Instellingen en personen

 
English | Nederlands

Instelling

ALGEMEEN
Naam Landelijk Sociaal Charitatief Centrum
naam, varianten LSCC
L.S.C.C.
periode van bestaan 1950 - 1967
organisatie en inrichting Het idee om een landelijke organisatie te vormen die als koepel zou dienen van het gehele katholieke maatschappelijk werk in al zijn geledingen, dus zowel traditionele armenzorg als het na de Tweede Wereldoorlog sterk opkomende maatschappelijk werk, kwam voor het eerst naar buiten in 1948
een in dat jaar door een Bisschoppelijke Adviescommissie op Sociaal-charitatief Terrein uitgebracht rapport werd door de bisschoppen op 5 juni 1948 goedgekeurd
voorzitter van deze commissie was mr. H.M.L.H. Sark die in 1964 overleed (zie over hem Katholiek Sociaal Tijdschrift, 17 (1964/1965), p. 41-42 met een In memoriam)
de Adviescommissie werd door aartsbisschop De Jong in juli 1944 geïnstalleerd (zie: Bosmans, Romme (1991), p. 412)
de eerste bijeenkomst van het nieuwe Centrum vond plaats op 15 maart 1950
de organisatie werd pas in 1952 voor het eerst in de piusalmanak vermeld
het landelijk bestuur bestond uit afgevaardigden van de diocesane sociaalcharitatieve centra
uit dit grote bestuur werd een dagelijks bestuur gevormd
dr. L. Beel was de eerste voorzitter
het bureau was in ’s-Hertogenbosch gevestigd en telde eind 1955 reeds 7 medewerkers namelijk:
mr. G.J. Dekkers, directeur
mr. F.H.A.M. Kruse, adjunct-directeur
dr. mr. L.G.Ch.A.M. Schneider, gecommitteerde voor de ontwikkelingsgebieden
C.Th.J. van Beurden, chef de bureau
mej. M. van Wagenberg, secretaresse
mej. A.E.Th.M. Verhees, secretaresse
W.A.M. Bos, tijdelijke kracht in verband met de ordening van het collectewezen
het Centrum was pyramidaal-hiërarchisch georganiseerd
de directeur van het bureau was tevens secretaris van het bestuur
het LSCC onderhield geregelde contacten met de diocesane, provinciale, regionale en lokale (parochiële, interparochiële en stedelijke) sociaalcharitatieve centra
deze laatste mogen worden beschouwd als de rechtsopvolgers van de oude parochiële armbesturen
reeds in de jaren vijftig werd het Centrum door het Rijk gesubsidieerd
vanaf het einde van de jaren vijftig werd de organisatie naar onderen uitgebouwd
geholpen door de subsidies van het ministerie van Maatschappelijk Werk nam het aantal centra op lokaal en regionaal niveau sterk toe
in 1960 kwam het bijvoorbeeld tot de oprichting van het Aartsdiocesaan Sociaal-Charitatief Centrum dat de taak van een toen opgeheven Aartsdiocesane Adviescommissie voor sociaalcharitatief werk overnam en uitbouwde
in 1961 waren er naast het landelijke centrum zeven diocesane centra (een per bisdom), 25 provinciale en regionale centra, honderden parochiële centra en ruim 200 stedelijke of interparochiële centra
begin jaren zestig werd de band tussen het Landelijk Centrum en het tijdschrift Katholiek Sociaal Tijdschrift aangehaald
vanaf ca. 1960 kende dit blad een vaste mededelingenrubriek van het Centrum met ook berichten over de activiteiten van de regionale en provinciale centra
het landelijke Centrum kende een Wetenschappelijk Adviescollege dat rapporten publiceerde
in 1964 bestond dit uit de volgende personen:
prof. dr. ir. F.Ph.A. Tellegen, voorzitter
mr. G.J. Dekkers
prof. dr. H.M.M. Fortmann
prof. dr. E.J. Leemans
prof. dr. J.J. Loeff
prof. dr. R.A. de Moor
prof. dr. H. Ruyger
drs. J.A. Stalpers
drs. H.G. Ras, secretaris.
taak, activiteiten De organisatie diende primair als landelijk coördinatieorgaan voor het katholieke sociaalcharitatieve werk
de organisatie kwam in de plaats van het Generaal Commissariaat van de R.K. Parochiële Armbesturen
in de piusalmanak van 1960 werd de doelstelling als volgt omschreven:  1) adviseren van het episcopaat
 
