Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 1 oktober 1638

ZITTING J

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 8 september tot 10 oktober 1638

Donderdag 30 september nanoen en Vrijdag 1 oktober 1638 voornoen

95. Bij brieven van den 20en septembris uyttet leeger geschreeven bij Zijn Hoogheyt wierde genotificeert dat dezelve tottet vacante rentmeesterschap van Noort-Hollant lest bij Jonathan van Luchtenburch becleedt, uytte drye genomineerde personen geëligeert hadde den pensionaris Nieupoort van Schiedam.

96. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 26e point van beschrijvinge spreeckende van ’t consenteren in de poincten van de petitie van ’t jaer 1637, is bij alle leeden mits het saeysoen verloopen was daerinne volgens ’t advijs van Committeerde Raden geconsenteert ende dienvolgens verstaen dat de Westindische Compagnie wel dient gesubsidieert, maer dat men effenwel alvooren behoort te weeten wat betaelinge bij de andere provintiën op voorgaende subsidiën gedaen zijn, om alsdan de zaecken vorder te helpen avanceren; dat de XIIII £ van ’t zout alleenlijcken tot behoeve van deese provintie dient verpacht; dat men behoort te tenteren off Drenth nyet meer vervallen can; dat in de contributiën werdt geconsenteert, mits reeckeninge daervan jaerlijcx gedaen werdende; datte egualisatie van de middelen over de provintiën met alle mogelijckheyt zal werden gevordert ende ten zelven eynde den thresorier Brasser ontbooden om uyt hem te verstaen hoeverre dezelve zaecke zij gebracht; datte consenten opte petitie alle jaeren bij de provintiën tijdelijcken ingebracht, gefurneert ende gesuyvert behooren te worden ende jaerlijcx een staet gemaeckt wat lasten in denzelven jaere zijn gevallen om in volgende petitiën op gelet te mogen [werden]. Werdende bij de leeden oock ten hooghsten gerecommandeert dat men de petitiën nyet over malcanderen zal laeten loopen, maer soo haest als mogelijcken affdoen om de aenstaende ende dreygende confusiën voor te comen, ende dat tot dien eynde de petitie van ’t jaer 1629 tegens de naeste vergaderinge de leeden tijdelijcken toegesonden zal worden omme beneffens andere pointen op gelast te comen.

97. De Staten-Generael versocht zijnde om eenige uytte haren te committeren aen Zijn Hoogheyt ende denzelven te recommanderen het monsteren van ’t leeger voor ’t opbreecken, het betaelen van de Callosche gevanghenen, doch nyet boven haer getal, ende meede om het invallen van de custscheepen in de respective Quartieren te approberen, off deur dezelve gecommitteerden met Zijn Hoogh.t daerover te willen spreecken ende communiceren, is gerapporteert datte provintiën daertoe noch nyet gereedt waeren, maer op ’t betaelen van de gevangenen bij Callo ende ’t monsteren van de soldaten alvoren wilden verstaen het advijs van den Raedt van State, ende op het invallen van de custscheepen den last van haer principalen, waerop naerder gedelibereert, is nyet goedtgevonden deese zaecke langer te traineren, maer verstaen datten heeren Committeerde Raden eenen uyt haer Collegie nae ’t leeger sullen committeren om metten heer Van der Camer aldaer dit officie aen Zijn Hoogh.t te doen ende teffens meede te vermaenen van de resolutie die alhier op het invallen van de custscheepen is genomen, met versoeck dat Zijn Hoogheyt ‘tzelve met brieven aen den admirael aff te verdigen soude gelieven te seconderen. De Edelen hiertegens eenige consideratiën hebbende, is goedgevonden dezelve bij de resolutie aen te doen teyckenen ende dien onvermindert alles zijn voortgangh neemen zal.

