Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 5 augustus 1637

ZITTING D

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 8 juli tot 15 augustus 1637

Woensdag 5 augustus 1637 voornoen

145. De generaels van de Munte adviserende opte requeste van de muntmeesteren van Hollandt verclaeren dat men hen het slaen van ½ sts. wel soude mogen toestaen, ende voorts alle uytheemse duyten buyten de provincie geslaeghen verbieden; ‘tzelve gedaen dat men alsdan soude mogen sien off in reguarde van de duyten eenigh naerder consent sal connen werden gedraeghen. Hierop gedelibereert zijnde conden den heeren van Haerlem, Delfft, Leyden, Amsterdam, Rotterdam ende eenige andere hiertoe nyet verstaen, sodat eyntelijcken goedtgevonden is dat volgens voorgaende resolutie alle duyten buyten de provincie geslaegen sullen werden verbooden ende dattet vorder versoeck in bedencken sal worden gehouden ter tijdt toe men sal mogen verneemen dat sulcx noodigh magh zijn.

146. De heeren van Rotterdam exhibeerden een missive den 29en julii uyt Duynkercken geschreeven mentionnerende dat 13 fregatten op sondagh verleeden uytgelopen waeren nae de Noordzee ende buyssen toe om de neeringe te stooren ende alle affbreucke te doen, dat vier uren daernae haer 3 oorloghscheepen van de 16 opte cust leggende zijn gevolght ende dat wederom vijff fregatten, die tegens de Straetsvaerders sijn doende geweest, met eenige geringe Fransse prinssen in spijt van de scheepen in de Braeck leggende in ’t Scheurtjen zijn gecomen; dat mettet eerste springh de 10 groote scheepen meede souden trachten uyt te loopen, waerop nae deliberatie verstaen is dat nyet naeders vooralsnu in can worden gedaen, maer dat men sal moeten affwachten de vrughten die voorgaende resolutie ende ordre sullen teweege brengen.

147. Geleesen zijnde ’t versoeck van Pieter Berckhout om hem gegheeven te werden octroy totte bedijckinge van de Goutsee, tenmintsten dat eenige commissarisen uytte vergaderinge mogen werden gecommitteert omme partijen geïnteresseerde te hooren, inspectie oculair te neemen ende dezelve te accorderen is ’t doenlijcken, so nyet te dienen van rapport mits een ijder in zijn goedt recht blijvende ongeprejudiceert. Zijn ter occasie van deesen meede geleesen de requesten van burgermeesteren van Mercken, oock van die van Catwoude ende van de zes Waterlandsche dorpen, dit versoeck ende bedijckinge om ’t groot soulagement dat zij daerdeur aen haer dijcken verwachten ten hoochsten recommanderende, dan bij Edam ende Purmerende eerst ende nae bij Amsterdam meede uyt vreese van de vorder verdrooginge van ’t Pampus ende ’t verlies van de haeven onder Mercken in cas van storm, ‘tzelve serieuslijcken gecontradiceert weesende, heeft geen ander conclusie inne genomen connen werden als datte zaecke in state soude werden gehouden totdatten requirant de difficulterende leeden tot dit hun versoeck van commissarissen naerder sullen hebben gedisponeert.

148. Het 12e point van ’t opleggelt van de graenen toe te staan volgens de neffensghaende ordonnantiën in omvraeghe gebracht weesende, meenden de heeren van Amsterdam datte affschrijvinge te zeer was bepaelt, andere weeder datter geen affschrijvinge plaets behoort te hebben, off datter nyet van comen zal, andere andere consideratiën hebbende, heefft geen conclusie innen genomen connen worden.

149. Het 13e point van den impost van de booter buytensduyns mitsgaders van den impost op pick ende teer meede te consenteren van gelijken in omvraege gebraght weesende, persisteerden de heeren van Amsterdam bij haer vorige excusen, nyet connende dit consent van den booter anders als over alle provintiën teffens gedoogen, sodat daeromme goedtgevonden is te tenteren off ‘tzelve ter Generaliteyt aengenaem zal connen werden gemaeckt, werdende op ‘t pick ende teer de leeden versocht alvooren rapport te doen om dan naerder op te resolveren.

150. Den pensionaris Catz proponerende dat hem zeeckere importante saecke voorgecomen is die hij de vergaderinge nyet verswijgen can ende effenwel in ’t minste nyet gedivulgeert can worden sonder de meeste ondienst van ’t landt, versocht daeromme hoe hem hierinne te draegen, off generaelijcken voor de vergaderinge dat nyet geraeden is, off voor eenige weynige openinge zal doen die daervan alsdan sullen oordelen off ende hoe verre de saecke vorder te communiceeren off nyet, ende alles ten meesten dienste van den lande te dirigeren.

