec dede en[de] trac te hant
Met here crachte voer vredelant
Doe hire een stic hadde gheleghen
Dede hi alse heren pleghen
Hi voer wech en[de] liet aldaer
Een deel liede de der naer
Vredelant belaghe[n] doe
De heer van aemstelle zette toe
En[de] gaderde wat hi gadere[n] mochte
Thuys tontsettene was sijn ghedochte
En[de] quam te loene[n] op enen dach
Doe sg[r]auen volc dat versach
Bespraken si hem en[de] berieden
Dat si een deel van haren lieden
Lieten ligghe[n] voer deen casteel
En[de] voeren voert met volc .i. deel
Dandre hadde[n] volcs so vele
Dat onghelike sceen te sulke[n] spele
Doe si haer liede[n] hadde[n] ghescaert
Ghinghe[n] si uoert onueruaert
Die selue lieden deder waren
En[de] door vochte[n] dandre scaren
Daer wort heer ghisebrecht gheuaen
Dandre worden also ondaen
En[de] ghesconfiert alte male
Wat holpe hier op langhe tale
Men brocht heer ghisebrecht vort
Als her arnout dit verhort
Sprac hi mitte[n] broeder te hant
En[de] gaf op vredelant
Behouden lijf en[de] lede
Men ontfinghen daer ter stede
En[de] voeretse jn zeelant doe
De graue florens zette toe
En[de] belach te hant montfort
En[de] bleef ligghende rechte vort
Den zomer ende den winter dure
En[de] waerp hem in te menegher vre
Meneghe[n] swaren blide steen
Alst den ghene[n] wael sceen
De binnen der borch ware[n] besete[n]
Jnt tende most sijn als ghi sult wete[n]
Dat si in hant moesten gaen
Die graue ne woudse niet ontfaen
Hine mochter mede sinen wille
Doen beide lude en[de] stille
HEt v[er]ghinc alst wesen zoude
Hi deder mede aldat hi woude
Dat huys dede hi doe besetten
Tsinen wille en[de] sonder lette[n]
Herman bleef vten lande
Dander gheuaen al wast he[m] sca[n]de
Menighen dach en[de] menighe wile
Daer na gheuielt al sonder ghile
Dat si v[er]soenden teghen den graue
En[de] sette[n] borghe[n] van groter haue
Dat si nemmermeer so coene
Waren teghen den graue te doene
En[de] wieder teghen iet mesdede
Verboorde lijf ende lede
En[de] al sijn goet en[de] leen
En[de] der borghen ware ne gheen
Hine soude v[er]boren alsijn goet
Waer dat haer enich misdoet
En[de] niet daer ieghens segghe[n] soude[n]
Dat seder qualike was ghehoude[n]
Nv sette de graue sijn ghedochte
Die vriesen te dwinghe[n] of hi mochte
En[de] vergaderde al sijn heer
Hollant zeelant mit groter weer
En[de] voer in vreeslant sonder misse
En[de] logierde te widenisse
Met menighen ma[n] coene en[de] stout
En[de] wan ene[n] wijch te scellinc houte
En[de] wort te rade alst wesen zoude
Dat hi voer voert thoechout woude
En[de] vacht daer op de selue tijt
Enen bitterliken strijt
So dat de heren van zeelant
Selue vochte[n] metter hant
Dat mens he[m] groot ere sprac
Oec weet ic wel dats niet ghebrac
Dattie van hollant vochten so
Dats de graue was wel vro
Ente vriesen begonsten wiken
Daer mochteme[n] sien baniere[n] strike[n]
Deene te prighe tieghe[n] dander
Jc wane dat nie alexander
Noch p[r]iamus vochte[n] so
Die vriesen mosten v[er]liesen doe
En[de] ghi[n]ghen vlien de mochte[n] lope[n]
Dander mostent daer becopen



















Daer bleuer doot op den velde
.Xijc. de men telde
En[de] dander sonder omme sien
Ghinghen dapperlike vlien
De inden wich niet en ware[n]
Volghede[n] hem al sonder sparen
En[de] sloegher meneghe[n] ter doot
Onghetellet inder noot
Hoechout woude wort al v[er]brant
En[de] beroeft en[de] ghescant
Van menighen goede en[de] ware
De co[ninc] hadde .xxvij. iare
Be graue[n] gheweest te hoechoutwoude
Dat ne wiste ionc noch oude
Dan si viere en[de] niet mere
Waer begraue[n] was de here
Daer of was bleue[n] dene doot
Dander dre dor liues noot
Waren ghelope[n] inde kerke
Anders ne ware[n] pape noch clerke
Die tue sloeghen de boeue[n] doot
De derde bat ghenaden groot
En[de] riep edel grauekijn
Laet mi behouden tleue[n] mijn
Jc salt doen dv moghest prisen
Den co[ninc] dine[n] vader wisen
Van deen woerde wart hi v[er]blijt
En[de] gaf he[m] op sijn lijf tier tijt
Doe sprac de vrese te hem waert
Jn dit huys achter den haert
So suldi den co[ninc] vinden
Dat wil ic mi in verbinde[n]
En[de] mijn lijf setten te pande
Doe name[n] si spaden inde hande
En[de] dolue[n] .ij. mans langhe diep
Die onder stont opwaert hi riep
Hier ligghe[n] grote balken onder
Die vriese sprac da[n] es gheen wo[n]der
Heftse op al wort v te pine
Daer leit de co[ninc] in een scrine
Teerste dat si ter scrine quame[n]
En[de] tghebeente daer v[er] namen
Spraken si graue edel here
Nv seit blide vorwaert mere
Wi hebbe[n] vwen vader vonden
Die graue sprac i[n] corten stonden
Des moete god ghelouet zijn
Thoeft nam hi inde hande[n] sijn
En[de] dancte gode en[de] onser vrouwe[n]
Dat ic so vele dus mach scouwe[n]
Vanden vader de mi ghewan
Tghebeente van den hoghe[n] ma[n]
Dede men neme[n] harde zaen
Scone wassche[n] en[de] dwaen
En[de] deet voeren haestelike
Jn ene[n] scrine suverlike
Te middelborch in de abdie
Noit en was graue ghelouets mie
De in vreeslant ie ghedede
So wt nemende behaghelhede
De graue dede make[n] enen casteel
Te widenisse daer hi gheheel
Tlant van vriesla[n]t mede dwi[n]ghe[n] soude
En[de] spisen en[de] manne[n] also houde
Dat me[n] huys wel houde[n] mochte
Jeghe[n] de vresen fel ghedochte
Waers te doene met groter eren
Dit gheuiel int iaer ons heren
Lxxxij. en .xij. hondert
Jn deen somer wien soos wondert
Dat hi sine[n] vader wan
En[de] versloech oec menighe[n] ma[n]
Al was der vriesen vele v[er]sleghe[n]
Nochta[n] pijnde[n] si in allen weghe[n]
En[de] pogheden met alre cracht
Dic wile tote op de gracht
Dat huys te velne of si moghe[n]
Men scoot met ermborste[n] en[de] met boge[n]
Meneghe[n] man vor thuys te doot
Nochtan daden si menighe[n] stoot
Voor thuus maer het ne halp twint
Doe gheuielt also zint
Dat op de zestiende kalende
Van loumaent god doe sende
Ene vloet also groot
Daer vele volx in bleef doot
Te hant dar na sinte aechte[n] daghe
Sende god tot ere plaghe
Echter ene grote vloet
Dese .ij. waren als ic v[er]stoet
Jn enen winter int iaer ons here[n]
Als ons de scrifturen leren
.Xijc. en[de] seuen ende dachtich
Dese twe vloede ware[n] so crachtich
Dat si ghinghen ouer al tlant
Dat leghet an des sewes cant
Beide oester en[de] wester vresen
En[de] hollant moste oec v[er]liesen
Suut hollant uerdranc oec mede
En[de] ic ne weet ghene stede
Bider zee en ghinc al onder
Tfolc v[er]dranc dat meer da[n] wo[n]der
Te segghene es des bleef so vele
Dat het ghinc al ute[n] spele
Al zeelant v[er]dranc sekerlike
So[n]der walchren en[de] wolfaerts dike
Anders hordic noit lant noeme[n]




Nv sijn de vresen so uerre comen
Dat si moste[n] an haren danc
Singhe[n] enen niwen sanc
De si met herte[n] niet en ghere[n]
Si moeste[n] hulden en[de] zweren
Den graue en[de] onderdanich wesen
Hoe dat si vort swoeren in desen
Si brakent te haren lachter groot
Daer menich man om bleef doot
Als ghi noch hier na sult horen
Maer hier gaet ene tale voren
Van andren dinghe[n] dat ghesciede
Jnden lande onder de liede
Den graue dochte goet doe wesen
Dat hi make[n] dede na desen
Te medemelc .i. casteel
Daer hi mede al gheheel
Al west vrieslant sider dwanc
En[de] gaderde heer eer iet lanc
En[de] voer ligghen op melorde
Dat was als ic segghen horde
Dat hi de felle vriesen ontsach
En[de] lagher also menighen dach
Dat de borch was volmaect
En[de] vast en[de] wel gheraect
En[de] scone en[de] starke
Oec dede hi make[n] scone ghewarke
Bi vrone[n] op de harde gheest
De nuwe borch daer doe was meest
Der vresen macht op dat ende
Hi dede oec maken daer ghehende
Enen dijc met haesten groot
Dat men mochte i[n] alren noot
Vander borch gaen haer entare
Van vrone[n] al tote alkemare
Oec dede hi make[n] altehant
Een huys op des dikes lant
Dat den dijc bescerme[n] zoude
Waert dat me[n] in steken woude
Middelborch so heet men dat
Tornenborch stont ter stat
Daert nv staet langhe te voren
Dat was ghedaen als wijt hore[n]
Om dat men gheen va[n] desen borghe[n]
Beligghe[n] mochte sonder zorghen
Om te winne[n] tenigher tijt
Want sine staen niet so wijt
Men sciet wel te dween dele
Grote scichte en[de] quarele
Ic ne weet hoe ict v[er]sta
Weder vore[n] of te na
Thuus te medebleec was ghemaket
Ben ic daer in iet ontraket
Dat nes niet sere misdaen
Jc weet wel dat si noch daer staen
Mine roec wilc achter was of vore[n]
Hi hadde begonne ten nuwe[n] doren
Sider daer na ene veste
De nv wel naer is de beste
De in alden lande staet
Sint droech soe der vriese[n] raet
Dat si de veste alte braken
Jc salt hier na noch wel gheraken
V te segghene wat ghesciede
Nv verstaet wat ic bediede
Dese huse beset hi wale
En[de] pijnde hem voert telke[n] male
Hoe hi sijn volc mochte berechten
Hine woude here[n] nochte knechte[n]
Bouen hem niet laten here
Binne[n] sine[n] lande des had hi here
Doe de vresen hadde[n] verloren
Als ic v seide hier te vore[n]
De[n] zeghe en[de] hise hadde ontfaen
En[de] het ten besten was v[er]gaen
Also als ic te vore[n] seide
Dat hi sijn herte daer a[n] leide
Hoe hi berechte sine liede
Dat rike en[de] dat arm ghediede
En[de] hoe hi dat volbringhe[n] mochte
Den heren van zeelant doe dochte
Bede den ouden en[de] den ionghen
Dat si te sere waren bedwonghen
En[de] pensder ieghen enen raet
Haer ghepense also voort gaet
Dit si theerscap wel na ghemene
Van hollant groot en[de] clene
Hadden brocht van hare strike
En[de] voeren toe behendelike
En[de] zoende[n] onder he[m] dat veten
Dat mense vreende mochte hete[n]
De van barsele en[de] van renisse
Dat was den graue ene zwaernisse
Maer de ghemeente e[n]tie steden
Hildene doe in mogenthede[n]
Als si dit aldus hadden ghedaen
Sochten si hulpe herde saen
Anden graue haren gyen
Van vlaendren dus horic lien
Hine hadde niet ghesijn so coene
Sulke dinc bestaen te doene
Hadde hem zeelant gheweest teghe[n]
Mi wondert dat des heren pleghe[n]
Dat si also sere douen
Dat si den ghenen dorren ghelouen
De sinen rechten here of gaet
Want hi mach wel der zeluer daet
Hem v[er]moeden doet hi iet
Jeghe[n] den ghene[n] alst ghesciet






































Nv ker ic weder ten beghinne
Graue florens de grote minne
Hadde gheleit an sine liede
Dat hi dor haue noch dor miede
Noch dor bedwanc woude laten
Dat hi den armen en[de] den maten
Aldus woude laten v[er]duwen
Pensde hi men mach mi v[er]spuwen
Late ic de here[n] aldus risen
De nv begheren in alre wisen
Te v[er]driuene vte mine[n] lande
Jn can ghedoghe[n] niet de scande
Dus pensde hi en[de] wrochter na
En[de] sende recht als ic versta
Jn middelborch sine vrouwe
De he[m] goet was en[de] ghetrouwe
En[de] diene minde vor alle ma[n]ne
En[de] zine[n] zone de[n] ionghe[n] ianne
De poort te hoedene als wijt wete[n]
De daer binne[n] was beseten
Van deen van vlaendre[n] rechte doe
En[de] van zeelant mede toe
Nieme[n] derf hem des beroeme[n]
Dat hi te helpe[n] wilde come[n]
Den graue florens op de tijt
Tmeeste deel dat droech he[m] nijt
Vanden heren vanden lande
Sine ontsaghe[n] niet de scande
Als si somen sider daden
Doe si best worden beraden
Als ghi noch hier na sult hore[n]
Maer hier moet eer gaen voren
Een deel van dat daer ghesciede
Et laghe[n] doe so vele liede
Vor middelborch op sulke stont
Als den luden wel was cont
Dat hem de porters som ontsaghe[n]
En[de] duchte[n] van meerre plaghen
Doch so setten si hem ter were
Al hadde[n] de vlaminghe ghere
De porte te wine[n] sinen conden
De mortier was te dien stonde[n]
Ghemannet en[de] ghespiset wel
Al waren de vlaminghe fel
Biden zeelanders quamt altoe
De graue florens pijnde he[m] doe
Hoe hi de poorte mocht ontsetten
En[de] onboot sonder letten
En[de] bat oec al dat hi mochte
So dat hi den lesten brochte
Tote sierixe .i. scoen here
Wel ghesceept en[de] hadde gheer
Te vaerne te walchren waert
Recht als hi quam opde vaert
Quam de hertoghe van brabant
Jeghen he[m] alte hant
En[de] brochte he[m] sulke mare
Dat also besproken ware
Dat hi zoude varen tsine[n] swere
Oec belouede hem de here
Van brabant de hertoghe ian
Bi aldat mochte ghelouen ma[n]
Dat hine soude gheleiden daer
En[de] weder thuys al sonder vaer
Hier bi souden rume[n] te hant
De van vlaendre[n] walchren lant
Dat men den pays maken soude
Jeghen den graue also houde
Gaf hi oerlof sinen lieden
De droeflijc va[n] hem scieden
Also recht metter vaert
Voer hi tote bieruliet waert
En[de] ghinghe[n] doe rechte voert
Tote si quamen inde poert
Alse heer ghye dat v[er]nam
Dat sijn zwagher daer qua[m]
Dede hine sonder merren iet
Vanghe[n] des had hi v[er]driet
En[de] seide ai mi ic ben v[er]raden
Heer h[er]toghe ic hadde deser dade[n]
Niet belouet tot v waert
Jc wilde ic waer op de vaert
Daer ghi mi vont met mine[n] lude[n]
En[de] ic op den dach van huden
Neme[n] moste mijn avonture
Al soudet mi worden te sure




Es dit gheleide dat ghi mi doet
God gheue dat ics v danke[n] moet
Jc sals mi wachte[n] ben ic wijs
De h[er]toghe spac ghelouedijs
Dat ic v soude hebben gheloge[n]
Jc be[n] also wel bedroghen
Hier in heer graue alse ghi sijt
Jc en waende niet teser tijt
Noch opte tijt dat ict v seide
En[de] ict v te voren leide
Dat me[n] mit ons dus soude varen
Heer ghye de sprac sonder sparen
Het is nv also vergaen
Dat ghi hier bliuen moet gheuaen

Wien dat lief si ofte leet
Jc segghe v dat ic wel weet
Dat den hertoghe was wee te moede
Want hi deet alsonder hoede
En[de] sonder valsch dat wetic wale
Wat holpe hier of langhe tale
Hi most ghedoghe[n] ende sweech stille
Maer hi pensede zinen wille
Dan mochteme[n] hem v[er]biede[n] niet
Als de hertoghe dit v[er]siet
Was hem herde wee te moede
Te makene pijnde hijt te goede
En[de] vorworde hier af
So dat graue florens borghe gaf
De vorworde wel te houden
So dat hijs bleue onbescouden
De hertoghe warp he[m] inde zorghe
En[de] wort graue florens borghe
Dat me[n]ne zoude varen laten
De graue pensede om ziere bate[n]
Doe hi te lande was comen
En[de] seide al mocht mi vele vrome[n]
Hertoghe ghi moet v selue[n] quite[n]
Al soudement mi hier na v[er] witen
Want ghi mi selue brocht int stric
Daer o[m]me ghelouic v dat ic
Lettel daer o[m]me zorghen zal
Anders gheue mi god gheual
Wat holpe ghemaect lange worde
En cant va[n] ende toten oerde
Alte gader v[er] tellen niet
Maer het es also ghesciet
Dat her wolfaert bleef v[er]dreue[n]
En[de] sine broeders he[m] beneue[n]
Maer her ian van renisse
Maecten sinen pays ghewisse
Her flore[n]s va[n] barsele keerd[er] he[m] niet a[n]
Den neue dat hi doe an wan
En[de] was mette[n] graue wale
Wat soude hier of langher tale
Allede heren vanden lande
Ontsaghe[n] hem doe der scande
En[de] maecten pays teghe[n] den graue
Diet algader doe liet aue
De graue hadde gherne ghesien
Hadde he[m] dat moghe[n] ghescien
Dat hi met rusten hadde ghewesen
Hi hadde ghemaect binnen desen
Een couent en[de] vorwaerde
Metten coninc edewaerde
Van enghela[n]t van huwelike
Dat haer gheen daer of beswike
Van sgraue[n] dochter van sconi[n]x zone
Sciere daer na sterf de gone
Doe hi de ioncfrouwe hadde ghenome[n]
Echt wast also v[er]re comen
Dat si vorwaerde makeden sint
Ende ian va[n]  sgraue[n] kint
Trouwede sconinx ionxste dochter
Dus was thuwelic te sochter
Oec hadde de graue va[n] hollant
Te voren gheweest in j[n]gelant
Want scotlant was he[m] an v[er]storue[n]
Dit heeft de co[ninc] so v[er]woruen
Edewaert dat hi dat gaf
Enen andere[n] de daer af
De[n] graue gaf penninghe vele
Jc wildene hinghene bider kele
Den ghene[n] de hem gaf den raet
Hoe dorste hi pensen zulken daet
Dat hi hem dat raden zoude
Dat hi .i. conincrike woude
Vercope[n] dat hem was come[n] an
Maer men vint wel zulken man
Die penninghe prijst voer alle zake[n]
Hi waenter wel mede ghenake[n]
Groter dinc de hi begheert
En[de] wesen lief en[de] weert
Met sinen scatte ouer al
Omme niet es sijn ghescal
Waent hi mitte[n] scatte dwinghe[n]
Sine ghebure of hine moet bringhe[n]
Sinen scat onder de liede
En[de] gheue[n] dat grote miede
So is hijs quite als te voren
So rouwet hem dat hi was ghebore[n]
Hadde hi lude en[de] lant
Wel bedwonghen tsiere hant
Hi soude wel crighe[n] zijn behoefte
Al stenen de lude een gheboefte
Si mosten hem dienen en[de] onderdae[n]
Wesen. en[de] te gauele staen
Dus had hi scat en[de] liede
En[de] mochte oerloghe[n] en[de] gheue[n] miede






Dus sprac bet dat coninc rike
Dan den scat bider ghelike
e graue makede een akort
Dat hi den co[ninc] an sijn bort
Waende hebbe[n] sekerlike
Sodat hem niet en beswike
En[de] hi hem soude staen in staden
Waert dat hi worde verladen
Dit maecten si vast onder he[m] tween
So dat allene vrienscap sceen
Hier binne[n] eist also v[er]gaen
Dat beide de co[ninghe] hebbe[n] bestaen
Van vrancrike en[de] van inghelant
Dat si orloghe name[n] in hant
En[de] gaderden an beiden siden
Alle de ghene de willen striden
De co[ninc] leide saudeniere
Van vrancrike die he[m] diere
Costen eer dat na[m] ende
De co[ninc] van inghela[n]t ou[er] sende
An adolfe den edelen coninc
Of hi hem tote deser dinc
Helpen woude hi soude he[m] gheue[n]
So uele scats hi mochte leuen
Daer op langhe met vele lieden
Ten lesten si hem so berieden
Dat si beide haren raet
Senden tote deser daet
Tote dordrecht inde poort
Als men wel heeft ghehoort
De co[ninc] dede daer doe segghen
Dat hi den stapel wilde legghe[n]
Van der wollen dordrecht binne[n]
Daer mocht de graue ane winne[n]
Vele goeds en[de] sine liede
Dit omboot hi en[de] het ghesciede
Alst vele lieden wel was cont
Dit gheduerde ene stont
Maer niet langhe als ic v[er]hoerde
Want het was inghelsche vorworde
Torloghe was ghevredet doe
Tusch den co[ninghen] in weet hoe
So datte inghelsche met hare[n] zaken
Altote macheline traken
En[de] voerden haer wolle daer
Alse de graue des wort ghewaer
Liet hi hem doen haren wille
Beide lude en[de] stille
Bin desen onbotenen sonderloos
De graue roebrecht van ortoys
Sijn neue dat hi in henegouwen
Quame want hi wildene scouwen
De graue florens dede dat
En[de] quam ter zelu[er] stat
Te mons ten seluen daghe echt
Dat daer was come[n] heer roebrecht
Van artoys en[de] si spraken
Onderlinghe van hare[n] zaken
Als haerre beider wille was
Jnne v[er]mete mi niet das
Dat ic iet weet wat sider dede[n]
Maer si sciede[n] met goede[n] vreden
En[de] elkerlijc voer te lande
Als hi wel mochte sonder scande
Jc segghe v dat ic dat wel weet
Het was in enen zoemer heet
Dat dese heren te samen spraken
Alst is gheseit van haren zaken
Daer te voren was bleuen doot
Sgraue[n] dochter des rouwe groot
Hadde de graue van hollant
Sijn zone was in inghelant
De woende mette[n] coninc daer
En[de] cortelike hier naer
Gaderde de graue va[n] vlaendre[n] lant
Omme te zoekene echt zeelant
Graue florens sette he[m] der ieghen
En[de] onboot in allen weghen
Beide o[m] vrient en[de] om man
En[de] onboot al dat hi can
En[de] trecte opt tuterst va[n] zeelant
Tote vlissinghe andat zant
En[de] zom toten zouten lande
De vlaminghe laghe[n] ieghe[n] catsa[n]de
Jnden polre bider scure
Daer laghen si dus na ghebure
Dat haerlijc andre[n] niet e[n] sochte
Van renissen haer ian bedochte
Dat hi selue voer ter sluse
En[de] bernede daer vele huse
En[de] quam weder sonder strijt
Doe gheuiel een ander tijt
Dat de vresen voeren ouer
Tote caetsant anden hoeuer
En[de] stichten roof en[de] brant
De vlaminghe stonden ant a[n]der la[n]t
En[de] zaghen toe sine mochtent were[n]
Als de vresen wouden keren
Voeren si weder an haren danc
Daer na sone wast niet lanc
De vlami[n]ghe en haelden scepe groot
Meneghe[n] huelc en[de] menighe[n] boot
En[de] beleide[n] twater ghemene
So dat scip groot noch clene
Mochte liden en was bi hem
Jc segghe v wat ic seker bem






Dat si met menighe[n] soudeniere
Voere[n] in barlant daer na sciere
Daer si lettel weren vonden
En[de] bernden al dat si conden

Bede huys en[de] kerken mede
En[de] liepen te so menigher stede
Jnden lande haer en[de] tare
Als de graue des wort gheware
Wort al zeelant in roere
Het riep altoe hurre voere
En[de] zeelant trac alter were
Het en hadde noyt volc sulke ghere
Te striden ieghe[n] de vlaminghe
Daer quam doedijn van eueringhe
An dene zide wel ghescaert
An dander side quame[n] ter vaert
De van barselen al ghemene
Daer ne bleef ma[n] groot noch clene
Sine treckede[n] alle ter were
Als de vlaminghe zaghe[n] there
Van allen siden tote he[m] comen
Pensden tot haren vromen
En[de] traken waste te scepe weder
Si ghinghe[n] vanden dike neder
De opden dijc waren comen
Als dandre dat hebbe[n] vernome[n]
Binden lande ghinghe[n] si lopen
Te scepe waert bi groten hopen
De zeelanders v[er] saghe[n] dat
En[de] volghede[n] hem op de stat
Si ghinghe[n] heffen en[de] slaen
Sulc liep sere de waende ontgaen
En[de] ontvlo al toten dike
Hi spranc neder inden slike
En[de] voer int water ouer thouet
Jc wille dat mens mi ghelouet
Dat aldaer ter stat v[er]dronken
De int soute water zonken
Meer da[n] tienwarf hondert man
Nv moghedi mi vraghen dan
Bleef daer enich volc verslaghe[n]
Ter wareit hoerdic ghewaghen
Datter bleef .cc. doot
Die opden velde laghe[n] al bloot
Al sonder de ghene de me[n] vinc
Het ghesciede in waerre dinc
Datter vlaminghe dus vele bleef
Sint symoen iuden auonde als me[n] scref
Ons heren iaer .xij. hondert
En[de] .xcv. wien dats wondert
Jnt lant daer si doe waren
Op ghetrect met hare[n] scaren
Wel met drien dusent manne[n]
De alle tscepe liepen danne
Daer cume si dre ho[n]dert quame[n]
Daer dandre vore[n] de vlucht name[n]
Als de graue qua[m] int lant
Quam he[m] bootscap alte hant
Dattie vlaminghe ware[n] v[er]wonne[n]
En[de] si niet gheweten connen
Wat hi mette[n] gheua[n]ghene[n] wille
Hoert seit hi en[de] swighet stille
De gheue[n] mach de sal gheuen
En[de] den armen dien laet leuen
En[de] sentse weder moeder naect
Dat si in zeelant waren gheraect
Si sullen bringhen thuys de mare
Dat si ne[m]mermeer hier nare
Moghen segghen tharen eren
Dat si behouden in zeelant kere[n]
Dus wast ghedaen also hi woude
Daer na gheuielt alst wesen zoude
Dat .i. storm quam so groot
Dat si ontsaghen alle de doot
De mit scepe doer zeelant voere[n]
De zee begonde so verroeren
Dat de ankre alle ghinghen
En[de] recht doe in desen dinghe[n]
Quam .i. scip an enen zande
Daert sittende bleef opde[n] lande
Met vele luden dier waren inne
Als men dies wort in inne
Voer me[n] daer met menighe[n] man
En[de] street se doe met crachte an
So dat si hem gauen gheuaen
Alshet aldus was vergaen
Voeren de vlaminghe thuys alle
En[de] dancten gode van haren gheualle
De haer lijf hadden ontdreghen
De graue de voer sijnre weghen
En[de] sine lieden also wel
Nv hoert wat hier na gheuel
Recht cortelike hier na
Voer de graue als ic v[er]sta
Toten co[ninc] te parijs
Daer wort hijs ghemaket wijs
Dat hi mette[n] co[ninc] swoer
Jc ben seker dat hi voer
Toten co[ninc] dat deed he[m] noot
Nochtan bleef hiere omme doot
Als ghi hier na sult verstaen
Doe dat huwelec was ghedaen
Met sinen zone in inghelant
Louede hem de co[ninc] te hant
Te helpene bouen alle de leue[n]
En[de] hine soudene niet begheue[n]
Wanneer hijt he[m] te wetene dade
Entie co[ninc] wort te rade
Eens anders doe hijt he[m] onboot
En[de] ghincs hem of dats wonder groot
De graue docht int herte sijn
En[de] pensde is dit nv mijn
Morghen salt eens anders wesen
Vonden heb ic niet in desen
Enighe trouwe dus salt ghescien
Enen anderen en[de] mittien
Pensede hi ic moet hebbe[n] troost
Had ics te doene dat ic verloost
Worde en[de] gheholpe[n] mede
Dus quam toe dat hi dat dede


Dit weet men zeker en[de] wale
Hi hadde ghedaen tote ene[n] male
Ghemaect sine[n] ouersten raet
En[de] vergheue[n] alle misdaet
Den h[er]e van amestelle en[de] va[n] woerde[n]
Daer wi hier te voren of horden
Si daden int hof dat si wouden
Dat si deden was ombescouden




Also ghi noch hier na sult horen
Dese graue wel gheboren
Hadde met philips den coninc
So besproken sine dinc
Beide mit scrifte en[de] mitter tale
Des ghi mi sult volghen wale
En[de] keerde weder dan hi was come[n]
En[de] pensede om sine vromen
Daer te uoren was comen an
Van zieric den bisscop ian
Dat bisscop doem van vtrecht
Biden paues diene daer na recht
Vten stoele met haesten dede
En[de] gaft enen andren daer na mede
Die vte brabant was gheboren
Van den van machline als wijt hore[n]
De was sgraue[n] naeste neue
Jc salre of segghe[n] eer ics begheue
Sulc iamer was noyt ghehoort
Noch opt lant noch inde poort
Alse doe daer na ghesciede
Onder dese ghenoemde liede
Van haren werken van hare[n] dade[n]
En[de] hoe de graue wort verraden
En[de] wie de zaken eerst toe brochte
Deus here god wat hi dochte
De des eerst ghewaghen durste
Dat men also groot een vurste
Soude vanghene of verslaen
Dat moghe wi merken en[de] v[er]staen
Dat sonderlinghe boutheit was
Dat hi dorste ghenenden das
Maer ic waent is als me[n] seghet
Dat dene dief den anderen pleghet
Wel te ke[n]ne als hine ziet
Alne hadde hine te voren niet
Ghesien bin al sijnre tijt
Dus eist dat ghi seker zijt
Dat .i. v[er]radre kennet wale
Sine[n] ghelike telken male
An sinen worden an sine ghedane
Dus eist dat ics mi v[er]mane
Dat hise wel kende dies bego[n]ste
En[de] hi ten graue quade ionste
Drouch int harte dus mocht sijn
Nv keric weder te redene mijn
Daer icse liet en[de] daer ic aue
Began te sprekene doe de graue
Comen was vanden coninc
Pijnde hi hem o[m] ene dinc
Hoe hi dat soendi[n]c zoude make[n]
Of hi tbeste conde gheraken
Tusschen den heren va[n] den ghestichte
Dat de doene was niet lichte
Want hi de van woerde[n] minde
Die van amestelle hi oec kinde
Entie van zulen machtich zere
Hier omme pijnde he[m] de here
Dit te bringhene ouer een
Alst cortelike daer na sceen
Binne[n] deser tijt gheuielt he[m] so
Des hi met rechte was onvro
Dat de graui[n]ne sijn wijf v[er]sciet
Van deser werelt alst god ghebiet
Soe moete wi alle gader doen
Als men screef incarnacioen
Ons heren .M. cc. mede
En[de] .xcvj. teenre stede
De men noch heet de haghe
Recht op den goeden vridaghe
Als men pleghet ons heren doot
Te dinkene[n] met oetmoede[n] groot
Versciet de vrouwe van den liue
De prijs hadde bouen andre[n] wiue[n]
Jn doghede[n] en[de] in oetmoedicheden
Noch prijsme[n] opden dach va[n] heden
De horen spreken van hare[n] leuene
Hoe lieflike si de begheuene
En[de] alde liede[n] plach ontfaen
Alst aldus was vergaen
Most bliue[n] alst was ghesciet
De graue wilde laten niet
Hine dede de vrouwe doe[n] ter erde
Met eren en[de] met groter werde
Te reinsborch leget si begrauen
Jn .i. cloester van groter hauen
Daer in woenen swerte nonnen
De lesen en[de] singhen connen
Dus was de vrouwe t[er] erden brocht
Des was de graue wel bedocht
Dat hise beginc also wel
Nv hort vanden v[er]rader fel
Wat si dochten en[de] wat si rieden
Alsmen selue hoort bedieden
Gheraerde van velsen den mordenare
Daer hijs liede al openbare
Hoe hi de mort eerst dochte
En[de] hoe hijt ande andre brochte
Hoe hi begonde sijnre daet
Ten eerste[n] male socht hi raet
En[de] leit hem te voren danne
Den heer van woerden h[er]manne
De was sgrauen nauste raet
En[de] hi ghedochte al ouder daet
Hoene de graue hadde v[er]dreuen
En[de] gherne hadde ghenome[n] tleue[n]
Als ic te voren hebbe ghesproken
En[de] pensede dit wort nv ghewroke[n]
Te minen wille moetic leue[n]

















En[de] dede als noch de quade plege[n]
Dats nader zoene misdaet de denke[n]
Hine wilde devete niet late[n] senken
En[de] doense vte sine ghedochte
Hoe qualike hi daer an wrochte
Want hijt te goede hadde late[n] make[n]
Ay herma[n] bi wat zaken
Wilstu der quader name ontfaen
Was di niet ghenoech ghedaen










De graue hadde di ghemaket rike
En[de] dinen buren al ghelike
Hi betrouwede alles di
Oec so weet ic wel dat hi
Sinen ouersten raet di hadde gheset
Hi betrouwede di vele bet
Dan du hem naer deets an scijn
Du droeghes oec de cleder sijn
En[de] dv gheraert felle man
Droeghes oec sine cleder an
Du hads van kinde met he[m] ghewese[n]
Dus daen wonder hoert noit ma[n] lese[n]
Van beghinne toten ende
Nv eist tijt dat ic wende
Weder ande verraetscep groot
De si dreue[n] tot sire doot
Doe si des onder hem tween
Aldus wel droeghe[n] ouer een
Leiden si dit te uoren doe
Den heer van kuc de na[m] daer toe
Den heer van huesden heren ianne
Dese woerde te radene danne
Wien men dit ontdecken mochte
De heer van kuuc he[m] bedochte
Jn siere herten en[de] na[m] des goem
Dat hi te berghen anden zoem
Enen dach makede va[n] doot veten
Daer te zoenen suldi weten
Wat de dach bediede daer
Als gheraerd liede openbaer
Der zoenen was al een gheswich
Maer si leiden haren crich
Ande verradenisse van den graue
Daer si niet woude[n] sceden aue
En[de] droeghen aldaer ouer een
Als hem seder oec wel sceen
De heer van kuuc belouede he[m] daer
Te doene hebben ouer waer
Shertoghen helpen va[n] brabant
En[de] des grauen va[n] vlaendre[n] lant
En[de] des coninx van inghela[n]t mede
Oec belouede hi hem ter stede
Dat hi dat zoude voersien
Dat sine dorsten niet ontsien
Datse ian niet weten zoude
Dit ghelouede hi en[de] also houde
Wort daer sekerheit ghedaen
Daer na eist also uergaen
Dat te camerike was gheleget
Een dach van dien dat me[n] zeghet
Dat dese sticke[n] worde[n] gheuest
Also als hem dochte best
Biden rade mijns h[er]en gyen
En[de] heer roebrechts horic lien
En[de] biden hertoghen va[n] brabant
En[de] biden rade van inghelant
Desen raet so wiste[n] wale
Als ic verstont an gheraerts tale
Vele liede van sinen lande
Dien dat dochte wesen scande
Doe ment he[m] leide te voren
En[de] ne wilder niet of horen
Si ghedoghedent en[de] sweghe[n] stille
En[de] lieten he[m] doen al haren wille
Dit was ene sware lesse
Oec so wist wel van renesse
Mijn heer ian de dese woort
Sesse sier knapen seide voort
Des hadde[n] si wel groten vaer
Dat vt soude comen en[de] ghinghe[n] naer
En[de] vinghe[n] als men hore[n] sal
Gheuet mi got goed gheual
Cortelike alst gheuel
En[de] ghi sult v[er]standen wel
Nv verstaet alhier ter stede
Sheren van kuuc behe[n]dichede
Hi ontseide den graue allene
Dat en dede anders ghene
Van hem allen zonder hi
En[de] onboot he[m] of dat si
Dat ic ga ter heren rade
Daer v of mach come[n] scade
An v lijf en[de] an v ere
Jc wille mi in allen kere
Jeghen v der in verwaren
De graue wort lachende twaren
Van wondre int herte suldi wete[n]
En[de] seide nv wat sal ic eten
De heer van kuuc ontseghet mi
Bi desen pape wat meent hi
Sal hi mi vten lande driuen
So salre cume iement i[n] bliue[n]
Het was .i. pape dedit seide
En[de] den graue te uoren leide
Van sheren weghe[n] in ene[n] brieue
Van kuuc dor sine lieue
Als de graue de lettere[n] hoorde
Stont der i[n] ghelooft der worde
De v dese pape seghet
De pape waert doe ontweghet
En[de] sere ondaen en[de] veruaert
De graue sprac hort herwaert
En[de] doet v boetscap stoutelike
V ne messciet niet sekerlike
Doe seide de pape alst voren staet
Mettien hi siere verde gaet
Hine dorste daer niet langher bliue[n]
Hi duchte dat me[n] soude ontliuen
De graue hete[n] doe[n] gheleiden
Dat men soude niet va[n] he[m] sceiden
Eer hi waer in sijn behout
Dus sciet de pape va[n] hem bout
En[de] voer daer hi begheerde
Dattene niement daer ne deerde
Te niemens vreent bleef de graue
En[de] sceen of hierre niet o[m]me gaue
Dat hi aldus was ontseghet
En[de] pensde als elc goet ma[n] pleget
Jn mine[n] lande mach hi mi niet
Doen. so wat daer of ghesciet
Hi waende he[m] sijn volc ghemene
Ghetrouwe waren groot en[de] clene
Ay lasi hine mocht niet weten
Dat hi van binne[n] was beseten
Noch ueruaric mi der scande
Dat dit gheuiel in sinen lande
Dat dese v[er]raders hebbe[n] ghelaten
Den maghe[n] v[er]wijt si moghe[n]se haten
Nochta[n] so nes niement vroeder
De dat v[er]wijt iement goeder
Dat sijn maech heuet misdaen
De selue soude eer ane gaen
De doot eer hem dat ghesciede
Dat hiere iet toe dede of riede








