98. De leveriers van Amsterdam ende Rotterdam versoeckende alsnoch van haer affterstal tegens 10½ in ’t hondert van de provintie van Vrieslandt betaelt ende haer daertoe de handt geboden te werden, mitsgaders datte 100.000 £ van obligatiën haer bij Vrieslandt in minderinge van de betalinge gegeven tot ghelt gemaeckt, ende haer nae behooren moght werden omgedeelt, is nae deliberatie goedtgevonden de heeren Committeerde Raden te authoriseren om deese obligatiën ten hooghsten prijse te vercoopen ende ’t gelt nae proportie om te deelen onder de respective leveriers, ende dat daerbeneffens den Raedt van State zal werden versocht alle debvoiren bij die van Vrieslandt aen te wenden dat oock het vorder cort magh worden voldaen ende de crediteuren eyntelijcken eens behoorlijcke satisfactie gegeeven.

99. Leonardt van den Broeck versoeckende betaelinge van de restcedullen van de matroosen opte custscheepen, voor deesen gedient hebbende tot een zeeckeren somme toe, is verstaen dat alvooren zal hebben inne te brenghen een lijste met specificatie van de naemen en de sommen van yeder matroos ende off dezelve noch onder den eersten handt off voor een vijlen prijse in vreemde handen gecomen zijn om d’zelve gesien, alsdan naerder in de saecke geresolveert te werden.

100. Den colonel Anthonis Du Champ versoeckende betaelinge van zijn tractament zedert anno 1634 stilgestaen hebbende, alsso buyten sulcx hem zelffs ende zijn zaecken nyet langer met fatsoen can staende houden, is goedtgevonden dit point uyt te stellen totdat op ’t point van de tractamenten, dat geen langer uytstel lijden can, naerder resolutie zal zijn genomen.

Vrijdag 1 oktober 1638 nanoen

101. De burghermeesters van Rotterdam seggen dat 8 paerdescheepen ende 12 andere Fransvaerder gereet leggen ende geen convoy op Vranckrijck connen becomen, maer plotselijcken werden affgeslaegen bij de Admiraliteyt, nyettegenstaende bij de paerdescheepen alleen bij de 5.000 £ voor convoy betaelt is ende alsso door deese manniere van doen de geheele negotie van de Maese soude comen staff te staen ende op andere plaetsen gediverteert worden, so versochten de supplianten dat haer ingseetenen op dit subject behoorlijck contentement gedaen ende generalijcken datte lasten ende incomen van de Collegiën geëgual[is]eert ende tot dien eynde nyeuwe staet van oorloge van de equippage ter zee gemaeckt, ende alsso de meeningen in de steeden allomme eenparichlijcken moghten werden gemainteneert, is nae deliberatie goedgevonden hierop te hooren ende ontbieden de Hollandse Raeden in ‘tzelve Collegie metten ontfanger, om alsdan op alles naerder te resolveren.

102. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 27e point om ordre te stellen tegens de ventjaegers ten plattenlande, die met haere cleyne schuytjes nyet alleen alle neeringen van de steeden ten instal brenghen ende diverteren, maer oock t’eenemael de ghemeene middelen een krack gheeven, meenden de Edelen dat men de placcaten op dit subject geëmaneert eens opgesocht ende naerder geëxamineert souden moghen werden. Haerlem ende andere leeden hadden hier nyet tegen, maer meenden dat men bij provisie soude moghen verbieden dat nyemant buyten zijn jurisdictie daer hij woont soude mogen ventjaegen. Dan de Edelen haer met ijver tegens deese provisie opposerende, is eyntelijcken geconcludeert datte placcaten op dit subject alvoren sullen werden opgesocht ende naerder geëxamineert.

103. Op het 31e point spreeckende van de continuatie van het subsidie van 50.000 £ ter maent voor de croone Sweeden voor den tijdt van een jaer, verstonden alle leeden dat dit subsidie tot grooten dienst van den Staet, die daermeede des keysers maght van haer weert, was gegeeven ende ten zelven eynde oock alsnoch gecontinueert diende te worden. Dan ten aensien van de groote schaersheyt daer men in steeckt, worde bij eenige leeden voor 3, andere voor 6, andere voor 12 maenden daerinne geconsenteert. Dan die van Delfft alleen noch ongelast zijnde, is goedtgevonden de zaecke in resumptie te houden ende die van Delfft te versoecken omme haer naerder te doen lasten.