2) vertegenwoordiging van de katholieke caritas naar de regering, de semi-overheid en andere kerkgenootschappen toe
 
3) vertegenwoordiging op internationaal terrein (“Conférence Internationale Catholique de la Charité”)
4) bevorderen van een juiste verhouding tussen het particulier initiatief en de overheid
 
5)  het geven van richtlijnen inzake vraagstukken van landelijke aard
de sociaalcharitatieve centra hielden zich voornamelijk bezig met het maatschappelijk werk
de traditionele armenzorg verdween na ca. 1955 vrijwel geheel uit beeld

bestuur
in 1952 dit uit:
prof. dr. L.J.M. Beel, voorzitter
dr. ir. F.Ph.A. Tellegen (aartsbisdom Utrecht)
W.A.L.M. Hillen (bisdom Roermond)
rector W.A.E. Bokeloh (bisdom Haarlem
zie voor deze ook: Generaal Commissariaat voor de R.K. Parochiële Armbesturen)
P.F.J.M.H. Mommersteeg (bisdom ’s-Hertogenbosch)
dr. G.M.J. Veldkamp (bisdom Breda)
secretaris was mr. G.J. Dekkers te ’s-Hertogenbosch
bisschoppelijk commissaris was in 1952 mr. dr. J.J. Loeff te ’s-Hertogenbosch (tevens secretaris Katholiek Kerkgenootschap)
in 1960 zaten ook vertegenwoordigers van de volgende katholieke instellingen in het algemeen bestuur:
Katholiek Verbond voor Kinderbescherming
R.K. Reclasseringsvereniging
Nationale Katholieke Stichting voor Bijzonder Gezinswerk en Jeugdzorg
Stichting “Het Katholiek Maatschappelijk Beraad”
R.K. Vereniging voor Woonwagenwerken
R.K. Cupertinostichting (zwakzinnigenzorg)
Ned. R.K. Huisvestingscomité
Unie der Nederlandse Kath. Vrouwenbeweging
R.K. Vereniging tot Bescherming van Meisjes
Hoofdraad van de St. Vincentiusvereniging

voorzitters waren:
dr. L.J.M. Beel, 1952-1960-
mr. H.J.J. van den Biesen, 1964
(vanaf september 1962 reeds tijdelijk voorzitter)
voorloper
opvolger
niet van toepassing
literatuur (NCC) publicaties van het Centrum

Jaarverslag ... [1957-1966] Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum
's-Hertogenbosch, 1957-1966
[Ook onder de titel: Verslag over de jaren ... Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum . Voortgez. als: Verslag Katholiek Landelijk Centrum voor Maatschappelijke Dienstverlening ]

Overzicht van de werkzaamheden ... Landelijk Sociaal Charitatief Centrum
's-Hertogenbosch, 1967-....

Brochurereeks Landelijk Sociaal-charitatief Centrum
's-Hertogenbosch, 1960-1965
met onder andere:
Taak en plaats van de sociaal-charitatieve centra
brochure nr. 2 van het Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum, ’s-Hertogenbosch, 1960

Charitas, Maatschappelijk Werk, Maatschappelijk Opbouwwerk
Publicatie nr. 5 van het Landelijk Sociaal Charitatief Centrum, Den Bosch, 1964
[rapport van het Wetenschappelijk Adviescollege van het Landelijk Sociaal Charitatief Centrum
bespreking door C.J.P. Steijger in het Katholiek Sociaal Tijdschrift, 17 (1964/1965), p. 27-31]

Verslag studiedag ... Landelijk Sociaal Charitatief Centrum ?
's-Hertogenbosch, 1959-....

