Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 10 oktober 1636

ZITTING A

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 17 september tot 16 oktober 1636.

Vrijdag 10 oktober 1636 voornoen

231. M. Is geleesen de missive vanweegen de vergaderinge te schrijven aen de heeren Committeerde Raden van 't Noorderquartier noopende de betaelinge van een maent solts aen de extraordinaris troepen op haer gestaen hebbende uytte restanten, ende 't oversenden van den staeten van de ordinair ende extraordinaer restanten van de respective comptoiren, daertegens bij ons ende Purmerende gesegt worde dat sulcx nyet dienstigh weesen soude, de capiteynen nae --- quartier te senden, ten eynde voors., maer beeter dat men de restanten hier soude mogen soecken te becomen om nyet alleen deese, maer meede daeruyt eenige betaelinge te doen; dat wij oock vreesden dat zij daer vergeeffs souden comen ende haerzelffs in meerder costen engageren. Dan is dienonvermindert de missive geapprobeert ende verstaen dat [desen over]gesonden soude werden.

P. Is gelesen 't concept van de brieff die volgende de resolutie van gisteren affgesonden sal werden aen de heeren Gecommitteerde Raden van het Noorderquartier, omme de extraordinaris compagniën, voor desen aldaer betaelt sijnde, alsnoch uyt de restanten te willen betalen, ende oock staet van de comptoiren oversenden. De extensie van desen brieff hebben de leeden haer wel laeten gevallen, hoewel eenige leeden van 't Noorderquartier meynden beeter te sijn dat d'restanten, daer gezuvert sijnde, hier wierden gebracht ende betaelt.

232. M. Is meede geleesen de resolutie ende missive van deese vergaderinge te schrijven aen den admirael Dorp, die meede gehouden is voor gearresteert.

P. Item 't concept van de resolutie op de vloot van de admirael Dorp, mede op gisteren nae 't rapport van de heer Nobel genomen, daerbij de gemelte Nobel nu verclaert verstaen [te hebben] datter eenige van de vijants schepen in zee sijn, d'welcke eenige visschers souden genomen hebben. De extensie van dese resolutie is nae cleyne correctiën mede voor goedt aengenomen, omme alsoo boven ingebracht te worden.

233. M. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 22e point van beschrijvinge omme opten naeme van den Staet eenige bewinthebbers in 't Collegie van XIXen van de Westindische Compagnie te stellen, verstonden meest alle dat sulcx nyet practicabel noch oock gefondeert was, ten waere alle de andere provintiën gelijcke bewinthebbers wilde toestaen, dat nyet en conde geschieden dan met groote belastinge van dezelve Compagnie ende tot ondienst van 't landt. Dan de Edelen daertegens van andere gevoelen weesende ende opiniatrerende, is de saecke gebleeven sonder conclusie.

234. M. Op het 23e point omme eens een affcompste te maecken mette heeren van Zelant noopende 't vergeeven van de president- ende griffiersampten in den Hoogen Raede op d'een off d'ander voorslagh, worde nae deliberatie verstaen dat men de heeren van Zelant soude aenschrijven om tegens de naeste vergaderinge gereedt te zijn, offte dat men bij gebreecke van sulcx met advijs van Zijn Ex.tie sal procederen tot nominatie van sodanige personen uyt deese provintie als men geraeden vinden zal.

P. Item het XXIIIe point omme een goeden uytcoomste te vinden op 't verschil tusschen Haer E. Groot Mo. ende de heeren Staten van Zeelant ontstaen over 't verkiesen van een president ende greffier van de Hoogen Rade.

Is goedtgevonden die van Seelant aen te schrijven haer gereet te willen maecken tegen de naeste vergaderinge, off soo sij dan noch in gebreecke blijven, dat men bij dese provincie allene soodanige ordre sal moeten stellen als bevinden sal werden oirbaer te vereysen.

235. M. Noch zijn geleesen verscheyden particuliere requesten daerinne nae gelegentheyt gedisponeert is.

Vrijdag 10 oktober 1636 nanoen

236. M. Opte versoeck van den heere van Mathenes in den naeme van de andere curateuren tot Leyden, is geconsenteert dat in een burgershuys drye cameren sullen mogen laeten prepareren, so om haer eygen gemack alsmeede om voor te comen de infectie, dien deur den reysenden man te bevreesen is, ende dat ten zelven eynde d'zelve tot huyshuur jaerlijcx zal werden toegevoeght een somme van een hondert ende vijfftigh gulden.

