Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 18 februari 1638

ZITTING G

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 16 februari tot 2 april 1638

Woensdag 17 februari nanoen en Donderdag 18 februari 1638 voor- en nanoen

8. Is conclusie genoomen op verscheyden poincten hiervooren verhaelt. Sijn meede geleesen 2 brieven van den resident Cracouw uyt Elseneur, d’eene mentionnerende van de intentie en de resolutie van Zijn Ma.t beroerende ’t exces ende violatie van de jurisdictie bij eenige Normervaerders van Hoorn, Amsterdam ende Medenblick verleeden jaer gepleeght ende in wat voeghen Zijn Ma.t verstaet ’tzelve gerepareert te moeten werden.

9. Alsmeede een ander missive bij dewelcke vanweegen Zijn Ma.t wordt versocht verclaeringe van de heeren Staeten alhier wat totte defensie van de vrijheyt van de Oostzee ende weeringe van den Poolssen thol geneegen zijn te contribueren, opdat hij de zaecke magh uytvoeren ende nyet genootsaeckt werde metten Pool te accorderen, welcke beyde gestelt zijn in handen van de gedeputeerden opte zeezaecken om aldaer naerder geëxamineert ende rapport van gedaen te werden, werdende hierentusschen de leeden die ’t begheerden verghunt copye.

10. Den heer van Oosterwijck versouckende betaelinge van ƒ 9000 £ hem noch restende op zijn verloopen tractament als ambassadeur van Venetiën, opdat hij zijn ambassade nae Vranckrijck woude mogen voltrecken, is goedtgevonden de heeren Committeerde Raeden te authoriseren omme uytte gereetste penningen deese somme aen hem te voldoen, opdatte gemeene zaecke in Vranckrijck nae behooren magh werden waergenoomen.

11. De clachten van de waegens- ende treckpaerden de anno 1635 mitsgaeders van de binnenschippers van ’t jaer 1637 effter voorgedraegen zijnde, d’eene noch ƒ 700.000, d’andere ƒ 250.000 £ van ’t landt pretenderende ende in deliberatie gebracht, dewijl mette inundatie deese luyden haer calamiteyt vermeerdert, sulcx dat noch verpondinge noch yet connen betaelen, jae qualijck leeven, veel min het landt vorderen dienst doen, sodat de betalinge nyet langer can worden getraineert, te min dewijl eenige leeden haer consenten daeraen beghinnen te binden in wat voegen dan d’zelve op ’t spoedichste contentement te doen ende off ’t nyet noodigh is deese twee sommen te negotiëren, alsso het langer dilay veel meer schaede causeren zal; costen eenige leeden daertoe verstaen, dan andere geensints, urgerende dat eerst middelen diende ingewillicht eer op negotiatiën te dencken. Is effenwel opte instantiën van den heeren van Goude ende Gorchem goedtgevonden de leeden te versoecken dat zij op deese twee posten haer naerder wilden doen lasten.

12. Geleesen sijnde de rescriptie van de ingelanden van H[e]emstede teghens haeren heer Adriaen Pauw, is nae deliberatie goedtgevonden deese zaecke te renvoieren aen de heeren Committeerde Raeden om partijen voor haer te ontbieden, van weederzijden te hooren ende haere stucken te examineren ende te accorderen is ’t doenlijck, so nyet daerinne te disponeren als sij in goeden consciëntie sullen bevinden te behooren.

13. De heeren Committeerde Raden notificerende dat zij de cruytvercoopers die van haer volgens ’t contract met hunluyden ingegaen obligatiën hadden geeyscht ter somme van 100.000 £ over geleevert cruyt, met comptant gelt liever hadden betaelt, bij de commis Kettingh genegotieert; daermeede zij eenige maenden interest die de coopluyden anders hadden te eysschen hebben gewonnen, versoeckende dattet zelve daer ’t behoort vorder genotificeert magh worden, opdattet deese provintie tegens de andere magh valideren. Is nae deliberatie goedgevonden dit doen te approberen ende daerbij verstaen dat daervan ter Generaliteyts Reeckencamer ten eynde voors. behoorlijcke notificatie zal worden gedaen ende dat oock gelet zal worden om opte commysen van de comptoiren, die alle man braveren, beter reglement magh te macken.