Charitas, maatschappelijk werk, maatschappelijk opbouwwerk. Rapport van het Wetenschappelijk Adviescollege van het Landelijk Sociaal Charitatief Centrum
's-Hertogenbosch, 1964. 47 p.
[Publikatie Landelijk Sociaal Charitatief Centrum, nr. 5]


teksten

Beel. L.J.M.
“De eenzaamheid van de mens der twintigste eeuw”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 9 (1956/1957), p. 170-174
[rede gehouden door Beel in zijn hoedanigheid van voorzitter van het Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum]

Beel, L.J.M.
“Verhouding Kerk - particulier initiatief t.a.v. het sociaal-charitatieve werk”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 12 (1959/1960), p. 73-80
[toespraak gehouden door de voorzitter van het Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum bij de herdenking van het tienjarig bestaan van het Diocesaan Centrum Roermond op 28 november 1959]

Dekkers, G.J.
“Enkele kernproblemen”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 15 (1962/1963), p. 153-159
[schrijver is directeur van het Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum
toespraak gehouden bij gelegenheid van de inzegening van verbouwd kantoorpand op 30 mei 1963 in ’s-Hertogenbosch]

Hanssen, A.
“Caritas, zending der Kerk in deze tijd”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 2 (1949/50), p. 49-
[samenvatting van de inleiding gehouden bij de oprichting van het Diocesaan Sociaal-Charitatief Centrum op 8 oktober 1949 te Roermond
spreker zou later bisschop van Roermond worden]


publicaties over het Centrum

Beel, L.J.M.
Urgente problemen rond sociaal-charitatieve centra [Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum , Commissie Urgente Problemen]
[Z.pl.] [Landelijk Sociaal-Charitatief Centrum], [ca. 1963]. 35 p.

Bont, F.J.J. de
“De ontwikkeling van de sociaal charitatieve centra”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 8 (1955/1956), p. 185-190

Damoiseaux, H.
“Sociaal-charitatieve centra en Maatschappelijk Werk”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift, 13 (1960/1961), p. 187-190
[evaluatie van de centra]

Dekkers, G.J.
“De organisatie der katholieke sociaal-charitatieve centra”, in:
Tijdschrift voor Maatschappelijk Werk , 4(1950), p. 375-377

Denisse, G. (referaat) en mevr. Fr.A.M. Dekkers-Kleijnen (coreferaat)
“De kunst van het leidinggeven aan een sociaal-charitatief centrum in een kleine stad”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 15 (1962/1963), p. 178-188
+
Terhorst, F.B. (referaat) en J.L. Albers, (coreferaat)
“De kunst van het leidinggeven aan een sociaal-charitatief centrum in een grote stad”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 15 (1962/1963), p. 190-201
+
Stadhouders, A.J.C. (referaat) en J.B.M. Buuren, (coreferaat)
“De kunst van het leidinggeven aan een diocesaan of provinciaal sociaal-charitatief centrum”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 15 (1962/1963), p. 202-211
+
gevolgd door een verslag van de discussies over dit onderwerp, p. 211-216

Hillen, W.
“De practijk van het Sociaal Charitatieve Centrum”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift, 1 (1948), p. 185-191

Kruse, F.H.A.M.
“Ontwikkeling van taak en functie der stedelijke sociaal-charitatieve centra”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 13 (1960/1961), p. 191-196
[er zijn nu een landelijk centrum, 7 diocesane centra en 25 provinciale en regionale centra
daarnaast honderden parochiële centra en ruim 200 stedellijke of interparochiële centra]

Terhorst, Th.F.B.
“Korte schets van de ontwikkeling van de parochiële charitas”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 10 (1957/1958), p. 95-99

Wolters, mej. J.B.
“Oprichting van een sociaal-charitatief centrum”, in:
Katholiek Sociaal Tijdschrift , 9 (1956/1957), p. 16-19