P. De heer van Matenes als curateur van de Universiteyt tot Leyden versoeckt dat haer mach worden toegevoecht een seeckere somme tot huyr van drye camers in een burgershuys, daer sij haer vrijheyt sullen mogen hebben als sij daer sijn, gemerckt voor desen door de contagieuse sieckte seer becommerlijcken is geweest in een herberge te gaen.

Daerop is geconsenteert voor 3 camers à 50 gulden, t'samen 150 gulden in 't jaer.

237. M. Den æconomicus van 't Latijnse Collegie tot Leyden versoeckende verhooginge van 't costgelt van de bursalen van 6 sts. 9 penningen tot 10 sts. 15 penningen, gelijck den æconomicus van 't Fransse Collegie is genyetende, worde bij 't meerendeel van de leden tot 8 sts. per cop daeghs geaccordeert, doch andere sustinerende dat dit een belastinge was van 1.080 £ 's jaers, daertoe zij ongelast waeren, ende eenige andere omslaegen ende resumptiën gedaen zijnde, is de zaecke blijven steecken ende is geen conclusie genomen connen worden.

P. M.r David de Pres, schaffm.r van de beurssalen in de Collegie tot Leyden, versoeckt in plaetse van 6 sts. 9 penningen voor elck drie mael daeghs te mogen genieten, gelijck die van 't Franse Collegie 10 sts. 15 penningen, omme de ordre te mogen voldoen, dat anders niet mogelijcken sal sijn sonder sijn ruïne.

'tWelck bij eenige ten vollen is toegstaen, bij andere maer op 8 sts., doch bij ses à 7 leeden tegengesproock[en] om de groote schaersheyt van de finantie. Ende is alsoo nae verscheyden resomptiën off men soude concludeeren off niet off ten minsten maer voor 2 jaeren op 8 sts., sonder conclusie gelaten.

238. M. De twee clercken van de heere Cats hem in absentie van den raedtpensionaris 2 jaeren 4 maenden gedient hebbende, is voor haeren dienst toegestaen t'saemen 200 £ 's jaers, de reste naer advenant in gevolgh van voorghaende gebruyck.

P. De twee clerquen van de heer raetpensionaris Cats, 2 jaren ende 4 maenden in 't affwesen van de heer van Heemstede, gewesene raetpensionaris, tot nu toe den dienst van 't lant met schrijven van de resolutiën ende anders waergenomen hebbende, versoecken daerover recompense. Is geaccordeert t'samen soodanich tractement als de clercq van de heer raetpensionaris is toegevoecht, namentlijcken tegen 200 gulden in 't jaer gereeckent.

239. M. De heeren gedeputeerden van Utrecht binnenstaende presenteeren de heeren Staten aen te wijsen den wegh waerdoor buyten haer prejuditie ende tot dienst van desen Staet een wegh soude connen gebaent worden om de Loosdrechtssen turff over den Hollandse bodem in de Zuyderzee te crijgen, ende versoecken dat op haere clachten tot weeringe van alle vorder misverstanden tusschen so nabuurige provintiën een favorabile resolutie magh werden genomen, doch is verstaen alvooren hierop te hooren het rapport van de gedeputeerden over deese zaecke, mette heeren van Utrecht gecommuniceert hebbende.

240. M. Gehoort het rapport van de gedeputeerden die de vordere ontfangers van de defectueuse comptoiren hadden gehoort, te weeten vander Goude, die op 12 compagniën staet ende 15.000 £ tecort comen vermits haer penningen aen andere lasten zijn gediverteert; van Leyden, die op 29 compagniën staet ende 40.000 £ tecort compt; van Mirop, die op 19 compagniën staet ende 65.900 £ maentelijcken tecort compt; van Delfft, die op 35½ compagniën staet ende 66.000 £ tecort compt.