Of iet hoorde na haer ghebot
Hier bi dinct hi mi wesen sot
De goede liede wil blameren
De hem houde[n] met alle[n] eren
An de trouwe en[de] ande doghet
Dus eist dat ghi merken moghet
Dattie ghetrouwe sekerlike
Om al dat van eertrike
Dade trouwe en[de] anders niet
Nv keric weder daer ict liet
DE graue florens hadde bego[n]ne[n]
Also als wi merken konne[n]
Soene te maken onder de heren
Van den ghestichte doe wilde hi kere[n]
Hem daer an dat hijt uoldade
Doe so wort hi des te rade
Dat hi doe versoenen liet
Heer wolfaert dat hi he[m] niet
Met sinen liue soude begheue[n]
Want si ware[n] nagheneven
Dus ghetrouwede hi he[m] de bet
De graue florens he[m] daer toe set
Hoe hi de dinghe[n] te zoene[n] brochte
Nv hoort wes hi he[m] bedochte
Hi voer tutrecht inde stat
En[de] onboot daar en[de] bat
De here[n] dat si te hem quame[n]
En[de] omboot si oec bi namen
So dat si quame[n] alle ghemene
Van beiden siden groot en[de] clene
En[de] bleuens op sijn segghe[n] daer
Doe beriet hi hem daer naer
Dat hi daer so langhe lach
Dat hi recht op enen dach
Sijn segghe[n] seide vander zoene
Nv hoert wat hi achte te doene
Om dat hem dochte op de stont
Tghelt te groot vijf hondert pont
Gaf hi der toe van sinen goede
Dats hem te bet soude sijn te moede
En[de] te mijn soude bescelden
Die de penninghe soude gelden
Doet was gheseghet en[de] ghedaen
Hiet hi te hants eten gaen
Hi deedse alle mit hem eten
Bi siere side waren gheseten
Herman van woerden en[de] ghisebrecht
Van amestelle de ouer recht
Altoos te siere taefle saten
En[de] met hem aten en[de] dronken
Dandre waren gheseten daer
Denen voren dandre naer
Als daer betaemde haer ghelike
Men at en[de] dranc daer blidelike
Ouer al daer inden houe
De herberghe was va[n] goede[n] loue
Want .i. hoghe auont was
Was men vele de blider das
Maer dat hof moeste sceiden
Eer auont qua[m] met droefheide[n]
Dat pensde van woerde[n] de v[er]rader
En[de] sine ghesellen allegader
Mocht na haren wille gaen
Alst ghete[n] was en[de] op ghedaen
Ghinc de graue i[n] siere rusten
Want hem begonsten slape[n]s luste[n]
Elc ander ghinc daer hi woude
Doe gheuielt alst wesen zoude
De v[er]raders treckede[n] te samen
So dat si buter stat doe quame[n]
En[de] reden voren ouer de weide
En[de] hadde[n] liede in haer gheleide
De alle tharnassche met he[m] rede[n]
De si met behendicheden
Hadden brocht met hem aldaer
De sider wilden alder naer
Dat si te romen hadde[n] ghesijn
Dat seghet mi tgheloue mijn
Si soudent hem node hebbe[n] gheseget
Jc waens elc v[er]rader pleghet
Dat hi heelt sine daet
Den ghene[n] de sine[n] raet
Niet en weet. al wil hi dat si
Bi hem si dat is daer bi
So hi meer volcs bringhet int stric
So hi meer helpe[n] heuet int pic
De mede besmit sijn in de daet
Alne gauen si niet den raet
oort hier grote iamerhede
De de here van amestelle dede
Op deen nameliken dach
Hi ghinc daer de graue lach
En[de] wectene vte sine[n] slape
Dat en dorste doen geen cnape
En[de] seide ghi slaept alte lanc
Also dat de graue ont spranc
En[de] sprac wies daer. ic bent seit hi
Ghisebrecht. als scone weder alst si
So slaepti te langhe vele
Ghi sout ute varen met veder spele
Want tweder es also scone
Als de graue hoerde tgone
Sprac hi ic hebbe te langhe gheslape[n]
Roept mi enich van mine[n] cnapen
Jc salt doen sprac hi doe
En[de] seide den camerlinghe toe
Gaet tuwe[n] here en[de] sect he[m] dat
Jc ride voren vter stat
Latene comen als hi wille
De graue ne bleef niet stille
Hi seide heer ghisebrecht hier inne
Salic v sinte gherde minne
Geuen eer wi hene riden
Men brochte wijn ten selue[n] tide[n]
De g[r]aue hiet scinke[n] den wijn
En[de] seide drinct van der hant mijn
Sinte gherde minne en[de] vaert wel
Doe na[m] de verrader fel
Den wijn van des graue[n] hant
En[de] keerde he[m] omme te hant
En[de] seide god hoed v ic ga varen
De graue de hiet sonder sparen
Dat me[n] sadelde al de paert
Zonder beide[n] metter vaert
Sijn neue ians sgraue[n] zone
Van henegouwen verna[m] tgone
En[de] hiet sine perde[n] sadelen alle
Hi pensde lettel vanden gheualle
Dat he[m] inde vaert ghesciede
Gheraert van vorne en[de] lettel liede
Reden mette[n] graue doe
Hi sprac sinen knape[n] toe
Volghet mi als ghi sijt ghereet
Jc vare vore[n] en[de] hi leet
De strate mitten .ij. kinde[n]
Diene bede gader minden
Hi reet voren ter poorte[n] vut
Blidelike sonder gheluut
Doe hi opde weide quam
Sach hi voer he[m] en[de] verna[m]
Den heer van woerde[n] houde[n] daer
Als hi sijns wort ghewaer
Reet hi tot he[m] om dat hi woude
Vraghen waar hi riden zoude
Doe hi aldus quam gheuaren
Voeren teghe[n] hem tere scaren
De van woerden entie va[n] amestelle
Gheraert van velse[n] de morder felle
Daer quam aernt van benscop
En[de] gheraert va[n] craie[n]horst i[n]de[n] hoop
Willem van teilinghen qua[m] der mede
En[de] wille[m] van zaende[n] daer ter stede
Daer qua[m] oec mede menich ma[n]
De ic ghenoeme[n] niet e[n] can
Als si hem quame[n] dus te ghemoet
Heuet hise alre eerst ghegroet
Herma[n] van woerde[n] reet he[m] ane
Als dene wille hadde te vane
En[de] grepen biden breidel zaen
Vwe hoghe spronghe sijn ghedaen
Ghine sult niet meer der voere[n] driue[n]
Sprac hi heer meest[er] ghi moet bliuen
Onse gheuanghe[n] wie lief of leet
Jc seg v dat ic seker weet
Dat de graue hilt ouer spel
Want hi loech dat wetic wel
En[de] andworde den fellen man
Help seit hi inben nochtan
Arnout sprac bi gode ghisijt
Jc moet nv op dese tijt
Vwe[n] scone[n] sperwaer draghe[n]
V te lachtere[n] en[de] vwen maghe[n]
Den sperwaer hi doe gheprant
En[de] name[n] hem vander hant
De g[r]aue sloech de hant ten swerde
Als de ghene de begeerde
Hem te werne mocht he[m] ghescien
Gheraert va[n] velsen trac mettien
Sijn zweert en[de] swoer bi gode
Ghi moghet dat ghemake[n] ode
Jc sal v tsweert tote inden tanden
Dit mochte den graue seer anden
Datte[n] gheraert wilde ontliuen
Daer most hi gheuanghen bliue[n]
Wast he[m] lief ofte leet
Een knape daer tusschen reet
De met ianne daer was comen
En[de] hadt hem gheerne benomen
De knape wort daer ghewont sere
En[de] sijn paert ten seluen kere
Wort ghesleghen inden hals
Dese knape als ende als
Pijnde hem te weerne en[de] nieme[n]t el
En can gheweten hoet gheuel
Dat si de kinder lieten riden
Had sise gheuaen ten seluen tiden
Si warens alte bouen bleuen
Jc wane wel dat si beneuen
Deen den andere[n] ter stat waert rede[n]
Si hadde[n] goede paerde bescreden
En[de] reden sere ter stat waert
Wat ghelopen mochte[n] de paert
Als si quame[n] in de stat
En[de] men daer gheureeschede dat
Waren de vreende tonghemake
Alst billic was om sulke zake
Die viende waren an dander zide
Van deser vanghenesse[n] blide
Si voeren te muden mette[n] graue
Ten huse dat hi met siere haue
Hadde ghecocht en[de] doen maken
Hem dochte doe in allen zaken
Dat si wel hadde[n] gheuaren
Dit ghesciede in den iaren
Ons h[er]en goeds dat hi bleef
Gheuanghe[n] als men doe screef
Ons heren ih[es]us chr[istu]s iaer
.Xijc. ende daer naer
Effene .neghe[n]tich ende sesse
Als was sente ians messe
Op de vigilie daer te voren
Hier na suldi wonder horen
Vanden liede[n] vanden lande
Hoe doe rees ene niwe scande
En[de] sal eerst segghe[n] vande[n] liede[n]
De droeuelike van vtrecht sciede[n]
De here van arkele na[m] beide
De .ij. kinder in sijn gheleide
En[de] voerdse tsinen huse mede
Om te hebbene te betere[n] vrede
Daer na voerdemense in de poort
Tordrecht als men heuet ghehoort
Heer wolfaert qua[m] te dordrecht mede
Ghi moghet hore[n] wat hi dede
Hi vant de poorters seer bedroeft
En[de] seide dat hem wel behoeft
Dat al tlant besettet ware
En[de] dat hi vrucht al openbare
Dat de van vlaendre[n] sullen comen
Daer ieghen is goet raet ghenomen
Dat mens hem doe weder stoot
Want ic hebbe zorghe groot
Jnt herte en[de]  groten vaer
Jc sout keren waric daer
Sprac hi aldaer int ghemene
Wildi mi helpen groot en[de] clene
Dat ic in zeelant mochte come[n]
Jc hope het soude ons alle[n] vrome[n]
De porters de al rouwich waren
Seiden heer wi willen varen
Met v daer v wille si
Hi seide so sent te hant met mi
Twe cogghe[n] de mi gheleiden
Hier en dooch geen langher beide[n]
Jc duchte si sullen comen sijn
Eer ic come ten huse mijn
De meeste haest waer ons goet
De poorters reden metter spoet
Twe cogghe[n] diene voerden daer
Hi wesen woude sonder vaer
Ghi sult wel horen wat hi bedreef
Doe de graue gheuanghe[n] bleef
En[de] ment int lant wort gheware
Doe na[m] philips van wassenare
Sgraue[n] zeegel en[de] sloeghe[n] ontwee
Vorden raet dat men niet mee
Daer mede zeghelen en mochte
Hi pensde wel doe hi dat dochte
Elc voer thuus tot sinen maghe[n]
Tfolc ghemene wort doe claghen
Dat haer heer gheuanghen was
Elc vermaende hem seluen das
Dat hi sine[n] here bescudden soude
Of dat hiere om steruen woude
Dat volc wert al in roere
En[de] verwoet om dese voere
De kenemaren entie vriese[n] mede
En[de] waterlanders voere[n] ter stede
Daer men he[m] dede verstaen
Dat haer here lach gheuaen
Dat was te muden doe siere quame[n]
Mochte[n] si doen ghene vramen
Want dat volc was sonder houet
En[de] lettel of niet des ghelouet
Si uoere[n] dolen op de zee
Daer .iiij. hier .v. daer .iij. hier .twe
Recht als volc dat wilde ontsinne[n]
Doe dit v[er]name[n] de van binnen
Seid si ten graue doet v liede
Keren. waert dat ons messciede
Ghi souter selue om sterue[n] mede
De graue sende staphans ter stede
Enen brief en[de] onboot
Sine[n] lieden clene en[de] groot
Dat si thuus al stille zaten
Hi hopede cortelike der baten
Dat hi met minne[n] soude come[n] wt
Dat volc wart doe so luut
Dat wel na al was v[er]douet
Gods hat hebbe dies ghelouet
Spraken douden mette[n] ionghen
Sine hebben hier toe gheduonghe[n]
Dus ne sul si niet ontgaen
Als de v[er]raders dit v[er]staen
Waren si te bliuene niet bout
En[de] wildene voere[n] in haer behout
Verre in .i. ander lant
Die van naerden vreeschdent te ha[n]t
En[de] leiden hem ene laghe
Recht opde[n] vijften daghe
Souden sine voere[n] haerre vaerde
En[de] settene op ene[n] paerde
En[de] bonden hem sine voete
Ondert paert wel onsoete
En[de] enen hantscoe inde[n] mo[n]t
Dat seide mi deent was cont
En[de] diene dus ghebonden va[n]t
Doe voerden sine alte hant
Tote dat si bi naerden quame[n]
Doe saghe[n] si en[de] vernamen
De liede ligghe[n] in dat coren
Gheraert va[n] velsen de reet vore[n]
En[de] vraghede hem wat si sochte[n]
Dandre  dat si brochten
Dat wildsi hebbe[n]. dat waer de graue
Dan wildsi late[n] doer ghene haue
Dan sal niet wesen sprac gheraert
En[de] warp omme metter vaert
Hi trecte tsweert en[de] wilde slaen
Den graue de hem pijnde tontgane
Hi waende tpaerdekijn springhe[n] soude
Ouer den vliet en[de] also houde
Viel dat paert mette[n] graue
Jn den sloot gheraert sat aue
Ghetrect sweerts en[de] ghinkene slaen
De graue mochte niet ontgaen
Want hi antpaert was ghebonde[n]
Daer stac hine ten seluen stonde[n]
Metten sweerde dor den liue
En[de] gaf he[m] wonden meer da[n] viue
Oec stac hine int herte dats waer
Dat ment vant al openbaer
Si gauen he[m] ten seluen stonden
So diepe en[de] so vele wonden
Dat hi daer den gheest op gaf
Eer de van naerden wisten der af
Doe sijt vernamen liepe[n] si toe
En[de] gheraerde van velsen vas doe
Sijn paert so v[er]re van he[m] ghegaen
Dat hijs niet en mochte vaen
Een sijn kape gaf he[m] sijn paert
Daer hi mede ontreet ter vaert
So dede[n] de op eerde waren
Ente knape wert beuare[n]
Va[n] dien van naerde[n] de niete[n] beide[n]
Dan sine op enen rade leiden
En[de] hebbe[n] hem sine lede te broke[n]
Dus wart de graue eerst ghewroke[n]
DOe si den graue vo[n]den doot
Hadde[n] si alle rouwe groot
En[de] name[n] den dode[n] met zerichede[n]
Si droegene vandeer steden
Tere ander stat daer sine o[n]tclede[n]
En[de] balsmeden en[de] berede[n]
En[de] leidene in een scrine
Daer menich mede doghede pine
En[de] scepede[n] kortelike daer naer
En[de] voerdene tote alcmaer
Daer sette[n]me[n] in den chore
De wonder horen wil de hore
Twe winde waren he[m] ghegheue[n]
Va[n] .i. siere nichte[n] de bi hem bleue[n]
Waer hi ghinc of waer hi stont
Oec was mi ghemaect cont
Dat si liepe[n] mede ande vaert
Daer de graue gheua[n]ghe[n] waert
En[de] oec mede al tote mude[n]
Dit merkede[n] en[de] zaghe[n] vele lude[n]
En[de] bleue[n] daer toe op deen dach
Dat me[n] he[m] gaf den doot slach
Doe sine voerde[n] liepe[n] si mede
Recht aldaer ter seluer stede
Doe me[n]ne moorde si saghe[n] toe
Als hi doot was si ginghe[n] doe
Bi he[m] ligghe[n] bede gader
Alst kijnt doet biden vader
De van naerde[n] vonde[n]se daer
Alsme[n] mi seide ouer waer
Doe me[n] den graue voere[n] soude
Si quame[n] ten scepe also houde
En[de] spronghe[n] in en[de] voere[n] mede
Al tote alcmaer inde stede
Doe si quame[n] tote alkemare
Ghinghe[n] si sitte[n] bider bare
Ten voete[n] voer den outare
Jc sachse beide sitte[n] daer
Oec seide mi .i. garsoen
Dese v[er]waerde in dit doen
Dat si gheuast hadde[n] so langhe
Dat hi he[m] beide[n] bi bedwanghe
Moste gheue zoete melc
Oec so seide hi mi dat elc
Gheen va[n] den tween ete[n] woude[n]
Jn weet hoet qua[m] en[de] bi wat scoude[n]
Binne[n] langher tijt daer naer
Dus bleue[n] si beide aldaer
Toter wilen enten daghe
Dat me[n]ne groef met grot[er] claghe[n]
Doe dedemense beide wech leden
De node van dane[n] wilde[n] sceden
Hadde[n] si ghemoete[n] si ware[n] bleue[n]
Ligge[n]de wanic al haer leue[n]
Kerstijn me[n]sche hoer dit wo[n]der
Dat de hondekijn bi sonder
Minden haren here alsoe
Dat si bi hem bleuen doe
Daer me[n]ne vinc en[de] sloech
Daer togheden si he[m] ghenoech
Dat sine minde[n] van recht[er] scout
Maer de morders waren so bout
Dat si morde[n] haren rechte[n] here
De he[m] ghedae[n] hadde menich ere
Te menigher tijt te menigher sto[n]de
Hier waren si quader dan de ho[n]de
Al hadde hi te vore[n] misdaen
Jane hadde[n] si de zoene ontfaen
En[de] was vergheue[n] altemale
En[de] scene[n] vreende also wale
Als enighe liede mochte[n] wesen
Dus so dinket mi bi desen
Dat honde niet en sijn so quaet
Es he[m] ghedaen enighe misdaet
Van sinen here hoe groot et si
Hi coemt tot he[m] op dat hi
He[m] ane spreket vriendelike
En[de] vergheuet he[m] ewelike
Al haddi he[m] of ghesleghe[n] den voet
Maer dese moerderen verwoet
Hebbe[n] haren here v[er]beten
He[m] niet allene suldi weten
Maer he[m] selue[n] ende menighe[n] ma[n]
Als ic een deel segghe[n] can
En[de] onbinden sal hier naer
Daert stede heuet al openbaer
Kindre maghe sijn ondeert
De an haer doen hem hebben ghekeert
De noch an haren doene he[m] houden
Sullen verraders sijn ghescouden
Alle daghe de si leuen
En[de] met hem sijn v[er]dreuen
Wut haren lande vut hare[n] goede
Des mach hem wesen wee te moede
De der moert onsculdich sijn
Nv keric op de redene mijn
Daer ict hier te voren liet
Doe gheraert van den graue sciet
En[de] sijn knape bleef gheuaen
Hoet met hem oec es vergaen
Heb di verstaen en[de] ghehoert
Geraert van velsen de reet voort
Op dat huys van crone[n]borche
Daer waende hi wese[n] sonder sorge
Ghisebrecht de heer van amestelle
Entie van woerden sijn gheselle
Waren he[m] ontfaren beide
Si hadde[n] lieuer op de heide
Te wesen te haren dele
Dan te ligghe[n] in deen castele
Al waenden si hebbe[n] goet ontset
Dus quam gheraert indat net
Die ghene de aldit bedreef
Dat hi op den huus bleef
Biden v[er]rader sinen gheselle
Daer ic v te uoren of telle
Dus heeft die v[er]rader den v[er]rader
Verrade[n] en[de] sijn beide gader
Deene ontliuet dander ondeert
En[de] worde[n] nu[m]mermeer gheert
Als gheraert op den huse qua[m]
En[de] dat volc dat vernam
Dat de graue was bleuen doot
Was gheruchte h[er]de groot
Tfolc dat liep alte stride
En[de] quamen ten selue[n] tiden
Vor dat huys al gheronne[n]
So dat si niet ontgaen en co[n]ne[n]
De opden huse waren beseten
Tfolc heeft he[m] dies vermeten
Dat siere nemmermeer of sciede[n]
Sine souden hebbe[n] vanden lieden
Dier op waren haren wille
Gheraert die zweech harde stille
Ende souden hem node hebbe[n] ghebaert
Tfolc quam toe al onghespaert
Beide kenemare[n] en[de] vriesen
En[de] segghe[n] dat si verliesen
Willen beide lijf en[de] haue
Of si wreke[n] haren graue
Water landers quamer mede
En[de] wilden houde[n] ghene[n] vrede
Tghemene diet van noort holla[n]t
Quam daer vp der vechte[n] cant
Suutholla[n]ders quame[n] daer
Entie porters dat es waer
Oec ware[n] voer dat huys ghesete[n]
De hem groter dinghe vermete[n]
De heer van zulen entie sine
Dat si wel deden anscine
En[de] dat gheslachte al ghemene
En[de] ghisebrecht va[n] iselsteine
Diet sere pijnde als me[n] wel sach
Daer na quam op ene[n] dach
Heer loef va[n] cleue en[de] wort houet
Diet daer wel dede des ghelouet
Ene[n] andere[n] wech moetic gaen
Doe de graue was gheuaen
En[de] her wolfaert was gheuoert
De here[n] worde[n] doe beroert
Van zuutholla[n]t alst was recht
En[de] quame[n] alle te dordrecht
En[de] sprake[n] daer met goeder stade
En[de] worden onder he[m] te rade
Dat sijt onbode[n] ouer al
Sgraue[n] vrienden groot en[de] smal
Den co[ninc] adolf onbode[n]t sijt mede
En[de] claghede[n] de iamerhede
Siuaert de bisscop most oec wete[n]
Van coelne en dochte niet v[er]ghete[n]
Si onbodent in henegouwe[n]
Den graue ian den ghetrouwe[n]
En[de] claghede[n] hem sijns neve[n] zeer
Oec onboden si he[m] meer
Dat ian sijn zone tdordrecht ware
En[de] si onboden hem daer nare
Dat hi metter meester haeste
Quame want hi waer de naeste
Si hopede[n] wel bi sine[n] rade
Noch te lidene sonder scade
Waert also dat he[m] dochte
Dat hi behoude[n] comen mochte
Of dat si hem liete[n] horen
Sine[n] raet en[de] sendene vore
Dit was opde[n] derden dach
Dat die graue gheuanghe[n] lach
Dat si dese brieue screue[n]
Swoensdaghes daer na liet sijn leue[n]
De graue als ic v seide te vore[n]
Doe dit de[n] h[er]e quam ten ore[n]
Van henegouwe[n] wort hijs droeue
En[de] ghinc te rade wes he[m] behoeue
uttelike[n] docht he[m] doe wesen
Dat hi ouer zende in desen
Sine[n] broeder te dordrecht
En[de] hi daer v[er]neme recht
Watter saken wesen moghe[n]
Die liede souder biuer hoghe[n]
En[de] hem weten souden danc
Hi soude hem volghen eer iet lanc
De broeder dede dat hi woude
Als hi metten rechte soude
En[de] quam te dordrecht op ene[n] dach
Als hi alre heimelicst mach
Jn sine herberghe in de poort
Alse dat volc dat ver hoort
Dat haer gye daer come[n] was
Waren si herde blide das
En[de] hechte[n] an he[m] alle gader
Also dat kint doet ande[n] vader
Te hant si de liede coren
De met he[m] voer den huse voere[n]
Doe heer loef dat ver nam
Dat heer gye tot he[m] quam
Ontfinc hine vtermate[n] wale
Met scone[n] ghelate met zoeter tale
En[de] wrochte bi he[m] met alre dade
Bede met doen en[de] met rade
Me[n] maecte blide[n] en[de] euen hoghe[n]
Daer men thuys mede dwi[n]ghe[n] moge[n]
Dat volc voer en[de] quam
Alse de here van kuuc v[er]nam
Dat tfolc dus vaste voert huus lach
Besprac hijs he[m] op enen dach
Also mette[n] graue van cleue
Dat dat volc v[er]loren bleue
Hine holper toe met sinen rade
Hi seide dat hijt gherne dade
Hi voer thuis en[de] gaderde liede
En[de] ghelouede goet en[de] miede
Dat hi met he[m] soude varen
Voer cronenborch al sonder spare[n]
Dies alle worden willich dan
Daer brochte hi wel .vjc. man
Vorde[n] huis en[de] lach daer mede
En[de] begonde stappans ter stede
Hem selue[n] doe daer hoeft te make[n]
En[de] onderwant he[m] alder zaken
Alse of hi selue here ware
Onder tfolc so spranc de mare
Dat hi de liede op neme[n] soude
En[de] doen der mede dat hi woude
Tfolc dat was wel na ontsinnet
Als heer loef dat bekinnet
Wort hi erre en[de] seer ontdaen
En[de] ghinc voer den broeder staen
Wapen broeder wat doe di
Ghi ondeert v ende mi
Men sal ons thoeft de sticke[n] slaen
Wapen wat hebdi ghedaen
Jc woudi sorloghen had begeue[n]
En[de] ghi selue thuys waert ghebleue[n]
So ware wi bleuen in onsen eren
Nv ne v[er]winne wijs nemmermere
Wine helpe[n] de morders winnen
De beleghen sijn hier binnen
Of vaert weder daen ghi quaemt
Want ons e[m]mer niene betaemt
Dat wi de morders soude[n] sterken
Dat mach elc wijs ma[n] wel merke[n]
De dese besuddet dat hi es
Haer helper des sijt ghewes
Want si ver morden hare[n] here
Ne spreecter wort of ne[m]mermere
De graue van cleue liet so bestaen
Nv most vort also vergaen
Dat men dat huys op hem wa[n]
En[de] men vinc daer alde man
Daer ware[n] gheuanghe[n] inde[n] hoop
Gheraert en[de] aernt van benscoop
En[de] kosijn van boternesse
En[de] alewijn met siere smisse
Wille[m] va[n] teilinghe[n] willa[m] van zaende[n]
Dat de hollanders niet ne waenden
Dat siere op hadde[n] ghewesen
Daer ware[n] gheuanghe[n] oec met desen
Een deel de ic niet ne cande
De graue va[n] cleue sloech de hande
An de gheuange[n] ende seide
Hi woudse hebbe[n] in sijn gheleide
En[de] daer mede doen sijn gheuouch
Dan dochte den vriesen niet ghenoech
Noch den kenemaers oec mede
En[de] wapende[n] hem op der stede
En[de] seiden oec al openbare
Waer ieme[n]t de so coene ware
Diese leuende wech voeren woude
Hi waer derste de steruen zoude
Waer hi ridder of te cnape
Waer hi moenc ofte pape
Dus wort theer al in roere
Als de graue v[er]nam de voere
Vraghede hi wat bediede dat
Men seide hem aldaer ter stat
Ghi moet ons de morders gheue[n]
Of ghi later o[m]me v leuen
En[de] alle de uwe eer ghi ontgaet
De graue de hads andere[n] raet
En[de] sprac houts uwen vrede
Neemt gheraerde en[de] willa[m] mede
Va[n] zaenden en[de] noch he[m] tween
Jn canre v ghenoeme[n] geen
Heer loef de hadder twe ghehoude[n]
Hijn waender niet om sijn bescoude[n]
Hi wildse leuere[n] den graue janne
Als hi quame en[de] laten he[m] danne
Na sine[n] wille he[m] seluen wreken
Dus helt hise bi desen treken
En[de] deetse voeren te kerue[n]hem
En[de] aernde van benscop met he[m]
Wille[m] van teilinghe[n] dien hi niet
Meer sal leuere[n] wats ghesciet
Geraerde va[n] velse[n] en[de] wille[m] va[n] zae[n]de[n]
Trecte[n] de knechte en[de] taende[n]
Al of sise alle wilde[n] eten
En[de] doden daer toe suldi wete[n]
Ende dander tuee als hem betame
Nu mochte[n]s hebbe[n] grote scame
De gheraert in sijn leste bedroech
Bi gode dit es ongheuoech
Dat die heren niet en merken
Dat si de uerraders sterken
Sine hebber of ere noch vrome[n]
Want het mach he[m] selue[n] toe come[n]
Want heer daer doghet an lach
Wilen als hi den ghene[n] sach
Die v[er]moert hadde sine[n] heer
Al hadde hire he[m] mede ghedae[n] eer
En[de] vordeel herde groot
Hi sloegene selue der o[m]me doot
Alse de co[ninc] dauit dede
Doe de ghene qua[m] ter stede
Daer hi was en[de] hadde v[er]slaghe[n]
Den co[ninc] saul hine const v[er]draghe[n]
Hine v[er]sloegene metter hant
En[de] sprac mede alte hant
Mordenare het was dijn here
Dune beroems di nu[m]mermere
Dattu dine[n] here v[er]mort heues
Het is scade dattu leues
Alexander wilde niet ghedoghe[n]
Dat si quame[n] voer sinen ogen
De darius doden haren here
En[de] dede hem so groot onnere
Dat hise slepen dede met scande[n]
Voeten binden ende handen
En[de] deedse hanghe[n] bider kele
Of pinetse anders also uele
Als men ghescreuen noch mach sien
En[de] sprac dit mochte mi ghescien
Dien ic alre best betrouwe
Mach mi best beraden rouwe
Jn distorie van meerline
Vinde[n] wi tghelijc an scine
Hoe v[er]tigier gaf den raet
En[de] toe brochte al de daet
Dat hi den co[ninc] morde[n] soude
Op dat hi dat rike behoude
Nochta[n] dede hise rade braken
Of v[er] bernen al an staken
Die ghene de deden de daet
Dus stat hi van hem dien raet
En[de] wilde niet dat op he[m] quame
Dus mochte hijs bliue[n] sonder blame
Voer de liede[n] al wast beweuen
Bi hem seluen dat hi liet tleue[n]
ustaen exemple heb wi va[n] desen
Noit en horde eer man lesen
Verraders also trecke[n] voert
Als men van desen heuet ghehoert
God de alle dinc versiet
De wreect alne dreighet hi niet
Hets deel ghewroken als me[n] mach sie[n]
En[de] noch meer wort et mach ghescie[n]
God moet bringhe[n] alten besten
Nv keric weder tote[n] lesten
Daer icte tale standen liet
Als dat volc dat versiet
Dat dat huys was ghewonne[n]
En[de] te brekene begonnen
En[de] de morders som verdaen
Ghinghe[n] si thuys trecken saen
Dien van dordrecht wort ghegeue[n]
Huge van barlant de sijn leuen
Tordrecht liet op enen rade
Dat doe sceen wel cleine scade
Viere lagher op den rade doe
Die gheraert van voerne brochte toe
En[de] hadse gheuanghe[n] in sinen la[n]de
De leuerde hi te haerre scande
Van allen de hi hadde gheuaen
En liet hiere niet een ontgaen
Van crayenhorst gheraert
Wart gheuanghen ande vaert
Die[n] de iongher doe van voerne
Breken dede met groten toerne
En[de] deden binden op een rat
Want hi selue toe sach tat
Dat gheraert halp den graue vaen
Des ne conste hijs niet ontgaen
Hine coelder ouer sinen moet
Doet inden lande aldus stoet
De graue van cleue quam tordrecht
En[de] onderwant he[m] ouer recht
Des lants of hi ware here
Dat mishaghede den volke sere
Des was tale en[de] weder tale
Doch gheuielt ten leste[n] male
Dat her ghye moste late[n] bliue[n]
De[n] graue van cleue en[de] bedriuen
Tlant in haerre beider stat
En[de] bescerme[n] mede dat
Hier bi soude hebbe[n] gheleide
Heer ghye en[de] sijn neve beide
Van den hertoghe van brabant
Vri te vaerne doer sijn lant
Heer ghye ghereedde hem daer toe
En[de] trecte den berghe doe
De graue va[n] cleue trac inde haghe
Tote he[m] quame[n] alle daghe
Hare vriende en[de] hare maghe
De ons deden grote plaghe
En[de] aten en[de] dronken sgraue[n] spise
He[m] dochte doe in alre wise
Dat si vonden hadden tgoet
Elc pensde doe in sinen moet
Dat hi plocte dat hi mochte
Als dies niet langhe doen e[n] dochte
Hier binnen gheuielt op ene[n] dach
Als her ghye ten berghe lach
Dat hem sijn broeder sende brieue
En[de] hem bat doer sine lieue
Dat hi inden lande bleue
Bede hi ende sijn neue
Of later hem eer in v[er]slaen
Hi sal cortelike sonder waen
Selue comen tote he[m] int lant
En[de] berechtent metter hant
Dit onboot hi en[de] volghede naer
Dat seggic v ouer waer
Dat noyt ma[n] volc so blide en sach
Als in suuthollant op dien dach
Was als men dat v[er]nam
Dat hi binne[n] den berghe quam
De van dordrecht waren blide
Het liep al en[de] reet te stride
Jeghen daer hi quam gherede[n]
Jc wane me[n] op den dach van hede[n]
So blide volc cume heuet ghesien
Als si alle waren van dien
Om dat de graue van henegouwe
Come[n] was tot hare[n] rouwe
En[de] hopede te wreken hare[n] tore[n]
Van haren here de si hadde[n] verlore[n]
En[de] hopedens te hebben  wrake
En[de] ware[n] blide dit was de zake
Want hi sier moeyen sone was
Daer o[m]me hopeden sijs alle das
En[de] wilden sterken te desen doene
Des derden daghes eer leet noene
Hadde hi wel dre dusent man
Die hem alle vielen an
Hi wort te rade dat volc he[m] zwoer
Van danen hi te delf voer
En[de] van zuuthollant lude mede
Doe hi quam aldaer ter stede
Wart aldaer .i. parlament
Eer dat pleit doe wort gheent
Leden .vij. daghe daer
Eert was gheeffent en[de] daer naer
Datte graue voer siere straten
Van cleue en[de] moeste daer laten
Janne van avenes de[n] wisen graue
Die ne moste laten o[m] ghene haue
Hine soude sijns neuen orbaer doen
Wat holpe hier of lanc sermoen
Bisscop willem was bedroeuet
Dat hi hem so hadde gheproeuet
Dat hi dat huys niet hadde ontset
En[de] hi so langhe hadde ghelet
Dat hi ghene[n] scade en dede
Der graefscap en[de] sette toe der stede
Te mude[n] hadde de graue staende
Een huys des ic eer v[er]maende
Daer sine op hilden gheuaen
Dat dede hi beligghen saen
Daer op was dideric va[n] haerlem
En[de] een deel liede[n] met hem
De men ane street met crachte
Bede bi daghe en[de] bi nachte
De bliden de waren sgrauen
En[de] maken dede met siere hauen
Dede hi bringhe[n] voer der borghe
En[de] deder hem mede anxt en[de] sorghe
Eer si thuys op wilden gheuen
Hadden si .ij. daghe langher bleue[n]
Op den huse dan si daden
De graue ian hadde hem te stade[n]
Ghestaen. en[de] brocht vter noot
Of hi ware bleuen doot
Want hi taemstelre da[m]me was come[n]
Omme tonsettene te hare[n] vrome[n]
De met diedrike op thuys waren
Alle gader teenre scaren
Boden hem op tote he[m] uiuen
De wilden met diedrike bliue[n]
En[de] ghenieten der auonturen
Dien didrike mochte ghebueren
Doene mochte didric vorder niet
Hine most op gheuen wats ghesciet
En[de] moste bliuen daer gheuaen
Dus heuet de bisscop bestaen
Tgraefscap te groetene va[n] begi[n]ne
Nv mochteme[n] sien hoe grote mi[n]ne
Dat hi droech tot sinen neue[n]
Den enen de daer doot was bleue[n]
En[de] ten zone in ingheland
Hi voer voert alte hant
En[de] troesten de vriesen doe
Dat si rechte setten toe
En[de] keerden omme want si woude[n]
Voert meer vri sijn ghescouden
En[de] den graue begheuen al
Doe wort daer .i. groot ghescal
Dit was ene sware lesse
Si voeren tehant vor widenesse
So starc en[de] met groten moede
Dat boudijn diet in siere hoede
Doe hadde. dat hijt huys op gaf
Op dat hire mochte ganghe[n] af
Behouden lijf ende lede
En[de] al sijn gheselscap mede
En[de] wech voeren dat hire hadde boue[n]
Alse de vriesen hem dat louen
So voer hi wech siere verde
En[de] si braken thuis tote[r] eerde
En[de] voeren ter seluer vren
En[de] braken thuys te[n] niwen duere[n]
Dat al niet en was volmaect
Si voeren als de niet en vaect
Te medemelc in de poort
En[de] hebbense alte mael te stoert
Van enen ende toten anderen
So dat si vrilike[n] mochte[n] wandere[n]
Omme de borch haer entare
Te siene waer si cranxt ware
Florens heren wouters zone
Vut kenemaer lant was de gone
Die dat huys in hoeden nam
Al waren de vriesen gram
Hine gaf der omme niet een stro
Hi was doe ghemannet so
So wat si stormden et was v[er]lore[n]
Doe bleue[n] si daer ligghe[n] voren
Om te v[er]hongere[n] dier boue[n] ware[n]
Dat si niet mochte[n] ontbaren
Dit gheureisde de graue ian
Van ave[n]nes de edel man
Dat dat huys beleghen ware
Oec so quam hem de niemare
Dat de bisscop daer hadde ghese[n]t
Twe bliden in dat parlement
Om de borch te werpe[n] ontwee
En[de] ware[n] de bliden mijn noch mee
De den graue coste[n] sijn gelt
Bin deen met echt den graue telt
Hoe heer wolfaert heuet belege[n]
Middelborch en[de] ouersleghen
Die arne biden mortiere
De graue ne coemse ontsette[n] sciere
Sine soudent niet moghe[n] houden
Dat quam al bideen scouden
Daer was van vlaendren her ghyoet
De vte leide penninghe groot
En[de] gaf wt groot dat sout
Mildelike al was hi out
































































































































Als dit de greue ia[n] vernam
Haeste hi hem en[de] quam
Te middelborch als hi eerst mochte
Jc wane hi harde cleine rochte
Op gyote sinen neue
Dat hi langher daer om bleue
Hi quam daer al sonder sparen
En[de] gyoet de was gheuaren
Wech te lande siere verde
En[de] hadde ghedaen bi her wolfaerde
Groten cost al om niet
Alse de poorte dit versiet
Dat gyoet es thuys gheuaren
En[de] hem helpe comt twaren
Alse he[m] brochte van henegouwen
Graue ian de hem met trouwen
Pijnde daer om in allen zaken
Als hi der poort begonde naken
Traken alle de porters vut
En[de] maecte[n] spel en[de] groet gheluut
En[de] begonden blide wesen
Hi bleef in middelborch met desen
Een stic en[de] sprac van den zaken
Hoe hi best soude ghenaken
Dat men medemelc onsette
Hi spraker omme sonder lette
Her wolfaerde en[de] andre heren
Dier he[m] herde node an keren
Hoe dat si seiden toten graue
Si stondens mette[n] scoenste[n] aue
Dat si hem te helpe[n] gheuen
Twe man alduere van der heue[n]
Na iaers daghe ghereet te wesen
Die graue liet he[m] ghenoeghe[n] met dese[n.]
Op dat sijt hem hilden waer
En[de] hiet he[m] dat volgheden naer
Hi soude in hollant vare[n] vore[n]
Hereuaert ghebiede[n]. nv suldi hore[n]
Wat de heren doe bedochten
Hoe si den graue v[er]driue[n] mochte[n]
Alre best vte den lande
Dat mens he[m] sprake ghene scande
Want de ghemeente van hollant
Die halp he[m] al metter hant
Entie porters met alre machte[n]
Nv hoert wat de here[n] dachten
Si droeghe[n] des wel ouer een
Haerne waer so coen ne gheen
Hoe moghende dat si ware
Dat hi soude dorre[n] openbare
Segghen hier of sinen wille
Daer omme mosten si swighen stille
En[de] vonden enen anderen raet
Dat hem best dochte dat me[n] vaert
Omme den graue in inghelant
En[de] bringhene zelue in sijn lant
So mach hi dan al sinen wille
Selue spreken lude en[de] stille
Tfolc sals hem laten te bet ghenoge[n]
Doe ghinghens si hem onder voege[n]
Wiere best varen mochten
Si pensder omme en[de] dochten
Dat si vte elker poerte namen
Twe manne de he[m] bequamen
Die scepene[n] selue daer toe core[n]
Doe name[n] si vte he[m] te voren
Van edelen liede[n] .i. ghetal
De in inghelant voere[n] al
Om hare[n] g[r]aue den ionghen ianne
Dien si met he[m] brochten danne
Sijn wijf moste hi trouwen daer
En[de] beslapen aldaer naer
Doe had hi oerlof thuys te varen
Als hi woude sonder sparen
e graue van henegouwen
De pijnde hem met goede[n] trouwe[n]
Om thuys tontsettene te mede[m]leke
Des hi wille hadde sekerlike
Hi dede dat men mochte prisen
Want hi recht in alre wisen
Daer om pensde met siere herte[n]
En[de] hijn ontsach ghene smerte
De hem daer of come[n] mochte
Want rechte voert hi doe dochte
Thuys tontsettene als hi dede
Hem quame[n] te helpen mede
De here van arkel en[de] claes va[n] putte
Entie van dordrecht de he[m] nutte
Mede waren ande vaert
Oec quam aldaer onghespaert
Van zeelant siere vreende .i. deel
En[de] niet de hereuaert gheheel
De hem toe was gheseget
Also alsmen noch heden pleget
Hi nam dat hi nemen mochte
Met hem volcs en[de] vol brochte
Des hi te uoren hadde gheacht
En[de] quam met al sulker cracht
Tote enchusen andat lant
Daer hi de vresen ter were vant
Daer ghinc hi op met sinen lieden
De vresen hem cortelike berieden
En[de] ghinghen op aldat si mochten
Nv hoert wat sgrauen liede wrochte[n]
Si ghinghen toe met groten ghere
En[de] wonne[n] hem of de were
Met crachte en[de] sloegher doot een deel
En[de] bernde[n] torp al gheheel
Doe si opt huus saghen de[n] brant
Riepen si lude alte hant
God danc ons comt nv troest
Wi sullen tauon sijn v[er]loest
Onse noot en sal niet dure[n] lanc
Wi sullen drinken versche[n] dranc
En[de] oec eten nye spise
Florans sprac ic wil dat wise
Harde lieflike onthalen
Vaert trect vt ghene palen
Die de vriesen lest daer sloeghe[n]
Al souts hem qualiken ghenoeghe[n]
Want wi seident hem te voren
Alhaer pine waer verloren
Dit riep florens ouer luut
Doe trecken si de staken uut
Dat sire doer souden varen
De der quame[n] met haren scaren
Teerst dat de marscalc q[u]am a[n]tla[n]t
Liepe[n] de cnapen altehant
Vanden huse onder de vriesen
De dat spel moste[n] verliesen
Want si henen ghinne[n] scuuen
Ente knapen ghinghe[n] cluuen
Onder de vriesen dees niet ne loughe[n]
So dat .xx. knape[n] sloeghen
xxxv. vresen doot
Bisscop willam dese noot
Heb di den vresen nv beraden
Noch doedi hem meerre scaden
Dit mach wondren elken man
Wat hiere waende winne[n] an
Dat hi aldus de verrader
Stercte de met rechte vader
Sgrauen soude hebben ghesijn
Dat wondert seer der herten mijn
De graue ian hi was comen
Jn de borch te haren vromen
Die hi belegen aldaer vant
Men spijsde thuus alte hant
Mit coerne wijn en[de] biere
Men dede binden huyse sciere
Runtvleisch. baken. en[de] spec
Bede sulpher ende pec
Dat hem nutte was ter were
Dies selues nachts bleef dat here
Alte male ionc ende out
Het was vtermate[n] cout
Des anders daghes men ontsach
Dattie zee beligghen mach
Want het vroes so ouer sere
Doe rietme[n] den groten here
Dat hi voere sijnre state
En[de] dien van binne[n] halen late
Dat voer de hauene lach i[n] scepen
Want het was also ghescepen
Dat hijt doen moste doer de vriese
Vanden yse daer dese reyse
Eerst of rees god w[er]de hem gram
Want here so nauwelike ontquam
Weder te lande metten liue
Hier .ij. hier .iij. hier .vier. hier viue
Dus wart there ghesceiden al
Hadde hi ghehad al sulc gheual
Dat hi de liede alte samen
Hadde behouden als si quamen
Hi hadde v[er]ghiselt alde vriesen
De sint daer omme moste[n] riesen
En[de] verloren hare lieden
De ghene de hem dat berieden
Mochten si haten ware[n] si vroet
De graue hadde cranken spoet
Te doene daer al dat hi woude
Doe gheuielt alst wesen soude
Dattie graue behouden quam
Tote haerlem en[de] hi vernam
Dat hi sier liede vele miste
Des was sijn here in grote[n] twijste
Jc sect v also ict versta
Deen quam voren en[de] dander na
En[de] ouer velt en[de] som bi lande
Hen was gheen wonder al haddijs a[n]de
Als hi te lande comen was
Brochtemen he[m] niemare das
Dat sijn neve ian was comen
Gode teren en[de] ons te vromen
Moete ian nv comen wesen
Mijn lieue neue en[de] mit desen
Voer hi voert inde haghe
Die liede quamen alle daghe
Die achter bleuen op de zee
Wat hulpe hier toe talen mee
Als hi dit heuet ghehoert
Voer hi tordrecht inde poert
En[de] nam raet wat hi doen mochte
De[n] neue te sprekene was sijn gedochte
Hi dede vraghen of hi iet sciere
Comen woude hi soude[n] hiere
Ombeide[n] en[de] sijn lant op gheue[n]
Hadde hijs te doene he[m] be neuen
Met he[m] te bliuene ene stont
Als dit den graue ian was 
Moste hi doen dat men he[m] riet
Allene wast sijn wille niet
Hi onboet he[m] bi aloude
Waert dat hine spreke[n] woude
Dat hi te bridorp.  quame danne
Met min dan met .hondert ma[n]ne

De graue sprac mijns neuen
Gheleide so ne behoeue ic niet
Hiers ghene vede noch ghesciet
Tusschen hem ende mi
Alout sprac hoe so het si
Dus moghedine spreke[n] en[de] sien
De graue sprac macht niet ghescien
So moet het nv bliuen achter