NN
"Katholiek maatschappelijk werk", in:
Ruim Zicht , 3 (1954/55), p. 156-157
[over het Landelijk Sociaal Charitatief Centrum].
typering
zuil katholieke zuil
doelgroepen
ARCHIEF
periode archief 1949 - 1967
vindplaats Katholiek Documentatiecentrum, Nijmegen
openbaarheid volledig
omvang; inventarisnummers 27 meter
923 inv. nrs.
informatiedrager papier
vernietigd het archief is zo te zien goed bewaard
de notulen of besluitenlijsten van de besturen (Algemeen en Dagelijks) over de jaren 1950-1957 ontbreken echter.
toegang(en) voorlopige plaatsingslijst z.j. zonder inleiding
kenmerk toegang geen
indices op toegang geen
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven onbekend
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven geen (wel veel ingekomen stukken van verwante organisaties)
opmerkingen geen
INHOUD
structuur archief het archief was geordend volgens een registratuurplan, maar bij de inventarisatie op het Katholiek Documentatiecentrum is deze structuur niet gehandhaafd
structuur toegang de toegang heeft geen structuur
bijlagen bij de toegang geen
statistische gegevens registratie en statistiek, 1960-1972 (inv. nr. 264).
inhoud overig commissies en werkgroepen
commissie Urgente problemen rond Sociale Charitatieve Centra, 1963-1964 (inv. nrs. 43, 89, )
commissie Vraagstukken in verband met subsidiëring maatschappelijk werk, 1956-1960 (inv. nrs. 62-63, 87, )
adviescommissie Maatschappelijk Werk en Revalidatie (MARE), 1964-1973 (inv. nrs. 70 en 323)
commissie subsidiëring betreffende Sociale Charitatieve Centra, 1959-1964 (inv. nr. 85)
commissie-Verberk, buurtwerk, dorps- en wijkcentra, 1953-1962 (inv. nrs. 98-99, 101,
commissie ‘Social Administration’ van de contactbestuursraden commissie onderzoek maatschappelijk werk, 1964-1965 (inv. nr. 146)
werkgroep gezinsbenadering, 1966-1967-(inv. nr. 135)
Staatscommissie Vervanging Armenwet, 1951-1958 (inv. nr. 161)
commissie Herziening Armenwet, 1954-1959 (inv. nr. 162)
commissie Subsidiepolitiek, 1952-1961 (inv. nr. 163)
commissie Gebrekkigenzorg, 1953-1957 (inv. nr. 168)
Centrale Commissie voor Sociale Bemiddeling, 1954-1961 (inv. nr. 177)
commissie Onderzoek Maatschappelijk Werk, 1961-1963 (inv. nr. 204)
commissie Buurtwerk, 1964-1968 (inv. nr. 214)
Commissie-Beel
Studiecentrum voor Opleidingen in het Maatschappelijk Werk en Geestelijke Volksgezondheid, 1957-1958 (inv. nr. 222)
commissie Opleidingen, 1953-1957 (inv. nr. 234)
commissie Wetgeving. Subsidiëring van het Centrum, 1966-1967 (inv. nr. 235)
commissie Mindervalidenzorg, 1963-1971 (inv. nr. 460)
commissie-Spegart, binnenlandse noodtoestanden, 1957-1967 (inv. nr. 500)
commissie Schoolmaatschappelijk Werk, rapport over doelstelling, taak, plaats en organisatie, 1964 (inv. nr. 863)

relatie met de overheid en andere instanties
vraagpunten ter bespreking met het ministerie [Maatschappelijk Werk, later CRM], 1958-1968 (inv. nr. 209)

armenzorg
verhaalsrecht [Armenwet], 1954-1960 (inv. nr. 164)
parochiële armbesturen, 1966 (inv. nr. 445)
St. Vincentius, 1950-1972 (inv. nr. 507)