Is nae deliberatie verstaen dezelve gedeputeerden te versoecken omme over deese ongelegentheyt van de comptoiren mette heeren Committeerde Raden naerder te communiceren ende te dienen van advijs waeruyt deese defecten sullen connen werden gevonden, die daernae daervan rapporterende, verclaerden de heeren Committeerde Raden van advijs te weesen, dewijl de affterstallen van de comptoiren zijn bedraeghende 217.700 £ ende dat opte leste anticipatie van 1.200.000 ende negotiatie van 1.500.000 £ de heeren van Leyden noch ten affteren zijn 15.000 £, Rotterdam 12.000 £, Amsterdam om Naerden ende Weesp 7.400 £, Gorchem 6.000 £, het Noorderquartier in 't Ie 89.000, in 't IIe 77.000 £, bedraeghende circum circa soveel als 't cort hiervooren verhaelt; dat men de defectueuse leeden soude mogen versoecken dit cort te furneren, opdat daeruyt de comptoiren moghten werden geassisteert.

Hierop effter gedelibereert zijnde is goedtgevonden dat in beyde quartieren debvoiren sullen worden gedaen om deese restanten ten spoedichste te furneren, ten eynde de defectueuse comptoiren daeruy souden mogen werden geassisteert.

P. Is wederom rapport gedaen van de besoigne mette ontfangers op de affectatie der middelen, te weten Quick vander Goude, van Alffen, van Boudewijn de Man, Reael ende Ketting, dat se de ordre van de affectatie, voornemenlijcken als de restanten daeronder niet begreepen souden sijn, op verre nae niet souden connen voldoen, maer merckelijcken moeten werden gesubsidieert. Is goedtgevonden hierover naerder mette heeren Gecommitteerde Raden te confereren ende t'samen een advijs formeeren om nae rapport daerop te resolveeren.

241. M. Opte aenschrijvinge van den heer van Oosterwijck van dat Zijn E. opten 19en september zijn affscheyt van de Signeurije genomen hadde, ende maendaeghs daeraen zijn reyse op Vranckrijck geresolveert was te bevorderen, versoeckende dat zijn verloopen dryejaerige tractament, bij hem op wissel getrocken, bij de ontfanger Reael geaccepteert ende betaelt moght worden, is verstaen dattet zelve nyet en can worden geëxcuseert, werdende den ontfanger Reael gelast uytte penningen die uytte restanten sullen incomen, deese getrocken 2.400 £ te voldoen.

P. Is gelesen een missive van de heer ambassadeur Lier den 19en september uyt Venetiën dat hij sijn affscheyt aldaer genomen hebbende seer beleeffdelijcken van de Serenissme is bejegent, sijn soon met een gulde ketting om sijn hals vereert ende daerbij gepresenteert d'selve ridder van S.t Marco te willen maecken, 'twelck hij, Lier, beleefdelijcken heeft geëxcuseert. Was voornemens maendachs daeraenvolgende vandaer te vertrecken, versoeckende hem doch in sijn groote schulden door wanbetalinge van 3 jaren tractements doch niet te laten, maer dat sijne wisselen op den ontfanger Reael doch mogen werden geaccepteert ende voldaen.

Is verstaen dat hem op sijn vertreck vanhier sulcx is belooft, hoewel daernae tegen reden verandert buyten sijn weten; dat mitsdien den ontfanger Reael d'selve sal accepteeren ende uyt de restanten boven de affectatie, soo men vertrout, connen voldoen.

242. P. Is gelesen een brieff van de heer Harberts den 9en dito uyt het leger tot Sprang, dat de commis Claeremont een maent solts aen de ruyteren ende knechten heeft voldaen, versoeckende dat oock betalinge aen de extraordinaris troupen gedaen mach worden, die seer clagen om gelt, gelijck mede de secretaris De Jonge affgesonden is aen Haer Ho. Mo. om gelt voor den treyn van 't leger.

Den vijant heeft sijn leeger van Santhoven in 't geheel opgebroocken ende marcheerde nae ...; waer hij weder neder sal slaen heeft Sijn Ex.cie gesonden omme te vernemen, maer noch geen antwoort becomen. Waren oock 2 regementen over de brugge bij Antwerpen nae Vlaenderen getrocken. Desen brieff is gestelt in handen van de heeren Gecommitteerde Raden omme ordre van gelt te verschaffen.