Moet ic leue[n] het sal hem rouwen
Mach icken te minen wille scouwe[n]
Diet nv beneemt hets wel recht
Doe spraken de van dordrecht
Here wildi varen daer ter stede
Wi wille[n] alle varen mede
So moghedine neme[n] bider hant
Hi gaet met v alte hant
Dat weet wi wel ten eerste[n] woerde
Alse de graue dat hoerde
Antworde hi en[de] seide
Hets beter dat ic onbeide
Dat icken binne[n] sijns selues lande
Met crachte name het ware scande
Jc sal ontbeiden toter tide
Dat hijs selue sal wesen blide
Dat hi mi spreket en[de] mach sien
De graue versach hem binne[n] dien
En[de] voer heimeliken siere straten
Hine wout nieme[n]ne te wete[n] laten
Dan teen van erkele de he[m] ghetrouwe
Waren diene sonder rouwe
Deede gheleden tsinen lande
Des had hi ere ende ghene scande
Hi moste varen hemelike
Hi coste te wachten sekerlike
Meer dan vijf dusent pont
Toter wile en[de] toter stonde
Dat me[n] ter waerheit hadde verstaen
Dat hi hem allen was ontgaen
Men wachte[n] watre en[de] bi lande
Bede bi horde en[de] bi sande
Jn menighe[n] lande in menigher stede[n]
Dat hi vut mochte sijn leden
Hine moest emmer sijn gheuaen
Al quamt dat hi es ontgaen
Jc wane dat god selue dede
Hier bi hebben onhouesschede
De vlaminghe dicke gheseghet
Jc wane hijs van rechte pleghet
Dat hi gherne lachter spreket
Dien hi haet en[de] hem so wreket
Wie hi es en[de] vut wat lande
Hi heues alte grote scande
De sinen viant v[er] spreke[n] wille
Wane[n] penst hi en[de] swighen stille
Alse goet man viant alse vreent
Al heeft hi hem te danke niet ghedie[n]t
Daer bi en heeft hi niet verloren
Sine doghet van te voren
Diene wert ontlesen noch ontsonghe[n]
Almoet si draghen quade tonghen
Des pleghen sot en[de] niet de vroede
Dat is dat ics best vermoede
Dit was inden seluen iare
Dat graue florans de pine sware
Hadde gheleden vander doot
Doe dreuen de ghene bliscap groot
De hem seluen wisten besmit
En[de] pensden wel gheloue ic dit
Dits .i. kint en[de] sals vergheten
Hen wort ons nemmermeer v[er]wete[n]
Wi sullen hem dienen scone voer oghe[n]
En[de] grote vrienscap toghen
Hine sals ghedinken ne[m]mermeer
Dies pijnde hem elc even zeer
Te diene[n] de quade als de goede
En[de] diet deden met trouwe[n] moede
Al was onghelike die daet
Doe maecte men daer des graue[n] raet
De moghenste ente rijcste heren
De alle de dinc souden keren
Ten besten entie ionghe graue
Bat he[m] allen dat elc gaue
Den besten raet dien hi vonde
En[de] dien hi ghemerken conde
Dat he[m] nuttelicste ware ghedaen
Doe wartmen ten rade zaen
Dat de graue dede ghebieden
Heruaert al sine[n] lieden
Alsi sculdich waren te doene
En[de] hi bat oec de baroene
Ente edele luden mede
Als men pleghet in elke stede
Want hi woude al sonder spare[n]
Vechten op de vriesen varen
D[us] ghewan hi een groot heer
De vresen setten hem ter weer
Daer si duaesheit ane daden
De ghene de dat hadde berade[n]
Halp hem clene teser noot
De graue brocht een heer groot
Jn de vasten tot alcmare
Ende korteliken daer naer
Als de vresen hadden ghevreest
Quame[n] si te vore[n] op de gheest
Met ere herder groter  scare
Entie graue trac bet naer
Met sinen luden sonder sorghe
Al tote bider niwer borghe
Dat een den anderen mochte sien
Daer scedeme[n] dat heer i[n] drien
Een deel cocghe[n] men doe seende
Vander gheest al toten ende
So datter geen daer daer ontweke
Doe storet men de stoutelike
En[de] ghinc striden op de vresen
De dat spel mosten v[er]liesen
Nochtan vochten si ouer zere
Daer worder versleghen mere
Dan dre dusent op de stat
Oec derric mi v[er]meten dat
Datter vele inder mare
Ver dronken en[de] haere[n]tare
Worder v[er]sleghe[n] herde vele
De va[n] oudorp mochte[n] te spele
Ver tellen dat si stille saten
En[de] gheens orloghe he[m] vermate[n]
Als de va[n] vrolen haer ghebuere
Hadde[n] ghedaen ter seluer vren
De daer v[er]loren lijf ende goet
Mi donke wel dat hi es vroet
De hem te tide bedenken can
Eer hem de scade coemt an
Als de vresen hadde[n] verloren
Des si langhe groten toren
Hebben moghen de daer leuen
Entie daer inden lande bleuen
Ghinc men doe an steken brant
En[de] verbernde alte hant
Dat dorp te vroule alte male
Wat holpe hier of langhe tale
Daer na bi ghebode des graue[n]
Worden de vriesen al begrauen
Men voer danen met grote[n] spele
Want der scaden was niet vele
De den graue was ghedaen
Sonder den ghene[n] dien ontfaen
Hadden van vriende[n] dreuens rouwe
Daer bleef doot de ghetrouwe
Van arkele de goede her ian
Hoe mochte hi bliscap driuen dan
De sulken vreent hadde[n] v[er]loren
Mochtens te rechte hebbe[n] toren
Des ghelike waren si alle
De doe waren inden misvalle
Van haren vreenden en[de] maghe[n]
Mochten daer met rechte claghe[n]
De graue gaf orlof sinen lieden
Entie heren hem berieden
Dat si den graue florens soude[n]
Aen de reise brengen ter moude[n]
Men wonne niet aenden staen
Men hoeuen op en[de] droeghe[n] daen
Sulc met bliscap sulc met rouwe[n]
En[de] verdiene[n] onder de vrouwen
Te reinsborch int cloester rike
Daer laghe[n] indes ghelike
Sijn wijf en[de] sijn dochter bede
Daer so brochtmen gherede
Om dat men daer wilde graue[n]
Ter eerden bringhe[n] met groten haue[n]
Als men cortelijc daer na dede
Hi wort begrauen ter seluer stede
Jn den coer met groter eeren
Doe moeste de graue dane[n] keren
En[de] varen ouer al int lant
Al haddijt wel in sijn hant
Hi moste berechten en[de] wesen
Nv met dien nv met desen
En[de] doen alse heren plegen
Beide in steden en[de] in weghen
Vrieslant was comen te bande
En[de] hadt weder in sijn hande
En[de] sette baeliv en[de] rechte
Die dwinghen souden de vechtere
Jn zuuthollant wort baliv
Her ian ghemaect dat segic v
Van renesse diet ontfinc
Jn can gheweten o[m] welke dinc
Men hem sulke dinc beual
Jc weet wel dat ment mi hal
Men sette baliu in allen steden
De dat lant souden bereden
Als betaemt te sulken zaken
Jc sal v segghen can ict gherake[n]
Als ic beste hebbe verstaen
Hoet voert int lant es ghegaen
Daer na droech men ouer een
Dat den rade moghelic sceen
Dat sijn wijf bi hem ware
Dus gheuielt men voer o[m] hare
En[de] brochtense intlant met ere[n]
Doe pensden de grote heren
Jn hollant en[de] in zeela[n]t mede
Hi mach hebbe[n] moghenthede
Die den graue hebbe[n] in hande[n]
Wat hi wil mach niement a[n]den
Dus pensden si anbeiden siden
Maer de ghene die ten tiden
Den graue brochte[n] vut enghela[n]t
Dochten dat sine inde hant
Doe hadden zeker ghenoech
Wat me[n] altoes ouer een droech
Dat men ghene dinc en dade
Hen waer bi ghemene[n] rade
Dus ne mochte nieme[n]t v[er] moede[n]
Dat mer iet voer soude hoeden
Dus gheuielt tot enen male
Dat me[n] voer te remerswale
Om ene[n] dach daer te houde[n]
Daer de va[n] brabant come[n] souden
Dat ieghen berghen anden soem
Me[n] spracker om en[de] men na[m] goem
De ouer soude draghe[n] de tale
Doe dochte he[m] allen ghedaen wale
Dat her ian soude varen
Ouer en[de] den dach v[er]waren
Die lettel pensde alhier aue
Dandre bleuen biden graue
Her ian voer en[de] voerde mede
Van sinen vreenden daer ter stede
Die hi betrouwede alre beste
Des wort hi beseert int leste
Hi voer en[de] keerde en[de] droech te tale
Doe gheuielt tot enen male
Dat de graue en[de] her wolfaert voere[n]
Jn riuiere[n] nv sal roeren
Van ouder vete een niwe spel
Nv hoert wat aldaer gheuel
Alsi quame[n] bi lodike
Dedemen v[er]staen sekerlike
Den graue datmen soude vaen
En[de] dat her ian hadde ghedaen
En[de] men in brabant voere[n] soude
Men vraghedem of hi woude
Varen opt thuus te lodike
Daer mochte hi wesen sekerlike
Dat me[n] iet soude vanghen
De graue sprac ic wil ganghe[n]
Opden huse en[de] ontbieden
Den hollandre met sinen lieden
En[de] bouden sinen broeder
Doe sprac daer een ghisijt vroeder
Vele dan ic hadde ghewaent
Trouwen binne[n] deser maent
Crighen .v.  de van brabant niet
Noch van vlaendren wats ghesciet
Alhad her ian oec ghesworen
Dese pine heeft hi verloren
En[de] sijn wille sal niet ghescien
Her ian quam ouer doe mettien
De sijn dinc te doen achte
En[de] wiste niet va[n] deser drachte
ls hem dit quam te voren
Pensede hi weel ic hebbe v[er]loren
Den graue wat sals ghescien
Hi voer wech staphans mettien
Beide droeue ende erre
Tsinen huse sonder merre
Mormont. en[de] spijs de dat
En[de] naemt staphans ter stat
Op auonture wats werde[n] soude
Her wolfaert voer also houde
Metten graue sijnre straten
Hi souden node achter laten
So dat hi ter weren quam
Hi achtens cleine al was hi gram
Hier omme her ian van renesse
Jc sal hem lesen sulke[n] lesse
Pensde hi behoud ict leuen
Jc doe hem dissipline gheuen
Hine beroemes hem ne[m]mermere
Dat hi mijns ghelikes here
En[de] hi brocht sider toe
Dat me[n] her ianne daghede doe
Voer den graue toter vere
Her ian en hadde ghene[n] ghere
Daer sonder gheleide te comen
Hen hadde he[m] niet moghen vrome[n]
Dus wort hi ghebanne[n] daer
En[de] korteliken daer naer
Dedemen daghe[n] sine vriende
Daer hi ieghens goeds v[er]diende

Te ghisele sonder weder seggen

En[de] woestetse groet en[de] smal
Naden kure vanden lande
Heren wolfaerde dochte wese[n] scande
Soude dat huys behoude[n] bliue[n]
En[de] seide ian soude eer ontliuen
Hem honderde[n] of men sal winne[n]
Thuys en[de] de daer legghen binne[n]
Dus belachme[n] in oermond
Men lachter voer ene stont
Eer ment ghewan en[de] sijt opgaue[n]
Al had ghecost vele hauen
Me[n] most breke[n] alte male
Van boue[n] neder tote[n] dale
Dus wort v[er] dreue[n] her ian
Want hem her wolfaert niet e[n] gan
Dat hi inde[n] lande bliue
En[de] ieghens hem iet kiue
Dus berechte hi dat lant
Dat hire ghene so stout en vant
Noch so moghende hijn dede[n] tafter
Dit v[er]noy en[de] menich lachter
Moste menich man verdraghe[n]
Her wolfaert met sinen maghen
Haddent allene opden dume
Mette[n] graue so dat hi cume
Kende yement de hem gheleken
Doe so dede hi huweleke
Met siere dochter als wi hore[n]
En[de] gaf se gheraerde here va[n] voerne
Daer na dat so verre quam
Dat hi gheraerds moeder nam
Te wiue en[de] hadse een stic daer na
Doe gheuielt als ic mi versta
Dat de van vlaendren he[m] verbinden
Jeghen den coninc en[de] in brieuen
Hem ontseiden vrienscap al
God hi gheue hem ongheual
De hem eerst gaf den raet
Daer es af comen so menich quaet
Doe sochte hi helpe in enghelant
De coninc quam he[m] te hant
Also als hi hadde ghelouet
Nv denc mi dat elc man douet
En[de] oec is vten kere
Dat hi sinen gherechten here
Niet wil wesen onderdaen
Hine soude lieuer ane gaen
Datten een ander sloech bi thore
Dan hi van sine[n] here hore
Een woert ieghen sinen wille
Hem waer beter sweghen stille
Dan hi hem v[er]heft so sere
Jeghen sinen gherechten here
ier binne[n] heeft me[n] v[er]nome[n]
Dat des coninx bode es come[n]
Van vrancrike ande[n] hollansche[n] g[ra]ve
En[de] boet hem van siere hauen
Dat hi in sijn helpe ware
Hi woude he[m] stille en[de] openbare
Sinen vader helpen wreken
Doe begondeme[n] hier o[m]me te spreken
De graue van vlaendre[n] boot algelike
Hi woude den neue make[n] rike
Woude hi he[m] in staden staen
Wat holpe het moste so gaen
Daer also alst ganghen soude
Men dede dat haer wolfaert woude
Wat men sprac of wat me[n] riet
Dat ne diede algader niet
Hadde coninc ghewilt gheuen
Half dat coninc rike sijn leuen
Het ne hadde een tvint niet beslote[n]
Men had wel int vat gheghoten
Emmer dat hi scoudich ware
Sinen maghen openbare
Te dienen dan enen vreemden
De noch dan dat gheteemde
Dat si daer toe gauen raet
En[de] holpen met alre daet
Dat sijn vader wort gheuaen
Ay bi gode dat was mesdaen
Dat hi mette[n] ghenen soude
Gaen vechten of men woude
De sinen vader metter hant
Vinc ghi moghet weten te hant
Dat de van aemstelle en[de] van woerde[n]
Mochten ver tellen in groter boerden
Dat si metten graue souden
Vechten op dat si wouden
En[de] met hem tote gaen in sine scare
Van sinen vader openbare
Vinghen eer hi bleef doot
Bi gode dat was iamer groot
Dat men des moste ghehenghe[n]
Dat ment daer toe soude brenghe[n]
Dat een kint aldus dade

Had mens daer op mi ghegaen
Jc hadt helpen weder staen
En[de] eens anders had ic ghedacht
Had ics wel ghehadt de macht
HEt moste wesen het was bescreue[n]
Dit was te voren al bedreuen
Dats her wolfaert machtich was
Al hadde ghedocht yement das
Dat tander beter hadde ghewesen
Men moeste hem volghe[n] dus i[n] desen
De sticke[n] waren ghemaect vaste
Doe quame[n] den graue lede gaste
Dat waren van vlaendre[n] sine ome[n]
Si bade[n] dat se god verdoemen
Moeste of si gauen raet
Tot so iamerliker daet
En[de] of si noyt tote enigher stede
Pensden so onnoyaelhede
En[de] of si de morders hadde[n] ghesien
Sonder enich malegien
En[de] of de v[er]raders van amestelle

Oyt van hem hadde[n] confort
Also vele als een woert
En[de] oyt van hem gheuordert ware[n]
So moeste de duuel i[n] hem varen
Des baden si al openbare
En[de] her roebrecht swoert aldare
Swoer hi wel god weet al
Wat holpe hier of groot ghescal
Dat kint moste also ghedoghen
Nochta[n] sach hijs noyt in doghen
Hine sloech sijn oghen ter eerde neder
En[de] cume woude hi opsien weder
Het most wesen het was o[m] niet
Doe voer hi ouer te biervliet
En[de] voer te ghent als ic wane
Daer saghen douder vader ane
De sere blide was van desen
En[de] hietene willecome wesen
Een stic bleef hi met he[m] daer
En[de] corteliken daer naer
Keerde hi weder in sijn lant
Doe gheuiel dat te hant
De coninc keerde de was come[n]
Vte jnghelant tsinen vromen
En[de] maecten vrede onderlinghe
De inghelsche en[de] die vrancse coni[n]ge
De coninc voer wech te hande
En[de] liet vlaendren i[n]de scande
Hoe si voert voere[n] weet me[n] wale
Van he[m] latic nv staen de tale
Want ics van he[m] niet began
En[de] wil weder keren dan
Daer icte tale of begonde
Also als ic ghemerken conde
So was haer wolfaert allene
Hoeft vanden rade alghemene
Hier binnen est also vergaen
Dattie vriesen hebbe[n] ghedaen
Van haer mesdaet ieghen den graue
En[de] gauen hem van haerre haue
Diere leueden also vele
Dat he[m] ghinc al wte[n] spele
De weduwen waren bleuen
Vanden doden mosten gheuen
Half haer haue en[de] haer goet
Mi donket dat in minen moet
Datter vele wt was ghemaket
Jc wane daer sulc heeft gheraket
Groet goet tote sinen dele
De scade van deen casteel
Te widenesse wert vergouden
Si hadden vele bet ghehouden
Anden graue haren here
Dan siden bisscob daden de eere
Dat si hem gheloueden bet
Dat hise mede lede int net
Als hi sint de andre dede
Nv hoert hier ene vreemthede
Wat hi dreef en[de] begheerde
Hets wonder hoe dat hi gheheerde
Dat hi voer oest vrieslant duere
En[de] dede prediken ter menigher ure
Tcruce opden graue van hollant
Dien hi so onwettich vant
Also hi seide dat hem dochte
Dat hijt gheherden niet e[n] mochte
Hine most berechten mette[n] woerde[n]
Hier om wast dat hi begherde
Helpe van minen here den pawes
Mi wondert dat hi was dus aues
Also goet clerke als hi was
Dat hi dorste ghewaghen das
Datte liede onghelouich waren
En[de] dat dorst openbaren
Jn sermoene onder de liede
Mi wondert hoe dat oec ghesciede
Dat hi cruse prediken dorste
Hi gaderde lude sonder vorste
Ende doetse alle met loghene[n] roeren
Dat si met hem ouer voeren
Met menighen en[de] met groten
Quame[n] si ouer tere roten
Bi moneke damme onder dat lant
Tfolc gheureischet alte hant
Ende sette hem dapperlike ter were
Als hi vermamen tfreemde here
Kenemaers ende waterlandre
Quamen daer en[de] menich andre
De hem ter weren scoepen wale
Wat holpe hier of langhe tale
Si voeren toe al sonder vaer
Een groet scip si wonnen daer
Met crachte doe den vriesen af
So dat hem dat volc op gaf
Die daer mede quamen gheuare[n]
Behaluen die daer v[er]sleghen ware[n]
Men ghinc daer houwen ende slaen
Si vloen de mochten ontgaen
Dat volc wart al ondaen
Men sachter niement ter were[n] staen
De bisscob vlo sijnre veerde
Want hi hem emmer niet en weerde
Hi liet sijn scip het was so goet
En[de] spranc in enen mindren boet
Daer hi mede ontfoer alte gader
Nv hoert van desen heyleghen vader
Wat wondre dat hi heuet bedreuen
Dat al daer verslaghen bleuen
So uele lude dat wonder was
En[de] gheuanghen sijt seker das
So vele dat si seder gauen
Menighe[n] marc va[n] hare haue[n]
Bisscop wille[m] heuet dit ghedae[n]
Noch suldijs meer verstaen
Als de tijt coemt suldijt horen
Maer hier gaet een ander voren
Als de bisscop dus hielt dien strijt
Te menegher stede te meniger tijt
Jeghen den graue waer hi mochte
Nv hoert wat her wolfaert wrochte
Hi dede den bisscop spreken
Of men den twiste mochte breken
Tusschen den graue en[de] hem
So datte bisscop willem
Louede den pays en[de] quamer toe
En[de] voer te dordrecht doe
En[de] voert ten veeren tote[n] graue
Daer blide doe sciet aue
Also als men ghemerken mochte
Jn weet wat hi int herte dochte
Men mochte doe sien wat hi wrochte
Als men ten vtersten besochte
Doe hi was comen in sijn lant
Berieden hem recht alte hant
Dat hi den graue hadde gheloeft
Jcne weet of hi was verdoeft
Dat hi emmer orloghen woude
Den graue. jc wane hier omme soude
Steruen als zeeder gheuiel
Hoet ghesciede seldi weel
Hier naer horen alst is stade
Her wolfaert. de wort te rade
Dat hi quam metten graue
Jn hollant en[de] nam hier aue
Raet wat men doe best dade
Doe wort men aldaer te rade
En[de] docht hem goet int ghemene
Dat men ghijsbrecht van yselstene
Ombode dat hi den graue
Yselsteine sijn huys op gaue
Want hijt te lene van hem helt
En[de] hijt selue besitten wilt
Tsinen behoef sijn orloghe duere
En[de] recht op de zelue huere
Dattie orloghe waren gheent
Soude hijt weder onghescent
En[de] onghescaedt hem dan gheue[n]
En[de] alle sticken diere bleuen
Soude hi hem gheelden scadeloes
Ghisebrecht seide dat hi altoes
Sijn huus niet rumen zoude
En[de] hi sinen rechten here woude
Altoes wesen trouwe gherne
Den graue staets nv tonberne
Rumedic thuus dat ware scande
Jane ben ic marscalc vande[n] lande
Van sbisscops weghen miins h[er]en
Jcne mocht niet doen met eren
Verga[n]ghe mi alst mach v[er]gaen
Doe de graue dit hadde verstaen
Vraghe di heren wolfaerde doe
Wats wesen soude: hi spracker toe
Ghi sult ghebieden heruaert
En[de] doen beligghen thuus t[er] vaert
En[de] latent thuus niet begheuen
Eerment op heuet ghegeuen
Men salre bliden maken sterke
En[de] anegaen met groten werke
Met catten en[de] met euen hoghen
Sine sullent niet ghehouden moge[n]
Men salt hem winnen ou[er] thouet
Mijn herte des niet ne ghelouet
Dat sijt moghen houden langhe
Sine moetent op gheue[n] bi bedwa[n]ge
Dvs wart men te rade daer
En[de] corteliken daer naer
Wort ghisebrecht selue gheuaen
Dat hebben sine ghebueren gedaen
Her hubrecht en[de] sine maghe
Diere dicke op leiden laghe
En[de] hildene vaste op kulenborch
Nv moet dat wijf allene de sorghe
Vanden huse draghen voert
Cortelike men doe hoert
Dat een knecht van vianen
Ghinc here[n] hubrechts kint v[er] spane[n]
En[de] leide dat mede op yselsteine
Dat ionc was en[de] herde cleine
En[de] bleef selue aldaer binnen
Dus waren droeue in haren sinne
Des kinds maghe den was gheen wo[n]d[er]
Al waren si gram menne conder
Omme ghedoen ghene dinc
Anders dan men thuus beuinc
En[de] belach harde vaste
Si moesten ghedoghen doe de gaste
Dat bi hem waren de felle ghebuere
Men warp hem i[n] menigher vren
Meneghen swaren menghen steen
Si hieldent so dat wonder steen
Joncfrou beerte was so stout
Dat sijt om geenre hande gout
Haer huus op wilde geuen
Noch doer vriende noch doer neue[n]
Het ne ware of men woude
Dat si allene spreken soude
Haren man ghisebrecht
Dat hi riede dat dede si lijchte
Anders soude si toter doot
Houden in alre noot
Dus woudemen ghehenghe[n] niet
Van den huse men niet en sciet
Men bleuer vaste ligge[n] voren
Langhe stont als wi horen
Want me[n]ne wouts niet begeue[n]
Daer o[m]me coste hem seluen tleuen
DOch lachmenre so langhe voren
Dat ioncfrou beerte als wijt hore[n]
Boet thuus op daer ter stede
Be houden lijf ende lede
Der gheenre diere waren binnen
De men leuende mochte bekinne[n]
Men wouts niet doen doe most bliuen
Nv behoert behendicheit van wiue[n]
Om dat si hopede te maken
Dat sijt beste soude gheraken
So bat sjidat men haer gaue
Die een helf entie graue
Metten andren sinen wille dade
Doe wortmen ginder des te rade
Men gaue de helft de mette[n] lote
Haer gheuiel ende ghenote
Elc sijnre auonturen
Anders mochts haer niet ghebuere[n]
Dat men haer iet gheuen soude
En[de] oec op dat si woude
Den ghenen deet kint daer brochte
Si namen raet hem allen dochte
Dat beter ware verre te voren
Dan si alle waren verloren
En[de] ioncfrou berte mede
Sprac doe vut der seluer stede
So welke helft dat coemt a[n] mi
Also alst besproken si
Willic hebben quite en[de] vri
Men antworde haer dat si
Die brugghe de was alte broken
En[de] de porte was gheloken
De men ontdede altehant
So dat men horden vant
Die men ondede ende ginc in
Men vanter lude meer no mijn
Dan .xvj. de ter weren
Souden doghen en[de] niet mere
Dander doot en[de] somme ghewont
En[de] vanden liue onghesont
Sonder den knechte de tkint v[er]riet
Diene was ghequetst niet
Dien leverdmen h[er]en hubrecht
De recht dede ou[er] den knechte
Teerst dat hi hadde stade
Ende deden legghen op ene[n] rade
En[de] sijn kint vant hi ghesont
Men voerde op de selue stont
De gheuanghen tordrecht
Daer clout ouer dede recht
Hi setter achte an deen side
An dander achte herde onblide
Mocht si wesen so help mi god
Aldaer werpmen om hem lot
Dat lot was also ghemaket
Twe bollekine wel gheraket
Ront was elc als een cloot
Ghelijc gheuarwet euen grot
Jn deen was een hollansche[n] penninc
Jn dander een louensche dese dinc
Was ghemaect so dat men niet
Segghen mochte hier is ghesciet
Vordeel of valsheit inne
Clout sprac nv siet minne
De den louenschen penninc toe hoert
Heuet hier sijn lijf verboort
En[de] de den hollanschen sal ontfaen
De sal metten liue ontgaen
Si worpen tlot men sloech af
Hem deent de auenture gaf
Dandre dedemen doe gheuaen
Dat dochte mi onrecht en[de] mesdaen
DOe hadde de graue thuus al vri
Daer na gheuielt gheloues mi
Dat her wolfaert bat den graue
Dat hijt sinen wiue gaue
Yselsteine ende benscop mede
De graue deed staphans ter stede
Hi hadde haer ghegheuen al
Tlant van woerden groot en[de] smal
Dat her wolfaert hem seluen bat
Jc wane hijt dede omme dat
Dat men yselsteine wan
En[de] men de lude onthouede dan
De daer op waren vonden
Dat gheen man tote dien stonden
Jeghen hem v[er]heffen soude
Jc ne weet wat hi doen woude
Jnt ende van woerden bego[n]di make[n]
Ene borch conde hijt gheraken
Groot wijt en[de] daer toe starc
Dede hi beginnen daer dat werc
Tote eenre stede de men hiet
Die pitkupe so dat men hiet
Jnt lant soude moghen come[n]
Men hadt metter borch benome[n]
Het was aent ende vanden lande
Nv hoert hier ene niwe scande
Jnde porte van dordrecht
Was doe menich pilic knecht
Dat uermoyede aloude sere
En[de] men teech hem dicke mere
Dan met rechte der scoude was
Op een dit bat alonc das
Alden scepenen vander poort
Dat hem lief si dat men hoert
Ene stille waerheyt va[n] sware[n] di[n]ge[n]
De scepen wouden wel ghehinghen
Si houden alder porten recht
En[de] op ene vorwaerde echt
Dat scepene de besitten souden
En[de] bannen de si banne[n] woude[n]
Waert .iij. iaer .iiij. ofte viue
Daer bine soude hi vanden liue
Niement rouen noch goet o[n]tfaen
Op dese vorwaerde wert bestaen
Desi aloude gauen bescreuen
Moste de tijt sijn verdreuen
De hem scepen hadde[n] gheset
Waest op lijf waest op let
Quame hi weder binnen der tijt
So mochte de scoude sonder v[er]wijt
Hem dat doen alst was besproken
Ende dat recht bleef onghebroke[n]
DJe waerheit was doe beseten
En[de] eermense vte seldi weten
Quam de graue selue daer
En[de] her wolfaert wet voer waer
Heschede der scepene taflen doe
En[de] scepene spraken hem toe
Wat woudi daer mede maken
Hi sprac ic salt wel gheraken
Wies mesdaet ic vinde so groot
Dat hi heuet v[er]boert de doot
Men sal hem doen staphant sijn recht
Demen vint mesdadich echt
Die sal minre pine ontfaen
Diene sal niement weder staen
Scepenen seiden ten mach niet wesen
Wi hebben vorworde ghemaect va[n] dese[n]
Jheghen aloude onsen baliu
Trouwe[n] des messaect hi v
Sprac haer wolfaert openbare
Scepene antworden der nare
Onse hantveste seghet wel
Dat wi ende niement el
Recht ende vonnesse segge[n] mogen
Ou[er] onse poerters van laghe van hoge[n]
Dese vriheit gaf v oudeuader
Coninc wille[m]. daer wi alle gader
Of hebben beseghelt en[de] bescreuen
Dits ons van vwen ouders bleuen
Hout onse recht so doedi wale
Hier toe en helpt gheen langer tale
Mijn here moet de tafel hebben
En[de] sulken tasten op sine[n] rebben
Want hi es vwer alre heer
En[de] sal rechten also seer
Dat den quaden rouwen mach
Des wil hi sonder v[er]drach
De tafel hebben wats ghesciet
Scepen spraken dats om niet
Hen sijn niet onse vorworde
Alse her wolfert dat horde
Sprac hi ic seg v twaren
So moeten te delf te gisel vare[n]
En[de] na minen here stapha[n]s come[n]
De v de scoute nv sal noemen
Die graue voer siere straten
Die scoute woude doe niet late[n]
Hine noemde doe bi namen
De hi woude dat na hem quame[n]
Si voeren doe inde poort
Te delf als men heeft ghehoert
Viue wasser men sende he[m] mede
Dre boden vter stede
Die den graue souden volghen
En[de] spreken al was hi verbolgen
Op de poort van dordrecht doe
En[de] sien mochten sijt brengen toe
Dat men dat maecte te goede
En[de] dat in betren penten stoede
De graue voer in de haghe
Her wolfaert sat op ten andre[n] dage
En[de] voer te woerden waert
En[de] merrede ande vaert
Jn weet der daghe so viue so sesse
Wat helpt dese langhe lesse
De poerters senden he[m] vieren na
Om te spreken als ic versta
Metten anderen haren here
De was verbolghen herde sere
Doe de viere aldaer quamen
Tote achten al bi namen
Heyne en[de] pouwels hiete[n] de twee
Al was der andre mere
Jc ne canse niet ghenoemen
So was hem te voren comen
Dat her wolfaert niet was daer
Doe senden si her boden daer
Om te proeuene op welken daghe
Hi comen soude inde haghe
DE bode vantene tyselsteine
Hem en[de] sijn wijf daer ghemeine
H[er] niclaes van kaets wasser mede
De bodene spraken daer ter stede
En[de] hi seide sinen wille
Die bode keerde swigende stille
En[de] telde sinen here voert
Wat hi van hem hadde ghehoert
Si beiden doe toten daghe
Dat hi was comen inde haghe
De g[r]aue en woude gheen antworde geue[n]
Sonder hem. dus sijn si bleuen
Liggende stille ende beiden daer
Toter wilen dat hi quam naer
Doe her wolfaert comen was
Worden si te rade das
Dat ian de moelnaer pieter mede
Heren tielmans soen voeren ter stede
En[de] iacob hoer derde gheselle
Toten graue daer ic af telle
Omte sprekene van hare dinc
De graue doe te rade ghinc
Met hem her wolfaert en[de] aloud
Die te radene hier toe was bout

Ten lesten sprac hi den moelnaer a[n]
En[de] daer na dander twe man
En[de] ledese inde camer mede
En[de] spraken met hem daer ter stede
Ene wile doe quamen si wt
En[de] olout sprac ouer luut
En[de] vraghede of heyne en[de] pauwels ware[n]
Te delf dat sect sonder sparen
Men seide ia si sijn aldaer
Sullen si iet comen haer
Sprac olout toten moelnaer
Onbiet mense si comen haer
Sprac doe ian dat wetic wale
Olout hils niet meer tale
Dan hi ginc ter cameren in
Hi zoude node sinen zin
Hebben gheseecht daer voer ogen
Men riep ian en[de] ghinc he[m] toghen
Dat de graue woude gaen eten
En[de] dan soudeme[n] hem doen weten
Sgrauen wille vander zaken
Si mochten hem wel gaen blide make[n]
En[de] na etene weder comen
Jan de pensede het sal ons vrome[n]
En[de] ghinc ter herberge met sine[n] geselle[n]
Alse hider qua[m] bogonste hi te tellen
Enen bode dat hi woude
Dat hi de[n] anderen seggen soude
Binnendeen qua[m] de mare
Dat aldat hof ghereet ware
En[de] de graue woude riden
En[de] woude langher niet o[n]biden
Help seit hi wat macht bedieden
Jc ne weet hem wat onbieden
Sech hem allen dese zaken
God gheue hem dbeste gheraken
Jc bens wel droeue ende erre
De bode de voer sonder merre
Hi hadde twe paerde i[n] enen waghe[n]
En[de] ginc waste henen iaghen
En[de] quam te tide alst god woude
Daer de graue beten soude
En[de] seide hem allen dit
Pauwels langher niet e[n] sit
Hi stont op en[de] ginc siere strate[n]
Heyne de sout node laten
Hi stont op en[de] dede also
Dus quamt toe dat elc vlo
DE graue qua[m] met h[er]en wolfaerde
Doe hi ghebeet was va[n]de[n] paerde
Quame[n] si daer dandre waren
Her wolfaert sprac al sonder spare[n]
Want hi was int herte fier
De van dordrecht sijn si hier
Ja wi seiden de ghene doe
De daer waren hi sprac he[m] toe
Gawi dan laet v spreken
Roept v gheselle[n] laet niet ghebreke[n]
Onder de clocke ginc her wolfaert
En[de] vraghede al onghespaert
Om pouwelse en[de] heynen mede
Men antworde he[m] daer ter stede
Si gaen spelen wine weten waer
Doe seyde her wolfaert senter naer
Wi hebbent ghedaen seiden si
Mettien so begonde hi
Te seggene alst voren staet
Van der taeflen alde daet
Hoe datse de graue hebbe[n] woude
En[de] ouer de ghene rechten zoude
Dies hadden verdient hoe dat ware
Dit toende hi deen va[n] delf al dare
Daert de van dordrecht ane hoerde[n]
Si seiden here bi vorwoorden
Hoert de waerheit segge wi v
Dit spraken wi metten baliu
Dat scepene[n] soude[n] nedre[n] ende hoghe[n]
Olout sprac dits gheloghen
Voerden graue ende voer he[m] allen
Doe begonden de lude te callen
Daert de graue selue ane hoerde
Dat hi sprake onhouesche woerde
Wilde hi so dat lant berechten
Ja sprac hi ic wil vechten
Enen camp ieghens wien dat es
Een scepene va[n] delf sprac sijts ghewes
Hier ne vecht gijs ghenen camp
Dat waer ons te zwaren scamp
Soude al onser poerten recht
Staen an eens mans gheuecht
So mocht onse recht wel arghen
Daet haer es huden dats o[n]se marghe[n]
Ghi hebt v qualike hier ghewroken
Dat ghi goede liede hebt versproken
En[de] gheloghent voer onsen here
Dats v te mesprisen sere
Waer dat ment beroeren conde
Doe sloech men dat vande[n] monde
En[de] vraghede daer openbare
Waer pouwels en[de] heine waer
Men antworde wine wetens niet
Doe seide her henric ghi here[n] siet
Nv moghedi horen ende verstaen
Dat dese twe hebbe[n] mesdaen
Jeghen minen here so vele
Dat si in nernste noch in spele
Niet dorren comen daer hi es
Nochtan waren si des sijt ghewes
Ghesent van dordrecht uter poort
Als ghi wel hebt ghehoort
Nv van desen daghe voort
Es de vreenscap al ghescoert
Tusschen den graue en[de] he[m] tween
En[de] oec nes daer vrede ne gheen
Hi selse cranken daer hi mach
Weder het es nacht of dach
Mettien lieten si de tale
Si ghinghen doe wech alte male
De graue voer wech als hi woude
De ghesellen senden also houde
Enen bode sonder sparen
Dat hi tordrecht soude varen
Want si ontsaghen he[m] van desen
Dat me[n] o[m] hem veruaert soude[n] wesen
Alser quame de niemare
De bode hi voer al dare
En[de] eer hi conde comen daer
Hadde een gheseit openbaen
Dat alle lude waren gheuanghe[n]
En[de] haer ne gheen waer ontganghe[n]
Dat volc was al tenen rade
De bode quam des auonts spade
De doe al openbare
Weder seide de quade mare
Hi seide ic wil ghijs mi ghelouet
Sijn si gheuaen ic gheue mijn houet
Afte slane dat willic wale
Men gheloefde sijnre tale
Eilc ghinc daers hem luste
Die bode ghinc in sijnre ruste
Men wilde beiden toten daghe
Dat men dan ten besten saghe
DEs ander daechs wel bitide
Wort de porte herde blide
Want heine en[de] pauwels ware[n] come[n]
En[de] ontganghen te haren vromen
Si waren blide om dese twe
Tsauons quamer lude meer
En[de] sander daghes te primetide
Waren si daer alle des waren si blide
Bede ghisele ende boden mede
De te delf laghen inde stede
En[de] waren comen sonder oerlof
Dus en staets de graue niet of
Noch her wolfert noch olout
De te radene hier in was bout
Si deden scriuen i[n] enen brieue
Dattie graue ontseide alle lieue
En[de] alle vreenscap mede der poort
Alse tfolc dat heuet ghehort
Datse de graue heuet ontseit
Vergaderden de porters ghereit
En[de] ghinghen te rade sciere
En[de] coren der hoeftmanne viere
Bi wien men alle zaken dede
Si deden scriue[n] daer ter stede
An al de porte van den lande
Dit mochten si doen sonder scande
En[de] baden hem op rechte omoet
Dat elc port also vele doet
Dat si bidden den graue
Dat hi de dinc wil laten aue
En[de] hi haer recht late behouden
Dat si dat wel weten souden
Dat men he[m] des ghelike soude doen
Men liet den bode niet gheroen
De dese brieue soude draghen
Men ghincse henen iaghen
Jn hollant en[de] in zelant mede
An elke porte an elke stede
Daer men waende dat liede ware[n]
Nv setten toe al sonder sparen
Sgrauen raet rechte voert
En[de] leiden liede bider poert
De souden ligghen in de wachte
Datter niement i[n] en mochte
En[de] dat mer niet in e[n] mochte bre[n]ghe[n]
He[n] ware of me[n]se woude ghewinne[n]
MEn woude doe dat ioncheer witte
Ghinghe ligghen opt huus va[n] pit
Te wachtene die ieghenoede
Hi most doen aldoen al de hijt node
Talblaserda[m] hordic bedieden
Lach haer niclaus va[n] kaets met liede[n]
En[de] wachte twater daer
En[de] dede de scepe comen naer
Met corne en[de] met andere[n] goede
Te slidrecht lach hi op de hoede
Olout met sinen knapen
Diet al op ghinghen rapen
Datter quam en[de] liden woude
Enter porten varen soude
Voer steen huus dat te slidrecht staet
Hadde hi vonden in sinen raet
Dat hi den dike dede verslaen
Met groten houte en[de] der aen
Sterke planken als hem dochte
Datter niemant liden mochte
Thuus was wel ghemaect ter were
Jeghen scilt ende ieghen spere
Daer lach olout metten sinen
De gherne hadden vele pinen
Der port ghedaen hadde hi ghemoge[n]
Hen conne[n] vele lude niet ghedoghen
Sine moetens hem. te voeren doen
Doe was daer een en co[n]de niet gheroen
Hine voer met enen cogghe allene
En[de] met anders niement ghemene
Dan de met hem in de cogghe waren
Hi seide bi gode wi willen varen
Scieten inde poort so menighe pile
En[de] dit was ter seluer wile
Dattie scilt wachte was gaen slape[n]
Dattie cogghe mette[n] knapen
Quamen gheroyt vor de port
Als men dit heuet ghehort
Sloech men de clocke metter vaert
Dat alde porte in rueren waert
Si wapenden hem groet en[de] clene
En[de] volgheden naer al ghemene
Bede tscepe ende te voet
Al dat volc dat es verwoet
En[de] quame[n] rechte vor de were
Alout scout ende hadde ghere
Hem te werne mocht hem ghescien
De porters liepen toe mettien
Toter were ende stredense ane
Bede met stekene en[de] met slane
Ende sloech so sere ende stac
Dat men de were te stucke[n] brac
En[de] olout de heuet vernomen
Hoe de lude ghelopen comen
Ouer slote en[de] ouer al
En[de] hi ontsiet hem dat men sal
Thuus onderlopen daer
Des had hi in therte vaer
Hi macte hem mede inden loop
En[de] quam i[n] haren hoop
Side an side dat men niet
Van hem en weet eermen siet
Dat hi was comen opde brucghe
En[de] men siet dat hi den rugghe
Omme werpt ten huuse waert
En[de] hem weert al onghespaert
Daer vochten de van dordrecht wale
Si waren toe den seluen male
Met hem in den huse ghegaen
Vechtender hant en hadde ghedaen
Dat heyne was metter groter cracht
Vander brugghen in de gracht
Ghesleghen als men mochte sien
Eermen vut conste ghetien
En[de] sine vt brenghen moghen
Was de valbrucghe vp ghetoghe[n]
Doe moste[n] de porters after staen
Dit pongus hebben si ghedaen
Vp enen woensdach voerden oeste
Doe gheuielt alst wesen moeste
Dat si weder ghinghen in
Elc was gram in sinen sijn
Si hadden ghewondet liede een deel
Want si scoten menighe[n] quareel
Nauwelic op anderen inden stride
Daer bleef doot ter seluen tide
De selue knape de eerst begonde
Also als ic ghemerken conde
So waer hi bet bleuen daer
Dan hi der porte quam so naer
Dat hijs hem al volghen dede
Daer bleef doot ter seluer stede
Dideric claus scouten broeder
Sijns vader kint ende siere moeder
De porters hadde[n] niema[n] doet
Daer macht an lach clein of groot
Sonder een kint dat weet men wale
Dat was ghescoten ten selue[n] male
Daer mede liep onder de zoete
En[de] steruen moste vander scote
NV was her wolfaert i[n]de hage
Biden graue ende dese claghe
Comt voer he[m] van olouts weghen
Die antworde aldus hier teghen
Moet ic leuen het wort ghewroke[n]
Hem waer beter had si te broken
Haer vorwaerde en[de] op ghegheuen
Die tafel en[de] warens bleuen
Op mijn segghen en[de] dat ghehoude[n]
So waren sijs bleuen onbescouden
Jc brenghe noch volc voer de poort
Dat men selden heeft ghehoert
Volx ghelike vut zelant varen
Dit hoerden de vt hollant twaren
En[de] pensden voer hi wech de graue
Wine comens nemmer met leye[n] aue
Tkint van vorne moste wesen
Te haren rade en[de] riet te desen
Dat men de[n] graue hielt int lant
Anders sijn wi alle ghescant
Dus droech de raet ouer een
Also alst seder wel sceen
Jc hoerde segghen ouer waer
Dat gheraert van voerne al ope[n]baer
Doe ontseide sinen zweer
Diene te hant sonder keer
Doet woude hebben ghesteken
Me[n] condene he[m] cume ontbreken
Dat hine niet moste ontliuen
Doch so moste hi bi hem bliue[n]
Van buten wachmen ou[er] al
Stillekine sonder ghetal
Als her wolfert dit v[er] stoet
Was hi droeue in sinen moet
En[de] pensde hoe sal ic ontgaen
Mine es niet so goet ghedaen
Als ic te nacht mi henen make
Jc sal lichte hebben de rake
Dat ic ontga metten liue
Entie graue hier niet e[n] bliue
En[de] gheraert van vorne mijn lieue ki[n]t
Dat hi mi herde clene mint
Moet ic leuen het sal hem rouwe[n]
Doe beual hi sijnre vrouwen
Trouwe kateline gherraeds moeder
Dat si vanden sone si hoeder
Diene hilt met clene crachte
Dus rede hi hem i[n]der nacht
Wech te vaerne was sijn ghedachte
En[de] wech te bringhen of hi mochte
Den graue en[de] sinen sone gheraerde
En[de] ghereedde doe de paerde
Si saten op al sonder sparen
Doe mosten si op waghene[n] varen
De met hem wech varen zoude
Her wolfaert seide dat hi woude
Tote sciedam te scepe gaen
Als men int dorp heuet uerstaen
Worden de lude al in roere
Om dat her wolfaert hene[n] voere
Metten graue dus stillekine
En[de] hadden alle grote pine
Ente grauinne alte voren
Hads int herte merre toren
Dat men voerde haren man
Wech en[de] niet gheweten en can
Wat bediet dat men bi nachte
Wech te vaerne aldus achte
Si claghet dien sijt clage[n] mochte
Her wolfaert al anders dochte
En[de] voer wech sijnre straten
Hine woude achter hem niet late[n]
Enighe brucghe hijn deedse breke[n]
En[de] pensede dat hi met sulken treke[n]
Soude de bet moghen ontgaen
Doet dach was en[de] men v[er]staen
Jnt lant heeft dat her wolfaert
Waer gheporret op de vaert
En[de] met hem voerden den graue
Voer tfolc al ontsinnet der haue
Het liep men ran en[de] iaghede
De grauinne sere claghede
Alden luden ouer heren wolfaerde
Dat hi voerde sijnre vaerde
Haren lieuen bedde ghenoot
En[de] haer te vraghede cleen noch groot
En[de] bat den luden op ghenaden
Dat si haer stonden in staden
Dat volc wert al in roere
Men hoerde nie al sulke voere
Si liepen si reden dat si mochte[n]
Om haren here dat si dochten
So dat si te vlaerdinghe[n] quame[n]
Daer si versaghen ende vername[n]
Dat si waren op den diepe
Men gheboet dat volc toe liepe
En[de] met scepen an hem voeren
De doe ghesien hadde de roeren
Hoe dat volc te scepe ghinc
Met groter haeste om de dinc
Met clenen scepen en[de] met grote[n]
Beide met emeren en[de] met bote[n]
Met visch scepen en[de] met scuten
De dat volc doe hoerde ruten
Hem mochte gruwen aldaer aue
Hoe si riepen om haren graue
Sy roeyden na sonder merre
Wa[n]t sine ware[n] op de mase niet verre
Entie wint de was clene
Dus worden si hantghemene
En[de] vragheden den graue of hi woude
Jnt lant bliuen dat si soude
Gheuen de hant so mocht hi varen
Vpt lant weder sonder sparen
Die graue boet doe de hant
En[de] si voerdene weder opt lant
Also als ic hebbe verstaen
So bleef her wolfert gheuaen
En[de] alle de ghene de met he[m] ware[n]
Voerdemen opt lant sonder sparen
En[de] gheraert van vorne w[er]t verloest
Sonder scade en[de] sonder cost
Vter vanghenesse daer hi in was
Doe worden si te rade das
Die graue soude varen i[n]den haghen
Her wolfert most op enen waghen
Varen te delf inde porte
Als men wel heeft ghehoert
En[de] op een steen huus most hi gaen
Entie andre de gheuaen
Methem waren ghinghen mede
Waer men woude inde stede
Tfolc was wel na vten sinne
Si hadden tote hem clene minne
En[de] wort roepende ouer luut
Gheuet ons den man hier vut
Die onsen here den graue v[er]riet
Of ghine sult zelue niet
Metten liue moghe[n] ontgaen
Want wi v seluen sullen slaen
Wildi selue behouden tleuen
So moet ghijn ons hier vut gheue[n]
Als ment v[er]stont op den vloere
Dat volc daer buten was in roere
Staken sine ter trappen neder
En[de] haelden de vrouwe[n] weder
Dat si niet daer buten quame
Si ontsaghen hare blame
Dat enich quaet knecht an haer
Doen mocht dat mesdaen waer
Dus sach si iamerliken rouwe
An haren man de edel vrouwe
Daer me[n]ne vut stat en[de] haer helt bi[n]ne[n]
En[de] hi was met o[m]minnen
Daer ontfaen alst wel sceen
Want datne was ma ne gheen
Hine begherde sine doot
Doe wert dat gheloop so groot
Onder tfolc ende tgherochte
Het sloech aldat slaen mochte
Beide ionc en[de] out
Hem ne was nieme[n]t hout
Daer wert hi verslaghen sciere
Jc wane dat niet si viere
Daer ieghen woerden stonden
Sine sloeghen dere toe come[n] conde[n]
Aldus heb ict verstaen
Dus en mocht hi niet ontgaen
Hi was daer ghehadt so seer
Hadde hi hem met enighen here
Willen laten inden rade
Sine dinc waer bleuen stade
En[de] waer lichte te liue bleuen
Neen hi niet hi hadde v[er]dreuen
De beste gheboerne vanden lande
En[de] had hem ghedaen de scande
De selue haelden metter hant
Den graue ian vut inghelant
De stac hi of al ghemene
En[de] wilde wesen raet allene
Ende doen sinen wille
Beide lude ende stille
Waer hi bleuen in desen stane
Sekerlike na minen wane
Hi waer weldigher dan de graue
Hi gaderde so grote haue
Ouer al in den lande
En[de] hi dede so grote scande
Sinen viant waer hi mochte
Mi wondert sere wat hi dochte
Hi duwede sinen viant tonder
Al haten sine ten was gheen wo[n]d[er]
Ic weet wel dan ian van renesse
Her ian beriet he[m] de lesse
Als men verstaen heuet en[de] ghehort
Want men sach hoe toe ghinc vort
En[de] hi quam weder inden lande
Waendi hine pensde om de scande
De hi hem dede waer hi bleuen
Te liue hi haddene verdreuen
Beide stille ende openbare
De wile hi raet te houe waer
Daer omme ghinct alst wese[n] moste
Op den eersten dach vanden oeste
Recht op sinte pieters daghe
Most her wolfaert dese plaghe
Daer ghedoghen als wi leren
Jnt carnacioen ons heren
Xijc. neghentich ende neghene
Jc rade elcken man te pleghene
Es hi here cleine of groot
Dat hi iement late sijn ghenoot
Es een man eens heren raet
Ent hem also ziene staet
Dat hi es machtich zeere
Namelike met sinen here
Wil hi doen dat hem sal vromen
Laet ander lude te borde comen
De machtich sijn van groter hauen
Sone derfmen ouer hem niet claghe[n]
Maer wil hijt selue sijn allene
En[de] met hem niement late[n] ghemene
So moetene alde werelt niden
So mach hi onlanghe daer op tide[n]
En[de] gheualt dat hem mesgaet
Sone es niement hine gheuet raet
Hoe dat men ghenedere[n] mach
Men siet heden op den dach
Es een man ghenedert so
De here en achts niet een stro
En[de] haten dien te voren minde
Ghelijc ene[n] dies niet ne kinde
Hi dochte mi vroet de co[n]de houde[n]
Mate in desen en[de] ombescouden
Want hen mach gheen here
Bliuen staende in desen kere
En[de] hen mach gheen here allene
Here wesen groet no clene
Sonder god diet al ghewrochte
Hi pensede wel die dat dochte
NV spranc vut de niemare
Als ment ghevreischeit openbare
Tordrecht dat dus was vergaen
Sloech men doe de clocke zaen
En[de] dat volc wart i[n] roere
Si riepen altoe horre voere
Make wi ons vut al ghemene
En[de] beligghen crayen stene
Olout mach ons niet ontgaen
Hine bliuet doot of gheuaen
Als men dit heeft ghehoert
Ghinc haer wapenen de poort
Jonc ende out meerre en[de] mindere
Manne knechte en[de] kindere
Al liept vut ten seluen stonden
Voer thuus te slidrecht daer si vonde[n]
Olout op met siere partien
Die niet en wiste horic lien
Hoe te delf was vergaen
Hi sette hem ter weren saen
Want si o[n]tsaghe[n] de felle gaste
En[de] pijnde hem thuus te houde[n] vaste
En[de] seiden daer bouen si dronken
V spise nes noch niet ghesonken
Waendi hier halen v ghewijn
Jc wane v es de duuel in
De porters riepen hets ghedaen
Ghi steruet zeker hets so vergaen
Ende liepen toe met groter crachte
Ende stormde tote in de grachte
Met al dat si mochten doen
So dat si luttel lief gheroen
Of luttel sliepen binnender nacht
Si stredense an met groter cracht
Toten daghe doe quamt zoe
Dat her niclaus de was doe
Talblaes op de wachte gheset
Hem bedochte een luttel bet
En[de] pensede dit spel es v[er]loren
Jc mach mi bringhe[n] in mere toren
Dan ic tote noch hebbe ghewesen
Hi sach op en[de] voer met desen
Te niemens vreent en[de] bat ghenade
Dat me[n] he[m] te sprekene gaue stade
Hi wan gheleide ende quam
Voer dat huus als dat vernam
Olout vraghede openbare
Waer de graue van hollant ware
En[de] her wolfaert en[de] die andre mede
Dander antworden op de stede
De graue es inde haghe
Ende her wolfert ende sine maghe
Sijn gheuaen en[de] hi is doot
Her wolfert selue. wonder groot
Hadde hem des en[de] den sinen
Van rouwen waende[n] si v[er]dwinen
Maer sulke en woudens niet gheloue[n]
H[er] niclaes sprac ic moete douen
Es her wolfert niet versleghen
En[de] icne weet van sinen maghen
Dan si alle gheuanghen sijn
Bi ridder scepe dits de sijn
Dat hi doet es. siet wat gi doet
Oloude wandelde doe sijn moet
En[de] wert verueert ouer zere
En[de] bat dor gode onsen here
Dat me[n] ontfinghe hi woude op gheue[n]
Thuus mocht hi behouden tleuen
Hi ende lieden sine
De met hem waren dese pine
Was al uerloren dat verstaet
Sine haddens ghenen raet
De voer der porten al daer laghen
Dat sijs iet dorsten ghewaghen
Voer de ghemeente dat sijs ontfaen
Hadden. ende si souden ontgaen
Maer si voerdense inde poert
Ongheslaghen en[de] namen voert
Dauonture alst vallen mochte
Oloude en[de] den sinen dochte
Dat dauenture waer te swaer
Doch seiden si al openbaer
Wildi ons bringhen teser stonde[n]
Jnde porte tonser ghesonde
Dat gi ons niet nemet tleuen
So wille wi ons nv op gheuen
Alder ghemeenten in ghenaden
Si seiden wi sijns niet beraden
Wi nemen v op ter meente[n] wille
Anders moghedi swighen stille
Wi en willen o[m] vwen wille niet st[er]ue[n]
Ons goeds en[de] der porten deruen
Dvs worden si daer vp ghenome[n]
En[de] sijn vorde porte comen
An de brugghe bi deser vorworden
Als de ghemente dit ver hoerde
Liepen si toe met erren sinne
En[de] deden hem so grote o[m]minne
Dat si sonder ghenaden riepen
Slaet al doot ende si toe liepen
En[de] sloeghen haren scoute daer
En[de] oloude haren baliu daer naer
En[de] twe sijnre broedere teen was .i. paep
En[de] droeghen doedekine sine[n] knape
En[de] daer toe sinen hangheman
De hem altoes volghede an
Olout bleef met hem sesten doot
Dander ontginghen uter noet
Bi gheluc en[de] bi helpen mede
Dandre ontginghen buter stede
Daer si behilden haer leuen
Trouwen dit was quaet beweue[n]
En[de] gheroert onder de liede
Daer dustane scade o[n]der ghesciede
Had olout ghehouden sijn woert
Als varen te rechte vort
Sone waer hem niet messciet
Daer dit of quam en[de] menich v[er]driet
Dat hier of quam als ic versta
En[de] ghi horen sult hier na
Dvs mach men merke[n] en[de] scouwe[n]
Dat me[n] met droefheit en[de] met rouwe[n]
Dese werelt dus begheuet
Als mense al ghebouwet heuet
Men siet wel dat menich man
Hem ghedoghen niet en can
Dat yemene wese sijn ghelike
Hi begerde te wesene rike
Hi begheert te hebbene ere
Hi begeert te wesene here
Meer vele dan hem betame
Dat dinct mi voer gode sca
God gaf ons dat exempel niet
Doe hi quam in dit verdriet
En[de] onse menscheit an he[m] nam
Hi was soeter dan een lam
Omoedich en[de] daer toe stille
Nochtan had hi sinen wille
Wel ghedaen met ene[n] winke[n]
Mi wondert wat de ghene dinke[n]
Die hier ter werelt heeft ghenoech
En[de] in redene sijn gheuoech
En[de] hem niet en can ghedoghen
Dat hi sijn herte mach gheboghe[n]
Dat hi penst hi sal steruen
Hine heuet lieuer an te erue[n]
Groet goet de naer hem come[n]
Al eist luttel tsinen vromen
Want selden hout sijn herte vrede
En[de] hi ver wercter gode mede
En[de] daer toe sine omme saten
Woude hi hem ghenoeghen laten
Dat iement hem ghelike ware
En[de] hi hem dan trecte nare
Sine ghebuere en[de] hadde te vriende
Diene gherne eerde ende diende
Daer mochte hi bi staende bliuen
Maer wilde hise alle verdriuen
So moet men pensen menighe[n] raet
Hoe men ghenedert sijn ouerdaet
Dus moet hi uallen de te voren
Na niemens rade en wilde hore[n]
En[de] doer niement dede een oert
Conste hi der ewanghelie[n] wort
En[de] pensede der om ende dede dat
De ewangeli seghet ons dat
So wie hem in houerden
V[er]heft hi sal ghenedert w[er]den
En[de] wie sijn herte oetmoedich toghet
Hi sal vor gode sijn verhoghet
Ja en[de] inde werelt mede