Algemene Bijstandswet
de wet, de uitvoering en Commissie van Overleg ABW, 1961-1970 (inv. nrs. 511-513)

maatschappelijk werk
ontwikkeling, taak en plaats van het Algemeen Maatschappelijk Werk, 1963-1968 (inv. nr. 279)
“Maatschappelijk werk en levensbeschouwing” door E. Schillebeeckx, z.j. (inv. nr. 281)
bemiddeling bij geschillen terzake van het maatschappelijk werk, 1960-1966 (inv. nr. 519)
vrouwelijke vrijwillige hulpverlening, 1953-1973 (inv. nr. 366)
vrouwenbeweging, 1950-1957 (inv. nr. 429)
opbouwwerk in steden, 1961-1968 (inv. nr. 395)
territoriaal opbouwwerk, 1966-1970 (inv. nr. 394)
sociaal-cultureel werk, 1954-1967 (inv. nr. 397)
ontwikkelingsgebieden, 1953-1964 (inv. nrs. 50, 52, 400)
onmaatschappelijkenzorg, 1947-1967 (inv. nrs. 102, 303-304, 306)
jeugdzorg en gezinswerk, 1950-1966 (inv. nr. 103)
gezinszorg, 1949-1973 (inv. nr. 350)
Vereniging voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering, 1954-1964 (inv. nrs. 106, 132)
Studiecentrum Maatschappelijk Werk, 1954-1962 (inv. nr. 112)
case-work, 1950-1954 (inv. nrs. 114, 133 en 785)
maatschappelijk werk op het platteland, 1952-1959 (inv. nrs. 136-137, 165 en 814-815)
matigheidsorganisaties, 1949-1959 (inv. nr. 166)
zedelijke volksgezondheid, 1950-1952 (inv. nr. 167)
arbeid voor onvolwaardigen (AVO), 1949-1952 (inv. nr. 169)
samenwerking geestelijke gezondheidszorg en maatschappelijk werk, 1963-1970 (inv. nr. 248)
buurt- en huiswerk, 1959-1971 (inv. nr. 402)
maatschappelijk ziekenhuiswerk, 1951-1963 (inv. nr. 418)
kinderuitzending, 1955-1973 (inv. nrs. 421-422)
welfarewerk, 1950-1968 (inv. nr. 424)
verpleeghuiswezen, 1951-1967 (inv. nr. 423)
geestelijke gezondheidszorg, 1952-1971 (inv. nr. 427)
zwakzinnigen, 1951-1971 (inv. nr. 430)
BLO nazorg, 1948-1965 (inv. nr. 432)
vakantietehuizen, 1950-1952 (inv. nr. 434)
rusthuis voor verpleegsters en maatschappelijk werksters, 1952-1953 (inv. nr. 435)
nazorg ziekenhuispatiënten, 1950 (inv. nr. 436)
kinderbescherming, 1949-1973 (inv. nrs. 437-438 en 449)
bejaardenzorg algemeen, 1952-1971 (inv. nr. 465)
priesterhulp, 1950-1972 (inv. nr. 504)
huishoudelijke- en gezinsvoorlichting, 1953-1968 (inv. nr. 506)
apostolaatswerk, 1954-1968 (inv. nr. 510)