243. P. De heer raetpensionaris Cats heeft voorts verhaelt dat de heeren Gecommitteerde Raden 2 capiteynen, daer den brieff van Sijn Ex.cie op gisteren mentie van maeckt, nopende de disordre in de monsteringe van 2 regementen, hebben gehoort, die de saecke seer soecken te verschoonen alsof niet te beduyden heeft, sulcx dat de heeren Gecommitteerde Raden geen recht bescheyt connen becomen, meynen best hier niet te doen sonder naerder kennisse van de gedeputeerden in 't leger.

Is goedtgevonden dat geschreven sal worden aen de heer Harberts in 't leger omme de vergaderinge te dienen van bericht wat in de monsteringe, niet allene van de Fransen, maer oock van de Engelsen is gepasseert, omme daernae met kennisse te resolveren.

244. P. Sijn voorts in deliberatie gebracht het XXIIe poinct van de beschrijvinge omme van wegen de regieringe van 't landt meerder gesach in de Westindische Compagnie met het stellen [van] bewinthebbers te versoecken, om redenen daerbij overgesonden onder n.o 5.

De Heeren Eedelen sustineeren hierover contentement te moeten hebben off connen tot geen verhoginge van de capitalen verstaen off resolveeren. D'andere heeren verstonden hiertoe geen redenen te dienen, dat anders groot gevollech van anderen soude hebben.

245. P. De gedeputeerden van Maessluys versoeckende alsnoch ter saecke van seecker schip, bij haer uytgerede schepen verovert, tot Rotterdam gebracht ende bij de Engelsche gereclameert als meermalen voor desen te kennen gegeven, mogen becomen complement van justitie off soo dat ten opsichte van den staet van 't lant ende de Engelsen niet geraden gevonden mochte werden, dat dan commissarisen mogen werden gecommitteert omme op haer contentement te handelen. De prinse is opgebracht bij Philips Jacobsz. Schoneman.

Is goedtgevonden dit uyt te stellen tot de coompste van Joachimi om nae rapport van deselve geresolveert te werden nae behooren.

246. P. Op den brieff van de heeren burgemeesteren ende regierders van Bergen opden Zoom clagende dat haer garnisoen geassigneert sijnde op eenige comptoiren van Suyt-Hollant, alwaer sij haer betalinge hebben versocht, maer tot antwoort becomen dat het gelt nae 't leger gesonden is. Versoecken oversulcx dat doch ordre op deselve betalinge mach werden gestelt opdat daeruyt geen swaricheyt over de voorsz. compagnie ende stadt en comen te ontstaen, d'welcke is gestelt aen de heeren Gecommitteerde Raden om te examineren ende dienen van haer advijs.

247. P. Opte brieff van de gedeputeerden in 't leeger den 9en october tot Sprangh dat de geltnoot aldaer onder de officieren van ruyteren ende knechten, alsmede tot den treyn van 't leeger seer parst, daerop ordre sal dienen gestelt om onheyl te verhoeden; dat den vijant opgebroocken is, maecheerde nae Lier, waer sal weder willen nederslaen leert den tijt; dat Sijn Ex.cie gaerne bericht soude sijn off de Brandenburchse troupen onder den baron Gent, wiens dienst den 17en sullen expireren, langer sullen continueeren, off anders in cas van affschaffen, dat dan daertoe commissarisen dienen te wesen om sulcx te doen ende onder de compagniën te verdeelen.

Is verstaen dat de cassatie van de voorsz. troupen als niet tot laste van 't landt gestaen hebbende, sal worden gedaen in gevolge van voorige resolutie, mits dat sulcx geschiede buyten coste van 't lant, door commissarisen daertoe te ordonneren.

248. P. Jacobus Slijx, ingenejeur, cum sociis, gemaeckt hebbende seeckere caerte van de belegeringe ende veroveringe van de Schenckenschans, die sij aen de vergaderinge offereren met versoeck hoeveel exemplaren daervan begeeren. Is goedtgevonden een voor de Camer aen te nemen ende haer daervooren toe te voegen 60 gulden.