Vrient wiltu verheuen sijn
So oetmoedighe therte dijn
Dattu verheuene niet en valles
Wattu does en[de] wat dv calles
Want oetmoet weet ghenen val
Daer o[m]me prisic bouen al
De bi hem seluen dus v[er]gaet
Eest datmenne weder staet
Of vaet of slaet of tonder doet
En[de] dat hi coemt onder de voet
Men verghets herde sciere
Alse ghi moghet merken hiere
Die tlof te voren hadde allene
Van hem en weet me[n] grot noch clene
Si sijn nv des houes verdreuen
Bede broeder ende neuen
En[de] alle de maghe de hem wouden
Vaste an haren rade houden
Want hof es ver wandelt al
Als ic v voert segghen sal
Als her wolfert was v[er]slaghen
Doe ginc men bode hene[n] jaghen
Beide stille en[de] ouer luut
Met sgrauen brieue[n] de saluut
Omboet de graue van henegouwe[n]
Dien hi best mochte betrouwen
En[de] bat hem dat hi tote hem quame
Want hine gherne bi hem name
Tsinen rade om sine[n] vromen
Nv wast in vlaendren so v[er]re come[n]
Dat brucghe stont in sconinxs ha[n]t
En[de] bider zee aldat lant
Sonder de dam metten zwene
Also oestwaert tlant ghemene
Doe de graue hadde verstaen
Hoet in hollant was ghegaen
En[de] wat sijn neue hadde ghebede[n]
Ghinc hi he[m] te hant doe reden
En[de] voer te brugghen inde poort
Om bider zee te vaerne voert
Daer moste hi ligghen ene sto[n]de
Want men gheuaren niet en conde
De wint was hem seer jeghen
En[de] men wachtene in allen weghe[n]
Om te vanghene ende doen scande
Eer hi quam binnen den lande
Dat wisti wel ende bedochte
En[de] bedochte hem waer hi mochte
Ten lesten so quam hi gheuaren
Van buten ouer des zewes baren
Buten walchren in enen boot
Die hem niet en was te groet
Daer men te visschene plach mede
Hi quam te middelborch inde stede
Jn hollant vort was sijn ghedochte
Te vaerne als hi eerst mochte
Hi voer voert ende quam
Jn noert hollant doe dat v[er] nam
Sijn neue jan was sijs blide
En[de] voer hem teghen ten selue[n] tide
En[de] hietene wille come wesen
De grauinne qua[m] met desen
En[de] ontfingene met groten eren
En[de] de graue pinde hem sere
Te doene stille ende openbare
Dat den neue nutte ware
De grauen voere[n] beide gader
Recht alst kint mette[n] vader
De graui[n]ne si voer mede
Alte dordrecht inde stede
Daer wort men te rade doe
Dat men rechte sette toe
Want de ionghe graue ian
Selue niet berechten en can
Sijn lant als hem betame
Koes hi doe al sonder blame
Sinen neue tot ene[n] voecht
Vier iaer te sine en[de] ghi moecht
Horen wes men te rade ginc
De graue verhoerde doe de dinc
Hoe dat kint hadde ghegeuen
Huus en[de] lant en[de] dat was bleue[n]
Vander verradre hermanne
Van woerden en[de] meer nochta[n]ne
Dat goede huys te yselsteine
Mette[n] goede al ghemeine
Dat daer toe behorde al omtrent
Als de graue dat bekent
Docht hem wesen grote gichte
De heren wolfaerde herde lichte
An waren comen van den kinde
Die graue van herten minde
Seide neue mi seghet mijn moet
De ghene de v bat dat goet
Tsinen behoef en[de] oec was
V uoghet ic v[er]moede mi das
Hadde hi gheleuet langhe tijt
Hi hadde v sonder respijt
Jn corten tiden weder staen
Oec wat ghi daer toe hadt ghedaen
Hi was v voghet al met crachte
En[de] stont emmer na groter machte
En[de] werde mi altoes van v
Maer god danc mi donke nv
Dat ic v spreke ende sie
Al wast dat men onboet mi
Woude ic v spreken dat ic name
Min dan .C. man en[de] quame
Tote v te bridorper sluse
Daer mocht ic v spreke[n] opde[n] huse
Anders mocht mi niet ghescien
Jc seide leue ic ic salne sien
Tsinen eren en[de] tsinen vromen
God danc hets nv daer toe come[n]
V vrome hebic wille
Te doene lude en[de] stille
Jc wil dat ghi de ghifte ontsect
En[de] alle dinc der neder lect
En[de] weder roepe alle zaken
De men v heuet doen maken
En[de] de men v heuet doen gheue[n]
Sider dat v uader liet sijn leuen
Daer ghi toe ne hadt ghene scout
Ghi sijt ionc ende niet out
Men dede v doen zulke dinghe
Dat messcien v na comelinghe
De des lants worden verdreuen
Daer o[m]me hebben si dit beweuen
De graue dede dat men he[m] hiet
Doe docht hem goed dat me[n] riet
Dat men den zegel sloeghe ontwe
Dat men daer mede ne[m]mermee
Soude beseghelen andre brieue
Dit dede hi al tots neue[n] lieue
Want sine vrome lacher an
Als hi wort ridder en[de] goet man
So doemen seghelen make[n] dan
So men alre beste can
Groet ende breet na sijn gheuoech
Dit clein es hem groet ghenoech
Wat hi seghelt ic seghelt mede
Nv voert an in elke stede
Sprac de graue van henegouwe[n]
Dit hopit sal hem niet berouwe[n]
Sulke ghichte en gheuet niet mee
Men sloech den zeghel doe ontwee
Doe was de graue ouerste raet
En[de] pijnde hem voert in elke daet
Te doene des lands orbaer
En[de] sinen neve eerlic waer
En[de] sijn vordeel in alre maniere
Hi was soete en[de] goedertieren
En[de] sonder dat mocht me[n] scouwe[n]
Want hem namaels moste rouwe[n]
Dinc de hi doer tbeste dede
Hi hadde ghemaect enen vrede
Tussche[n] heren wolfaerds maghe
En[de] den anderen daer de claghe
Ouer liep dat sine sloeghen