104. Op het 32e point om besendinge nae Polen te doen tot weeringe van de thol is verstaen dat vanweegen deese provintie die zaecke ter Generaliteyt met ijver zal worden gerecommandeert; dat door ’t wachten nae de rescriptie van den commissaris Peltz geen vorder occasie behoort te werden verlooren, temin dewijl de leste brieven van den coningh van Polen nyet anders meedebrenghen dan datten zelven mettet invoeren van denzelven thol geresolveert is voort te ghaen.

105. Op het 17e point spreeckende van ’t vaststellen van de zaecken van de zee ende specialijcken van ’t continueren off discontinueren van de directie opte custscheepen, ende ’t negotiëren van het leste 1/3 in 640.000 £, mitsgaders van ’t continueren van de capers ende Nyeuwe Geusen wat middelen daertoe te vinden, ende, terwijl men nae een vaste voet wacht, wat ordre bij provisie te volghen, persisteerden de leeden bij voorghaende voorslaeghen, die van Rotterdam voornaementlijcken urgerende dat de nyeuwe directie moste affgeschafft ende nyet en conde gecontinueert werden; dat een nyeuwe staet van oorlogh te water behoort te werden gemaeckt ende yder Collegie nae zijn vermoghen de lasten opgeleyt ende verschoont. De Edelen hielden het lastgelt alreede voor affgeschafft ende wilden de scheepen weeder onder de Admiraliteyten gebracht hebben. Amsterdam sloegh alsnoch voor van een Westersse directie in te stellen ende dat men daertoe middelen beraemen soude, mits datte provintiën ons van lasten te lande naer proportie weeder souden moeten subleveren, alsso de defensie van de zee een generale saecke is daeraen alle provintiën gehouden zijn. Sodat eyntelijcken geconcludeert is dat eenige uytte vergaderinge sullen werden gecommitteert die de ghedaene voorslaegen eens naerder sullen examineren ende daervan rapport doen ende te dienen van hunnen advijs, wat zij meenen dat ten dienste van de gemeene zaecke in deesen aengenomen ende gepractiseert behoort te werden, werdende hiertoe versocht ende gecommitteert een van de heeren Edelen, Dort, Haerlem, Delfft, Amsterdam, Rotterdam, Schiedam, Hoorn, Enckhuysen, Monnickedam ende Medenblick, werdende de vordere pointen hierentussen in bedencken gehouden.

106. Gehoort het rapport van de questie van de gemeene lindtwerckers tegens de eyghenaers van de lindtmolens ende in wat voegen dezelve onderlinge met malcanderen verdraegen ende geaccordeert waeren, is goedtgevonden ‘tzelve te approberen ende dattet placcaet mette geaccordeerde correctiën zal worden geamplieert ende ‘tzelve ter Generaliteyt voor resolutie ingebracht om in alle provintiën eenparichlijcken gepractiseert te worden.

107. De burghermeesteren ende regenten van Schoonhoven bij occasie van de resignatie bij den ontfanger Cinque van der Goude van ‘tzelve ampt op zijn soon versocht, remonstrerende dat van ouden tijden een ontfanger hadden gehadt ende dat daeromme alsnoch sowel als andere cleyne steeden van deese provintie haer een ontfanger behoort te werden geaccordeert, doch om accomodatie wil tevreeden zijnde datte soon van den ontfanger Cinque op een commissie apart ‘tzelve voor deese mael soude mogen werden toegestaen. Dan de heeren van der Goude nyet weesende gelast om eenige separatie te connen toestaen ende eenige leeden haer advijsen hierop innehoudende, is goedtgevonden de zaecke op te houden in resumptie.