maatschappelijk werkers: positie en opleiding
Dr. Ariëns Vereniging (vereniging van katholieke maatschappelijk werkers/werksters), 1949-1969 (inv. nrs. 148-149, 425, )
urgentieopleiding maatschappelijk werk, 1956-1968 (inv. nr. 115)
cursus voor leidinggevende functionarissen, 1962-1968 (inv. nrs. 126-127)
opleidingseisen voor niet-direct uitvoerende functies, 1958-1960 (inv. nr. 128)
vorming en voorlichting vrijwilligers, 1950-1962 (inv. nr. 93)
katholiek sociaal-pedagogische opleidingen, 1963-1970 (inv. nrs. 110, )
Landelijke Bestuursraad Katholiek Sociaal-pedagogische opleidingen, 1959-1968 (inv. nrs. 229, 232)
studiecommissie Opleiding Bejaardenverzorgsters, 1955-1963 (inv. nrs. 38-39)
scholen voor maatschappelijk werk, 1961-1964 (inv. nr. 185)
Social Welfare Fellowships, 1955-1966 (inv. nr. 186)
Begeleidingsorgaan Opleidingen, 1959-1961 (inv. nr. 198)
Kerncommissie ter Bestudering van opleidingsvraagstukken, 1958-1962 (inv. nr. 199)
opleidingseisen en subsidie voor Algemeen Maatschappelijk Werk, 1960-1963 (inv. nr. 201)
opleidingen voor maatschappelijk werk, 1952-1965 (inv. nr. 232)
zwijgplicht in het maatschappelijk werk, 1960-1963 (inv. nr. 485)
beroepscode in het maatschappelijk werk, 1955-1970 (inv. nr. 486)

de organisatie
structuur katholiek maatschappelijk werk, doel, taak en werkwijze, 1950-1973 (inv. nrs. 97 en 270)
bestuurssamenstelling, 1950-1973 (inv. nr. 262)
advies met betrekking tot op te richten en bestaande instellingen, 1959-1970 (inv. nr. 237)
stafbesprekingen, 1958-1964 (inv. nr. 49)
studiebijeenkomsten, 1956-1967 (inv. nrs. 121, 156, 157)
structuur en organisatie in de welzijnszorg, 1965-1972 (inv. nr. 271)
oprichting en ontwikkeling van de centra, 1955-1965 (inv. nr. 272)

overige stukken
enquêtes, 1951-1973 (inv. nr. 241)
experimentele onderzoeken, 1961-1972 (inv. nr. 245)
interlevensbeschouwelijke samenwerking, 1957-1971 (inv. nr. 253).
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan Armenwet (1912)
Algemene Bijstandswet (1962).
verwijzing naar andere archiefvormers
geografische verwijzingen Nederland
internationaal internationale uitwisseling, 1950-1973 (inv. nr. 111)
internationale caritas, 1950-1966 (inv. nrs. 142-143, 221, )
Xde wereldcongres voor maatschappelijk werk, 1961-1963 (inv. nr. 171)
Europäische Caritas Konferenz, 1966-1970 (inv. nr. 348)
uitzending in het kader van internationale sociale bijstand, 1960-1968 (inv. nr. 502)
Ned. Organisatie voor Buitenlandse Hulpverlening, 1954-1968 (inv. nr. 505)
internationale hulpverlening, 1950-1972 (inv. nr. 508)
Katholieke Stichting voor Vluchtelingen en Ontheemden, 1948-1959 (inv. nrs. 577, 580 en 836-838)
NB: in 1961/62 opgegaan in de Stichting Mensen in Nood
Mensen in Nood, jaarverslagen en vergaderstukken, 1962-1967 (inv. nr. 600)
Vluchtelingenzorg, jaarverslagen en ingekomen en uitgegane stukken, 1958-1972 (inv. nr. 602)
rapport sociale situatie van katholieke vluchtelingen in Nederland, 1965 (inv. nr. 842).
opmerkingen het archief geeft een goed overzicht van de activiteiten van tal van katholieke organisaties die zich met het maatschappelijk werk en welzijn bezighielden
aangezien deze beleidsterreinen wel veel raakvlakken hadden met, maar strikt genomen niet tot het onderwerp behoorden, zijn de dossiers over activiteiten gericht op kleinere, bijzondere groepen en stukken over de financiën en het Koningin Julianafonds niet opgenomen
zo ook de ingekomen stukken van de Nationale Raad voor Maatschappelijk Werk (zie daar)

in het archief bevinden zich jaarverslagen van een groot aantal parochiële of interparochiële sociale charitatieve centra, jaren zestig, de meeste gelegen in het bisdom ’s-Hertogenbosch (inv. nrs. 865-917).