En[de] te effene alde saken
En[de] de vede te goede maken
Dat mer niet om dorste sorghe[n]
De gheuanghene liet hi ver borghe[n]
Ende hulde sweren het was o[m] niet
Maer aldus eist nv ghesciet
Dat si swoeren en[de] verswoeren
Altoes plaghen si sulker voeren
Dus achten si doe herde clene
De graue voren hant ghemene
Jn zeelant doe in elke port
En[de] besette rechte vort
Tlant dat in goeden punte[n] bleue
Doe voer hi voert met sine[n] neve
Jn hollant daer hi wesen woude
En[de] dede beseghelen also houde
Den brief vander voghedien
Als ic te voren hebbe horen lien
Den vriesen screefmen hare[n] core
Daer si mede al doren tore
Souden rechten: doe na[m] raet
De g[r]aue van henegouwe[n] en[de] verstaet
Om te vaerne anden coninch
Van vrancrike om dese dinc
En[de] scie keren en[de] latens niet
Hi voer wech en[de] liet
Den neve ligghen tonghemake
Va[n]den menizoen dus qua[m] de zake
Alst god woude dat hi hier bleef
Als men iaer ons heren screef
Xijc. en[de] .xcix daer mede
Tote haerlem inde stede
Sente mertijns auont bleef hi doot
Des hadde[n] de vrende[n] rouwe groot
Jnden winter alse hi ghelach
Doe sendemen ouer nacht en[de] dach
Na den graue dat hi kere
Sine moghen niet wesen sonder h[er]e
DOe hi vernam wert hi droeue
Doch pensede hi om sine behoeue
En[de] qua[m] int lant als hi eerst mochte
Als hire quam hi bedochte
Sijn orbaer en[de] deden ter eerden
Sijn neve ian met groter w[er]den
Te reynsborch indes vader graf
De anders dan wel seghet hier af
Hi mesdoet herde zere
Dat weet god de ouerste here
Dat de stucken dus toe quame[n]
Des moghen si hem sere scame[n]
De so gherne spreken quaet
Om bare[n] sijs dat waer mijn raet
En[de] wreke[n] hem metter tonghe[n] niet
Alst god woude eest ghesciet
De graue voer haren taer
Te haerlem en[de] tote alcmaer
Te leiden ende te delf te dordrecht
En[de] dede he[m] hulden na slands recht
Als men pleghet inden steden
Dede hi hem hulden na desen
Van renesse her ian
Was inden lande comen dan
Biden graue van henegouwe[n]
Jn doghede[n] ende in groter trouwe[n]
Op dat hi hem purgere[n] soude
En[de] claren vander scoude
Met sinen vrienden en[de] maghen
Van dattene gheraet hadde bedrage[n]
Van velsen als men heeft ghehort
En[de] hier soude hi setten voert
Borghen de hi dede bescriuen
Jn enen brieue doe most bliue[n]
Want si den brief besegelden niet
Aldus is dat ghesciet
Als her ian dit heuet uerstaen
Voer hi in zelant herde zaen
En[de] ghinc de barsele ane
Dat hise brochte in sijnre bane
De graue voer tote sirixe
H[er] ian hadde doe lieden mee
Dan de graue conde ghecrighe[n]
Doe begonde her iante prighen
Jeghen den graue alle de daghe
Daer sijnt of quam menighe clage
Her ian street doe stonde[n] dure
En[de] dvanc de lude mette[n] wre
Dat si met hem mosten gaen
Wast lief wast leet al wast mesdaen
De g[r]aue sach toe met sinen oghen
Al wast hem leet hi most ghedoge[n]
Want si hadden helpen mee
En[de] hi was te sirixe
Hi sende sine boden vut
Jn hollant ende onboot saluut
Sinen manne[n] ende sinen vreende[n]
En[de] bat hem dat si hem dienden
Te deser noot hi hads te doene
Doe rede hem menich heelt coene
En[de] quame[n] tsamen toten graue
De dat prisde voer grote haue
Doe dat volc comen was
So wart men te rade das
Dat men varen soude ghemene
Tote arnemude[n] groet en[de] clene
En[de] dat men sonder ander tale
Volghede hollandre van remerswale
De marscalc was van den here
Dat volc voer met groten gere
En[de] hadden den wint goet ter cuere
Recht op de selue vre
Dat men voerde de vere quam
Sach de graue ende vernam
Dat quade wichten liepe[n] daer
En[de] weiueden met swerden baer
Hi voer an al sonder raet
Daer hi an dede quaet
Want hire scade om ontfinc
Als there versach de dinc
Voert al op en[de] spranc vut
Doe wort daer een groot gheluut
En[de] als men bouen was opt lant
Verkeret doe tweder alte hant
En[de] quam een donre scuere so groot
Dat water van den hemele vloot
Of me[n]t met backen hadde ghegote[n]
Tfolc quam met groten roten
Weder tscepe met groter pine
Her gye quam ente sine
Tscepe inde dagheraet
Ente graue hadde sulke[n] raet
Dat hi voren was gheuaren
Allene buten sinen scaren
Te middelborch in de poort
Al sijn broeder dit heeft gehoert
Dat de graue was gheuaren
Hiet hi doe al sonder sparen
Dat haer porters al ghemene
Doe ginc varen groot en[de] clene
De scepe waren somme groot
Dat was een swaer weder stoot
Wa[n]t de selue wint de wayde
Was so clene dat hi blayde
So lettel dat de grote scepe
Metten andren gheselscepe
Niet conde ghecome[n] voer de arne
En[de] de vianden volghede[n] garne
Met haesten andes heren start
En[de] quame[n] an hem also hart
Dat siere versloeghen een groot deel
De mochte ontgaen prijsde sijn heel
Sgrauen broeder bleef gheuaen
Teersten dat ment hadde v[er]staen
Dat des grauen broeder was
Doe wort men te rade das
Dat si doe hem vieren vonden
Somme doot van groten wo[n]den
En[de] so[m]me haddent tlijf doe jnne
Dien si deden zulke omminne
Dat sise deden rade braken
En[de] metten rade op staken
Van haeste[n] comt menich v[er]driet
Dit was in haesten dus ghesciet
Haddeme[n] ghewrocht bi vroede[n] rade
Men hadde wel leden sonder scade
TEn seluen tiden wast so come[n]
Also als ic hebbe vernomen
Dat al vlaendren groot ende clene
Stont in sconinx hant ghemene
En[de] sconinx broeder hadt inde hant
De ouer onboot in zelant
Dat hi woude dat men begheue
Des orloghen ende mens bleue
Op den coninc sinen here
En[de] op hem seluen met grot[er] ere
Mochtment doen an beiden siden
Hi soude soenen aldat striden
Men worts te rade dat me[n]t dede
En[de] makeden daer enen vrede
So datmens op den coninc bleef
En[de] men brieue daer of screef
En[de] voer h[er]en tsarels voren
En[de] daer beloueden en[de] zwoeren
Te houdene heren tsarels wort
En[de] wattie coninc seide voert
Ten seluen tide[n] hadde de graue
Ene dinc daer ic aue
Hebbe ghesweghen dat ware drie
Tseren wolfaerts kindere dat seideme[n] mie
De hi in hoeden hilt gheuaen
Van sconinx weghen heb ict v[er]stae[n]
De seide her tsarels dat hi woude
Dat men den kindre gheuen soude
Vter vanghenesse hare[n] maghen
En[de] men souder weder vraghen
Des grauen broeder h[er]en gyen
Hem der mede soude vrien
Dit was ghedaen in elke side
De gheuanghene warens blide
Dat hem nv aldus es comen
Entie dach es voert ghenomen
Vorden coninc in vrancrike
Daer voeren si alle ghelike
De graue entie andre mede
Alsi quame[n] toter stede
Aldaer si den coninc sprake[n]
Worden verdeelt ghene zaken
Vorden coninc alst was ghesciet
De coninc en wouts laten niet
Hine woude de zaken make[n] te goede
Doe quam he[m] in sinen moede
Dat hijs seker wesen woude
Dat men sijn segghen hier of houde
NV moghedi weten vorwaer
Dant de graue vant aldaer
Borghe deen wel veringhen
Maer dander en hadde te diendi[n]ghe[n]
Ghene borghe[n] inden lande
Maer dat si gauen i[n] sconinx ha[n]de
Souden si niet dorren breken
Dit was den coninc doe haerspreke[n]
Dit mosten si sweren en[de] gheloue[n]
Entie coninc hiet hier bouen
Dat si ghisele souden gheuen
Haer kindre of haer neuen
Ente bringhene te bieruliet
Tsente ians misse en[de] en late[n]s niet
Dan soude hi segghe[n] openbare
De vrede wort verlanghet dare
Toten haluen oeste toe
Si gholouedent ende zwoere[n]t doe
Te doene dat de coninc woude
En[de] te houden dat hi segghe[n] soude
Op dit so voeren si te lande
Bi gode et es grote scande
Dat lude sulke sake pleghen
Dat si in straten of in weghen
Of in husen of in houen
Sticken zweren en[de] gheloue[n]
Dat si met rechte doen souden
En[de] si des niet en houden
Alse dese hadden ghedaen
En[de] her florens hadde ontfaen
Van barsele den graue ouer here
Ende hulde gheswore[n] dat was mere
En[de] droech sgrauen cleder an
Dat hi hem liet enighe[n] man
So uerkeren menighen weghen
Dat hiere hem soude setten tiegen
Hine hadden tersten doch ontseget
Want niement houesscher e[n] pleget
Want hi ontseiden te spade
En[de] hadde he[m] ghedaen sca[n]de en[de] scade
Eer hi orlof nam an hem
Jc seg v des ic seker ben
Diet altoes willen spien
Hoe si ghenedere[n] moghe[n] dien
Dien hi van rechter scout sal eren
Sijn si knechte ofte heren
En[de] niet ne roeken wat si zweren
En[de] dies niet ne achten twe peren
En[de] breken selue haren eet
God es hem int ende wreet
Want si recht meen edich sijn
Dat neemt gherne quade[n] fijn
Al vinden si sulken de hem gheloeft
Nochtan dinct mi dat hi douet
En[de] altoes is buten kere
De hem ghelouet emmermere
Want dat selue vinden si wale
Ane hem te sulken male
Wanneer si haren wille niet al
Van hem hebben groot en[de] smal
Si late[n] dien ende gaen ten andere[n]
De hier aldus comen wanderen
Hem ne roecht wat si lieghen
Vp dat si moghe[n] bedrieghen
Met worden ende met valsche[n] eden
Daer si haer sticken mede leden
NV keric weder ten beginne
Hem dochte doe i[n] haren sinne
Dat si int hof van vrancrike
Den graue wan onghelike
Al si oec waren in elke stede
Hadden heren sulken zede
Dat si dan dat merken woude[n]
Hoet toe quame en[de] bi wat scoude[n]
Dat doe come[n] ware[n] dese dade
Doe so worden si te rade
Dat si noch here
Anders ne mochten si ne[m]mermere
Standen bliuen indesen zaken
Wi weten wel dat si doe sprake[n]
Die hem holpe[n] an eenre dinc
Dat si spraken den coninc
Van almaenghen aelbrechte
En[de] seiden dat hem met rechte
Tgraefscap ant rike waer be storue[n]
En[de] sijt also hadden verwooruen
Dat he[m] aldat lant swoer houde
Waert dat hi neder comen woude
Te minsten tote nimaghen
En[de] dede den graue voer hem daghe[n]
Hine worde so coene ne[m]mer dan
Dat hine saghe met oghen an
Si souden hem comen also tide
Dat hijs te rechte mocht wese[n] blide
De graue soude dan alte hant
Voer hem moeten rume[n] tlant
Quame hi i[n] tlant me[n] souden gemene
He[m] op gheuen groet ende clene
Beide lant ende steden
Dat sine met deser behendicheden
Daer toe brochten dat hi seide
Hi souder comen opdat gheleide
Dat si hem toe hadden gheseget
De coninc was vp dit ondweget
Dat hi de ghene ghelouen woude
De geen goet man heten zoude
Dat waren de met hare[n] rade
Beide met helpen en[de] met hare[n] dade
Den edelen florense deden vaen
En[de] iamerlike[n] verslaen
En[de] wille[n] met dies coninx macht
Vort verdriue[n] sine gheslachte
En[de] in vreemder hant al bringhe[n]
Maer god en wils niet ghehinghe[n]
Hi versaghet bi sijnre ghenade
Al wert de coninc des te rade
De raet bleef al uerloren
Als gi hier na wel selt horen
Die coninc sende boden vte
Met brieuen en[de] met saluut
Jn hollant en[de] in zelant mede
Heimelike in elke stede
Als hem sijn raet hadde geleert
De boetscap wert also verkeert
So wien dat hi sende brieue
Hadden ten graue meerre lieue
Dan ten coninc en[de] voeren te ha[n]t
En[de] gauese de graue inde hant
En[de] dit quam also vort
Dat de graue heuet ghehort
Dat de coninc porren sal
Van coelne heuet hijs gheual
En[de] neder comen in corten daghe[n]
Tote sinen huse te nymaghen
En[de] hi heuet den graue ghegeue[n]
Gheleide en[de] dat bescreuen
En[de] enen besceiden dach gheset
Dat hire mach comen dies te bet
Binden gheleide vrilike
De graue pensede des ghelike
Dat hi sijn gheleide soude
Voer hem bringhe[n] also houde
Bat hi vriende ende man
Die hem wilde dienen dan
Sijn si arm of te rike
Hi wils hem danke[n] ewelike
Van hollant de edele liede
Quamen daer met grote[n] diede
Porters en[de] ghemente mede
Van alden lande quamen t[er] stede
Al daerse de graue onboet
En[de] hadde een heer also groot
Als noyt gheleet was ute[n] lande
Si voer wech alsonder scande
Sint laurens auonde te gorinkem
Als hi daer quam doe dochte hem
Dattie vresen niet goet daer ware[n]
En[de] hietse te woudrichem varen
Sander daechs wel bitide
Ghinc te zeile de graue was blide
En[de] voer bi nimeghen a[n]bonswerde
Et met hem an sine verde
Al sijn here op enen dach
Als de coninc dat ghesach
Datte graue quam so starc
Ne hadde hi niet o[m] duse[n]t marc
Binne[n] nimaghen ghebleue[n]
De hem den raet hadde ghegeue[n]
Wiste hijs doe wel clenen danc
Hi sat op eer iet lanc
En[de] voer op crane[n]borch de veste
Dat dochte de graue va[n] cleue tbeste
Dat hi daer wel seker ware
Den graue van holla[n]t qua[m] de mare
Eer hi qua[m] daer hi logierde
Op den auont men visierde
Wat men best hier toe dade
De bisscop van coelne w[er]t te rade
Dat hi den graue qua[m] te spreke[n]
En[de] pijnde hem of hi ghewreken
Die sticken mochte ende te goede bri[n]ge[n]
En[de] ghinc hem so v[er]re o[n]derminghe[n]
Datmen makede enen vrede
En[de] een bestant al daer ter stede
Tusschen den coninc ente[n] graue
Doe trac weder al hier aue
De graue tsinen lande neder
Entie coninc soude kere[n] weder
Onder weghen qua[m] he[m] niemare
Dat dat zeusche here ware
De lecke opwaert gheuaren
Met hondert scepe teenre scare[n]
Dat was op onser vrouwe[n] dach
Te halue[n] oest als men mach
Ghedinke[n] dat het achter bleef
Als ment iaer ons heren screef
Dusent ende dre hondert mede
Dat ghemaect was dese vrede
Vp den derden dach daer naer
Quamen de zeelanders openbaer
Als ic hoerde ghewaghen das
Toten coninc daer hi was
Het es ghevreet sprac de coninc
Ghi moghet varen op de dinc
Weder thuus vwer veerde
De coninc sat op sine[n] peerde
En[de] reet te lande al dat hi mochte
Jc wane dat hi lettel dochte
Vp haer pleit meer voert an
Also als ic ghemerken can
Nv hadde de graue aldus ghescreue[n]
An sinen sone de was bleuen
Jn middelborch in sine stede
En[de] an witte[n] sinen neue mede
De was bleue[n] in sirixe
En[de] screef aldus ande twe
Eist dat onse viande tiden
Vten lande en[de] si riden
Sempelike haerre strate
So suldise met ghemake late[n]
Maer varen si met heer cracht
So trect toe met alre cracht
En[de] verbout sonder sparen
De ghene de met hem vare[n]
Dit heten wi ende bidde[n]s mede
Onsen vreenden in elke stede
Alse hi hem dat onboet
Si vermanden clene en[de] groot
En[de] daden sijn ghebot doe wale
De graue voer ten selue[n] male
Te dordrecht in sine poort
Alse dat volc dat heeft ghehort
Dat de zelanders doe sijn lededen
Achten si clene doe des vreden
Ende riepen vut den graue doe
Edele heren vare wi toe
Laet ons de diepe nv beligghen
En[de] hem dat keren weder segghe[n]
Laet ons wreken onse maghe
Dat hem rouwet alle daghe
Dat si comen sijn intlant
De graue beriet he[m] alte hant
En[de] ginc hier op merken
Ende leide volc op der lecken
En[de] op de merwende ander liede
Vp dauonture oft ghesciede
Dat si tenen watre quamen
Dat hem sgrauen lude bename[n]
Die graue lach op de merwede
Jn enen scepe teenre stede
Doe qua[m] op een auond spade
Een bode de seide here watte rade
V ombiet alsonder sparen
Jan va[n] arkele dat come[n] gheuare[n]
Vwe viande nevens den wale
De graue verhoerde dese tale
En[de] vraghede comen si dese side vut
Ja here sprac hi ouer luut
De bode doe men sachse heden
Dat si vele waren leden
Laetter dan te vespertijde
De graue sprac nv wese wi blide
Ende sende ter veert opdat heer
Dat opder lecken lach ter were
En[de] in dordrecht tsinen vrienden
De hem trouweliken dienden
Si quamen al op de wachte
De zelanders sliepen inder nachte
Te boemel van dordrecht .vj. milen
De graue lachter seluer wilen
Op den watre en[de] sal sijn here
En[de] hadde hem recht gheset ter were
Smargens als he[m] slapens luste
Doe voer elc in sine ruste
De grote scepe bleuen daer
Op de noene recht daer naer
Quam een bode en[de] brochte maer
Dat dat heer leden waer
Werkendamme en[de] ware[n] come[n]
Jn sinen la[n]de te haren onvrome[n]
Sal dat sijn al sonder waen
Vaste gaet de clocke slaen
Sprac de graue so[n]der sparen
Laet op onse viande varen
DOe wort daer een groot ghelut
Het trac al weder wt
Dat daer was clene en[de] groot
Menich scip en[de] menich boot
Voeren vter porten doe
Al goet volc sette toe
Met ghenende alte gader
Als of hi hare alre vader
Hadde versleghene de daer quame[n]
De achter bleef mochte he[m] scame[n]
De wint wayde welte matien
Daer liepen lude vp der straten
En[de] op den dike herde vele
Daer mochteme[n] hore[n] menighe kele
Roepen nv toe hurre voere
Dat volc wert al in roere
En[de] al comen vp de vaert
Doe qua[m] een bode der waert
Daer seide de al openbare
Dat dat heer ghekeert ware
En[de] waer leden te woudrichem
Oec seide hi en[de] vermat hem
Dat si te huesden varen souden
En[de] ouer tlant ganghe[n] woude[n]
So si eerst mochten hare strate[n]
En[de] haer scepe te huesden laten
Dus gheuielt alse hi sprac
Entie graue weder trac
Binnen dordrecht en[de] sine liede
Hier binne[n] so ghesciede
Dat dat heer van zela[n]t qua[m]
Voer scoen houe[n] en[de] dat verna[m]
H[er] niclaes de der was here
En[de] woudse sterke[n] in alle[n] kere
De porters de v[er]name[n] dat
En[de] vielen staphans vp der stat
Ter weren en[de] lietse niet i[n] come[n]
Had h[er] niclas moghe[n] vrome[n]
Dusent marc van goude root
Hine hadde niet in deser noot
Moghen spreken vor de poort
Want si bleuen rechte voert
Ligghende voer deen castele
En[de] de zelanders te haren dele
Mosten varen hare verde
Wat mense daer ter porte[n] werde
DVs voeren si als men seget
De graue dede als me[n] pleget
Doe hijt ghevreiste sette hi toe
En[de] sende der porte[n] helpe doe
Een deel vresen sende hi daer
Of der porten ware te swaer
Dat hire niet soude sceide[n] af
So dat het niclaes op gaf
Dat hus behoude[n] lijf en[de] lede
Hi ende sine mede
Men ontfinghe[n] doe opt gone
En[de] niclause sinen zone
En[de] alle de met he[m] waren
Voerdemen gheuange[n] so[n]der spare[n]
Te niwer borch in de veste
Nv dochte den graue wese[n] dbeste
Dat hi voer metter vaert
Met sine[n] volke te zela[n]t waert
Tote sinen neue en[de] sine[n] zone
Doe qua[m] hem te voren tgone
Dat ian sijn sone had an ghestrede[n]
Dat huys met ghenendichede[n]
Te middelborch dat bersdorp hiet
En[de] hi daer boue[n] niet en liet
Enen man te liue bliue[n]
Hine deden te hant ontliue[n]
En[de] was ghedaen al walchre[n] doer
Hem dorste niema[n]t stande[n] vore
Al dat volc ginc in hant
En[de] was ghetrect in beuelant
En[de] dede aldaer dat hi woude
En[de] alstie graue varen zoude
En[de] rect trecte daer waert
Quam hem boetscap op de vaert
Hoe de viande comen waren
Wel .v. hondert teenre scaren
Ouer van berghen a[n]den zoem
Hier toe nam mijn ioncheer goe[m]
Sprac de bode met corter tale
De doe was te reimers wale
En[de] ginc der tegen openbaer
En[de] leedde ene scone scare
Entie andre weken voren
Teersten dat si dat v[er]horen
Alstie gene de hadden vaer
Scieden si hem harentaer
Theerscap ginc te biselinghe
Dat he[m] ontsach van desen dinge
En[de] moste[n] varen vten lande
Met cleenre baet met groter sca[n]de
DIe graue heuet oec v[er] hoert
Hoe zirixe sijn lieue poert
Niet en woude stille sitten
Si ware[n] wt met. jonch[er]e witte[n]
De wel groeghen ouer een
Als den zwemer doe wel sceen
Entie binden huse waren
Si traken wt met hare[n] scare[n]
En[de] dwonghen doe an hem al scoude[n]
Dat si node laten souden
Sgraue[n] behoef heers liefs here[n]
Si dedent toe met groten eren
De graue hadde dit al uernome[n]
En[de] is voert in zeelant comen
En[de] woude den zone vare[n] sien
Die voert voer recht mettien
Als een de spare[n] niet en woude
Hi seide dat hi also houde
Woude besien dat huys va[n] troyen
Wien dats oec mochte v[er]noyen
Hi verstont al openbaer
Dat her florens noch der waer
En[de] der viande een groot ghetal
Waren daer bina al
Alsi vername[n] dat ia[n] daer qua[m]
Worden si op hem seluen gram
En[de] seiden sine dorstens beide[n] niet
Het es een duuel wat men siet
Dat hine spaert niet en twint
Wat dat hi met crachte wint
Of iegens hem wil sette[n]
Trouwe[n] hier en doet geen letten
Nv laet ons te scepe gaen
Si lieten thuys al idel staen
Doe si ianne naken saghen
Nv so moghe di mi vraghen
Hoe hi dus sere was tontsien
Jc seg v dat hi hadde dien
Bi hem te rade de dat dorste
Wel raden dat hi sonder vorste
Rechte ouer dien de met hou[er]den
Geerne sinen vader weerden
Vten lande hadde[n] sijs machte
En[de] hi met alle sijnre crachte
Sine[n] vrienden stont i[n] staden
Dit liet hi he[m] wel gheraden
Ende dede oec dat met ghene[n]de
Want hi den vader so ghedaen ke[n]de
Dat hijs niet e[n] hadde ghedaen
Al hadde hi sine viande gheuaen
Dat hise quite hadde ghelaten
Had si hem iet willen maten
Hoe valch dat hise te uore[n] vant
Mer ian welken hi gheprant
Daer recht hi ouer sonder ghenade[n]
En[de] wouder niet meer ou[er] sijn v[er]lade[n]
Met haer verradenesse de si dreue[n]
En[de] hebbe[n] hem ene[n] name ghegeue[n]
Niet de goede maer de quade
En[de] hieten. jan sonder ghenade
Al is ons exemple bleue[n]
Van onsen h[er]e de ons ghegeue[n]
Heuet exempel van ghenaden
En[de] van oetmoeden ic dorste wel rade[n]
Dat een here gherechtich ware
Beide stille ende openbare
En[de] rechte en[de] wese een deel wreet
Den ghene[n] diene hebbe[n] leet
En[de] herde gerne souden scaden
Mochten si en[de] quaemt he[m] in stade[n]
Jc der wel seggen openbare
Dat een lants here niet en ware
Gherecht here de niet en recht
Ouer here en[de] ouer knecht
Die hem altoes setten i[n] dien
Dat sine niet wilden ontsien
Sine wille[n] hare wille doen
Trouwe[n] soude dit sermoen
Nv doen enich predicare
Jc wane datter ghene e[n] ware
Hine soude mi volghe[n] deser tale
Want ic wil proeuen wale
Dat elc here de liede berecht
Es hi here ofte knecht
Es hi hertoghe ofte graue
Es hi coninc de der aue
Hebben wil dat hi begeert
Na dien dat elc is weert
Hi moet elken te rechte houde[n]
Sal hi bliue[n] onbescouden
Nv gheuallet wel desen
Dat hi ontfarmich wil wesen
Sine arme lude roepen dan
Lieue here dese man
Neemt ons tonse doet o[n]s recht
Hoe mach ic gheproeue[n] echt
Hine moet rechten sonder ghenade
Alwaert dat mens he[m] niet e[n] bade
Als hi sine liede hoert claghen
Al woude hi selue dat v[er]draghen
Dat men sloech of stake
Of bi sine[n] baerde trake
Jn oetmoeden om onsen here
Hine mochte laten ne[m]mermere
Hine moete sine lude te recht houde[n]
Sal hijs bliuen onbescouden
Dan mach niet zijn sonder gherechte
Sijn si heren ofte knechte
Die ieghen den h[er]e altoes he[m] setten
En[de] achter steken en[de] letten
Dat sijn de ghene van wien si claghe[n]
Beide bi nachte en[de] bi daghe
Want so wie sinen here ontsiet
Ouer hem sone claghet me[n] niet
Mer de sinen here hout vor cleine
Dats de ghene dien ic mene
De sinen here weder staet
Dade here minen raet
Hi soude doen als god doet
Die altoes settet sine[n] moet
Den houerdighen te weder stane
Want de houerde brinct he[m] ane
Dat hi hem v[er] heffen moet
En[de] den oetmoedighe[n] doet hi goet
Dat hi hem gheuet sine gracien
Jn oetmoeden in tribulacien
Dus moet een gherechtich wese[n]
Den armen ghelijc den rike[n] indese[n]
Alnoeme ic de arme ic mene de ghene[n]
De altoes sijn ghewoene
Te doene dat haer here wille
Jn goede altoes lude en[de] stille
Wil hi buten weghe iet
Dat somme wile oec ghesciet
Want hi es een mensche als wi sijn
So donct mi wesen de beste fijn
Dat hi hem dat weder sta
Jn oetmoeden ende ga
Hem so na dat hi can
Met redenen he[m] ghewere[n] dan
Dat is dat ic nieten weet
Een here en moet wien lief of leet
Rechten sal hi ghepriset wesen
Of hi verliest al in desen
Lant erue ende liede
Al gheuielt oec dat ghesciede
Dat hijt behout bi die quade
Dat es hem te mere scade
Hi moet altoes bedwonge[n] sijn
Dat nemet gherne quaden fijn
Dus pensede de ionghe man
En[de] vinc de saken scerper an
En[de] dede dat men he[m] riet
Dat ne woude hi laten niet
Hi voer voert inden lande
Tghemene volc boet de hande
Die den vianden behoerde[n] toe
Jonchere ian ontfincse doe
En[de] dede de borch wel besetten
Doene woude hi daer niet langer lette[n]
En[de] keerde weder vten lande
Dat mochte hi doen al sonder scande
En[de] voer tarnemuden waert
De graue qua[m] andie vaert
Anden zoene en[de] keerde
Met hem en[de] dankede[n] en[de] eerde
Sinen lieden al ghemene
Arm en[de] rijc groot en[de] clene
En[de] gaf hem oerlof thuys te vare[n]
De dat deden sonder sparen
En[de] hi bleef ligghende vort
Te middelborch inde port
Ene wile ende sijn sone
Doe qua[m] hem te voren tgone
Dat hi i[n] henegouwe[n] vare[n] soude
Hi voer wech ende also houde
Bleef ioncheer ian in zeelant
Om te berechten svader lant
Dit gheduerde als ic ver nam
Tote de vader weder quam
Doe voer heer ia[n] te henegouwe[n] waert
Aldus deelde[n] si de vaert
Want elc lant moet hebben here
Sallet bliuen in sijn ere
Jn zeelant bleef de graue doe
En[de] sine viande[n] setten toe
En[de] gaderden dat si gadere[n] mochte[n]
Hoert wes si hem bedochten
Si wouden zoeke[n] suutbeuelant
Dat he[m] so wel ginc i[n] hant
Want si beweste[n]. yerseke vonden
Sloech an hem ten zeluen stonden
Ter goeds was een begijn
Van enen huse daer doe in
Bouden was kerninx sone
De hem pijnde te houden tgone
Metten knape[n] de met hem ware[n]
Jegen de v[er]dreuene scaren
Si quame[n] nachts bider mane
Jn den lande ende streden ane
Thuys der bouen inne was
Den graue qua[m] de mare das
Te sirixe in de poort
Alse hi dit heuet ghehoort
Sende hi talle[n] porte[n] vut
Brieue en[de] onboot saluut
En[de] bat ma[n]ne en[de] vrienden
Dat si teser noet he[m] dienden
Hi souds hem danken al sijn leue[n]
Die lieden wouden niet begheue[n]
En[de] quame[n] al ghemene
Tote he[m] ghewapent groot en[de] clene
Te kaets voer de graue doe
En[de] sinen viande[n] setten toe
Jnden lande dat si waren
En[de] deelden hem in tween scare[n]
Die ene streech oest dander west
Om tfolc dus te dwinghen best
En[de] dat heerscap van remerswale
Gaderden ten seluen male
Also tonsettene boudine
Of wilder om doghe[n] pine
Doe qua[m] hem boetscap h[er]de sciere
Bi gode de viande comen hiere
Edele heren siet voer v nv
Sgraue[n] viande come[n] tot v
Willecome sprake[n] site hant
Hier es so menich coene seria[n]t
Jeghen he[m] sulle wi gaen
En[de] vromelike[n] weder staen
Dat hem rouwen sal de vaert
Doe ginghen si onghe spaert
En[de] wapende[n] hem ten zelue[n] male
En[de] streke[n] voer re[m]merswale
Rechte voert te vornoud ee
Dandre quame[n] bi duuene
Si scaerden he[m] selue[n] voren
Vp den tijt als wi horen
En[de] haer vrient an he[m] vaste
Van poert vliet de goede gaste
Waren binne[n] dike ghescaert
De mede ware[n] ande vaert
En[de] buten dike ande side
De vander tollen dies si blide
Seder waren alst wel sceen
Van he[m] allen wasser gheen
Hine woude sterue[n] eer hi vlo
Dus worden si te rade doe
Doe si ghinghe[n] op de lode
Daer so wouden sceiden node
En[de] daer nemen de auonture
De hem gode gaue op die vre
Quam dandre toe ghegaen
Daer vielen si te zamen zaen
En[de] vochten der wel scerpeliken
Dene p[er]tie moste wiken
Sgrauen pertie had zulc gheual
Dat si dandre v[er] wonne[n] al
En[de] sloegher en[de] vingher vele
Aldaer ter lode inden nijt spele
Den graue qua[m] hier of niemare
Dat aldaer gheuochten ware
En[de] sine vriende behilde[n] tfelt
Dandre v[er]dreuene met ghewelt
Des de graue dancte gode
En[de] dankes oec den zelue[n] bode
Die de boetscap hadde ghebrocht
Doe wert de graue also bedocht
Dat hi des ander daghes woude
Daer varen also houde
Pensde bouden mocht hi ontgaen
Want men dede he[m] verstaen
Dat sijn broeder hadde v[er]loren
En[de] ontsach hem mere toren
En[de] qua[m] te caets doe hi v[er]nam
Dat was v[er]wonne[n] wort hi gra[m]
Dat hi danen was ontfaren
Dit was in ons heren iaren
Als te voren bescreuen es
Op den iaers dach sijt ghewes
DEs ander daechs aldaer naer
Woer de graue weet ic vor waer
Met sine[n] luden te reimerswale
En[de] soude ten seluen male
Sine viande sien onder dogen
En[de] woude niet ghedoghen
Dat sine viande bleue[n] int lant
Hi voer daer ende alte hant
Quam he[m] daer de boetscap
Dat si hadde[n] gherumet scap
Met rouwe[n] ende met grote[n] scande[n]
Waren si gheuare[n] vten lande
Des de graue was wel blide
En[de] alle de van sijnre side
Danctens groetlike onse[n] here
Entie graue pijnde he[m] sere
Te dankene groetlike sine[n] liede[n]
De hem holpen en[de] rieden
Wat mach ic hier of seggen meer
Men voerde de gheuange[n] sirixe
Daer si laghen ene stonde
Doe men dat toe bringhe[n] co[n]de
Voerdemense wit vorwaer
Jn henegouwen alder naer
Doer vlaendre[n] als ic hebbe v[er]staen
Want het was also vergaen
Dat her gye van vlaendre[n] lant
Was ghegaen in sconinx hant
Gheuanghe[n] alset wel sceen
Hen was man doe en geen
Jn al vlaendren diet he[m] weerde
Dus wast dat hem niement deerde
De graue hadde sijn lant beset
En[de] hopede te rusten bet
Dan hi daer te voren dede
Hi en[de] alle de sine mede
Waren te ruste[n] meer da[n] te voren
Doet somer was moghedi hore[n]
Beual hi sine[n] broeder tlant
En[de] voerde i[n] henegouwe[n] te hant
Willem sijn sone bleef mette[n] ome
De sijns nam goeden gome
IN middelborch was her gye
Van henegouwen gheloues mie
Doe men seide al openbare
Dattie bisscop willem ware
Comen met enen groten here
En[de] waende[n] winnen sonder were
De lande van aemstelle en[de] va[n] woerde[n]
De heren gyen toe behoerden
En[de] hollant waende hi dor vare[n]
En[de] ver herent met sinen scaren
Want hi vorwaer hadde v[er]nome[n]
Dattie graue niet en mochte come[n]
Vten lande ter seluer stonden
En[de] dat her gye oec niet e[n] conde
Vut zeelant comen also sciere
Hi voer toe alsonder viere
Den enen dach den andere[n] na
En[de] bernde als ic versta
Sgraue[n] vriende om tent de stat
Dat dede hi om dat
Dat hise an he[m] dwinghe[n] woude
Men vreischet i[n] hollant also houde
Voer de meente vut elker stede
Porters en[de] lant volc mede
Beide edel en[de] ghemene diede
Daer mochteme[n] ghewillighe liede
Toe sien gaen met herte[n] groot
Alse de niet gaue[n] om de doot
De blode ware[n] en[de] v[er]saghet
Si vloen of mense hadde gheiaget
Eer si yement sagen comen
Daer mochteme[n] doe den vrome[n]
Sien be iaghen prijs ende ere
Want si weerden hem so sere
Daer mense aen street met nide
En[de] sine hadde[n] an. an haer side
Niet enen man teghen zesse
Dat was ene sware lesse
Des ic herde seker ben
De bisscop hi quam op he[m]
Tors ente voet met menighe[n] man
Ghelijc of hi vut enen damme
Waren comen onuersien
En[de] reden hem ane doe mettien
En[de] bringhense an beden siden
Doe mosten si vrieselike striden
ALs de hollanders dat versien
Dat si niet en moghen ontflien
Al hadde[n] si der vlucht begeert
Het es an elke side gheweert
Moste[n] si hem weren doer de noot
Of si mosten bliuen doot
Doe ghinghe[n] si he[m] were[n] strange
En[de] vochten also langhe
Beide met staue[n] en[de] met swerden
Dat he[m] de hollanders mede werden
Dat si verloren van hare[n] lieden
Een deel eer dat si verscieden
Wie so quam onder de staue
De moste e[m]mer valle[n] aue
Si weerden hem het moste wesen
Doe gheuielt also in desen
Dattie bisscop wert gheraket
Ant hoeft en[de] so mesmaket
Dat hi vallen moeste op derde
Wast lief wast leet van sine[n] peerde
En[de] bleef daer doot in corter vre
Dus gheuel sine auonture
Doe hadde[n] dandre sliues vrucht
En[de] pensden om de vlucht
Beide tors ente voete
Daer hadde lettel yeme[n]t moete
Dat hi des anders beiden woude
De hollanders ginghen also houde
Rechte voert tote inde stat
Dat deden si omme dat
Dat si vasten en[de] woude[n] eten
En[de] een deel haers leets v[er]gheten
De borghers deden he[m] vele eren
Dit gheuiel int iaer ons heren
M. ccc. en[de] ene mede
Buten vtrecht teenre stede
Die men heet de hoghe woert
Dattie bisscop dus was ghevoert
En[de] was op sente meertijns dach
Jn den zomer als hi ghelach
Hadde hi de stat te vriende ghehoude[n]
De hi verwrocht bi sinen scouden
En[de] tgraefscap onghemoeyt ghelate[n]
Hi hadde wel tsinen bate[n]
Sijn lijf behouden en[de] sijn lant
Wel ghehadt tot sinre hant
Des en noeghede he[m] niet
Daer o[m] eist aldus ghesciet
TE siryxe qua[m] de niemare
Dat al daer ghevochte[n] ware
Entie bisscop waer bleuen doet
Her gye staphans onboet
Sinen neve en[de] der poert
Va[n] middelborch wat gi ghehoert
Heuet en[de] es voert gheuaren
Om de lande te verwaren
En[de] om i[n] vreden te setten tlant
Jc waen men noyt lesende va[n]t
En[de] niewer oec ghescreue[n] siet
Dat een arm ghemene diet
Sulke daet ye ghedede
Als daer gheuiel ter selu[er] stede
Sonder here en[de] sonder houet
Hoe mocht mens hebben ghelouet
Eert ghesciede en[de] ment sach
Jc seg v dat mer of mach
Spreken ouer .M. iaer
Van der trouwe[n] als hier naer
De si togheden haren here
Bi gode het es te prisene mere
Dat een man doet sine trouwe
Sine[n] here of sijnre vrouwen
Bi vrien wille sijt seker des
Daer hi selue niet en es
Dan tsijnre ieghen wordichede
En[de] oec bi ghebode mede
Si liepen toe al onghebede[n]
En[de] begherde[n] gheens vreden
En[de] vochten bi haers selues sinne
Om haers heren gherechte minne
De vte[n] lande was herde werre
Hier omme worde[n] si dus erre
Dat si liepen alte stride
Oec mochteme[n] sien ten selue[n] tide[n]
De blode vlien haerre veerde
Bede te voet ende te peerde
De scamele treckeden rechte voert
Men heeft dicke wel ghehoert
Een scamel man soude node vlien
Daer ment hore[n] mocht en[de] sien
Hi soude wanen ouer waer
Dat ment hem al openbare
Mochte v[er]witen alst also quame
Daer hijs hebbe[n] mochte scame
De ontscamele en achtens niet
Wat men hoert of wat men siet
Hine scamets hem niet des sijt ghewe[s]
Trechke hem an dies scoudich es
Mallic kent he[m] zeluen wale
Nv keric weder ter eerster tale
NV eist hier aldus vergaen
Alst de graue heeft verstaen
Jn  henegouwe[n] daer hi was
Dancti onsen here das
En[de] pensede also houde
Dat hi in hollant varen soude
En[de] setter an sijn ghedochte
En[de] qua[m]mer in als hi eerst mochte
Als hi comen was int lant
Sette hi doe alte hant
En[de] sprac an sine vriende
En[de] bat elken dat hi he[m] diende
Die[n] vrient waer teser noet
Hi deder om bede groet
Om sinen broeder te kiesene recht
Te sijn bisscop van vtrecht
Het gheuiel als hi begherde
Datten lettel yement werde
Dus was her ghye bisscop ghecore[n]
En[de] beset al sonder toren
Dat bisscopdoem weet me[n] wale
Wat holpe hier of langhe tale
Als dese twee broedere hadde[n] beide
Dese twe lande in haer gheleide
Stont mallic andren doe in scaden
Bede met rade en[de] met daden
Dus mochten si te bet gheduren
Welc va[n] he[m] tween mochte ghebueren
Dat hi woude varen siere strate[n]
De mochte doe den anderen laten
Jn den lande in sijnre stede[n]
Diet al hilden in goeden vreden
Dus gheuielt so dattie gracie
Weder achter waert trac aue
En[de] voer te henegouwe[n] waert
Jan sijn sone bleef ande vaert
Jn hollant en[de] berechte dat
De bisscop bleef inde stat
En[de] willem bleef in zeela[n]t
Daer na gheuiel alte hant
Dat ian wech voer daer naer
Jn henegouwe[n] weet vor waer
NV hoert hoet hier na v[er]ginc
Jn den zomer qua[m] de coninc
Van vrancrike in vlaendre[n] lant
En[de] het ginc hem al in hant
Bede lant ende steden
Ende waren doe in groten vreden
Dat on langhe moeste staen
Doet also verre was vergaen
Dattie coninc voer te lande
Roerde daer ene niwe scande
Also als men heuet ghehoert
Datte brugghe in de poert
De ghemeente wort o[n]bonden
En[de] enen niwen coninc vonden
En[de] sloeghe[n] sconinx lude[n] vut
En[de] iaghetse stille en[de] ouer luut
De kindre van vlaendren quame[n] i[n]
En[de] pensden om haer ghewijn
Des de ghemeente was wel blide
En[de] ontfinghe[n] ten seluen tiden
Van haren geesten laet ic staen
Daer o[m] heb ics niet ane vaen
Te telne wat he[m] daer na gheuel
Wat si daden weet men wel
Dus wort vlaendre[n] al in roere
En[de] kerde[n]  hem a[n] haer voere
Dat si ouer een droeghen
En[de] vele volx versloeghen
Te cortrike als men heeft ghehoert
Recht al vast bider poort
Daer bleef menich edel man
Van henegouwe[n] mijn her ian
Bleef daer doot ten seluen tiden
Dies de graue wort onblide
Alst rech was doe hi wiste tgone
Want het was sijn outste zone
Tflaemsche heer wort al in roere[n]
Hen hoerde noit man sulke voere[n]
Sine ruste[n] noch en laghen
Diet verloos moste me[n] claghe[n]
Si sloeghen dicke wile artoys
Daer si vonden so[m]mighe[n] fransoys
Dies si zom wile scade ontfinghe[n]
So verre voeren dese dinghen
Dattie va[n] vlaendre[n] sette[n] toe
En[de] voeren i[n] henegouwen doe
Voer lesmes dien casteel
En[de] braken dien al gheheel
Die graue die des hadde rouwe
Was doe ter wilen in genegouwe[n]
En[de] screef an willem sinen sone
En[de] claghede[n] sinen vreende[n] tgone
Bede met boden en[de] met brieuen
En[de] bat hem allen doer sine lieue
Of sine i[n] eren wilden houden
Dat si op vlaendren vare[n] soude[n]
Sonder merre[n] met alre cracht
Scaden bi daghe en[de] bi nachte
IOnchere willem ginc te rade
Wat hi hier toe best dade
Men riet he[m] doe al openbare
Dat hem geen dinc beter e[n] ware
Dan hi gaderde aldat hi mochte
En[de] hi vlaendren besochte
Hi dede als men hem riet
Die liede wouden laten niet
Sine quame[n] tote hem al ghemene
Die van zelant groot en[de] clene
En[de] voer met ene[n] sconen here
Van arne muden ouer dat mere
Tote in vlaendren met scone[n] scare[n]
Als si binne[n] den vloere waren
Mochteme[n] sien vele maste
Daer quame[n] doe de zeusche gaste
Jeghen stroem en[de] ieghen wint
Jonchere willem dat ionghe kint
Voer al mede ter hoefstede[n] an
Daer ontscepede menich man
Daer si qualike mochten ontflien
De blode dorstent cume zien
Dattie coene wouden striden
Die vlaminghe quame[n] te[n] selue[n] tide[n]
Jegen he[m] met groten ghere
En[de] worpe[n] hem aldaer ter were
Jheghen dat stoute zeusche diet
Meer hen en diede al gader niet
Al waren si stout i[n] haren la[n]de
Ouer hem so ginc de scande
Si verloren daer den strijt
Men gheboet ter zeluer tijt
Dat men de scepe voeren soude
Weder te noerde en[de] also houde
Dede men daer dat men gheboot
En[de] aldat heer cleen en[de] groot
Streken door tlant alte male
Dat deetsi om dat weet ic wale
Dat si seker wouden gaen
Te scepe als ic hebbe verstaen
Het gheuiel als si achten
En[de] qua[m] recht inder nachten
Weder tarnemude[n] binnen
Sere blide in haren sinnen
Dit gheuiel al ouer waer
Als men screef ons here[n] iaer
Dusent driehondert en[de] twee
Sdonres daghes mijn no mee
Voer palmedaghe inde goede tijt
Als men orloghe noch strijt
Niet beginne[n] soude te rechte
Diet liden mochten sonder vechte[n]
UVille[m] de was herde blide
En[de] alle de van sijnre side
Waren blide en[de] seer v[er]hoghet
Jc seg v dat ghi merken moghet
Dat eertsche bliscap mach niet dure[n]
Si uerkeert te so menighen vren
Dauenture es onghestade
De leuen wil biminen rade
Hine sal hem v[er]heffen niet
Al est dat he[m] ghelucke sciet
Want tongheual hoert so nauwe
Hoer mensche en[de] dit woert kauwe
Al moghestu bat da[n] dijn ghenoot
Ontsaghestu el niet dan de doet
Du souts di daer o[m]me ghemate[n]
En[de] dine[n] euen kersten laten
On verduwet al bestu boue[n]
Men sout prisen en[de] louen
Daer men vreischeit i[n] elke[n] lande
Heuestu ghedaen grote  scande
Dinen viant v[er]hef di niet
So mijslijc es dat ghesciet
En[de] hoe de auonture keert
Job de heuet ons gheleert
Jc salt v segghe[n] wijldijt hore[n]
Alste m[.]ns wert gheboren
Van de[n] wive leuet hi onlanghe
En[de] doghet menighe droefheit stra[n]ge
Als enen bloe comt hi vort
En[de] eer mens iet weet en[de] hoert
Wort hi te niete en[de] te gaet
Dits des armes menschen staet
En[de] hi vliet als ene scade
En[de] al sijn dinc es onghestade
En[de] bliues niet in enen doene
O man hoe bestu so coene
Die dit an dijn selue[n] proeues
Dune pens om dat du behoeues
En[de] lech de houerde onder voet
De di nemmer goet en doet
Al ghesciet di een gheual
Ne maecker of gheen ghescal
Ne wes niet blide mer dancs gode
En[de] stant altoes tsinen ghebode
Hi mach di helpen en[de] nieme[n]t el
Op he[m] so mogestu leue[n] wel
Van hem come[n] alle saken
Wel hem deet beste ca[n] gherake[n]
Sonder gode nes gheen goet
Noch best noch beter dats mijn moet
Alst aldus was come[n]
Joncheer willa[m] heuet ghenome[n]
Raet wat hi best dade
Met sine[n] lieden men wort te rade
Dat hi he[m] orlof soude gheue[n]
En[de] danken al sijn leuen
Hi dede al dat men hem riet
Hi gaf he[m] orlof en[de] hiet
Dat si souden sijn ghewerre
Waert dat quame also v[er]re
Dat de viande quame[n] met here
Dat si trecke[n] mochte[n] ter were
En[de] weder staen de felle scaren
Si louedent alle deder ware[n]
En[de] voere[n] thuus als men dat hort
Dat ionchere willem bleef indeport
Te middelborch in de veste
Dat dochte sinen rade tbeste
En[de] voer aldaer want hi woude
Weten wats ghewerden soude
Doe lach hi tote lede[n] was
Paesschen doe quam nimare das
Datte baliu hem was gaen reide[n]
En[de] sullen een groet heer leiden
Vte vlaendren en[de] willen come[n]
Jn zeelant te hare[n] vromen
Alsi dede[n] vp de tijt
Jonchere wille[m] sonder respijt
Omboet int lant harentaer
Dat hem come[n] was niemaer
Datte baliu met groter crachte[n]
Comen en[de] dat si achten
Jn zeelant te zoeke[n] haestelike
En[de] deden bidden vreendelike
Alden liede[n] vanden lande
Dat si he[m] helpen de grote scande
Kere[n] de hem mochte ghescien
Tfolc quam altoe mettien
TOte hem qua[m] menich ma[n]
Also als ic ghemerken ca[n]
Dat noyt in zeelant was v[er]nome[n]
Dat so menich ma[n] was come[n]
Ter lantwere als me[n] sach
Daer op sente iorij dach
Hi ginc met enen scone[n] here
Te vlissinghe an dat mere
Hi ont moette een heer wel also goet
Dat he[m] helpen woude ter noet
Dat sach men ten selue[n] tiden
Die vlaminghe liggende a[n] dand[er] side
Met menighen scepe wel gheret
Dat weder was scone en[de] heet
Ente wijnt en wayde niet
Het es so vele dat ghesciet
Dat gheen man te rechte zal
Van sine[n] ghelucke make[n] ghescal
So sciere keert de auonture
Dat enen ma[n] wort te suere
Al dat hi oyt ghesach
Dat heer keerde op deen dach
En[de] ghinc tarnemuden waert
Het wort wayende ter vaert
Vten norden redelike
Jc wane god wilde va[n] hemelrike
De vloet ghinghe[n] en[de] si quame[n]
Met haren scepen alte samen
Louerende recht in den wijnt
Jc wane noyt eer noch sint
Oyt man gheloueeren sach
So menich scip op ene[n] dach
Jn so nauwe[n] onreyn diepe[n]
En[de] so naer te gader liepen
Als de daer ter seluer wile[n] dede[n]
Joncheer wille[m] was ter stede[n]
Met sinen lude[n] op den landen
Dient dochte wesen grote sca[n]de
Hine soudse voere[n] dar si quame[n]
En[de] riep sine liede te samen
En[de] bat he[m] ende gheboet
Dat si ghinghe[n] in scepe[n] groet
En[de] ieghens hem soude varen
Alle gader teenre scaren
Het was om niet dat hi bat
Niement woude daer ter stat
Jn de grote scepe gaen
Dus worden si herde zaen
Jnde hauene daer belegen
Tote arnmude in alle[n] weghe
Aldus hadde[n] si hare[n] wille
En[de] bleuen liggende al stille
Jn haren scepen deen dach toer
En[de] hadden haer gheuoecht t[er] coer
Tsanderdaghes ginc men te rade
Wat me[n] hier nv best dade
Mallic riet hier toe sijn beste
Men wort te rade doe int leste
Dat alle de van remerswale
Ente van cruninghe[n] also wale
En[de] de van beuelant teen scaren
Te hant thuus souden varen
Hier toe reden si hem ter spoet
En[de] voeren tote de naeste vloet
Vort bi den viande[n] met ghene[n]de
Om te weren des lands ende
Daer si toe teden hare macht
De vlaminghe bleuen met hare macht
Licghende al stille dien nacht al daer
Des ander daghes wor me[n] ghewaer
Dat si luden vut haren heer
Senden voert toter veer
Nv droech me[n] dus ouer een
Want he[m] daer dat beste sceen
Datte maerscalc soude gaen
Ter veren en[de] dat volc bestaen
Des wort men te rade sciere
Doe nam hi onder sine baniere
De duuelanders entie van scoude[n]
De seiden dat si niet en woude[n]
Hem begheue[n] toter doet
Hem volghede na teser noet
De goede lude van sirixe
Diet gherne deden wat wildijs mee
Si mochtent doen sonder scande
Daer na de noert side vande[n] la[n]de
De ghene vande[n] vijf ambochte[n]
De altoes niet eens dochte[n]
De after hoede hilt de poert
Van middelborch v[er]staet mi voert
Men begonde dat volc te scaerne
En[de] men brucggedde ou[er] de aerne
Met here[n] cogghe[n] sonder ghilen
Tfolc ginc ouer ter seluer wilen
Also recht alst was ghescaert
En[de] streke[n] ter vere[n] waert
Joncheer willa[m] bleef tarnemude[n]
Licghende met sinen luden
En[de] sach de scaren henen gaen
De hem dochte[n] wel ghedaen
Si ghinghe[n] wech met haeste[n] groet
De vlaminghe saten in hare[n] boet
En[de] saghe[n] toe al wat ghesciede
Doe vergaderde[n] sgrauen liede
Bider vere ande viande
En[de] ghinghe[n] roere[n] doe de hande
De waren op den dike bouen
Dat mense te rechte mochte loue[n]
Want si vochte[n] met ghenende
Doe viel of met groter scende
Pouwels blauvoet ente sine
Alst ten onsen was anscine
Daer moste[n] si vlien doer de[n] noet
Of si moste[n] bliuen doet
Diet riet worde v[er]maledijt
Hadde[n] si gheuolghet ter selu[er] tijt
Alse si te voren hadde[n] bestaen
Dandre waren niet ontgaen
Si waren gheweke[n] metter vaert
Weder te haren scepe waert
Dat heb ic seder wel ghehoert
Van hem diet mi seide voert
DVs confierde dit scone heer
En[de] bleue[n] doet inde weer
Vele luden van sgraue[n] vriende[n]
De hem in der noet dienden
Daer ontflo de lopen mochte
Tarnemude[n] quam tgerochte
Dat men seide al openbare
Dat aldaer ghewonne[n] waer
En[de] sgraue[n] vriende[n] hadde[n] ghewo[n]ne[n]
Doe quame[n] donse toe gheronne[n]
En[de] liepe[n] ouer daer na doe
En[de] sette[n] den vlaminghe[n] toe
Met haeste[n] groet ghenendelike
Die daer stonde[n] op den dike
Ghescaert en[de] haddent ziene
Jheghe[n] ene[n] man wel tiene
En[de] deden donse met crachte[n] tonder
Dat sijt bestonde[n] dat was wo[n]der
Dat so onghelike sceen
Si bleue[n] doet bi dren bi tween
De daer niet ne mochte ontgaen
Dit heuet scamelheit ghedaen
Dese dwanc indeser noet
Daer bleue[n] sgraue[n] vrien de[n] doet
Een groet getal i[n]desen stride
Willem moeste ten zelue[n] tide
Voer de noet vlien inde port
Want tfolc vlo rechte vort
Sonder were siere straten
Dus moste hi de were late[n]
End[e] sine vrient de bi he[m] ware[n]
Quame[n] in middelborch gheuare[n]
En[de] bleue[n] daer liggende stille
Doe haddens de viande hare[n] wille
De graue de was onuersien
Beide van spisen en[de] van dien
Dat he[m] behoeue tsulker dinc
Jnt ende men te rade ginc
Dat me[n] makede ene sprake
Op sulke coment op zulke zake
Dat me[n] willem soude laten
En[de] alle de ghene de mit he[m] ware[n]
En[de] met he[m] varen wouden
Onghescaedt en[de] onghescoude[n]
En[de] dien gheue[n] goet gheleide
Den luden en[de] den goede[n] beide
Tote men quame sirixe
Enen dach daer na en[de] niet mee
De porte soude[n] ghisele gheue[n]
Dat si met her ghyen bleuen
Dieme[n] coes en[de] dieme[n] gaf
Wat holpe hier vele gheleget af
Willem voer doe siere straten
En[de] her ghye woude niet late[n]
Hine gheleidene houesschelike
Dit was recht inde weke
Na meidaghe en[de] manendach
Dat het ghye dus ghesach
Van sinen neve sijn gheuoech
Daer menich vlaminc o[m]me loech
En[de] menich valch zelander mede
Doe hi qua[m] toter stede
Die me[n] borde[n]dam hiet
Woude her ghye ghedoghe[n] niet
Dat sijn volc iet vorder voere
Misselike of het worde i[n] roere
En[de] deedse vare[n] an tander lant
Dat den orde is ghenand
En[de] liet de ionchere willa[m] vare[n]
Tote sirixe met sine[n] scare[n]
En[de] alle de met he[m] vare[n] woude[n]
Voeren weech al onbescoude[n]
DVs voer wille[m] in sirixe
Al was siere herten wee
Dat en sceen ghene o[m]mate
Doe hi qua[m] op de strate
Hiet me[n] willecome wesen
Hi bleef rechte voert met dese[n]
Jnde port met sine[n] vriende[n]
De hem trouwelike diende[n]
En[de] siere comste blide ware[n]
Na dien dat daer was gheuare[n]
Rechte voert so bleef hi daer
En[de] her ghye quam daer naer
Met sinen luden voerde poert
En[de] bleue[n] ligghe[n]de rechte voert
Vorde hauene ene wile
Onderlinghe scote[n] si pile
Menighe[n] enighe[n] eer si sciede[n]
De vlaminghe he[m] doe beriede[n]
En[de] voeren hare strate[n] doe
De bisscop ghye sette toe
En[de] gaderde een here groet
Den neue tontsettene vter noet
Hadde hi dat volc willich vonde[n]
De graue qua[m] ten selue[n] stonde[n]
Vte henegouwe[n] als hi best mochte
En[de] leider aen sijn ghedochte
Den zone tontsettene vter port
Hi bat en[de] gheboet rechte vort
Alle sinen ghetrouwe[n] vriende[n]
Dat si teser noet he[m] diende[n]
En[de] vergaderde teser noet
Te scieda[m]me een here groet
Als diet herde gherne begrepe
En[de] doer reden grote scepe
Om te vechtene op de viande
En[de] te wrekene sine scande
Hier binne[n] eest also ghesciet
Datte vlaminghe woude[n] niet
Achter laten haer beghin
Sine wouden meerre[n] haer ghewin
HEr gye was sonder goet
Daer o[m]me sette hi sine[n] moet
Den zeuschen heren oec dat dochte
Hoe hi den graue v[er]driue[n] mochte
Mochte[n] si hare[n] wille beiaghen
Hem ne rochte in wat plaghe[n]
Dattie vlaminghe mochte[n] come[n]
Vp dat hem quame te vore[n]
Dus trecken si vor sirixe
En[de] brochte[n] daer lude mee
Dan si te uore[n] hadde[n] daer
Jc hoerde segghe[n] wel vor waer
Dat si hem dus v[er] maten
Jn duuelant dat si saten
Dat si de port winne[n] soude[n]
Vp dat sise storme[n] woude[n]
Sonder v[er]lies met cleenre pine
Alsi sint deden in scine
Want si vermate[n] he[m] openbare
Dat niewerna so vaste en ware
Als ment makede en[de] seide mede
Hen ware ghene vaste stede
Lessines was vaster vele
Doe mochteme[n] horen menighe kele
An dat heer ouer al
En[de] make[n] groet ghescal
Nv toe metter vaert
Hamini pieter en[de] gheraert
Laet ons winne[n] dit craye[n] nist
Trouwe[n] wi wane[n] dat ghijs mist
Dat ghijt so langhe hebt ghehoude[n]
Ghi waercs bleuen ombescoude[n]
Had ghijt te tide vp ghegheue[n]
Ghi hadt alle behouden tleue[n]
Nv suldi doen quaden fijn
Mijn her gye hadde v ghesijn
Een groet here hadt ghine ontfaen
Trouwe[n] nv eest al ghedaen
Dit riepen si alle vut ene[n] mo[n]de
En[de] ginghe[n] op ter zeluer stonde
Biden bakene ande nort side
Daer was menich vlami[n]ghe blide
De voer avonts was wel moede
De porters waren op haer hoede
En[de] hilden de porte beloke[n] toe
Ente vlaminghe quame[n] doe
Daer riep een al openbare
Hannin bi gode du gaets te nare
Du sult lopen in dat net
Jc sal steken int wiket
Te lessines dedic also
En[de] hi maecte he[m] vore[n] doe
En[de] dander volghede[n] indiere ghebare
Of de porte sonder were ware
En[de] woudse winne[n] op de stonde
Also als men ghemerken conde
Quamer vijf dusent ofte meer
Die daden enen corten keer
Alse si bider porten quame[n]
Vaste ghedronghe[n] wel te same[n]
Ondede men de porte sonder luut
Ente van binne[n] liepen vut
Met groter deuust onder de vlami[n]ghe
De wech wort hem alte inghe
Doe si waren comen daer
Want si hadde[n] sulke[n] vaer
Dat si strorms al v[er]gate[n]
Si mochten wel hem selue[n] hate[n]
Dat si he[m] dus hadde[n] vermete[n]
Oec suldi de waerheit wete[n]
Dat nort waert vter porte[n] spronge[n]
Die oude lude mette[n] ionghen
En[de] liepe[n] oestwaert al o[m]me
Om enen hoec o[m] enen tromme
So datte porters dat v[er]name[n]
Dattie liede van norde[n] quame[n]
Wae[n]de[n] si wel dat vlami[n]ghe ware[n]
En[de] volghede[n] dwars de[n] vlae[m]sche[n] scare[n]
Doch worde[n] sijs te leste[n] vroet
Dat si quamen o[m] haer goet
En[de] waren haer vriende
So dat haer spel daer mede siende
Ne hadt nochta[n] de vaer ghedaen
Der vlaminghe[n] ware[n] mi[n] ontgaen
Me[n] hadder vpt lant gheslage[n] meer
De vlaminghe ware[n] so vten keer
So dat si met groten hope[n]
Recht toe inden watre lope[n]
Ghelike of het scape ware[n]
Me[n] sach daer menighe moed[er] bare[n]
Hem selue[n] drinken dor de vrese
Daer wort menighe weduwe en[de] wese
Vor sirixe ter seluer stont
Als den vriende[n] wel wort co[n]t
Hine was so coene noch so stout
Hine besuerde daer sijn sout
Dat si te vore[n] hadde[n] ontfaen
So lettel blefer daer ontgaen
Dat sijs ne lien nemmermeer
So vele verdronker in den keer
Sonder de si daer ver sloeghen
Jc wane de vriende lettel loeghe[n]
Ten eersten male dat sijt wiste[n]
En[de] si haren vriende[n] misten
Si verloren met desen lope
Een groet deel van haren hope
Dat si voer hem drinken saghen
Jc waent de porters lettel claghe[n]
Want si haddens haer gheuoech
Daer men den menighen neder sloech















