Hierop gedelibereert zijnde meenden de Edelen dat men volgens voorghaende gewoonte een uyt haer ordre beneffens 5 van de voorsittende leeden van ’t Zuijder- ende 3 van ’t Noorderquartier soude mogen comiteren om dese openinge te ontfangen, ende alsdan te oordelen off vorder convocatie aen meerder leeden dient gedaen, so neen, de zaecke ten meesten dienste van de lande te dirigeren. Rotterdam ende verscheyden andere leeden verstonden in zaecken van importantie bij nyemants advijsen buyten de regeringe ende directie geslooten te connen worden, ende daerom dit advijs nyet te connen goedvinden, sodat nae resumptie eyntelijcken goedgevonden is tottet ontfangen van deese openinge te committeren een uytte heeren Edelen, Dordrecht, Amsterdam ende Alckmaer sonder nochtans dattezelve yets daerinne sullen mogen disponeren maer alleen naemals adviseren hoe zij de zaecke hebben bevonden.

Woensdag 5 augustus 1637 nanoen

151. De respective solliciteurs van de compagnieën voor Mastricht gelicht versoeckende betaelinge van haer affterstallige 448.000 £ daermeede zij op deese provintie gerepartieert zijn deurdien de Fransse penningen ende contributiën nyet verder en hebben connen strecken, ende gesecondeert weesende bij brieven van de Generaliteyt, bij dewelcke de betalinge tot may 1634 ten hoogsten werde gerecommandeert, voor de bijde leeden geallegeert dat lestlijcken uyttet gebesogneerde opte Fransse penningen gebleecken is datte provintiën tot betalinge van haer particuliere lasten van de Fransse penningen 150.000 £ hebben gediverteert; dat die alvoren behooren te werden gerembouseert volgens de resolutie in februario lestleeden genomen, waeromme oock goedgevonden is dattezelve resolutie alvooren eens zal worden opgesocht.

152. Is uytte Generaliteyt ingebracht een missive van Zijn Majesteit van Denemercken deur een expressen affgevaerdight, claeghende dat hem vier Normervaerders als cautionarisen voor de resterende scheepen haer mettet frauderen van zijn thollen ende uytvoer van verboden waeren beholpen hebbende, ende met zijn vlaggen, wapenen ende oorloghsvolck beset, met gewapender handt onttrocken offte ontweldicht waeren, bedrijvende alsso spolie ende gewelt op zijn havenen, ‘twelck hij verstaet datte heeren Staten nyet anders als onreedelijck sullen connen oordelen, versoeckt daeromme dat hem de gemelte vier scheepen met haer goederen volgens den inventaris mogen werden overgesonden ende dat de perpetranten nae merite criminelijcken mogen werden gestrafft, off dat hij genootsaeckt zal worden met sodanige middelen zijn gerechticheeden ende hooghheyt te mainteneren als hij te raede vinden zal. Hierbij ghaende noch eenigh bewijs in Deens geschreeven, is verstaen dattetzelve alvooren getranslateert ende meede geleesen zal worden om naemaels op te advijseren. Amsterdam verclaerende 2 scheepen in arrest genomen te hebben, daervan de schippers als oock van de andere sijn ontsnapt, waeren anders van meeninge geweest dezelve meede te verseeckeren om alsso de schult van ’t faict van de onnoosele te diverteren.

153. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 14en point van de beschrijvinge om opte suyckeren ende sijropen te vinden een impost van 60.000 £ bij forme van tauxatie van de winckels bij de commissarisen opte verpachtinge ende de magistraeten van de respective steeden jaerlijcx te doen, conden de heeren van Amsterdam ende verscheyden andere nyet bevroeden dat bij sodanige tauxatie eenige reedelijcke proportie tusschen de winckels in steeden ende ten plattenlande soude connen werden gevonden, ende dat sij daerom gelast waeren den voorslagh te excuseren, waeromme in deesen oock geen conclusie heefft connen werden genomen.

154. Het 24e point om ordre in de muntsaecken te stellen meede in omvraeghe gebracht weesende, worde verscheydentlijcken bij de leeden inne geadviseert, sodat eyntelijcken geconcludeert is dat men den gouden souverain ende croon van Brabant vooreerst bij placcaet soude verbieden ende billioen verclaeren, ende dat opte reste bij gelegentheden naerder resumptie zal worden gedaen.

155. Tottet inbrenghen van de resolutiën ter Generaliteyt op ’t stuck van ’t affschaffen van de verpachtinge van 1/4 part van de convoien, van ’t antwoordt aen agent Boswell te gheeven, mitsgaders opte proceduren te houden tegens de scheepen haer in Spaenssen dienst begheeven hebbende ende op het placcaet daertegens in toecomende te statueren, ende omme de contrarie genegentheyt ende conclusie van de provintiën te stuyten, zijn extraordinarie gecommitteert een van de heeren Edelen, Dordrecht, Amsterdam, Rotterdan ende Alckmaer metten raedtpensionaris.