Doe wort te rade in corter vre
Her gye dat hi dauenture
Woude neme[n] en[de] varen
Te hollant waert met sine[n] scare[n]
Want men dede hem verstaen
Quame hi men zoude he[m] zaen
Tlant op gheue[n] of men soude
Sere vechten also houde
Jn sgrauen here als hi daer quame
Dat ne lieten si dor ghene scame
DVs wast bereit seideme[n] he[m]
Doe sprac her ghye en[de] ic be[m]
Ghereet te vaerne dorstijt mi rade[n]
En[de] ghi mi staen wilt i[n]staden
Si seide[n] iawi diene daer brochte[n]
Jc en weet of sijt alle dochte[n]
En[de] hi voer slechts te holla[n]t waert
Des de van sirixe veruaert
Mee ware[n] op de stonde
Also alsme[n] ghemerke[n] conde
Dan si waren bin deen daghe[n]
Dat so vaste vor hem laghen
En[de] si hem daghelix pine dade[n]
Si ontsaghen dat me[n] verrade[n]
Soude den graue en[de] al sijn heer
En[de] al tlant winne[n] sonder weer
Dat was haer duchten i[n]de port
En[de] her ghye die voer voert
Tote dat hi inde widel quam
Alste graue dat uernam
Ontboet hi sijn volc groet en[de] clene
Dat tot he[m] quame al ghemene
Dat volc quam va[n] allen siden
Ente graue began v[er]bliden
Dat hi sijn volc ghewillich va[n]t
Bede porters en[de] lant
Hier binne[n] wast so come[n]
Dat daer ene sprake was ghenome[n]
Of met iet ghevreden mochte
Jn can ghewete[n] wiet toe brochte
So dater een vrede was ghesproken
De daer na was te broken
Want de ghemeente vande[n] lande
Riepen wapen der groter sca[n]de
De ons hier nv ouer gaet
De heuet ghegheue[n] desen raet
Dus wort dat volc al ontbo[n]den
So dat men ten selue[n] stonden
Den volke seide al openbare
Datter gheen vrede en ware
Men woude neme[n] dauenture
Des ander daghes vp de vre
Liet hem tfolc wel ghenoeghe[n]
Op de nacht ginc men voeghen
Hoe men den luden dede ghenoech
Doe vant men daer alsulc gheuoech
Dat men den volke orlof gaf
Dat sere tornich was hier af
Ente vrede de ginc vort
Also als ic hebbe ghehort
So wast besproke[n] sonder waen
Dat de vrede soude staen
Na tontsegge[n] maende[n] viere
Aldus wast besproke[n] hiere
En[de] beseghelt also wale
Dus wast besceide[n] ten zelue[n] male
Datten de graue of her gye
Mochte ontsegge[n] weel dat si
Met opene[n] brieuen en[de] daer naer
Sende ghedure[n] weet vor waer
Vier maende[n] al gheheel
En[de] her ghy soude voer sijn deel
Al toter masen hebbe[n] zeelant
Die graue soude hebbe[n] inde hant
Sine porte van sirixe
En[de] men soude de porte[n] niet mee
Vesten dan si gheuest ware[n]
Maer si moghen openbare
Haers goets ghebruke[n] waer dat lage
Sonder meynesse en[de] claghe
En[de] de coepmans mochten wa[n]dere[n]
Met ghemake deen onder de[n] andere[n]
En[de] sonder ballinghe alle liede
Mochten wanderen dit ghesciede
Als ic hebbe vernome[n] tware[n]
Als men screef ons heren iare[n]
.M. drehondert en[de] dre
Jnden soemer seghet me[n] mie
Den dach can ic niet bescede[n]
Bede van v[er]drinkene en[de] va[n] vrede[n]
Maer tene was voer en[de] tander was na
Cortelike als ic versta
Daer an leghet ghene macht
Op dat wi hebben des sinnes cracht
Dus gheuielt dat wetic wale
Her ghye de voer ten selue[n] male
Voer thuus aldaer hi woude
De graue sende also houde
Tote sirixe stapha[n]s ter stede
En[de] onboet dat si helde[n] vrede
Diet node horde[n] hadt moghe[n] wesen
Men dede dat ghescrifte lesen
Hoe de vrede was ghegheue[n]
En[de] beseghelt dus eist bleue[n]
De graue hielt op sijn sout
Es hi ionc of es hi out
De doer hem he[m] liet v[er]driue[n]
Dus mochte hi onbescoude[n] bliue[n]
Hi woude rusten alhier naer
Doe viel hi in siechede[n] suaer
Als hem sceen de winter sto[n]de
Dat hi he[m] selue[n] niet ne conde
Ghehelpe[n] tenigher noet met dade
Het ne waer allene met rade
Dit ghevreischede[n] sine viande
En[de] pensede[n] te doene he[m] mere sca[n]de
En[de] rieden heren gyen dat
Hi dede scriuen vp de stat
Brieue en[de] ontseiden de[n] vrede
Dat dede hi staphans ter stede
Als men he[m] riet mijn no mee
Men riep enen monich va[n] uiniue
Van der ordine va[n] premo[n]streit
De de boetscap hadde ghereit
En[de] een pape de met he[m] quam
Jn de haghe als dat ver nam
De graue dede hise wel ontfaen
Den monich en[de] den cappellaen
En[de] na[m] enen brief van he[m] bede[n]
De den dach soude bescede[n]
Dat hi den brief va[n] hem o[n]tfinc
Dat dede hi op sulke dinc
De brief de was eer ghegheue[n]
Hi woude de sake[n] staende bleue[n]
Van deen dat hi der quam
Want hijt niet eer v[er]nam
En[de] dede hem gheue[n] brieue mede
Dat hi van hem aldaer ter stede
Sulke brieue hadde ontfaen
En[de] lietse hene[n] varen zaen
En[de] deedse gheleide[n] vut sine[n] lande
Dat me[n] he[m] ne ghene scande
Soude doen hoe dat ware
En[de] hi beriet he[m] doe daer nare
Wat hi best dede hier toe
En[de] hi wort te rade doe
Dat hi sinen sone o[m]boet
En[de] alden porters cleen en[de] groot
Den dach dat de brief was come[n]
Jc gheloue wel dat he[m] zomen
Lief was en[de] hem some[n] niet
Recht aldus eist ghesciet
Alst is voer screuen min no me
Dus wistent de va[n] sirixe
MEn telde na den dach de weke[n]
Wanneer de vrede soude breke[n]
Doe liep als men proeue[n] mach
Na half vasten den mane[n]dach
De leste dach vanden vrede
En[de] inden seluen iare mede
Alst bescreue[n] is hier voren
De graue dede dat moghedi hore[n]
Hi was cranc om tgone
Omboet hi wille[m] sine[n] sone
Tote he[m] te come[n] alte hant
Hi woude hem beuele[n] tlant
Want hi sijn outste zone was
Een deel heb ic verghete[n] das
Jet te segghene van heinrike
Sinen broedere de sekerlike
Een groet kint was de was doet
Des hadde[n] de vreende rouwe groet
De was de outste naeste ianne
Nv wast op willa[m] comen da[n]ne
Dat hi was doutste en[de] deerste
En[de] most bliue[n] de gheerste
Daer o[m]me ontboet hine daer
Want het was al openbaer
Dat hijs berechten co[n]de niet mee
Doe nam hi oerlof in sirixe
Jonchere willa[m] en[de] voer te[n] vader
En[de] dede sijn ghebot al gader
Sonder enighe weder tale
De graue beual he[m] altemale
Tlant te berechtene i[n] sine stat
Ente lude wilcoerde[n] dat
Ghemeenlike[n] met vrien moede
En[de] va[n]t al in groten goede
De graue na[m] oerlof en[de] rumede tla[n]t
En[de] voer in henegouwe[n] te hant
En[de] keerde weder ne[m]mermeer
En[de] liet den zono bliue[n] heer
Jonchere willem dede en[de] liet
Jnden lande dat men he[m] riet
En[de] pijnde hem vreende i[n]tla[n]t te make[n]
Tote dien dat begonde naken
De tijt datte vrede vut ginc
Doe bat hi ter seluer tijt
Den edelen luden ghemeenlike
Beide arm ende rike
Dat si he[m] helpe[n] tesen sto[n]den
Op haren cost want hine co[n]de[n]
Nv den cost niet volghelden
Dit heeftmen ghehoert selde[n]
Datte wel gheboerne liede
Ongheleuert en[de] sonder miede
Dienden den graue tenigher tide
Sonder doe des was hi blide
En[de] na[m] den oem met he[m] te rade
Den bisscop wat hi best dade
Men wort te rade dat me[n] gheboet
Ene heeruaert also groet
Als oyt in holla[n]t was ghegheue[n]
Entie oec also bedreue[n]
Datte meente al twiuout
Den graue dienden ionc en[de] out
Ente edele liede ghemeenlike
Op haren cost arm en[de] rike
De vrede ghinc vut wat wilgis me
Ente porters van sirixe
Streken vut ten selue[n] stonde[n]
Te blode[n]borch daer si vonden
Lude[n] de hem ter were setten
Si liepen toe sonder letten
En[de] woeden ouer de gracht
En[de] vocht[er] an met zulker cracht
Dat si boden al wast scande
Diere op waren hare hande
De porters woudse niet ontfaen
Haers dancs souder niet een ontgae[n]
Si hadde[n] hem so lede ghedaen
Ten lesten eist also vergaen
Dat sise niet en verdroeghe[n]
Maer dat sise also v[er] sloeghe[n]
Also als men gheweten conde
En[de] keerden weder ter selue[n] sto[n]de
Jn de porte al onghescent
Staphans men doe bode[n] sent
An wille[m] den ionghe[n] here
Dat hijt ne late in ghene[n] kere
Hine quame het waer ghewo[n]ne[n]
Want het es also begonne[n]
Si hopent lant te trighe[n] wale
Wat holpe hier af langhe tale
Joncheer willem deet dor tbeste
En[de] wort te rade doe int leste
Dat hi voer al sonder beiden
En[de] voer met sijns selfs gheleide
Doe hi daer of niemare hoerde
Met lude[n] de hi met hem voerde
Ter seluer wilen vter scie
Tsaterdaghes wast gheseget mie
Dus voer hi wech sijnre straten
Si hadde[n] den wijnt goet te mate[n]
En[de] qua[m] doe min noch me
Dan bindeen daghe te sirixe
Al gherust en[de] wel te vreden
Doe si quame[n] binder steden
Bleue[n] si in rusten daer
Des sonne[n]daghes daer naer
Worden si te rade ghemeenlike[n]
Dat si vut woude[n] striken
Al wast theer niet come[n] toe
En[de] wille[m] de ghinc doe
Vter porten ande zuut side
Als deen therte stont den stride
Jeghen hem de laghe[n] tote oert zee
Want si waren hem gheuee
En[de] si laghe[n] met hare[n] scaren
Daer si quaet te zoekene ware[n]
Joncheer wille[m] dede he[m] segghe[n]
En[de] oec dat te uoren legghen
Of si rume[n] wilde[n] de telde
En[de] comen ieghens he[m] te velde
Hi wout corten vp deen dach
Winne daer de winne[n] mach
Des woude[n] si niet ane gaen
Binne[n] desen heeft me[n] bestaen
Ridder te make vp de stede
Jonchere willem en[de] oec mede
Her niclaes here van pitte
Ente bastaerde here witte
Sgraue[n] neue was de gone
En[de] was sgraue[n] florens zone
Daer men te vore[n] af mach hore[n]
Doer wies doet qua[m] dese tore[n]
Daer ic nv af hebbe gheseit
En[de] daer toe menich leit
Dat suldi hier na horen wale
Eer ic ende dese tale
Als ioncheer wille[m] hadde ontfaen
Ridders name doe maect hi sae[n]
Menighen ridder daer ter stede
De here van voerne diene dede
Ridder ic vermete mi das
Dat hi de achtende viertichste was
Dien si maecte[n] ridder daer
Doe[n] qua[m] hem boetscap daer naer
Dat si met haren gheteelde
Nv comen wilde te velde
En[de] woude[n] si come[n] me[n] waers blide
En[de] soudse ontfaen met nide
Mijn heer willa[m] ginc te rade
Wat men hier toe best dade
Sijn raet droech ouer een
Dat he[m] daer na dat beste sceen
Dat men ghinghe inde poert
Na deen dat men heeft ghehort
Dat si ten stride niet en comen
Si ligghe[n] vaste te hare[n] vrome[n]
Of si binne[n] eenre veste[n] laghe[n]
Sgraue[n] vriende[n] doe si dat saghe[n]
Keerde[n] weder in de stede
En[de] hielde[n] den dach doer vrede
Binder port lach her willem
En[de] menich vroem ma[n] met he[m]
Swoendaechs quame[n] de vriese[n] naer
En[de] kenemaers oec aldaer
Her gye de bisscop van vtrecht
De coene volc brocht echt
Dat men met rechte mochte prise[n]
Van scoen hede[n] in alre wisen
Nv was dat heer vergadert al
Nv hoert voert hoet wesen sal
Sdonredaecht ghinc men voert
En[de] streec met alden here uoert
Vter porten te bridorp waert
Daer mochtmen sien op de uaert
Die via[n]de dat si haer baken
Hoghe op haren torno braken
Als ghise nobbels sone dede
Doe was ghemaect daer ene vrede
Dat hi soude sijn teyken velle[n]
En[de] bliue[n] thuis met sine[n] gheselle[n]
Toten naesten sonne[n]daghe
Dit brochte[n] toe sine maghe
Doer tbeste en[de] soude da[n] in come[n]
Sal hi doen dat hem sal vrome[n]
Dus wortmen te rade daer
Men keerde weder te hant daer naer
Jn de port ten auont male
Nv hoert ene iamerlike tale
DEs vridaghes heeft men v[er]nome[n]
Dat den vianden toe sijn come[n]
Vele scepe met vlaemschen here
Daer ieghen soudeme[n] ter were
Vele scepe opt water legghen
Dit dedeme[n] alden heren segghe[n]
Grote scepe een groet ghetal
Dede men weel manne ual
De soudeme[n] voere[n] dan ingoude
Dat niement opden lande soude
Gaen des droech men ouer een
Dat hilt men qualijc alst wel sceen
Als een ries v[er]weent de sine[n] wille
Does altoes lude en[de] stille
So wil hi vroeder sijn allene
Dan een heer es al ghemene
En[de] acht sgheboets niet dat me[n] doet
Gaet et wel so eest goet
En[de] gaet het anders iet da[n] wale
Sone wilhijs hore[n] ghene tale
Dus gheuielt daer ment toe sach
Dat ment holla[n]t uerwite[n] mach
De grote dwaesheit de daer gheuel
Als ghi moghet merke[n] wel
Tierste dat men quam an duuela[n]t
Spranc ene vte[n] cogghe te hant
Na enen ma[n] de voer hem liep
Wapene dat hi niet ne scliep
Vp de wile doe hi vut spranc
Want hem volghede[n] eer iet la[n]t
Vten scepe al ghemene
Dat volc groet en[de] clene
Hier af qua[m] een weder stoet
De den graue was te groet
Want dies niet was ghewaghe[n]
Noch oec ouer een ghedraghen
Doe men vter porten sciet
De een en woude den andere[n] niet
Laten gaen hine ginghe mede
Dus ghesciede aldaer ter stede
Dat harde clene was vor acht
Dus bleue[n] si daer al toter nacht
En[de] den quaetste dat si mochten
De vianden hem doe bedochten
En[de] quame[n] onder de[n] roet ghegaen
Daer si de onse saghe[n] staen
Onuorsien en[de] strede[n]se an
Doe wert daer vluchtich menich ma[n]
Doe mense sloech opdat hoeft
Van achter sine hadden niet gheloeft
Sine hadden met he[m] daer gheuesen
Diese sloeghe[n] recht met desen
Wort dat heer vluchtich al
Doe wort daer een groet ghescal
Vanden ghenen. de lewe riepe[n]
Daers sgraue[n] lude int water liepe[n]
Toten scepen en[de] het ginc vloet
Menich hadder quaden spoet
Voert te comene dor den slike
Daer wart menich iamerlike
Doet ghesleghen sonder were
Jc wane noyt ma[n] so scone[n] here
So sere sciere was onderdaen
Daer bleef menich ma[n] gheuaen
En[de] menich v[er]slaghe[n] en[de] verdronke[n]
De inde goude daer versonken
De bisscop en cons niet ontgaen
Hine bleef aldaer gheuaen










































HEr willa[m] ontquam va[n]daer
Al doghede hi groten vaer
Dat gheen cleen wonder scheen
Van alden heer wasser gheen
Hine woude wel ter seluer wilen
Hebben ghesijn ouer duse[n]t milen
Hadde dat moghe[n] wesen
So sere barenteert ware[n] si va[n] desen
Ghi moghet wel ter waerheit wete[n]
Hadde dat volc al stille gheseten
Opden dike al sonder were
Sine hadden in enen daghe dat here
Niet ghesleghen met lieuer lade
Al hadden sijs ghehadt goede[n] stade
De mochte ontcome[n] hi ontquam
Des ander daghes men raet na[m]
Dat men den luden orlof gaf
De meer vloen dan den draf
Hadden si ghelope[n] op der eerden
Si hadde[n] ghero[n]nen oft ware[n] peerde[n]
Haerlijc en[de] beide anders niet
So leide was he[m] daer ghesciet
Tfolc voer al sijnre strate[n]
En[de] heuet den ionghe[n] graue ghelate[n]
Jn de poert bliuen allene
Met sine[n] ghesinde dat was clene
Maer de porters al ghemene
Stondens he[m] bi met herte[n] rene
Entie dor sinen wille waren
Ghesceiden vanden vlaemsche[n] scare[n]
Daer hi an vant trouwe claer
Dit ghesciede int selue iaer
Des vridaechs voer palmedach
Des hollant langhe denke[n] mach
Entie vlaminghe warens blide
Des saterdaechs te vollen tide
Quame[n] de vlaminghe vorde port
Met haren scepe en[de] laghe[n] voert
Totes woendaghes in paesch daghe

Jc wane si hadde[n] clene claghe

En[de] luttel duchten opde tijt
Want si altoes sonder respijt
Trompten en[de] maecte[n] feeste
Dat dochte mi wesen tmeeste
Dat si vp de tijt beghinghe[n]
Men sachse dansen en[de] springhe[n]
En[de] sere trompe[n] also wale
Witte[n] donredaghe ten auo[n]t male




Daer waren fieren en[de] iacopine
Jc wane dat si clene pine
Hadden van den dienste ons here[n]
En[de] in castien en[de] in leren
En[de] waest oec dat si songhe[n] ho
Het waren p[ro]pheten prosendo
Jn dietsche pleghet me[n]se te hete[n]
Dat si sijn valsche propheten
Want si verkeerden de liede
Wast o[m] vreenscap of doer miede
Dat si de waerheit al v[er]sweghe[n]
Be gheuene lude soude[n]s niet pleghe[n]
Si souden alde waerheit secghen
En[de] trechte voer de[n] oghen legghen
En[de] sonderlinghe op de tijt
Laet sijt doer vrienscap of doer nijt
So sijn si harde buten kere
En[de] mi dinket dat si haer lere
Al uerkere[n] in losen doene
Mi wondert dat si sijn so koene
Gherne wistic mochtet mi ghescie[n]
Hoe menighe[n] man en[de] wien
Si moneghede[n] in paesdaghe
De met weende en[de] met claghe
Sine biechte hadde ghedaen
Dat soudic wel gherne verstaen
Daer ne was gheen so coene waert
De si trecht hadde[n] ghespaert
En[de] hadde hem beiden doen v[er]staen
Dat enich hadde ontfaen
Onsen here ten seluen tide
Des moghen si worde[n] onblide
Dat si dus sterken de gheuechte
Jeghen redene en[de] ieghe[n] rechte
Dat si met recht ontraden soude[n]
Bede den ionghen enten ouden
NV moghedi horen en[de] v[er]staen
Hoet in hollant is vergaen
Na dat ghesciede dese plaghe
Des woensdaechs inde paesdaghe
Voeren de vlaminghe te holla[n]t waert
Wat hem ghesciede inde vaert
Moghedi verstaen wildijt hore[n]
Her gye senden boden voren
Jn den lande harentaer
Tote alle[n]den lude[n] wien dat waer
Diene ontfinghen ouer here
Hine besweec hem ne[m]mermere
Waer oec yement de anders dochte
Hi souden crenken waer hi mochte
Dus onboet hi in dat lant
En[de] voer liggen alte hant
Jn de widele voer  gheruliet
Al nort hollant conde niet
Raet te gheuene te weder staen
Het dede zulc na mine[n] waen
Her gyen boetscap de dien male
Doer sinen wille herde wale

Al sijn nochtanne sijn de scoude
En[de] dient leet was doet was lede[n]
Men siet opden dach van heden
Hoe een man hem versumet
Eer hi hem selue[n] wel bekumet
Als heden raet hi wel daer toe
En[de] eer dan comet morghe[n] vroe
Es hi ander sijns bedacht
En[de] valt der ieghen met alle siere cracht
Dus gheuielt alst wesen soude
Het ginc in hant ionc en[de] oude
Bede porten en[de] lant
Ghinghen in haer ghien hant
En[de] ontfinghe ouer here
En[de] sworen hem hulde dat was mere
En[de] ghauen ghisele vut elker stede
Beide delf inde leiden mede
En[de] aldat lant toten houde
Ne was so coene noch so stoute
De dorste segghe[n] anders iet
Dan lieue here dat ghi ghebiet
Wille wi doen herde gherne
Maer si dient weel stont to[n]berne
En[de] niet woude gaen i[n] hollant
De voer wech en[de] rumede tlant
Sulc voer oest en[de] zulc noert
En[de] sulc voer te dordrecht i[n]de port
Sulc te haerle[m] in keenmaer lant
Alst hem was wel becant
Het trach in den zelue[n] tiden
De hertoghe ian an dander zide
Te waelwijc op dat veen
De vanden lande vreische[n] tgone
En[de] trecten teghen vp de were
De hertoghe brocht een groet here
Suut hollant was al beseten
Dat si niet conden gheweten
Waer mense eerst soeke[n] soude
Het sceen of he[m] elc weren woude
Dus gheuielt dat si te zame[n]
Alte gader niet en quame[n]
Dus bleef elc tote siere stede
De hertoghe en hilt ghene[n] vrede
Hine wilde trecken rechte voert
Tsinte gherde[n] berghe inde poert
En[de] trac voert met sinen here
Tfolc sette he[m] ter were
Al was haer lude niet vele
Men soude daer inde[n] spele
Wonder groet hebben vernome[n]
Waert niet also toe ghecome[n]
Dattie verradre vande[n] lande
Niet ontsaghe[n] de grote scande
Sine deden als si dochten
Daer si groten mort an wrochte[n]
Want hem de pade ware[n] cont
En[de] ghinghe[n] omme ter selu[er] sto[n]t
En[de] scieden there intwern siden
En[de] leeddense omme te[n] selue[n] tide[n]
Dat si beloken de goede liede
Daer iamer groet aen ghesciede
Al bleuer niet so uele doet
Bi gode dat es iamer groet
Dat man om sine ghetrouwichede
Steruen moste aldaer ter stede
Daer hi he[m] sculdich es te were[n]
Maer de ghenaden ons heren
De hes hem ter zielen bi
Dat is de gheloue mi
Dus wert v[er]loren vechtender hant
Doe trac hi voert i[n] dat lant
Jnde poert toten berghe
Nam de hertoghe sine herberghe
De poerte most hem zwere[n] hulde
Beide de grote ente dulde
En[de] gauen ghisel herde swaer
Nv waent de hertoghe ouer waer
Suuthollant weel hebbe[n] al gader
Oft hem hadde geerft sijn vader
Besider merwe[n]de was dorp en ghene
Sine gaue[n] ghisel al ghemene
Tote dordrecht inde port
En[de] her gye heuet dit ghehort
Dat al is gegaen in hant
Besider merwede zuuthollant
Dattie hertoghe an he[m] trac
En[de] ghene dinc vut en stac
Doe voer hi te woudrichem
En[de] onboet den hertoghe tot he[m]
Want hi woudene spreke[n] daer
Jc hoerde segghen wel voer waer
Dat si bi naer hadden ghescouden
Om dat si tlant daer dele[n] woude[n]
Oec so heb ic daer ghehoert
Datte hertoghe seide de poert
De stat inden groten waert
De behoert herwaert
De poert side bestaet mi niet
Men hoert dicke en[de] ziet
Dat een man dat ticht te vore[n]
Als ghewonne[n] het es v[er]lore[n]
Eer hi omme can ghesien
Dus gheuielt daer na dien
Die den hertoghe dat toe brochte
Hoe misseliken dat hi dochte
Hadde hi niet bet verstaen
Hoe verre dattie plaen gaen
Van den groten weerde da[n] ic doe
Dat ne had hi niet ghebrocht dus toe
Dus wilden si dordrecht delen daer
En[de] sine quame[n] noit so naer
Dat si ter merwede[n] dorste[n] lande[n]
Sine mostent rume[n] te hare[n] scande[n]
Dat huus was beset so wale
En[de] men hielt ten zelue[n] male
Met deen van dordrecht de goede veste
Sgrauen behoef tsinen besten
Si pijnden om sgrauen vrome[n]
De here vander lede vas der come[n]
Jn den lande van oestwaert
En[de] bernde en[de] sloech metter vaert
Sgrauen vriende en[de] vincse mede
Dus hollant telker stede
Beleghen en[de] zeer ondaen
En[de] her gye lach sonder waen
An den dam tote alblaes
En[de] pijnde met een aes
Sijn ghewijn hine hadde mede
Tlant van vtrecht entie stede
Die grote valscheit vander stat
Ghescreueme[n] niet in aldit blat
De bisscop hadde v[er]soent te vore[n]
Heren lambrecht den vriese als wi hore[n]
En[de] heren iacob onderlinghe
Van lichtenberch van alre dinghe
Dat gheen ene vrienscap wesen
Alst verkeerde dus in desen
Dattie bisscop was gheuaen
Ghinghen si houwe[n] en[de] slaen
Her lambrecht met siere p[er]tien
En[de] sloegher hoer ic lien
Heren iacob en[de] een deel siere maghe[n]
Des de vriende dreuen claghe
Dus gheuielt als ict meyne
En[de] ghisebrecht is op yselsteine
Dat sine hadde gheweest te vore[n]
Hoe dat hijt hadde v[er]lore[n]
Heb di ghehoert segghe[n] wale
Dus wast v[er]loren alte male
Dat den bisscop toe behoerde
Sonder zweder van montforde
En[de] van viane[n] haer hubrecht
Entie hem toe behoerde[n] echt
Van sulen en[de] van bosinchem
Entie ghene de ware[n] met hem
Bleuen houdende hare vesten
Toter tijt dat quam te[n] beste[n]
Aldus heb icket verstaen
En[de] her ghye de voer zaen
Metter vaert inde stat
Diene ontfinghen doe optat
Dat men den bisscop doden soude
En[de] men dan core also houde
Willa[m] van guleke sinen neve
Si wouden dat hi bisscop bleue
So mocht alden lande vrome[n]
Hier binne[n] est also come[n]
Dat her witte was gheuare[n]
Vut sirixe met cleenre scare[n]
Met enen scepe en[de] niet mee
Voer hi buten bider see
En[de] quam an bi santvoerde
Daer ver nam hi en[de] hoerde
Dat hollant was al uerlore[n]
En[de] ment haerlem leide te uore[n]
En[de] hem luden in kenemaerla[n]t
Of si gaen wilden in hant
En[de] her gyen tlant op gheuen
De ghene de dit hadden bedreue[n]
Was noch inden lande daer
Dit verstont hi wel uor waer
Hi dede vraghen hoet daer stonde
En[de] of men iet ghewete[n] conde
Van wien men wilde houde[n] tlant
Men antworde hem te hant
Sgraue[n] behoef eest noch ghehoude[n]
Dans niet bi menichs ma[n] scoude[n]
Dat niet vpghegheue[n] en es
De hem heuet ghepijnt des
En[de] noch est bleuen achter
Seidemen hem dat waer lachter
Sprac hi soudeme[n] in deser noet
Sonder slach en[de] sonder stoet
Tlant vp gheue[n] dat waer sca[n]de
Bede den luden ente[n] lande
Het wort ghebeert heb ics raet
Datte dinc niet voert en gaet
Want het waer lachter en[de] onwitte
Wie sidi dan ic hete witte
En[de] was sgrauen florens kint
En[de] her willem heeft mi ghesint
Al hier van zirixe
V te troestene wat wildi mee
Dat volc was blide vtermate[n]
En[de] hen wiste hem hoe ghelate[n]
En[de] onbodent inde port
Als men te haerlem heuet ghehoert
Entie waerheit heeft v[er]nomen
Dat her witte daer es comen
Liept al uvt dat lopen mach
En[de] was op enen zonne[n]dach
Tfolc ghinc vut alte stride
Dene biden andere[n] zide an zide
Jn den dunen liepe[n] si iheghen
Recht alse lude pleghen
De haren here willen zien
En[de] hietse willecome mettien
Voer hi te haerlem inde stede
En[de] tfolc toghede ghetrouwichede
Doe hi toende sine brieue
Wort ten luden also lieue
Sine wisten in wat ghelate wesen
So blide waren si van desen
Dat haer witte comen was
Doe wordeme[n] te rade das
Dat hi stille en[de] ouer luut
Sine brieue sende vut
Jn allen steden a[n] alle[n] liede[n]
En[de] dede hem daer mede bediede[n]
Dat hi inden lande ware
En[de] hi stille ende openbare
Woude de zaken onderstaen
Woude[n] sijt met he[m] ane gaen
Uoer middach was tit bescreue[n]
En[de] tsanderdaghes waest bedreue[n]
Dat alde porten screue[n] so
Dat si sijns waren vro
En[de] wat datter ware gheswore[n]
Dat al gader ware verloren
Si woudent met he[m] auonture[n]
So wat dachs hem mochte ghebure[n]
Dit was dantworde va[n] hem allen
Hier binnen eist also gheuallen
Dat te delf keren begonde
En[de] oec op de zelue stonde
Dordrecht al in roeren wert
En[de] voeren metter vaert
Voer yselmonde en[de] wo[n]nen daer
Een deel scepe dat es waer
Her niclaes here van pitte
Was in middelborch herde nitte
De streec vut te lande waert
En[de] luden met hem inde vaert
Der porters een groet ghetal
De met hem woude[n] bliuen al
En[de] ghinghen recht also voert
Ses milen heb ic ghehoert
Te waelewijc daer laghe[n] dan
Vp de were tsertoghen man
Daer ghinghense toe en[de] dreue[n]se aue
Beide met pieken en[de] met staue[n]
Mochtemen horen roepen eer sise v[er]dreue[n]
En[de] menighen groten slach gheuen
Dit was met crachte sonder o[m]gaen
Dat si dit hebben ghedaen
Dus wonne[n] si die were sciere
En[de] verbernden mette[n] viere
Walewijch metter vaert
En[de] traken weder achter waert
Jn de porte tsente gheerden berghe
En[de] namen ruste en[de] herberghe
En[de] bleuen daer den nacht al doer
Hem ne stont niement voer
Die biden hertoghe ware[n] daer
Moestent dar rumen dat is waer
Sonder de bedwonghen waren
Volgende vaste haren scaren
En[de] waren blide dat dus es come[n]
Doe pijnsde si echt om hare vrome
De van leiden en[de] ghinghe[n] vut
Stillekine sonder gheluut
Jnder nacht om dat si woude[n]
Rechte gaen al toter gouden
En[de] halen haer ghisele daer
Doe het dach was worde[n] claer
Quamen si ter goude vp de strate
Met also vreselike ghelate
Als of al hollant daer hadde ghewesen
Entie viande vloen met desen
Vanden bedde al moeder naket
En[de] waende[n] niet daer sijn gheraket
Daer men se dus ghiere v[er]driue[n] soude
Daer ne was niement hine woude
Vten lande hebben ghewesen
De van leyden namen met desen
Haer ghyselen daer sise wouden
En[de] keerden weder ten seluen stonde[n]
Hadde doe delf en[de] delf lant
Rechte vort ghekeert die hant
Van sciedamme alle de wiue
Liepen vut hier vier hier viue
En[de] deden de manne lopen mede
Tlant wort al uten vrede
Omme de vlaminghe te v[er]slane
Het riep al loeps an loep ane
Slawi doet onse viande
De ons hebbe[n] ghedaen de sca[n]de
En[de] onse vriende hebbe[n] v[er]sleghe[n]
En[de] haer hande niet ghedweghe[n]
Daer si onse vriende mede versloege[n]
Des wi harde lettel loeghen
Slawise doet ende wise wreke[n]
Men salre ewelike af spreke[n]
Dus wort tfolc al in roere
Men hadde noyt al sulke voere
De vlaminghe waren al ondae[n]
Jn scoenhoue heuet me[n] dit v[er]stae[n]
Daer haer niclaus was come[n] inne
Dat men den vlaminghe[n] dese o[m]mi[n]ne
Jn hollant dede ouer al
Wort inde port een groet ghescal
Her niclaus de der was
Was inde porte sijt seker das
En[de] is van den casteel ghegaen
Dien so hebbe[n] si bestaen
En[de] lieten niet op ganghen weder
De boue[n] was mochte niet neder
Dus moste de vader ente zone
Haers sondankens doghen tgone
Dene was binnen dander buten
Si ghinghen he[m] doe vaste beslute[n]
De binder borch waren beseten
Dit lieten si te dordrecht weten
En[de] heren witte[n] sonder merre
De vlaminghe worde[n] droeue en[de] erre
En[de] seer ondaen si ghinghen vlien
Want si alle de doet ontsien
Her ghye de ginc inde stat
Als hi doen vreischede dat
Wort hi droeue en[de] seer ondaen
En[de] wiste cume wat bestaen
En[de] welc hi moste gherake[n]
Dat hi he[m] hene[n] mochte make[n]
Hine dorste daer niet la[n]gher bliue[n]
En[de] hine woude niet meer kiuen
Noch delen de porte van dordrecht
An welker siden hi hadde recht
En[de] den hertoghe van brabant
Luste niet te zoekene tlant
Noch te kiuene omde port
Als men te uoren heeft ghehort
Des moghen si hem scame[n] sere
Her gye de was al vten kere
Doch so quamt he[m] also an
Als hem riet van renesse her ian
Dat si uoeren toter goude
Hi hopede dat hi dan wel soude
Doer de ysele hene varen
Want si hadden teenre scare[n]
Cocghen noch een groet ghetal
De met hem zoude varen al
DVs voeren si wech haerre strate[n]
En[de] mostent hollant aldus late[n]
Dat si sciere hadden ghewonnen
En[de] dat si niet behoude[n] connen
Des hadden si scande en[de] onnere
Si verloren an desen kere
Scepe haue en[de] oec liede
Nv sal ic v segghe[n] wat ghesciede
Binnen deser tijt tote sirixe
Al gheuiel daer binne[n] mee
Dan ic sal segghe[n] dat co[m]t bi dien
Al en can ics niet v[er]tien
Dat daer ghesciede en[de] dat mer sach
Het gheuiel op enen dach
Anden auont dat me[n] intlant
Bernen sach menighe[n] brant
Vp de huse harentare
De porters pensden wat dat ware
En[de] haddens menigherha[n]de dochte
Wat dat vier bedieden mochte
Want men bernde al scouden dure
Tote ene[n] male vp ene vre
Te bordenda[m]me borndeme[n] mede
Hier niet v[er]re vander stede
Ene clene halue mile
Daer berndeme[n] ter seluer wile
Viere baken alde nacht
So datten ghene[n] de dat wacht
Ontfiel outfier en[de] daer lach stro
Binden torne en[de] het wert toe
Bernende so zere dat hine mochte
Niet gheueten doe he[m] dat dochte
Ghinc hi stille siere straten
En[de] heuetse alle slapen ghelaten
Want hine wilder wecken gheen
Alst vier doerden solre sceen
Wort si herde seer ontdaen
En[de] waren blide mocht si ontgaen
Si uielen vut als si eerst mochte[n]
Lettel goeds si voer hem brochte[n]
Dat huus bernde ter eerden toe
Des ander daghes streken doe
De porters vut en[de] hieue[n]t neder
En[de] streken doe ter porten weder
Doe was gheuelt de veste side
Des ander daghes vro bi tide
Ginghen si uut sirixe
En[de] hiewen den anderen wech ontwe
En[de] lieten staen een teiken daer
Dat men weten mochte  vor waer
Dat sonder sake niet ghesciede
Daer om eist dat ict bediede
Dat huus stont der porte[n] naer
En[de] was  haer de wile swaer
Hobuch de daer af was here
Hoe mochte hi dat doen emmermere
Dat hi sette teghen den graue
De hem dicke van sijnre haue
Hadde ghegheuen te menigher sto[n]de
Also als men ghemerken conde
Hadden de graue vercoren
Dat hi qualike heuet v[er]lore[n]
Doer enen dien hi noyt en sach
Sonder op den seluen dach
Datter veeren verlore[n] bleef
Als ic hier te voren screef
Dus eist aldaer vergaen
Nv heb ict aldus verstaen
Dat dit de voer boetscap was
Als ic hier te voren las
Hoe de vlaminghe ware[n] verdreue[n]
En[de] hollant in de ere ver heue[n]
Om dat si keerden so haestelike[n]
Dat was in de eerste weke
Vanden meye dattie vlaminghe
Lettel helden meer ghedinghe
Jn hollant tote enigher stede
Hem was onseit alle vrede
Si voeren wech sonder sparen
Al si dus quamen gheuaren
Vreischedeme[n]t tsierixe binnen
Dat si waren met o[m]minne[n]
Vte holla[n]t dus veriaghet
Datten porters wel behaghet
Men sachse comen op greueni[n]ghen
Doene was daer gheen langer di[n]ghe[n]
Men ginc reden harde sciere
Grote scepe meer dan viere
Ofte viue ten zeluen male
Om vut te vaerne weet ic wale
Waren si voer de porte comen
Doe pensden si om hare vrome[n]
Sine mochte[n] liden niet de port
Na dien datmen heeft ghehoert
Dat si sijn ghesconfiert
Doe wort de raet anders v[er]keert
En[de] worpen o[m]me ter seluer vre
En[de] voeren voer scerpenisse dure
Dus voeren si te vlaendren waert
En[de] hadde[n] beiaghet an de vaert
Lettel eren en[de] vele scanden
Dat si heren vut andre[n] lande[n]
Aldus wouden slands verdriue[n]
En[de] selue heren wilde bliuen
Daer si noyt an hadden recht
Es hi here of is hi knecht
De altoes onrecht gheerne dade
Jc woude ou[er] hem ghinghe de scade
En[de] diese sterkede inde dinghe
Jc wout mede ouer hem ghinghe
HEr willam de ionghe man
Was in zirixe nochtan
En[de] ghinc metten porters te rade
Wat hi vort an best dade
Quame[n] de vlami[n]ghe inde[n] lande
He[m] mochte ghescien mere sca[n]de
En[de] wort hi inde port beleghen
Sone weet hi in ghene[n] weghe[n]
Hoe dat si mochten sijn ontset
Waer hi in hollant hi mochte bet
De porte onsette[n] en[de] staen in stade[n]
Waert dat si waren v[er]laden
Doe moste hi gheloue[n] daer
Dat hi soude ouer waer
De port onsetten daets haer noet
Ofmen dauonture ter doet
Heren bouden van yerseke beual hi
Sine stat te houdene dat was bedi
Dat sine ouer hoeftman houden
En[de] ghelike hem hore[n] soude[n]
Her ian was ouerste raet
Here va[n] cruninghe[n] teser daet
En[de] bleef mede in sgraue[n] staet
Ente graue gereden dede
Heimelike sine vaert
Om te vaerne te hollant waert
En[de] was comen in sulc ghedachte
Dat hi vare[n] wilde bi nachte
De wijnt was goet ter cuere
En[de] recht op de selue vre
Dat hi te scepe soude gaen
Liet de wijnt sijn wayen staen
De sere ghewayt hadde langhe
Trouwen doe wort den graue anghe
En[de] dorste sonder wint niet varen
En[de] ghinc op al sonder sparen
En[de] beide tote men vare[n] mach
Het was een herde hoech dach
En[de] was op de opvaert ons heren
Dieme[n] met rechte soude eren
Hi hoerde misse vande[n] daghe
En[de] ghinc eten sonder claghe
En[de] hadde clene scepe doen reide[n]
Doet vloyen ghync wilde hi niet beide[n]
Voer middach een lettel ginc de vloet
En[de] voer wech metter spoet
Dat hi mette[n] ghetide quam
Tordrecht als ment v[er]nam
Wort dat volc al in roere
Men hadde noyt al sulke voere
Van bliscepe[n] alst wel sceen
Want daer ne was huus e[n] gheen
Daer ne was tortise of lanteerne
Vut ghesteke[n] si dedent gheerne
Dat volc was ouer blide
Men riep willecome alte stride
Edele here ionghe graue
Dit prise wi voer alle haue
Dat wi v hebben inden lande
Ghi sult wreke[n] vwe scande
Of god wilt eer iet lanc
Tfolc van bliscepen spranc
Het was so blide vtermaten
Sine wisten he[m] hoe ghelaten
En[de] dankens gode onsen here
Dat hi hem de si minde[n] sere
Vter persen brocht hadde daer
Daer si om hadde[n] menighe[n] vaer
Die nacht ginc de dach qua[m]
Alse tlant volc dat v[er]nam
En[de] van den graue dat v[er]hoert
Quamen si al inde poert
En[de] her witte qua[m] aldaer
En[de] brochte met he[m] de kenemaer
En[de] der vresen een ghetal
De sere blide waren al
Men ghinc doe aldaer te rade
Wat men best nv teerste dade
Her niclaes van caets was brocht
Te dordrecht en[de] hem allen dochte
Dat best ware vut de vrede
En[de] men de borch ane strede
Te scoenhoue[n] daer sijn sone
Binne[n] was men dede tgone
Men voer daer en[de] lach daer vore[n]
Ene wile als wi horen
Me[n] warp met bliden en[de] scoet met pilen
Si wonden vele liede ter wilen
Eer me[n] enen raet gheuant
Daer men halen dede te hant
Her niclase up datoe
Dat men bonde an ene catoe
Of an ene[n] euen hoghen uore[n]
Daer men sien mochte en[de] hore[n]
En[de] liede[n] onder he[m] scule[n] zoude
Scotene doet of si wouden
Ten lesten wast so ghesproken
Dattie strijt wort te broken
Entie sone thuus op gaf
So dat hire doe ginc af
Jn sgrauen vanghenesse dandre mede
Be houden lijf ende lede
Me[n] soude de knapen late[n] gaen
Om ander lude de gheuaen
Jn duuelant hadde her niclaeus
Dus was daer ghemaect de pais
Datte knapen haerre straten
Voeren en[de] hebben ghelaten
Haer twe heren daer te samen
Daer si mede inden lande quame[n]
Sine mochtens anders come[n] af
Eermen de graue thuys op gaf
Was comen in den lande daer
Ene galeide weet voer waer
De da[m]mirael daer hadde[n] ghesa[n]t
Te siene hoet daer stont intlant
Doe de meester sach den graue
Prijsde hijt voer grote haue
En[de] toghede den graue sine brieue
Daer hem toe was herde lieue
Als hi uerstaen hadde sgraue[n] wille
Bleef hi daer niet ligghende stille
Hi voer weder alte hant
Daer hiden ammyrael vant
En[de] seide hem vanden lande staen
Dammirael ghereedde he[m] saen
En[de] qua[m] ten graue sonder merre
Hier binne[n] wast ghegaen so verre
Dat her gye was weder comen
Met groten here als hi v[er]nome[n]
Heuet dattie graue willem
Vter porten ontfaren es hem
Daer hi herde clene vp achte
En[de] waende de porte winne[n] met crachte
Of dat si se zullen op gheuen
En[de] is daer voren liggende bleue[n]
Met groter crachte met scone[n] here
De porters sette[n] hem ter were
Als goede ghetrouwe liede
Nv hoert wat aldaer ghesciede
Her gye de wort te rade
Dat men niet bet en dade
Dan me[n] de hauene ou[er] sloeghe
En[de] de volcorens droeghe
En[de] enen dike daer ouer make
So machmen liggen met ghemake
Als omme de porte met onse[n] liede[n]
Dit seide hi en[de] deet ghebiede[n]
Dat me[n] droeghe coren toe
Hadden de porters ghewete[n] doe
Hoe verre si hadden moghe[n] sciete[n]
Sine haddens niet moghe[n] gheniete[n]
Dat si den da[m] hadde[n] gheslaghen
Men souder hebbe[n] weech ghedraghe[n]
Hondert doet ofte mee
So uerre scote[n] si vut sirixe
Met hoestelle grote pile
Mar sine wistens niet ter wile
DOe de hauene was v[er]slaghe[n]
Ende de dam ouer ghedraghe[n]
Ghinghen si logieren op dat velt
En[de] sloeghen daer haer ghetelt
Also als elc hadde te doene
Sloeghe[n] si haer pauwelioene
Ente tenten om de port
De vlaminghe laghe[n] rechte voert
Ente zelanders in dat zuut
En[de] maecten dicke groet gheluut
En[de] liepen dicke op de gracht
De porters dedense of met crachte
En[de] deden hem dicke scade groet
En[de] scoten menighen man ter doet
De vlaminghe op dier nort side[n]
Deder vorere[n] rechten blide[n]
En[de] worper mede sware stene
Weghende drehondert pont allene
Benorder hauene stonder twee
Ande zuut side ene en[de] niet mee
Binnen hadde[n] si bliden vele
De nutte ware[n] te sulke[n] spele
De meester conster mede wale
Hi warp vut te sulken male
Dat hi den steen bestede wel
Al waren dander meesters fel
Hine spaerde nemmer ene
Als daer wel enen scene
Hi hadde gheworpe[n] met sine[n] w[er]ke
Enen steen tot opde[n] kerke
Ter iacopine[n] inde port
Als de meester dat v[er]hort
Dede hi den steen hale[n] doe
En[de] deden in scine[n] scoe
Aldus hebbict onder vonde[n]
Als dander te halue[n] hadde ghewo[n]de[n]
Trac hi de clinke en[de] werp vut
De steen maecter groet gheluut
En[de] raecte twindaes mette[n] steen
Want de worp en was niet cleen
Twindaes vloech alte sticken
Hi raecte den meester en[de] dede[n] nicken
Vp de hant also sere
Dat hire ghesonde ne[m]mermere
Ane ghecrech in sinen daghe[n]
Dit mochte hi te rechte claghe[n]
Dat hire v[er]loes sine ghesonde
Hi mochte vloeken wel de sto[n]de
Dat wort beleghe[n] zirixe
Het moghe[n] oec claghe[n] lude mee
De haer vriende hebben v[er]loren
Des si int herte hadde[n] tore[n]
Nv keeric weder daer ict liet
De ammirael en lette niet
Hine quam te[n] graue in hollant
En[de] brochte an sijn hant
Een deel luden in galeyden
Diene op de zee mochte gheleyde[n]
Doe hi come[n] was aldaer
Toghedeme[n] hem al openbaer
Van sirixe de grote noet
Hi seide weder doe al bloet
Jc helpe ontsette[n] sirixe
Of ic v[er]lieser liede[n] mee
Dan sirixe binne[n] heuet
Het nes nieme[n]t de nv leuet
De mi ontriede sekerlike
Jc wil v helpen trouwelike
Hereuaert suldi ghebieden
Al vwen goeden lieden
Vp enen dach ghereet te sine
En[de] ic sal varen om de mine
En[de] bringhen vp den zelue[n] dach
Eest dat ic van wedere mach
Come[n]. ic salre wesen dan
En[de] met mi brenghe[n] menighe[n] ma[n]
Vp sconinx cost van vrancrike
De dat wil sekerlike
Dat men zirixe onsette
En[de] hi besciet sonder lette
Wanneer hi weder come[n] woude
En[de] hiet den graue dat hi soude
Hem ghereden ter seluer tijt
En[de] hi voer wech sonder respijt
De graue dede dat hi he[m] riet
Dat en stont he[m] te latene niet
Want de zaken waren sine
En[de] deder o[m]me te meerre pine
Hi bat alle sinen vrienden
Dat si hem teser noet dienden
Het ghelouede menich man
En[de] hem quamen daer toe nochta[n]
Vele luden onghebeden
Dies me[n] he[m] danken mach noch hede[n]
En[de] haren nacomelinghe wale
Dat si diende[n] tote dien male
Den here also ghetrouwelike
Bede de arme ente rike
Hen was te voren noit ghesien
Jn hollant des ghelijcs ghescien
Hoe de edele lude hem dienden
Met haren maghe[n] en[de] vriende[n]
Op eyghene[n] cost al tenen gader
Al had elc sinen vader
Jn sirixe gheweten
Dat hi daer binne[n] waer beseten
So waer ghenoech toe ghedaen
Oec dienden he[m] porters sonder waen
De hem doe der eren onden
So si alre scoenste conden
Op haren cost met haren vriende[n]
Sonder de he[m] anders dienden
Op der porten cost al ghemene
Men mach wel weten hoe ic mene
Tlant volc diende ghemeenlike
En[de] anders arm ende rike
Dienden trouwelike en[de] wale
De graue voer ten zelue[n] male
Tote sciedamme om dat hi woude
Dat heer daer v[er]gaderen soude
Ten daghe alst voer sproke[n] was
Dammirael vergat niet das
Hine sende enen boet en[de] ene galeide
Ten daghe dat hi selue seide
Dat si den graue souden secghe[n]
Dat hi vp volc quame legghe[n]
Hi soude come[n] sonder respijt
Nochtan merrede hi vp de tijt
Dre weken ofte meer
Dies de hadde therte zere
En[de] alle de met he[m] ware[n]
Begonden he[m] zere v[er]varen
Om dat hi merrede so langhe
En[de] duchten dat hi bedwanghe
Sirixe soude gaen in hant
Ente graue dar bi sijn lant
Mochte v[er]liesen sonder were
Des verdroeuede al dat here
Hier binne[n] eest also ghesciet
Datte van vlaendre[n] ruste[n] niet
Sine droeghe[n] alle daghe drachte
Mede te vulne der prorte[n] grachte
Eens daghes doe de porters saten
Alle ghemeenlike ende aten
Worden si buten des te rade
Dat si euen vro en[de] euen spade
Tenen male de porte sochten
Al siere alre minst  vp dochte[n]
Tallen porten tenen male
Quamen si toe weet me[n] wale
En[de] waenden de porte hebbe[n] ghewo[n]ne[n]
Men sloech de clocke het quam ghero[n]ne[n]
Elc man doe in sine wachte
En[de] saghen dandre up de grachte
Daer ginc men werpen en[de] sciete[n]
Men scoet met boghen en[de] met spriete[n]
Hostalle scoten grote pile
Jc weet wel dat men ter wile
Met bliden vut werp menighe[n] steen
Men trac de lude bi dreen bi tween
Weder achter seer ghewont
Daer quamer .M. al gheso[n]t
De vp hem streden nemmermeer
Be halue[n] de indesen kere
Worden ghescote[n] dor thouet
Men souds qualike[n] hebbe[n] ghelouet
Eer sijt bestonde[n] wat si wrochte[n]
Die aldaer ter weren dochten
Si dreuense met grote[n] crachte[n]
Ouer rugghe vander grachte
Si uerloren so menighe[n] man
Dat ict ghesegghe[n] niet e[n] can
Noch dar segghen ouer waer
Ghi moghet weten dar si so naer
Der muren waren met alde[n] lieden
Dat si sonder scade niet sciede[n]
Daer si haers ondancs ware[n] v[er] dreue[n]
Hen moste sijn dat daer bleue[n]
Vele doet en[de] ghewont
En[de] van quetsinghe[n] onghesont
Maer de vlaminghe en claghe[n] niet
Hoe grote scade hem ghesciet
Dus worden si vander port ghedae[n]
Ente porters sijn ghegaen
Jn haer ruste harentaer
Den graue qua[m] hier of nimare
Des hem wel was te moede
En[de] bat gode dor sine goede
Dat hijs altoes ghesterke[n] moste
Si leden menighen zware[n] joeste
De vrouwe onder hem ghemene
Droeghen ter mure alden stene
Die daer laghen op de straten
Sine wouden den manne[n] niet late[n]
Doen anders dan si he[m] weren
Gheuiel brant si woude[n] keren
Si wouden selue zien ten vure
Ente mans bleuen ten mure
En[de] weder staen den vlae[m]sche[n] rote[n]
Vp ene tijt so wort ghescoten
Vier in huse de sgrauen waren
Daer mochtmen vrouwe[n] sien gebare[n]
Als of si manne[n] hadde[n] ghewesen
Ente vielen in den brant met desen
Al was worden groet de gloet
Si traden die huse onder de voet
DOe waende there al openbaer
Datte port ghewonne[n] waer
En[de] liepen toe met crachte
Recht tot op die grachte
Daer deeldemen hem echter mede
Des si hadden binder stede
Daer deedsise weder achter staen
Wast lief of leet de mochte ontgaen
Onghequetst dat was wonder
Daer vloech so menich scerp pijl o[n]der
Van sterken hoestalle[n] en[de] boghe[n]
Weet datte quareel vloghen
Dichter dan oft waren bien
Men conder cume doer sien
Bleuer dan niement doet
Dat was wonder alte groet
Si haddens meer dan gheual
Maer de vlaminghe mesaechtens al
Hoe grote scade si ontfaen
Dit liet men echt den graue v[er]staen
En[de] clagheden hem hare[n] noet
Den onwille hadde[n] si groet
Van hare[n] besten de si claghe[n]
Want sise met haren oghen zaghen
Van den huse eten dac
Dies dogheden si groet onghemac
Dat hem moste staen also
Si aten van den bedde tstro
Dit deden si den graue v[er]staen
En[de] teersten dat hi hadde ontfaen
Den brief en[de] ouer ghesien
Sinen volke toghede hijt mettien
Dien sere iamerde deser tale
Echt gheuielt tote enen male
Dat si catten en[de] euen hoghe[n]
Hadden doen maken aldat si moghe[n]
En[de] woutse driue[n] opte gracht
En[de] draghen grote dracht
Si waren der gracht also naer
Met ene catten de was aldaer
So groet so hoech en[de] so sterc
Was dat v[er]maledide werc
Dat men mochte sien al i[n]de port
Van den werke weder en[de] vort
En[de] was comen bider gracht
En[de] ghinghe[n] draghen grote dracht
En[de] maecten da[m]me te menigher stede
En[de] brochten vijf brugghen mede
De op wielen ghinghen vort
En[de] men dammede o[m]de port
Te seuentien steden wale
En[de] met vijf brugghe[n] tene[n] male
En[de] stormden dien dach aldoer
Dat si en rusten niet en vre
En[de] stormden aldat si mochte[n]
Tote inder gracht sise sochte[n]
Te groten damme en[de] breden
Met sterken toe ganghe en[de] met wrede[n]
Als of si met crachte woude[n]
De porte winne[n] en[de] souden
Met fortsen bouen ten mure i[n]gaen
Dat volc moste niet stille staen
Het liep oft ware vten sinne
Maer men dede he[m] zulke o[m]minne
Vten porten dat sijt becochten
Dat sise so naer den mure sochte[n]
Ic wane noyt mensche vp ene[n] dach
So menighen me[n]sche i[n] scoude[n] sach
Daer wasser wel bi ghetale
Twe ho[n]dert dusent ten selue[n] male
Of meer als ic v[er]stoet
De porters sette[n] haren moet
Alte winne[n] of alte v[er]liesen
Of allede doet te kiesen
Dus weerden si hem vande[n] mure
Dat menighe[n] man wort te sure
Eer si storms wilden begheuen
En[de] vander gracht worden v[er]dreue[n]
Van dien van binne[n] met groter were
So moghedi proeue[n] of in dat here
Enighe scade was ontfaen
Dar si met crachten worde[n] ghedaen
Achter rugghe en[de] wech v[er]dreuen
Eer si storms wilden begheuen
Dat mochte een kijnt merke[n] wale
Dat si daer ten seluen male
Harde groten scade ontfinghe[n]
Want men mach met zulke[n] dinghe[n]
Sonder scade bliuen niet
Al is dat also ghesciet
Dat mens missaken wil algader
Tkijnt dat miste wel sijns vader
De vader miste wel sijn kijnt
Als ment heeft gheureisceit sijnt
Skijnst misde wel siere moeder
De suster miste wel haers broeder
De nichte miste wel haers neuen
Dus hebben si haers storms begheue[n]
En[de] sijn ghetrect op hore
De so sere droeghe[n] te voren
En[de] begauen storms alte male
Dit quam den porters harde wale
Si worpen knechte ouer de mure
De ouer woeden ter seluer vre
En[de] haelden coren dat si daer brochte[n]
Also vele als si draghen mochten
Datte beesten souden eten
Hier bi so moghedi weten
Dat gheen dinc es so quaet
Vp dat menre vp heuet raet
Sine mach worden tenigher vrome[n]
Ente groten baten comen
Als de dracht der porte[n] dede
Nv voeden sire haer beeste[n] mede
Dus es haer storme[n] ghedaen
Des anders daechs hebic v[er]staen
Nam oerlof de ghemeente daer
Oec v[er]stont ic ouer waer
Dat hem allen wel dochte
Dat me[n]t met storme[n] niet wi[n]ne[n] mochte
De porte so wats he[m] ghesciede
Daer waren binnen so goede liede
Des droeghen si ouer een
Doe docht hem allen dat best sceen
Dat si vor der porten bleuen
So starc dat sise niet v[er]dreue[n]
Si soudense v[er]hongheren sciere
Her gye sprac ic wil al hiere
Bliuen ligghende toter doet
Jc ne rumet doer ghene noet
De mi ane comen mach
Tote op mine[n] sterf dach
Jc ne worde v[er]sleghen of gheuae[n]
Of met crachte wech ghedaen
Dus seide hi selue als wijt horen
Coenre vlaminghe wort nie ghebore[n]
Men mach wel segghe[n] openbare
Als ghi horen zult hier nare
Si lieten haer storme[n] alte male
En[de] wouden de porte v[er]honghere[n] wale
Si bleuen ligghende op datte
En[de] hadde[n] hoede hare catte
De groet was en[de] sterc
En[de] een vreislijc werc
En[de] vaste bider grachte bedreue[n]
En[de] al stille ligghende bleue[n]
Si stont vander muren nort
Een meister was inde port
De sulke pile conste maken
Mocht hise te ponte gheraken
Hi soudse bernen vp de stat
Dit horde ic segghen dat hi v[er]mat
Oec so en woude hijs niet v[er]ghete[n]
Hi dede dat hi hadde v[er]meten
Op enen auont scoet hiere in
Sijn ghescot noch meer noch mijn
So datte catte wort onsteken
Ende diere binne[n] waren weken
Vter catte[n] en[de] riepen zere
Brinct water edel here
De catte sal al ver bernne[n]
Dit begonde hem sere torne[n]
En[de] ghinghenre toe water drage[n]
Hier omme moghedi mi vrage[n]
Of de porters stille saten
Die blide waren vter mate[n]
Neen si niet dat suldi wete[n]
Sine hebbe[n] alle niet v[er]gheten
Des spels des wi ploen
En[de] segghe v wel wat si doen
De te blusscene ware[n] vlugghe
Liepen vaste achter rugghe
Want si scoten so ouer sere
Dat sine mochten i[n]ghenen kere
Der catten te helpen comen
Hadt he[m] de werelt moghe[n] vrome[n]
Dus wart de brant also starc
Men warp met blide[n] in dat warc
Dat so hoghe sloech de brant
Dat ment sach in hollant
Tusschen vlaerdinghen en[de] scieda[m]me
Sach men besceidelike de vlamme
So datmen waende min no mee
Dat hadde gheweest zirixe
Doemen sach den groten brant
De porters senden alte hant
Anden graue enen bode
Diet hem seide hi dankes gode
Oec omboet si hem daer naer
Dat si hem niet meer vorwaer
Senden boden ofte brieue
Doer enighe noet doer enighe lieue
Quaemse onsetten of hi woude
Hi onboet hem dat hi soude
Comen als hi eerst mochte
En[de] bat dats hem niet v[er]dochte
Hi soudse onsette[n] herde wale
Hi beide naden ammirale
De soude come[n] in corter tijt
Hi sende boden sonder respijt
De eerste bode was de galeide
Ente boet voren beide
Al tote calijs bider zee
Daer na sende hi boden mee
Met anderen scepen ten ammirael
De sine boetscap deden wael
En[de] was een begheuen ma[n]
De hem de boetscap doe nam an
Uan sirixe heb ic ghewaghen
Hoe si hem te waerne plaghe[n]
Wat si dede[n] of wat si dochten
En[de] wat wonder dat si wrochte[n]
Alne can ic ghesegghe[n] niet
Elc bi hem dat is ghesciet
Maer vanden meesten ope[n]bare
Heb ic wel na gheseit dat ware


Want ic inde werelt al
Als ic v vertellen zal
Dat ghesciede ande vaert
Als dammirale gheware waert
Datte graue hem omboet
Sette hi toe met haesten groet
En[de] ghinc daer omme lopen selue
En[de] maenden siere galeiden elue
Jan paydroeghe sette oec mede
En[de] maende daer ter seluer stede
Acht en[de] dertich groter stepe
En[de] quame[n] met desen gheselscepe
Vp enen dach inde mase gheuare[n]
De graue en[de] sine lude waren
Tsciedamme en[de] saghen dat
De graue sette stapphans t[er] stat
En[de] ghinc varen dat hi mochte
Ouer mase was sijn ghedochte
Te wesene mocht hem ghescien
Het wayde wel sere mettien
En[de] ghinc op mase herde rieghe
Jc weet wel dat ic niet en lieghe
De cogghen condent gheherde[n] niet
Dies si doechden groet v[er]driet
De van haerlem inde zee
Want de cogghe brac ontwee
En[de] verdoruen een deel liede[n]
Daer groet iamer an ghesciede
Jn bornesse quam da[m]mirael
En[de] paydroghe also wael
En[de] bleuen ridende dat ghetide
Des de graue wel was blide
En[de] woude vorder vare[n] niet
En[de] bleef des nachts te gheruliet
Tsanderdaechs was tweder sochte
Dat men ouer mase mochte
Ende theer quam dat was bleue[n]
Jn hollant en[de] daer a[n] v[er]dreue[n]
Die ammirael porrede vore[n]
En[de] liet dat den graue hore[n]
Dat hi hem volghede i[n]gods name
Dit was den luden wel bequame
Dus voer men met goede[n] stade[n]
So dat men quam met lieu[er] lade[n]
Tote in scarden ander warf
Doe ghinc men varen a[n]der warf
En[de] men mocht vorder niet
Dan nauwelike in harincvliet
Daer bleefmen ligghende alde[n] nacht
Het wort wayende met sulker cracht
So dat men lach der nacht drie
Doe sachte tweder seidemen mie
So dat men op greueninghe voer
Doe dedemen teyken en[de] boer
Dattie porters mochten sien
En[de] bernde[n] opde maste mettien
Vier bakene te menigher stede
Entie porters bernden mede
Als men noch in zeela[n]t pleget
De nacht men daer al stille leget
Want men vorder niet en mochte
Des anderdaghes me[n] bedochte
Dat men voer in sonnemaer
Doe aldat volc was come[n] daer
Ghinc men scaren doe dat heer
Welc voren varen soude ter weer
En[de] wie doen soude de achter hoede
Den volke was so wel te moede
Dat men emmer trac bet naer
Doe mochtemen sien al openbaer
Dat si emmer vechten wouden
En[de] alsi quamen recht a[n] scoude[n]
Voeren si al einsken vort
Doe si leden drenscher ort
Si voeren cume op ene[n] daghe
Die langhe van enen armborst saghe
Dit gheuiel he[m] harde dicke
Hier bi eest dat ic micke
Datte vlami[n]ghe iet dorre[n] segghe[n]
En[de] hollant vten prise legghen
Noch den graue haren here
Oec moghen si lachtren ne[m]mermeer
Den ammirael ente sine
Noch paydroge[n] de grote pine
Metten goeden lieden dede
De waren van caleis vter stede
En[de] vut pota[n] en[de] vut galissen
Wa[n]t si conden he[m] bewissen
Oec waren daer gasscoemaers mede
Diene begheerden ghenen vrede
Want si om vechten waren come[n]
Ghinct te scaden of te vrome[n]
Nochtan seiden de vlaminghe
En[de] maecte[n] daer of groet dinghe
Mocht ons nv dat ghescien
Dat si ons niet wilden ontflien
Si waren sekerlike al vse
De scepe groet alse huse
Al warenre noch also vele
Jn weet of si in spele
Of i[n] eernste seiden dat
Want men sach aldaer ter stat
Den graue va[n] hollant e[m]mer nake[n]
Jn weet wat de vlami[n]ghe nake[n]
Si clappen emmer gherne quaet
Dat dinct mi ene erme daet
Wat moghen sire winne[n] an
Also goet so es de man
Dien ic hate als dien ic mi[n]ne
Al es de vreenscap daer wel di[n]ne
Noit en hordic ma[n] gheprisen
Jn enigherhande slachte wise[n]
De van viande[n] quaet sprac gerne
Jc raets elken man tonberne
De vlaminghe mochten niet segghe[n]
Noch inghenen lachtre legghen
Datse her willem iet besloep
Of met haesten iet becroep
Of met roke of met miste
Jet quam dat niemene wiste
En[de] dorster of maken ghene claghe
Hi qua[m] al einsken .xiiij. daghe
Eer hi bette[n] weerde leet
De zeelanders de hem ware[n] wreet
En[de] somme noch sijn sine co[n]ne[n]
Niet swighen al sijn si v[er]wo[n]ne[n]
Dats een plaghe de ic hate
Ay god doer dine goede v[er]wate
De quade tonghen vut zeelant
Of maecse te mate alte hant
Alle beesten sijn beduonghe[n]
Vanden mensche mar de tonghe[n]
Ne machme[n] bedwinghe[n] niet
Gheliker wijs dat men siet
Dat ene vonke onsteket al
En[de] verbornt groet en[de] smal
Aldat es mene stede
Dus eest beghijn va[n] alre quaethede
De to[n]ghe diet wel merken wil
Men siet dat me[n] hout al stille
Metten breidele een starc rosside
Al houwement met sporen i[n]de side
Men houtet nochtan i[n]deen mo[n]de
Dat staende bliuet ene stonde
En[de] alle de lede sijn bedwonghe[n]
Mette[n] breidele die vp der tonghe
Hem leget al est starc
Dat ment stille hout i[n]der parc
Dien mensche woudic prisen mere
Jn allen doen in allen kere
En[de] dat hi starker waer allene
Dan een lantscap al ghemene
De sine tonghe[n] dwinghe[n] can
Men soudene heten een machtich ma[n]
En[de] sterker als wi proeue[n] conne[n]
Dan of hi ene[n]. Ruse v[er]wonne[n]
Tfolc hadde langhe tijt ghelege[n]
Vp den watre en[de] seer verslege[n]
Langhe wile met nauwer spise
So datte sommighe voere[n] lise
Vten here daer si mochten
En[de] spise te cope sochte[n]
Want me[n] noyt te vore[n] sach
Dat hollansche here vpt water lach
Also langhe sonder lant
Want ic dat ter waerheit va[n]t
Dat leden was der daghe .xv.
Dat sijt mede hadden so siene
Dat si in husen waren come[n]
Hadt hem groet goet moghe[n] vrome[n]
Sine moste[n] ligghe[n] inden scepen
Recht aldus was begrepen
En[de] recht op enen sonne[n]daghe
Sente laurens auont leidde laghe
De van zeelant al ghemene
Te nemene die spise al rene
Sonder der hollanders danc
Vier cogghen name[n] sgraue[n] dra[n]c
Si namen daer ten seluen male
Voer bridorp dat weet me[n] wale
Jn enen scepe viue min
Dan .c. vate biers wasser in
En[de] zoten zalm en[de] vleesch
Daer of hadde[n] si haren eesch
Tseusche here voer voer bi
Neffens duuelant seideme[n] mi
Tusschen there en[de] den lande
Hem soude dinken wesen sca[n]de
Soude hi spise laten come[n]
Sine soudse hebbe[n] te hare[n] vrome[n]
De galeiden wordens gheware
En[de] ghinghen doe royen nare
Dat sise in dijc watre dreuen
Daer si vor hem ridende bleuen
Alst vloet was een deel gegaen
Heuet dat zeusche heer bestaen
Doer ene treke te royen alle
En[de] hopeden sere te hare[n] gheualle
Alde spise te hebbene ghenome[n]
Dat si verre saghen come[n]
De galeiders v[er]saghen dat
En[de] setter ieghen stapha[n]s ter stat
En[de] onder royden hem den ga[n]c
En[de] deedse keren al ghemanc
After rugghe de cogghe[n] twee
Ontroyden en[de] waren ghevee
Enen cogghe onuersien
Voer vrieslant en[de] v[er]sleghe[n] dien
Dander dre leiden ter vlucht
En[de] ontroyden dor den ducht
Dat si hadden dor tgrote heer
Want sine setten te gheenre weer
Dese vier cocghen als ic v[er]sta
Volgheden der spisen na
Al van meerlant dar sise vonde[n]
En[de] lieten hem neme[n] ten selue[n] sto[n]de[n]
Enen zeuschen cogghe een scip met bier
Ente drie o[n]tfloen nu hiere
Het doecht menich in sine[n] lande
De buten heuet grote scande
De spise quam vort al so[n]der da[n]c
Ende daer na eer iet lanc
Woude[n] de zelanders kere[n] weder
Dat si come[n] waren neder
Tusschen tlant en[de] dat here
Ene galeide werp haer ter were
En[de] royde dar bi ende scoet so sere
Sine conden ghedoen ne ghene[n] kere
Sine mosten vlien te lande waert
Oec quame[n] mede ande vaert
Der hollanders vele met hare[n] staue[n]
De hem grote smete gauen
So dat sise ten lesten dwo[n]ghen
Dat si meest vten cocghe spronge[n]
Dit deden si al hadden si scande
En[de] mosten waden daer te lande
En[de] treckede[n] den cogge naer
Jc segge v al ouer waer
Hadde de galeide bliue[n] ligghe[n]
Ene wile ic dar wel segghen
De cogghen waren aldaer bleue[n]
Want si haddense begheue[n]
Het was oke op ene zee
Hadt gheebt wat wijldijs mee
De cocghen waren bleue[n] opt la[n]t
Ente luden waren te hant
Wech ghegaen haerre veerde
Want darne was nieme[n]t werde
Dus was al zelant inde vlucht
Dat deden der galeyden ducht
Daer dreuen cogghe[n] sonder man
De he[m] de wi[n]t iaghede an
Daer si om woeden toter kele
Der lude was herde vele
De natscoe worden ande vaert
Doe men des gheware waert
Jn de porte an sgraue[n] side
Dat dus v[er]ghinc doe waer si blide
En[de] tseusche heer ghesconfiert
Also scandelike weder keert
Dit was sondaechs hare dade
Ente graue wort te rade
Dat hi den nacht ruste[n] woude
En[de] tsaderdaechs vechten soude
Jonste hem god der auonture[n]
En[de] nemen dats he[m] mocht ghebure[n]
Also als wi segghe[n] hore[n]
So hadde de graue aldaer te vore[n]
De grote scepe ghema[n]net wale
Met sine[n] luden tenen male
Al metten luden diere i[n] ware[n]
En[de] hadde gheset sine scaren
En[de] voeren ghescaert de vore[n] soude
Men wort te rade dat me[n] woude
Al becorte[n] daer de dinghe
Ten eersten dattie ebbe ginghe
En[de] neme[n] dats hem w[er]den mach
Het was vp sente laurens dach
Dien si ghetrouwelike baden
Dat hi he[m] staen moste i[n] stade[n]
Met sijnre beden tote onsen here
Dit baden si hem alle sere
De ebbe ginc en[de] in goeds name[n]
Porreden si doe alte samen
Alle te porrene vp de viande
De daer laghen lancs de[n] sande
En[de] dwers de diepe ten zelue[n] male
Doe waende de graue wale
Hebben de viande an ghestrede[n]
De vor hem inden diepe reden
So dat sulke hier omme pine[n]
En[de] worpe[n] vut met langhe[n] line[n]
Ankers vut te lande waert
En[de] trecten toe metter vaert
En[de] van kaleys paydroghe
De voeren vort in haer oghe
Met vier scepen tsame[n] bonde[n]
Bleef sittende ten zeluen sto[n]den
Vp enen zande vorde port
Dat leghet van der hauene nort
Des men sere was tonghemake
Dat hijs hadde al zulke rake
En[de] ment ghebetere[n] niet e[n] mach
Als de graue dat v[er]sach
Dede hi de ankers vut sette[n]
Achter en[de] voren sonder letten
De scepe te binden vaste
Wa[n]t de vlami[n]ghe de wrede gaste
Waren doe van hem niet v[er]re
En was gheen wonder al was hi erre
Dat hem gheuiel de auonture
Dat vier scepe vp de vre
Van den besten sitte[n] bleuen
Vp den zande he[m] beneue[n]
En[de] mosten sitte[n] dat ghetide
Des de viande waren blide
Want si waenden openbaer
Dat daer bi v[er]loren waer
Sgrauen doen alte male
Want si waenden herde[n] wale
De scepe berne[n] inden gront
Want si vulden vp de stont
Enen cogghe met droghe[n] stro
En[de] met peke en[de] waende[n] zo
De scepe bernden daer si laghen
En[de] toghen vort als donse zaghe[n]
Dat si dat vier brochten vort
Hinghen si seile buter bort
En[de] om dat vier van he[m] te were[n]
Reden si glauie[n] en[de] speren
Als om tfier van hem te stote[n]
Dandre met armborste[n] scote[n]
So ouer seer deet fier brochte[n]
Dat sijt gheherden niet en mochte[n]
En[de] mosten keren dan si quame[n]
En[de] waren wel na alte samen
Verbernt mette[n] seluen viere
Maer si voeren te lande sciere
En[de] begauen des bernens al
De graue prijsde dit gheual
Dat den sinen was come[n] so
En[de] was in sulken wille do
Dat si woude neme[n] de ruste
En[de] slapen laten de slape[n] luste
En[de] tsanderdaghes nemen da[n]
De auonture de hem god an
Want mocht hijt enich sijns lide[n]
Sone woude hi niet bi nachte stride[n]
De graue en[de] sine partie
Waende[n] datte fier her gye
Dar hi lach soude bliuen stille
En[de] haers onbeide en[de] hadde wille
De nacht te rusten dat war dach
En[de] nemen dan dats worde[n] mach
En[de] soude alle eten gaen
Vanden auont als sijt bestaen
Begonde de vloet te gaen
Ente vlaminghe quame[n] aen
Mette[n] strome driuende toe
En[de] sgraue[n] liede[n] wape[n]de[n] he[m] doe
En[de] troeste[n] mallic den andre[n] zere
En[de] beualt onsen here
De goede worde[n] herde blide
De quade droue[n] an dande zide
Goede knape[n] de dar waren
Comen i[n]des sgraue[n] scaren
Worden ridders diet wese[n] woude
Dandre latic onbescoude[n]
De hem stoutelike woude[n] were[n]
Jc wane noyt ma[n] zulke twe here[n]
Sach come[n] des ghelijcs te stride
Als dese twe of elke zide
De vlami[n]ghe hadde[n] volx so vele
Dat sijt waende[n] alte spele
Mette[n] lope hebbe[n] ghewonne[n]
Hier o[m]me wast dat sijt bego[n]ne[n]
Want si haddent herde siene
Jeghen enen ma[n] hadde[n] siere tiene
Vp den watre ghereke[n]t ten stride
En[de] opden lande ten selue[n] tide
Driewerf also vele liede
Jc wane dat noyt eer ghesciede
Dat so clene menechte vacht
Jeghen also grote cracht
Doe de vlaminghe quame[n] toe
Met groten oestal scote[n] si doe
En[de] met springalen menige[n] quateel
De graue hadder voer sijn deel
Vele menighe[n] seg ic v
Doe sprac de graue het is nv
Wel tijt dat men he[m] geelde
Wine moghe[n] niet vlien vande[n] velde
Laet ons were[n] of wi co[n]nen
Sterkelike ic siet ghewonne[n]
De he[m] weert ic salt he[m] lone[n]
De hier sterft god salne crone[n]
Jn hemelrike alhier boue[n]
De blijft te liue men salne loue[n]
De werelt dor vort an
Dus troeste de ionghe ma[n]
Sine[n] lude[n] tote[n] striden
En[de] men scoet te[n] zelue[n] tide
Met .lx. oestal en[de] springale
En[de] banc armborst weetme[n] wale
Scoeter twe hondert ofte mee
De pile vloghen alst waer snee
Hier mede stoet me[n] met ghene[n]de
Doe si quame[n] so ghehende
Daer dene partie dander sochte
Dat men met clene[n] boghe[n] mochte
Scieten doen inden hoep
Wort der quarele[n] goeden coep
Met dusent ermborste[n] of mere
Scoet me[n] wel vut sgraue[n] here
Sonder dat si weder scoten
De pile vloge[n] dat si roten
Ghelike recht oft ware[n] bien
Jc waent noit eer was ghesien
Jn v[er]gadere[n] so seren scieten
Doe men der stene mocht gheniete[n]
Ghingen si delen sonder ghetal
Jnt hollantsce heer was groet ghescal
De banieren na[m] inde hant
Een scoen vrome ionc seriant
En[de] maecter he[m] mede te hant
Daer hi de meeste perse vant
En[de] droech aldaer sgrauen baniere
Hem volghede goede liede sciere
De hem volgheden in der noet
Doe wort daer een gheruchte groet
Men riep ouer alte hant
Met luder ste[m]me holla[n]t hollant
Do riepmen hollant parijs
Des ben ic vroet en[de] wijs
Dat noyt ma[n] horde roepe[n] so
Jn enen stride als me[n] dede doe
Alstie strijt v[er]gadert was
Hoerde noyt ma[n] sulc gheclas
Men stac me[n] sloech en[de] me[n] warp
Me[n] scoet menighe[n] pile scarp
Mallic andren ieghen thoeft
Si vochte[n] so des gheloeft
Dat men ene mile horen mochte
Bede worpe en[de] gherochte
De vlaminghe wo[n]ne[n] ter eerst[er] ioeste[n]
Drie scepe die donse moesten
Alle rume[n] dorde noet
Diere in spronghe[n] sloege[n] si doet
Si waren worden des te rade
Dat si souden sonder ghenade
Al verslaen dat si wonne[n]
En[de] dat si belope[n] connen
Des droeghe[n] de vlami[n]ghe ou[er] een
Daer was gheworpe[n] menich steen
Van den koketten neder waert
En[de] van den stenen dat veel hart
De hollanders hadde[n] int beghinne[n]
Sulc v[er]liest hi waent winnen
Si waenden binaer sonder were
Verscleghe[n] hebbe[n] thollansche here
Daer o[m]me bestonde[n] si teghe[n] nacht
Alsmen int scaerste vast
Recht aste zonne was onder
Sachme[n] daer ghescien een wonder
Jn een casteel van ene[n] maste
En[de] int coket so ware[n] gaste
Die thollansche heer seer duelde[n]
En[de] menighe[n] ma[n] ter eerde velden
Want si worpe[n] menich steen
Ten lesten male sachmenre een
Dat hi van den casteel spranc
Jn den watre en[de] eer iet lanc
Viel tkoket alte male
Van den scepe neder te dale
Dan mochte sonder scade niet lide[n]
Nv waren de hollanders in dat stride[n]
Sere v[er]loest met desen doene
Dies waren si de bet coene
Want si te voren waren v[er]laden
Nu ne mach hem niet scaden
Die stene de van bouen quame[n]
Haren loep dat si doe namen
En[de] spronghen int scip he[m] lude[n] toe
En[de] dreuense al der vte doe
Of sloeghe[n] doot die si vonde[n]
Dus keerde tspel te dien stonde[n]
De te vore[n] haddent dbeste
Si v[er]loren nv int leste
Die vier scepe de te vore[n]
Vpt zant zaten als wi hore[n]
Waren come[n] driue[n]de an
Si hadden binne[n] menighe[n] ma[n]
De sere droeue waren te voren
En[de] reu he[m] dat si ware[n] ghebore[n]
Dat si so spade quame[n] te stride
Si waren nv so ouer blide
Dat si mede stride[n] mochte[n]
Hoert wattie meesters dochte[n]
Dies si he[m] beriede[n] sciere
Si dede[n] make[n] grote viere
Van droghe[n] houte dat bernde sere
De dat beriet wiste meer
Ast was inde[n] besten brande
Sloegen siere an de hande
En[de] worpent de[n] andere[n] tegent hoeft
Daer mede worden si verdoeft
Dat sijt aldaer ter stede wonne[n]
Entie vlaminghe diet begonne[n]
Verloren daer dat si brochten
Also dat si niet langhen vochten
Dit duerde tont middernacht
Dat men voren aldus vacht
En[de] men seide al openbare
Dattie strijt verwonne[n] ware
De mane liet haer scine[n] wesen
Men gaf drinke[n] en[de] met tesen
Quam een bode ende seide here
Men hier norden also sere
Ghine sent hem helpe si sijn v[er]lore[n]
Want si hebben zulken toren
Daer sijn verscer liede noet
Si sijn vermoyt de perse is groot
Sent hem helpe si sijn behoude[n]
Mach ics bliue[n] onbescouden
Of ic selue come daer
Sprac de graue loop breng mi mare
Ofs hem doet sulke noot
Jc auontuert toter doot
Eer icse so late ver deruen
Jc sal lieuer met hem steruen
Dvs ginc de bode weder te[n] stride
De cortelike keerde blide
En[de] seide here hets al ghewone[n]
Also als wi ghemerken co[n]nen
En[de] wel gheproeue[n] moghe[n] tware[n]
De viande legghe[n] ziet hier en[de] dare
Licgghe[n] opt lant de scepe groot
Die liede gheuaen oft doot
Dat vaste scip merke ic wale
Dat hier leget te desen male
Alre naest v sonder een
Daer en es twiuel geen
Het sijn viande openbare
Want ic warter in gheware
Den swarten lewe in de baniere
Ghetandeert de[n] stoc doe w[er]t me[n] sciere
Roepende hollant parijs holla[n]t
Slach werp hier es viant
Men werp al dat me[n] mochte
En[de] als den ghene[n] doe dat dochte
Dat sijt gheherden niet e[n] conden
Hieue[n] sijt tseel ten seluen stonden
Daer si mede ghemerret waren
En[de] dreue[n] voer scrauen scaren
Metten stroom wan ebbe ginc
Jc hebbe v[er]staen in waerre dinc
Dat inden scepe was her gye
De den neue lach also bi
Hi dreef wech wt sneue[n] hande[n]
En[de] recht voert so es bestanden
De dach te blasene ouer al
De pipe[n] maecten groot ghescal
Dus duerde de strit van vesp[er]tijt
Toten daghe sonder miden
Datter clene ruste was
Oec dar ic mi vermeten das
Dattie ghene de doe laghen
Jnder porten en[de] toe saghen
Mar in therte verdroeuet ware[n]
Dan de vochten ieghen de scare[n]
Want si saghen de liede striden
En[de] deen den andren niet v[er]mide[n]
Doer haren wille diere ware[n] besete[n]
En[de] sine conde[n] niet gheweten
Hoet met hem is vergaen
An wien haer leuen soude staen
Naest gode ten selue[n] tiden
Wast wonder dat si ware[n] onblide
Want si horde[n] inder nacht
Dat onscamel dorper knecht
Quame[n] lopen an de mure
En[de] riepen vp te menigher vre
Trouwe[n] nv est al ghedaen
V graue es doot of gheuaen
Wat sal vwes nv ghescien
Sulc vervaerde he[m] in dien
En[de] sulc hilt ouer sceren
De hopeden men salt wel v[er]were[n]
TEn was gheen wonder sekerlike
Want daer te voren i[n] aertrike
Wart port so vromelike ontset
Daer de van binne[n] niet bet
Mochten doen noch niet deden
Want si hadde[n] menighe[n] wrede[n]
Viant voer hem diet benam
Recht alst op den daghe quam
So verre dat men mochte sien
Den enen volghen den andere[n] vlien
Worden die van sirixe
Sere blide wat wilgijs mee
Doe si de galeiden zaghen
Al omme sgraue[n] here iaghe[n]
En[de] royen ende trompen
Entie viande zutwaert crompen
Saghen sijt ghewonne[n] ten selue[n] tide[n]
Ende danctens gode en[de] waren blide
Dat geen cleen wonderen sceen
Want si troest elne geen
Hadde[n] hadde[n] si den graue v[er]lore[n]
Alsi ghesproke[n] hadde[n] te voren
Dan vut te gaen vp een vre
Ente nemene de auonture
De hem god hadde ghegeuen
Man en[de] wijf hadden haer leue[n]
Jn dauonture dan gheset
Nv wast hem allen bet gheset
Dies si bat waren in hoghen
Dies si gode danken moghen
Si hadde[n] haer rechte scout
Dit mach verstaen ionc en[de] out
Si diende[n] haren gherechten here
Dat was he[m] te prisen sere
En[de] de here sijt seker das
Dede he[m] dat hi scoudich was
Hier latic de tale bliuen
En[de] sal v voert een deel bescriue[n]
Hoet v[er]ginc vp den dach
Als dat volc dat v[er]sach
De alre lest hadde[n] ghestreden
Dat de ghene de bi hem reden
De binne[n] der nacht op he[m] vochte[n]
Hort wes si hem bedochten
Si worden roepende te hant
Ay ha parijs hollant
En[de] ginghen houwen en[de] luke[n]
En[de] lietens hem niet ghebruke[n]
Dat si te lande gheuaren ware[n]
Si spronghen tot hem sonder spare[n]
En[de] dreuense vten scepe daer
Den enen voren den andre[n] naer
En[de] oec dat mer zulc gheprant
Dandre voeren in duuelant
Sach op pach en[de] ghinghen vlien
Oec so mochtemen wel daer sien
Datter menich int water spranc
Daren de grote noot toe dwanc
En[de] waende[n] ontswimme[n] et was v[er]lore[n]
De scepe deden he[m] zulke[n] toren
Dar mense mede werp ter doot
Dus ontfinghen si scade groot
En[de] van goede en[de] van lieden
Het ware iammer te bediede[n]
Hen mochte niet wesen so[n]der scade
Dar men so vacht sonder ghenade
Enen nacht al dure[n]ture
Daer na in wel corter vre
Begonde een scip vele zaen
Dat vten stride was ontgaen
Sijn seil te haelne en[de] woude vor bi
De vloet ginc seidemen mi
En[de] quamen seilende bi lieu[er] lade
Vor bi alt here sonder scade
Dit mochteme[n] herde wel sien
Want alt heer lach nochtien
Vaste ghecoppelt zide an side
Dat si ontquame[n] ware[n] si blide
Zeelanders warent allegader
En[de] heren gyen haren vader
Lieten si doe bliuen achter
Dat si ontfloen dat was haer lacht[er]
Si seilden vlucst te betten weerde
Dat hem nieme[n]t en deerde
En[de] seilde[n] der an een zant
Si soude[n] winde[n] alte hant
Tseil bet hogher de maste vel
Si mochte[n] van ghelucke segge[n] wel
Dat se de mast niet doot e[n] sloech
Oec so wast haer ongheuoech
Dat si vorder niet e[n] mochten
Quame[n] de scepelkine de se brochte[n]
An tlant van scoude[n] ande[n] dike
Of der buten anden slike
So dat si mochten henegaen
Anders heb ics niet verstaen
DIe fiere libaert de stoute h[er] gye
Lach nochtan seghet me[n] mie
Met vijf scepe[n] vp den stroem
En[de] sach da[n]dre vare[n] des na[m] hi goe[m]
De stroem wort gaende en[de] hi wa[n]t
Van enen scepe tseil te hant
En[de] woude vort be pensic wale
Het streec an ten seluen male
Die ammirael met eenre galeide[n]
De si van hem daden sceiden
Si weerde[n] hem met crachte so
En[de] coruen hare[n] cabel do
De wint was clene en[de] cranc
Doe qua[m] ghedreue[n] an sine[n] danc
De a[m]mirale seideme[n] mi
Vt sgraue[n] kabel en[de] her gi
Quam na ghedreue[n] oec her a[n]
Dat hem coste menich man
Daer mochteme[n] sien stride[n] sere
Daer vacht elc als een here
De te voren inder nacht
Van onscamelheide[n] niet e[n] vacht
De moeste he[m] scame[n] en[de] ginc stride[n]
Men scoet men warp an beiden side[n]
Die des nachts hadde[n] gherust
Dochte mi dat mi vechtens lust
De van vare te voren en mochte
De verboude hem als mi dochte
En[de] ghinc vechten so vtermate[n]
Dat hem seluen mochten hate[n]
De vlaminghe weel om dat si
Den hollanders waren so bi
De daer pensen om de scande
De si hem deden met hare[n] lande
Dus verloes her gye den seghe
De hi te voren alle weghe
Plach te hebbene in elken stride
So dat hi ten seluen tide
Bat dat men vanghen soude
Men warp af also houde
Den swarte[n] liebaert o[n]derdevoet
En[de] stac op metter spoet
Den roden lewe in sine stat
Alstie graue versach dat
Ghinc hi ten neve de he[m] gheuaen
Gaf en[de] domede[n] van daen
Leden soude: woudeme[n] slaen
Doet dus moste hi gaen
Jn de galeyde of hi waer doet
Hier toe duancse de noot
Dus es hi in de galeide comen
Ter waerheit heb ic vernome[n]
Die ammirael en vincs niet
Maer aldus eist ghesciet
Dat hi qua[m] in de galeide
Die hier of anders iet seide
Dan de waerheit hi soude misse[n] sere
Dus was gheuanghe[n] dese here
De heuet bracht in deser noot
En[de] met ouermoede[n] doet
Menighe[n] mast alst wel sceen
Daer bleef leuende nemmer een
De met he[m] int scip quame[n]
Sine bleue[n] doot alte samen
Of gheuaen des was niet vele
Wat lach he[m] an desen spele
En[de] wat rechte lach hem a[n]tgone
Dat hi woude sijns oems zone
Onterue[n] en[de] siere moyen kint
Jc weet wel dat me[n]t niet e[n] vint
Yewer bescreue[n] dat hollant
Soude behoren ter vlaemscher ha[n]t
Noch doest side vander sceelt
Maer dicke wile heuet me[n] ghetelt
De vlaminghe spraken an
De wester side entie man
Soude de graue daer of wesen
En[de] oec hoe dat quame i[n] desen
Her gyen en bestonts niet
Al est nv al dus ghesciet
Hi heuet ouders broeder da[n] hi was
Mer eens dinc bin ic seker das
Onghegoemt was hi doe
Hadt hem moghe[n] come[n] hier toe
Dat hi den neve hadde v[er]dreuen
So waer hi selue graue bleuen
Jn can gheweten niet hoe lange
Hi mochte messcien bi bedua[n]ghe
Ene wile hebbe[n] ghesijn
Maer mi seghet tgeloue mijn
Als te pertye van zeelant
De he[m] dit brochte in hant
Onderlinghe hadde[n] ghekeue[n]
En[de] hi an deen side waer bleue[n]
Dandre pertie soude dan sciere
Hebbe[n] gheseit wi brochte[n] hiere
Waer an si wi gheraect
Wi hebbene groot here ghemaect
Hi leget ons nv onder de voet
En[de] ander raet waer ons goet
Wi hebbe[n] rechte oer verdreue[n]
En[de] desen ma[n] also v[er]heuen
En[de] hi doet ons allen scande
En[de] wil ons iaghe[n] vten lande
En[de] heeft ons viande bouen
Dit ne wil wi niet langer loue[n]
Wi hebbe[n] mesdaen alte sere
Jeghens onsen rechten here
Dit souden si pensen en[de] werker na
En[de] haelne weder als ic versta
So soude tghemeente va[n] holla[n]t
Herde sciere keren de hant
Metten porten alghemene
Sone mocht hijs niet berechte[n] allene
Met eenre p[er]tien van den lande
Elc soude pensen om de scande
De hem te vore[n] waer ghesciet
Dus ne mochte hi langhe niet
Here bliuen ouer een
Want staphans ter stede sceen
HEr ian van renesse moste vare[n]
Sijnre verde[n] vut sijnre scare[n]
Want hi hem niet ghelouede wel
Daert he[m] daer na mesvel
Als her gye vangen was
En[de] men vpt lant ghewaer w[er]t das
Wort theer alte berteert
En[de] elc te sine[n] lande ghekeert
En[de] droeghen met he[m] dat si mochte[n]
Jc wane si niet meer en sochten
De porte te soekene vp ene[n] dach
Doe men de liede varen sach
En[de] te voet wech ganghe[n] mede
Wort men blide binder stede
Doe ghinghe[n] si vut o[m] ghewin
En[de] haelden doe dat goet in
De winne[n] woude wan aldaer
Dit was in ons here[n] iaer
Dusent dre hondert en[de] viere
Dat graue willam i[n]dese maniere
Den wich op goude met scepe[n] wa[n]
Daer men versloech menighe[n] ma[n]
Oec v[er]loes hiere selue liede
De selue dach doe dit ghesciede
Des manendaghes voer o[n]ser vrouwe[n]misse
Te halue oest des sijt ghewisse
En[de] was op sente lourens dach
Dat me[n] de vlaminghe come[n] sach
Jeghen de[n] graue daer te[n] stride
En[de] was omtrent vesp[er]tide
Doe si des strijds begonne[n]
En[de] waendent al hebbe[n] ghewonne[n]
Want si vochten met groter crachte
Tote ouer die midder nacht
En[de] doe et ginc daghe[n] recht
Begonde weder dat ghevecht
Voer primetijt in der vloet
Wast dat men den wijch bestoet
En[de] duerde toten middaghe
Doe gheuiel he[m] sulke plaghe
Dat her gye bleef gheuaen
Als ghi te voren hebt verstaen
Die vlami[n]ghe mochte[n] te rechte clage[n]
Nv so moghedi mi vraghen
Waer om dat ic niet en noeme
Die vande[n] stride was de bloeme
Of de quaetste of de beste
Of de eerste of de leste
Mi dunct ic prijsse alle gader
Al had elc ghesijn mijn vader
Jn wiste[n] hoe bat gheprisen
En[de] mine viande in alre wisen
Ne wistic waer o[m]me spreke[n] lachter
Sonder den ghene[n] de nachts trac acht[er]
Trouwe[n] der wasser vele
De niet en quame[n] totte[n] spele
Daer si stene w[er]pen mochte[n]
Jc wane si anders dochte[n]
Hadde[n] si nachts moghe[n] ontflien
Men hadse daghes niet moge[n] ghesie[n]
Dat togheden si wel in ghelate
Va[n] galeide[n] quame[n] dese bate
De somme achter lage[n] doe
Oec bename[n] si datter toe
De clene scepe niet e[n] quame[n]
Woude icse noeme[n] oec bi name[n]
Men mochte segge[n] dat ic benide
Liede lachter de inden stride
Of om miede gaue prijs
Des doe ic niet in geenre wijs
Niemene te prisen voer sijn oge[n]
Want wi alle merken moghe[n]
Dat he[m] de goede scaemde[n] sere
En[de] pensden om de ere
En[de] oec sijn lijf wilde v[er]weren
Jn gaue te lone niet twe peren
De mi den prijs gaue allene
Die alde goede liede ghemene
Metten liue v[er]diende[n] daer
Jc dart wel segghe[n] ou[er] waer
Dat edele lude vochte[n] wale
En[de] tt porters ten selue[n] male
Entie ghemeente vacht oec wel
Jn weet wart daer toe secghe[n] el
Jc mochte messcien prise[n] den ene[n]
Een ander sout also niet neme[n]
Jc mochte oec verswighe[n] dien
De ment vele bet hadde ghesien
Doen dan enich ander dede
Dat waer grote dorperhede
Dat ic bi name[n] prijs hier gaue
Een vroet ma[n] wilde o[m] geen haue
Dat menne prijsde openbare
Oec sal ic secghen tware
De quade wil niet ghelachert sijn
Dat seghet mi tgheloue mijn
Mallic kent hem selue[n] wale
Dat ic seghe dese tale
Dat o[m]me dat ic beghere
Datte goede hem echter were
En[de] hi bed doe dan hi doe dede
En[de] houde altoes zulke sede
Dat men va[n] hem spreke[n] mach
Na sijnre doot menighe[n] dach
Dus sal leuen na sijnre doot
Sine name dats ere groot
Gaue me[n] hem prijs i[n] sine[n] leuen
En[de] hider doghet dan wilde begeue[n]
So waert quader dan te voren
Ente prijs waer al v[er]loren
En[de] wort in spotte v[er]keert al
Hort wat ic v segghe[n] zal
Wart dat ic worde des te rade
Dat ic lachteren woude de quade
Jc mochte sulken spreke[n] lachter
Bi namen hi soude mi volghe[n] achter
En[de] slaen mi doot of oec dien
Bien dit laze mocht he[m] ghescien
Daer o[m] sprekic int ghemien
De vroede weet wel wat ic meen
En[de] salre om pensen dach en[de] nacht
En[de] houdent voert met alre cracht
De blode deere niet en vacht
Ken hem selue[n] dats de macht
En[de] pense dat hi daer mesdede
En[de] beter he[m] teenre ander stede
Dats vele bet mijn raet
Dan hi verdient dat me[n] heet quaet
So mach hi prijs ende ere ontfaen
En[de] den andere[n] name of dwaen
Ghi moghet segghe[n] wine horde[n] nie
Men gaf prijs wats ghescie
An deen side vanden stride
Dit so sietme[n] alle tide
En[de] ghine wilt niet prisen ene[n] man
Sonderlinghe wat legeter an
Hier mach ic vp antworden v
Jc hebs een deel gheseghet nv
Waer omme dat ics mi v[er]mide
Prijs te geuene ansgraue[n] side
An dander side ken ic niet
Wie hi was en[de] hoe hi hiet
En[de] icken kenne niet hare dade
Maer dits mi come[n] in den rade
Dat icker omme achter late
Te prisene die bi haren o[m]mate
Bi ouermoede en[de] bi ouer recht
Willens come[n] in gheuecht
En[de] trecten an dies niet bestaet
Hem meer cracht en[de] ouerdaet
Pijn si der om in alre wisen
Te doene sal mense daer o[m]me prise[n]
Dat dochte mi wesen onghehoert
Diet beter weet hi brenct voert
Jc laets mijn rechte wel te niete
De ionghe graue die in verdriete
Langhe tijt hadde ghewesen
En[de] achter een gheleghen in desen
Seuentien nachte in den scepen
Al ghewapent moghe[n] sine hepen
En[de] sine leden zere zweren
Mochten lusten en[de] begeren
Te comene daer si ruste name[n]
Dat mochte[n] si doen al sonder scame[n]
Hi voer anden auond
Sere blide en[de] al ghesont
En[de] alle de vp varen woude[n]
Voere[n] sonder strijt an scoude[n]
En[de] ghinghe[n] binne[n] sirixe
Daer was doe gheen stride[n] me
Hier te voren hebbic gheseget
Des de vremde here pleghet
En[de] hoe hi wille bedwinghe[n] tlant
Doe middelborch ghin in hant
En[de] op gaf heren gyen
Des derric herde wel ghelyen
Dat bi ionchere willem was
De hem selue[n] bat das
Dat si te porte vp gheue[n] soude[n]
Op dat hi mochte behoude[n]
Varen wech aldaer he[m] dochte
Dat hi seker wesen mochte
Doe gauen si ghisel bi vorworde[n]
En[de] oec bi besproken worden
Dat hi de kore niet soude doen af
De hem de coninc willem gaf
En[de] haer veste[n] soude breken
Bi enighe[n] rade bi enighe[n] treke[n]
Dit swoer hi ten heilighen daer
En[de] gafs hem brieue dats waer
Oec ghelouedi openbare
Waert dat de graue q[u]ame der naer
Te lande en[de] hi der aue
Here worde ende graue
Waert met stride of met vrede[n]
Of waert met eendrachtichede[n]
Of hoe dat ware in elker wise
Hi soudse late[n] also als hise
Ontfinc opden selue[n] dach
En[de] haer ghisele sonder ghelach
Weder gheue[n] quijt en[de] vri
En[de] gafs hem brieue seghe me[n] mi
En[de] daer aen seghele[n] twe
Sijns en[de] sijns broeder ofte mee
Besiet hoe hijt heeft ghehoude[n]
Mach hijs bliue[n] om bescouden
En[de] of me[n] hier om prise[n] mach
Want opden goede[n] pinster dach
Dede hi breke[n] hare veste
Dit dochte sinen rade beste
Te middelborch de porte hate[n]
Dit en dorst hi oec niet late[n]
Van den ghene[n] diet he[m] rieden
Wat mocht anders sins bediede[n]
Da[n] hi was bedwonghe[n] sere
Hine was niet al hiet hi here
Sine baliw hilden bedwo[n]ghen
Beide doude mette[n] ionghen
De sine luden wesen souden
Beide de ionghe mette[n] oude[n]
Consti bedwinghe[n] vander vere

Hi was bedwonghe[n] alst wel sceen
Daer bi ne moste niet een steet
Gheheel bliue[n] ande port
Oec so heb ic ghehort
Doe hi de veste most doen breke[n]
Daer q[u]ame[n] lude met sulke[n] treke[n]
En[de] deden neme[n] ghisele meer
Dan hi hadde ghenome[n] eer
En[de] vut ghelesen toe bi name[n]
Bi gode des mocht hi he[m] scame[n]
Dat hi dus brac si vorworde
Jc wane dat ic segge[n] hoerde
Doe hi in hollant come[n] was
Wat hi belouede hijn hilt niet das
Dus wondert mi dat men dus priset
Maer mijn herte mi dat wiset
Dat deden de ghene diene hilden
Jn banden daer mede stilden
Haer viande en[de] onderdaden
Noch so hebic mi beraden
Hoe dat qua[m] hine hadde te broke[n]
Wille[m] dat dar was gheproke[n]
Trouwe[n] dat was wonder groet
Hine haddene gheuaen of ghedoet
Bi sulken rade de he[m] was bi
Maer ic wane dat bleue[n] si
Dat els nieme[n] toe en brochte
Dan mijn her ian als mi dochte
Van renesse de houessche viant
Jc wane dat mi al zelant
So houesch was va[n] alre dade
Sinen vreenden dat was groet scade
Dat hi he[m] hielt an sulke lere
Dat hi sinen rechten here
Af ginc i[n] desen doene
Want hi vrome was en[de] coene
En[de] sine[n] viant houesch ghenoech
Hadde hi ghedae[n] al sulc gheuoech
Dat hi sinen here hadde ghedient
En[de] trouwelike ghesijn sijn vrent
Jc hadde he[m] ghegeue[n] alte male
Den prijs sonder ander tale
ALs de graue hadde leden
Den strijt en[de] binder stede[n]
Comen was danct hijs gode
En[de] sende sinen bode
En[de] onboet wie in come[n] woude
Dat hi gerne ontfanghe[n] soude
Be houden lijf en[de] goet
En[de] dien gheuen diet so stoet
Of hi ballinc hadde ghewesen
Of dieme[n] mestrouwede i[n] desen
Moste varen te ghisele legghen
Ter stat de men he[m] soude segghe[n]
En[de] haer goet dat soude he[m] volghe[n]
Ballinghe daer me[n] vp v[er]bolghe[n]
Te vore[n] was de quame[n] in
Een deel dit was goet begin
Oec ware[n]re dies niet dorste[n] bestaen
So vele hadde[n] si mesdaen
Die te voren waren vrient
Hadde[n] haren gyen so ghedient
Sine dorsten niet bliuen inde[n] la[n]de
En[de] vloen vut des hadde[n] si scande
En[de] liete[n] beide goet en[de] erue
Dat qualic was haer bederue
Jn weet waert her gye neme[n] sal
Daer hise mede goedet al
Dus es den graue hulde ghesuore[n]
De heren ghye[n] daer te uore[n]
Hadde[n] ghehoude[n] ouer here
Swoeren dat si nemmermere
Den graue wille[m] ghinghe[n] af
Hier mede hi vergaf
Al dat hem was mesdaen
Nv heuet hi verstaen
En[de] sine lude[n] mede
Dat inden dune[n] teenre stede
Waren wel ses dusent man
De alle wapene hadden an
Be haluene dandre diere ware[n]
De graue dede stapha[n]s varen
Twe galeiden voer dat lant
Si senden boden alte hant
Anden graue op ghenade
Dat hi sine edelheit dade
En[de] hise vinghe daer ter stede
Behouden lijf en[de] lede
Die graue wort te rade soe
Dat hi boden sende doe
Te paleuoets heide de vinghen
De vlaminghe doe met he[m] ghinge[n]
Ene so ouer grote scare
Dat wonder te segghene ware
Eist ommate dats mi wondert
Elken behoerder meer da[n] ho[n]dert
Te ledene diere om waren come[n]
Die graue en hadde tsine[n] vrome[n]
Niet so uele liede vp goude
Doe ment eerst bestande[n] soude
En[de] darmen den strijt mede wa[n]
Jc wane niet dat oit man
Tenigher stede ye ghequam
Daer hi v[er]horde of uernam
Dat men so menighen vange[n] sach
Sonder stoet en[de] sonder slach
En[de] sonder weder crone[n] iet
Men dede gaen dat vlaemsche diet
Rote an Rote binne[n] sirixe
Ghelike dat men driuet vie
Men drefse in cloestren en[de] in kerke[n]
Wildi ghi moghet merken
Hoe ment weet hoe vele der was
Men wort doe te rade das
Dat mense riep alte same[n]
En[de] dede bescriue[n] hare name[n]
En[de] ghincse delen haren tare
Aldus mochtment wete[n] tware
Want dat wistic herde wale
Men leuerder vut bi ghetale
Vter minder broeder porte
Tueenderticho[n]dert sonder dorte
Datter gheseet was vten scrifte
Naecte knechte en[de] clene wichte
Vter kerke[n] wie soes wondert
Worder gheleuert .xv. hondert
Be halue[n] wijf en[de] gharsoene
Dus weet ict bi desen doene
Datter bleef be houden wale
Vijf dusent tenen male
Be halue[n] die daer ontginge[n]
En[de] ontgaen waren sint sise vinge[n]
DIt was inde selue weke
Dat dit ghesciede daer ic of spreke
Dat de graue hadde den strijt
En[de] recht op de selue tijt
Dat de strijt ghewonne[n] was
Worden sgraue[n] viande des te rade
Te rade dat si openbare
Seide[n] dat ver wonne[n] ware
Entie va[n] hollant ware[n] doet
Jn middelborch seideme[n] al bloet
Dat al doot waer gheslaghe[n]
En[de] enen ma[n] niet verdraghe[n]
Wie so hadde hollansche herte
De ghedoghede grote smerte
Die therte droech va[n] den libaert
Hi drubbelde en[de] spranc op waert
Van bliscape[n] en[de] sanc
Na middaghe dat ne was niet la[n]t
So quam mare de bitter was
Jc der mi wel v[er] mete[n] das
Dat die te voren ghinghe[n] screyen
Si ghinghe[n] nv singhen en[de] pleyen
Entie te vore[n] songhen hoghe
De liepe[n] de trane[n] nv int oghe
Dus wast v[er]keert i[n] korter vre
Dits der werelt auonture
De deerste nimare[n] aldus brochte
Jc weet dat si anders dochten
En[de] si dochten dat si wrochten
En[de] ghinghe[n] vlien wat si mochte[n]
Si hadden de vlaminghe brocht i[n]t stric
En[de] selue bleuen si niet int pec
Wouden de vlaminghe dit verstaen
Si hebbent meer dan eens ghedaen
En[de] emmer sijn si selue ontgaen
Entie vlaminghe bleue[n] gheuaen
Hets wel te steden also help mi god
Si moghe[n]re mede houde[n] spot
Si hebbense brocht inden strecke
Alstie voghel biden becke
Daer si moste[n] gheuanghe[n] bliue[n]
Dandre mochten mette[n] wiue[n]
En[de] mette[n] kindre[n] en[de] mette[n] nichte[n]
Dat goed besitte[n] sonder vichten
Jc wilde dat elken dus v[er]gingen
De meer ghelouede zulker dinghe
De men hem seghet dan hi siet
Al eest dan dat hem messciet
Dat soudic claghen herde spade
Want het el wel te stade
Maer woude[n] si volghe[n] goede[n] rade
Si soude[n] pensen om oude dade
En[de] souden vte[n] lande doen
De hem so dorperlike ontfloen
Entiese brochten in der noet
Of binne[n] lants slaen ter doet
Want me[n] mach wel v[er]staen
Dat si hem meer hebbe[n] mesdaen
Dan de graue oit ghedede
Al wilsi hem houden ghene[n] vrede
Dits der dwaser vlamingher sede
Want sine houden ghene stede
Men soudse met loghene[n] daer toe driue[n]
Dat me[n]se alle soude ontliue[n]
Alst aldus was vergaen
En[de] ment in middelborch heuet u[er]stae[n]
Ghinghen si vanghen en[de] iaghen
Hier omme en doruedi niet vrage[n]
Hadde[n] sijt ghewete[n] te primetide
Daer maecte he[m] sulc herde blide
Hi soude anders hebben ghesonge[n]
Eer hi van danen waer ontspronge[n]
Doe wert daer een groet gheluut
Tghemene volc liep al vuut
Manne wiue en[de] kinder
Bede meer en[de] minder
En[de] ghingen toe met groter drachte
En[de] droegen de stene vter grachte
Ghewillichlike en[de] blide
Die ionghe graue sende dien tide[n]
Sine vreende inde port
De doer he[m] als men dat hort
Hadde[n] tlant gherumet mede
Doe si quame[n] binder stede
Wort dat volc blide sere
En[de] dankedens god onse[n] here
De dede[n] dat he[m] was ghehete[n]
En[de] ghiselde[n] suldi wete[n]
Binder port dars was te doene
Die men kende en[de] niet so coene
Waren dat si dorste[n] beiden
Si ginghen staphans hene[n] weide[n]
Dus sijn de stucke[n] hier v[er]gaen
Entie graue de qua[m] zaen
Jnde porte als hi eerst mochte
En[de] den goeden luden dochte
Dat si hadde[n] gode bide[n] voete[n]
Daer si hem quame[n] te ghemoete
En[de] elc he[m] te stride[n] diende
Oec ware[n] si blide om haer vrie[n]de
De met he[m] weder innne quame[n]
En[de] met he[m] gheuare[n] ware[n] te same[n]
Of gheuolghet waren doer minne
Jn zeelant ware[n] si herde du[n]ne
De hem goet en[de] ere togheden
Sonder de ghene de ghedoghede[n]
Dat men haer huse brac
Ofte bernde en[de] al ont stac
De meente en was baergoet
Die den swaren weder stoet
Weder stonde[n] in sirixe
Of mette[n] graue wat wildijs me
Op goude vochte[n] alle de nacht
En[de] in middelborch binder gracht
Waren vriende hadde[n] sijs de macht
Ghehadt doe wille[m] bat met cracht
Dat si de porte soude[n] op gheue[n]
Al wast dat siere binne[n] bleue[n]
Dvs v[er]standict in desen
Alste graue hadde ghewese[n]
Jn middelborch viertiennachte
Dochte he[m] dat de grachte
Of de veste iet was so goet
Datter goet merre[n] doet
En[de] voer weder tote sirixe
De van middelborch dede[n] niet me
Dan sette[n] toe aldat si mochte[n]
En[de] droeghe[n] en[de] vochten
En[de] deder toe al sulke pine
Datte veste[n] wort an scine
En[de] verbeterde[n] de also
Dat sijs en achte[n] niet een stro
Al quame van volke een wed[er]stoet
Jc wane noyt ma[n] also groet
Werc so sciere sach toe brenghe[n]
Dan van also clene[n] dinghen
Was voer sien doe sijt bestonde[n]
Want si ghewete[n] nie en conde[n]
Waer si neme[n] soude[n] stene
Sonder dattie graue allene
Hem de steen huse beual te uelle[n]
Die stonde[n] int lant hordic telle[n]
Bede zuutwaert en[de] nort
En[de] voerde[n]se al inde port
En[de] ginge[n] doe maecte[n] met crachte
En[de] so delue[n] haer grachte
Dat mense qualijc meer mach dwi[n]ge[n]
Waren si voer sien va[n] andre[n] dinghe[n]
Dat he[m] behoeft en[de] oec mede
Dat volc algoet waer binder stede
Sone dorste[n] si he[m] niet ontsien
Maer hebbe[n] si binne[n] dese[n] of dien
Diet woude verwere[n] inde noet
Alwaer de grachte noch also groet
En[de] oec die werf also diepe
En[de] een muer daer o[m]me liepe
Twee roede[n] dicke dre roede[n] hoech
So eest al dat niet en doech
De trouwe liede en[de] oec de goede
Dat is van der stat de hoede
Vp dat si hebbe[n] wat te v[er]tere[n]
En[de] waer mede si moghe[n] were[n]
Anders eist al pine verlore[n]
En[de] vele argher da[n] te vore[n]
UOert was mi ghemaket co[n]t
Dat daer te vore[n] vp ene sto[n]t
De graue wille[m] gadere[n] soude
Sijn volc daer hi mede vp goude
Si vervacht alst was an scine
Dat her ian ente sine
Van renesse pijnde[n] metter stede
Of hi mochte beneme[n] dat
Jc ver stont al ouer waer
Datter met he[m] waren daer

Tseren sone van aemstelle
En[de] aernt va[n] benscop sijn gheselle
Herma[n] va[n] woerde[n] hadde daer ghesijn
Oec seghet mi de segger mijn
Dat van der lede mijn her ian
En[de] daer toe menich man
De ic ghenoeme[n] niet e[n] can
Al noem icker niet wat leghett[er] an
De met he[m] ware[n] in de stat
Entie he[m] alle[n] pijnde[n] dat
Te benemene had sijt ghemoge[n]
Dattie graue niet waer ghetoghe[n]
Om tontsettene tote sirixe
Dat was ghesciet wat wilgijs me
En[de] her ian oec dat vernam
Dat he[m] doe niet wel bequa[m]
Nam hi oerlof binder stede
Hi en[de] sine gheselle[n] mede
En[de] rumede[n] de stat met haeste[n] groet
Si ontsaghe[n] mere noet
En[de] quame[n] ter lecke daer si soude[n]
Ouer vare[n] met ere scoude[n]
En[de] hadde[n] de peerde vore[n] ghesent
Twe ionghelinge woender om tre[n]t
Houesche coene van grote[n] maghe[n]
Alse si dat horde[n] en[de] saghen
Dat sire emmer souden lide[n]
Ginghen si vaste an he[m] siden
Dit was recht anden avont
En[de] dreuense ter seluer stont
Jnde scoude alte hant
Dat sitte[n]de bleef vpt lant
Doe souden si lopen i[n] tander ende
Des he[m] gheuiel grote scende
So dat de scoude bleef v[er]sonken
En[de] si bi naer alle v[er]dronken
Daer bleef her ian en[de] arnout
De here va[n]der lede alwas hi stout
Spranc al willens vter boert
Eist waer als ic hebbe ghehoert
Dus v[er]drenkeder meer dan hondert
Der meester viande wie soes wo[n]dert
De de graue hadde ouer een
Mi dochte dat miracle sceen
Dat dede god doer sine ghenade
Dats g[r]auen via[n]de dus groten scade
Ontfinghen in so corten tiden
Sine lande an beiden siden
Dene op goude dander op lecke
Hier om eist dat ict ver trecke
Dic wile heeft men ghesien
Dat god een dinc laet ghescien
Dat een lant heuet plaghe groet
En[de] men vele lude slaet doet
Maer als een ma[n] wil te verre
Mach hijs lichte werde[n] erre
Want ommate stont noyt la[n]ghe
De graue most bi bedwange
Zelant rumen dor de noet
Sine plaghe was niet so groet
De hi in zelant doe behilt
Hine moste de selue mit ghewelt
Houden doen wast lief of leet
Here[n] ghye[n] was so heet
Dat hem holla[n]t en[de] zela[n]t beide
Te nauwe ware[n] tsinre weide
Dat bisscopdoem van vtrecht
Wilde hiere oec toe hebbe[n] echt
Daer sijn neue bisscop was
Oec hordic ghewaghen das
Dat hi den bisscop dien hi gheuae[n]
Hadde soude doet doen slaen
Sijns oem sone van vtrecht
En[de] men dan ouer recht
Sine[n] neue hadde vercoren
Willem van gulike als wi hore[n]
De wort v[er]sleghe[n] op ene[n] dach
Dat seide mi een de dat sach
Dat me[n] sijn hoeft op ene[n] scachte
Vorden vrancscen coninc brachte
Dit was waer sekerlike
En[de] dit was al in eenre weke
Jn den oeste telker tijt
Smaendaghes so began de strijt
Vp goude als ghescreuen es
Sondaechs nauonts des sijt ghewes
Verdranc her ian alst es voer screue[n]
Ente ghene de bi hem bleuen
Des naestes manendaechs daer nar
Vacht de coninc wit vorwaer
Jeghen de vlaminghe horic gewage[n]
Daer wille[m] va[n] gulic wort v[er]slage[n]
GOd de doet doer sine ghenade
Dat bliuet mette minst[er] scade
Dat moghedi merke[n] wel indesen
Hadt op goude also ghewesen
Dat her gye daer hadde ghehadt
Den seghe dar en wars dan plat
Ontgaen cleen noch groet
Si haddent alle ghesleghe[n] doet
Want het wasser onsiene
Ene[n] van honderde[n] tontfliene
Daer ne was emmer ghee[n] toetide[n]
Want het was in allen siden
Al viant sonder sirixe
En[de] namelike holla[n]t en[de] niet me
En[de] datter toe behoert
Dus wast buter poert
Gheen verlaet o[m] ontgaen
Men hadder nieme[n]t gheuaen
Maer doe si verwo[n]nen ware[n]
Spaerdeme[n] de me[n] mochte spare[n]
Hadt op goude verlore[n] bleue[n]
So en hadder behouden tleue[n]
Jn sirixe groet noch tlene
Men hadt v[er]sleghen al ghemene
Entie her ghyen hadden verdreue[n]
Vte holla[n]t hadde v[er]loren tleue[n]
Dordrecht delf en[de] leiden mede
Vlaerdinghe[n] scieda[m]me en[de] elke stede
Diede[n] vlaminghe[n] dede[n] scande
Dat sise iaghede[n] vten lande
Souden des selfs hebbe[n] ghedro[n]ke[n]
Waren de ghene de versonken
Jn delecke bleue[n] te liue
Si hadde[n] tlant i[n]groten kiue
Ghehoude[n] al haer leue daghe
Som haer goet hebbe[n] de maghe
De den graue mine[n] here
En[de] doen weerdicheit en[de] ere
Hadde wille[m] van guleke v[er]slaghe[n]
Den coninc dat mochteme[n] claghe[n]
Alde werelt duerenture
Dat hadde gheweest zwaer auo[n]ture
En[de] hadde gheweest te mere scade
Daer o[m]me heeft doer sine ghenade
God ghedaen op dese tijt
Des moet hi sijn ghebenedijt
Wat holpe dat ic segghe me
Her willa[m] was in sirixe
Doe he[m] qua[m] daer niemare
Dat sijn vader bleue[n] ware
Jn henegouwe[n] en[de] waer doet
Des had hi rouwe groet
Dar hi rechte scout had an
Want hi v[er]loes der enen ma[n]
De langhe goet man hadde ghewese[n]
En[de] ghetrouwe ic hoerde va[n] desen
Dat hi godelike waer in de kerke
En[de] minde gode en[de] ontsach wel sere

Bi hem waer ne[m]meermere
Dinc ghesciet dan al goet
Hi hadde gheset sinen moet
Gode te dienen alst was tijt
Jc seg v dat hi was verblijt
Alsmen soude eten gaen
En[de] hi de tafele sach gherecht staen
En[de] hi ghereet wiste ghenoech
Dat hem dan sijn herte loech
Als hi goede liede bi hem sach
Dit gheuiel hem alden dach
Jn allen doen danct hi gode
Perlement so hoerde hi node
Daer hijs hebbe[n] mochte v[er]drach
Lieuer had hi alden dach
Mette[n] valke[n] omme ghegaen
Dan hi te pleite hadde ghestaen
Hadde hijs moghe[n] wese[n] quite
Nochtan est int verwite
Vp gheleghet te menigher stede[n]
Te scampe ente ledicheden
En[de] sulc heuet gheroepe[n] sere
De duuel sonde desen here
Dienen of moghe[n] minne[n]
Wine co[n]ne[n] van he[m] niet ghewinne[n]
Vonnesse recht noch ghene wrake
Jc seg v in waren saken
Dat zulc hier o[m]me maect ghescal
Hadde hi moghe[n] hebbe[n] al
Na siere v[er]diente rechte vonnesse
Het had he[m] gheweest een sware lesse
De nochtan riep alre meest
En[de] dreef hier o[m]me groet horeest
De nochtan te rechte mochte
Den here prisen de was sochte
Want daer sijn vordeel ane lach
Nochtan sachment alden dach
Die baliuwe vande[n] lande
Deden den graue dese scande
Elc woude onbescoude[n] bliue[n]
Hadde[n] si wille[n] bedriuen
Alsi scoudich ware[n] te doene
Sine hadde[n] niet ghesijn so coene
Dat me[n] den graue hadde bescoude[n]
Hadden si trecht wille[n] houden
Also alst hem beuolen was
De here hads wel gheuolghet das
Maer daer wasser emmer gheen
De so ghewillich in dienste sceen
De enighe saken wilde enden
De graue most he[m] senden
Opene brieue en[de] he[m] dat hete[n]
Nv en ca[n] ic niet gheweten
Waer omme de h[er]e seghet dan
Te baliuwe ene[n] man
De met wille rechte[n] int ghemene
Ouer grote als ouer clene
En[de] ouerde[n] rike[n] als ouerde[n] armen
Hine laet de liede lope[n] carme[n]
Na den here waer hi es
Mochte die h[er]e des sijt ghewes
Selue de lude berechten wale
Sone dorste hi te ghene[n] male
Baliuwe sette[n] te gheenre stede
Of den luden beuelen mede
De here behoeft oec enigher raste
De me[n] scrijft en es niet so vaste
Dat si ghedurich moghe[n] wesen
Dus heb ict verstaen in desen
Dat dese graue was bescoude[n]
Van den ionghe[n] en[de] van den oude[n]
Dat hi der sticken niet en dede
Hi begerde altoes den vrede
En[de] pays hadde hi gherne ghesien
Hadde he[m] dat moghe[n] ghescien
Entie baliuwe[n] hadde[n] gherecht
En[de] benome[n] alle gheuecht
Als men pleget inden lande

Achter lande dus ghesproke[n]
Hi liet nochta[n] al onghewroke[n]
Want hi verdroecht al in oetmede[n]
En[de] beualt gode den goede[n]
Want hi hopede dat elc soude
Selue bekenne[n] sine scoude
En[de] dat in doghede[n] keren
Echt  so was de sede des here[n]
Dat men niet mochte geue[n] scoude
Enen ma[n] des hi woude
Gheloue[n] het en ware gheproeft
Bi minre weet dies behoeft
Nv te houe in elker stat
So menich quaet spreker seget dat
En[de] brenghet voert ter menigher sto[n]de
En[de] lachtert sulken mette[n] monde
En[de] spreket archeit en[de] quaet
Dien hi met al siere daet
Niet ghebetere[n] en ca[n] va[n] ene[n] iare
Al quaemt also inden iare
Dat hine ver heffen woude weder
Dien ghene[n] dien hi so neder
Met ene[n] worde hadde ghedaen
Hine wiste hoet bestaen
En[de] hoe ghebetere[n] sine[n] noet
De hi hem dede also groet














































DEse here en leuede niet lange
Na dien dat sijn sone stranghe
Den wijch vp goude vacht met ere[n]
Jeghen de wrede vlaemsche here[n]
En[de] hise v[er]wan al sonder lette
En[de] sirixe daer mede onsette
Dat wiste hi al voer sine doet
Dies was sine bliscap groet
Dat he[m] god der eren gonde
Dat hi doch vp ene stonde
Voer sine doet was ghetroest
En[de] sine vreende ware[n] verloest
Want hadhi ghestoruen ere
Me[n] soude seggen dat hi va[n] sere
En[de] van rouwe[n] waer bleue[n]
En[de] so den gheest op ghegeue[n]
Der quaet sprekers is so vele
De altoes vut haer kele
Laten gaen quaet eer goet
De des pleget hi mesdoet
Dat hijt alle in quade kert
God sat heb hi deet he[m] leert
Hi versciet als ic versta
Harde kortelike daer na
Na den stride alst is bescreue[n]
En[de] heuet de[n] geest op ghegeue[n]
Saterdaghes alst wesen moeste
Na onser vrouwe[n] daghe i[n] de[n] oeste
En[de] wort begraue[n] met grote[n] ere[n]
Jnden seluen iare ons here[n]
Alst bescreue[n] es va[n]den stride
Des sine vreende waren blide
Al was de graue willa[m] droeue
Hi most sien om sine behoeue
Vp hem was nv come[n] tlant
En[de] voer doe alte hant
En[de] dede he[m] hulde[n] en[de] swere[n]
Des ne wilde hi niet onbere[n]
En[de] der ma[n]ne bleef en gheen
Sine ontfinghen alhaer leen
Als van hare[n] rechten here
Si mochten doen met grote ere
Als hi in zeelant hadde ghedaen
Manscap en[de] hulde ontfaen
Pijnde hi he[m] hoe hijt besette
En[de] voer in hollant so[n]der lette
Alte dordrecht in de porte
En[de] onboet rechte voert
O[m]me allede liede dat si q[u]ame[n]
En[de] sijt voert tghoede name[n]
En[de] sine ontfinghe[n] ouer here
Si dade[n]t gherne wat wilgijs mere
En[de] swoere[n] hem daer houde
De porters alle ionghe en[de] oude
Entie lant liede al ghemene
Beide groet en[de] clene
Tote scieda[m]me voer hi va[n] daer
En[de] omboet dat es waer
De lude vander ieghenhede
De voer he[m] niet quame[n] node
En[de] swoere[n] hem hulde mede
Alde lude daer ter stede
Oec ne wasser ne gheen
Sine ontfinghe[n] al haer leen
Diere woenden in den lande
En[de] sette[n] hem in sgreue[n] bande
Want hi met rechte haer h[er]e was
Doe wort hi te rade das
Dat hi te delf voer i[n] de port
Te leyden te haerle[m] also voert
En[de] voert tot alcmaer in vrieslant
En[de] onboet alte hant
De vriesen dat si tot he[m] quame[n]
Of dat si sende[n] tot he[m] bi name[n]
Dien si betrouwede[n] sonderlinghe
Van wien dat si hulde ontfinghe[n]
Voer he[m] allen daer ter stede
En[de] voer he[m] mochte[n] zwere[n] mede
Die vresen stonde[n] tsine[n] ghebode
En[de] dankens onse[n] here gode
Dus dede hi an dese vaert
En[de] voer weder te zeela[n]t waert
En[de] besette daer sijn lant
Doe qua[m] he[m] boetscap te hant
Dat hi doer braba[n]t mochte vare[n]
En[de] hi quame sonder spare[n]
Jn henegouwe[n] sonder respijt
Want me[n] mochte vp de tijt
Dat segghe[n] vte[n] vande[n] dinghe
Tussche[n] van vrancrike de[n] coni[n]ghe
En[de] syere pertie andeen side
En[de] van vlaendre[n] ten selue[n] tide
En[de] her gye ente sine
So mochte hi metter selu[er] pine
Hare[n] tsarels dochter va[n] vrancrike
Te wiue trouwe[n] eerlike
De he[m] ghesekert was te vore[n]
Bi sfaders tiden als wi hore[n]
Teerste[n] dat de boetscap qua[m]
En[de] hijt waerlike v[er]nam
Besette hijt tlant va[n] zeela[n]t wale
En[de] reedde he[m] ten selue[n] male
Doe hi in hollant come[n] mochte
Des had hi pine eer hijt volbrochte
Van den yse dat was so starc
Hadt moghe[n] baten dusent marc
Men had niet moghe[n] come[n] ouer
Van den ene[n] ant ander ouer
Dit gheuiel te menegher sto[n]de
Dat hi gheuare[n] niet e[n] conde
Van den yse dat was so groet
Dat hi meerrede dedem noet
So wat hi ter zewaert sochte
Dat was dat hem niet e[n] dochte
Hine waert niet lede[n] sonder scade
Jnt ende wort hi te rade
Dat hi bode[n] sende zaen
En[de] dede godevaerde[n] verstaen
Van berghen den drussate
Dat hi emmer niet e[n] late
Hine ombiede he[m] metter vaert
Of hi quame darwaert
Dat hine da[n] mochte gheleide[n]
Tote breda ouer der heyden
De hertoghe hadde he[m] ghegeue[n]
Theleide en[de] oec dat bescreue[n]
En[de] dat hi ombode wat hi doe[n] woude
Want hi daer na werke[n] soude
GOdevaert omboet he[m] weder saen
Wat hi wilde dat waer ghedae[n]
Der baliuwe waer gheen so coene
Dat hi iet dorste bestaen te doene
Of den minste[n] van den sinen
Hi soude ghetrouwelike pine[n]
En[de] sekerlike gheleiden
En[de] met he[m] riden ou[er] der heyden
En[de] doen dat he[m] es betame
En[de] hi der stoutelike quame
Hine dorste niet ontsien
Godeuaert gheboet mettien
Waer der ballinghe een so coene
De hem pijnde te mesdoene
Den graue of ieme[n]t vande[n] sine[n]
Hi sout hem doen in scine
Hi soude he[m] neme[n] lijf en[de] goet
Mettien de graue reden doet
Sine vart wat wilgi me
En[de] porrede va[n] sirixe
En[de] voer ten lederda[m]me ou[er]
An nort beuelant a[n]den oeuer
En[de] ginc de caetse vort
En[de] scepede hebbic ghehort
Jn zuutvliet hi en[de] sine ma[n]
En[de] ghinghe[n] te wich vliet an
En[de] voer vort te remerswale
En[de] qua[m] daer ten auondmale
Den nacht doer en[de] den dach
Dat grote vastelauo[n]t wese[n] mach
Bleef hi daer entie nacht dar na
Sanders daghes als ic v[er]sta
So reedde hi toe en[de] voer bi tide
Ouer an de ander side
Sine paerde ware[n] ghereet
Doer de porte dat hi leet
Toten berghe sonder houde[n]
De ghene de met he[m] varen soude[n]
Waren ghereet en[de] voere[n] mede
Twe mile[n] buter stede
Doe reet hi voert ou[er] de heide
Een deel met sijns selfs gheleide
De here va[n] breda hilt der bi
En[de] dede[m] al dat hi
Doen mochte te weerdichede[n]
En[de] wilde[n] doer sijn lant ghelede[n]
En[de] sine helpe wies he[m] an
He[m] quame[n] toe sijns selfs ma[n]
Vp der heyde[n] hem der yeghe[n]
En[de] doghede[n] als goede liede plege[n]
Dus reet hi voert tse[n]te gerde[n] berghe
En[de] na[m] daer ruste en[de] herberghe
Daer bleef hi ene corte stonde
En[de] besette als hi best conde
Sine[n] liede[n] en[de] sijn lant
En[de] voer voert alte hant
Jn henegouwe[n] doer brabant
Daer hi blide liede vant
Diene wel o[n]tfinghe[n] als wi hore[n]
Nv was he[m] aldaer te voren
Een kint ghesekert va[n] hoge[n] gheslachte
Haer vader was va[n] hogher machte
Daer toe weldich en[de] rike
Sconinx broeder va[n] vrancrike
Her tsarels was hi ghena[n]t
Als ic te uore[n] seide te hant
De graue hadde he[m] vermeten
Dat hi voude suldi weten
De ionghe bruut hebbe[n] te wiue
En[de] trouwense tsinen liue
En[de] leider toe sijn ghedochte
En[de] reder toe dat hi mochte
Doet buter vasten come[n] was
Voer hi en[de] pijnde he[m] das
Dat hi quam op ene sto[n]t
Jn de abdie te lonogpond
Daer hi vant de ionghe maghet
De he[m] harde wel behaghet
Daer was de bisscop van sissoen
De harde wael conde doen
Diese trouwede bede te same[n]
En[de] besliepse i[n] goeds name[n]
God moetse sterke[n] als hi wel mach
Dit was op ene[n] so[n]nendach
Voerde opvaert ons here[n]
Dat hi na[m] met groter ere[n]
Sijn wijf en[de] besliepse daer
Als men sceef ons here[n] iaer
.M. drehondert en[de] viue
Graue willa[m] in ionghe[n] liue
En[de] keerde weder en[de] boet te hande
Te holla[n]t waert sine[n] lande
Daer mens was blide sere
En[de] danckes gode onsen here
Nv stont he[m] herde siene
Eer hi der iare[n] neghe[n]tiene
Hadde hadhi leden al
Alst eist bescreue[n] groet en[de] smal
En[de] dorwade[n] met ghenende
Hier makic mijns dichtens en[de]
Here van hollant edele graue
De heuet ghemaect teenre gaue
Dit boec en[de] dit werc
Melijs stoke v arme clerc
Gode teren en[de] vwen liue
Wacht dat niet v[er]lore[n] bliue
De name de ghi hebt nv
En dorvijs niet dat seg ic v
Dat quader wort da[n] te vore[n]
Ente pine es al uerlore[n]
Altoes penset o[m] de doghet
En[de] gheuet als ghi gheue[n] moghet
En[de] wat ghi gheuet en[de] wien
En[de] den smekers suldi sien
Jn den mont en[de] merke wale
Waer o[m]me si segghe[n] hare tale
Oft o[m] ghewijn is haer flatere[n]
Weest ghelike andere[n] heren
Hout v liede en[de] v lant te rechte
Jeghens here[n] en[de] knechte
Elke[n] man so doet vo[n]nesse
Dies v[er]dient leert he[m] de lesse
Dat recht is en[de] vonnesse draghet
So eist o[m] niet eist dat hi claghet
Doedijs niet ghi mes doet
Hi sal v werpen o[n]der de voet
Mach hi en[de] segghen dan
De duvel soude desen man
Moghe[n] dienen of te minne[n]
Trouwe[n] wildi dat bekinne[n]
Ghi hebbets grote[n] scade o[n]tfaen
Dat te voren niet was ghedaen
Loent de[n] ghene[n] de v dient
So blijft hi v ghestade vrient
Recht ou[er] de[n] riken als ouerde[n] arme[n]
Ne laetse niet lope[n] carme[n]
Doe di dit so doe di wale
Weest hoefsch i[n] daden en[de] in tale[n]
En[de] seer ghestade in ghelate
Va[n] allen dinghe[n] houdet mate
En[de] sult minne[n] de heilighe kerke
Eren pape[n] ende clerke
Be gheuen luden so doet ere
So sal v sterken onse here
De arme lude suldi niet v[er]smaen
Doet hem goet dats wel ghedaen
God gheue dat behouden bliue
V werelt ere in desen liue
En[de] na desen liue comt daer boue[n]
Daer dinghele gode louen
Des onne v marien kint
Seghet ame[n] de den graue mint

En[de] wout[er] de[n] clerc de dit screef
En[de] lettel ghelts te bouen bleef
Dien bidic gode dat hi v[er]sette
Sine armoede en[de] sine lette
De hem vande[n] pape quam
Here[n] florens diene maecte gra[m]
En[de] diene sloech onuerdient
Nochta[n] dat wouter was sijn vrient
En[de] dorde[n] pape lach hi in bande
Nochta[n] moet hi in vreemde[n] lande
Verre bedeuaerde[n] gaen
En[de] tghelt dat hi heuet ontfaen
Van desen boeke moet sijn v[er]teert
Jn dese verre bedevaert
God doene met ghesonde kere[n]
En[de] behoude ianne inderen
Va[n] palane[n] en[de] sine ioncfrouwe[n]
Sin kindre[n] en[de] diene mi[n]ne[n] met trouwe[n]
En[de] alle dene hebbe[n]leet
Eist dat hijt weet oft niet e[n] weet
God onse here sende he[m] an
Dat ic de[n] pape her florens an
Amen. Amen

Aldede gherrijt van velsen quaet
Dat quam alleen bi sulker daet
Dat sijn wijf was iamerlike v[er]craft
Daer toe dede de graue sijn macht
En[de] onsuuerde sijn goede wijf
Hi hadse lieuer dan sijn lijf
Daer na mi ghelouet
Smeet hijn met ene roede opt houet
Dat he[m] de huve bouen spleet
Doe dochte gheraert o[m] dat leet
Dat hem de graue hadde ghedaen
En[de] he[m] niet ten beste[n] mochte v[er]gaen
Daer mem de waerheit wil v[er]staen
En[de] redene te redene mach gaen
So wast misdaen herde sere
Van enen groten lants here
Wat soude hier meer of ghesproke[n]
Dat sijnt so seer wert ghewroke[n]