14. Meede in deliberatie geleyt zijnde het 3e point van beschrijvinge om ’t geheele middel van de convoien ende licenten voor 3 jaeren te verpachten, daeruyt men geresumeert dat een millioen vordel innen steeckt, worde ’tzelve bij verscheyden leeden schaedelijck geoordeelt ende om dezelve reedenen geëxcuseert als voor deesen het verpachten van ’t vierdepart was gedaen ende daerbij geürgeert dat men dencken most op middelen om te doen repareren het ongelijck ons mettet verpachten bij de provintiën aenghedaen ende rapporteren van ’tgunt tot noch toe in gedaen magh zijn. Verscheyden leeden meenden dat men het stuck eens behoorde te resumeren ende naerder te examineren, sodat eyntelijck meede geconcludeert is dat van ’t gepasseerde in deeses rapport zal worden gedaen ende gelet op middelen van reparatie ende dat hierentussen dit stuck opgehouden werdt in bedencken.

15. De directeurs van Enckhuysen bij brieven van den 15en februarii ter Generaliteyt geaddresseert claegende over de onbehoorlijckheyt van de capiteynen die in ’t eysschen van overtollige behoefften bij haer gestuytet werdende datelijcken in Den Hage comen doleren ende haer ongehoort dispositiën tot haer vordel weeten te becomen, versoeckende dat in toecomende op gelet ende zij van haere charge mogen werden ontslaegen off andersints dat ter vergaderinge van Hollandt deese zaecke magh werden voorghedraeghen ende dat voorts het schip van capiteyn Lieven de Zeeuw magh werden affgedanckt alsso vrij wat aen te repareren is ende 2500 £ ’s maents meede zal worden geproffiteert sonder dat hinder gheeven can, alsso in ’t voorjaer volcks genoch is te becomen. Is nae deliberatie goedtgevonden dattet gemelte scheepsvolck affgedanckt ende de voors. directeurs sullen werden versocht in haer charge noch voor 3 à 4 maenden te willen continueren ende dat op te reste nae behooren zal worden gelet. Enckhuysen voeghde hier bij dat om de directeurs te continueren nyet becommert waeren, mits dat hun gelt verschafft ende de scheepen als voor deesen in haer gewoone havens moghte werden uytgerust. Daerbij de zaecke is gebleeven.

16. Den heer van Asperen ende Baersdorp gecommitteerden ter Admiraliteyt van Rotterdam binnenstaende, rapporteerden dat volgens de last van de Staten-Generael ende de instructie haer gegeeven, van de 8 oorloghscheepen opte rivieren gedient hebbende ende daeghlijcx costende 840 £ ende pretenderende so men haer restcedullen wilde gheeven dat tenmintsten ƒ 175.000 £ mosten hebben, tevreeden zijnde haer met minder somme te contenteren so met prompt ghelt te vollen aff moghten werden betaelt, zes van dezelve scheepen hadden voldaen met een somme van 30.000 £ ende dat zij tot betaelinge van de 2 resterende noch 45.000 £ van doen hadden, sodat zij met eens 75.000 £ souden connen voldoen daer 175.000 £ voor is geeyscht. Dan tot deese somme van de Generaliteyt haer maer 50.000 £ behandight weesende met last om de reste met restcedullen te voldoen, weeten daer geen raedt toe om de onstuymicheyt van ’t volck, vermits ’t ongelijck datte zelve sustineren haer aengedaen te worden, dat sij so veel nyet affbetaelt souden werden als andere, pretenderende oock in sulcken cas noch veel grooter somme. Dan alsso grooten dienst van ’t landt sal weesen dat deese luyden op eenen eenparigen voet getracteert worden ende oock een groote somme van penningen meede geproffiteert, versochten daeromme serieuselijck dat vanweegen deese provintie ter Generaliteyt de handt geboden moght werden om uyttet vercoffte capitael van 25.000 £ dattet landt in de Oostindische Compagnie voor recognitie heefft geparticipeert ende ontrent om 100.000 £ is vercofft noch een somme van 25.000 £ te mogen genyeten. Waerop gedelibereert zijnde is dit versoeck t’eenemael reedelijck geoordelt ende zijn de ordinaris gedeputeerden ter Generaliteyt gelast met alle de debvoiren te seconderen ende te bevorderen ’tgunt bij den gemelten gedeputeerden is versocht; werdende dezelve daerbeneffens voor haere goede menage bedanckt.

17. Op ’t gemoveerde van de heeren van der Goude, Delfft ende Rotterdam teneynde geen tijdt moght werden versuympt om weeder te stoppen de gaeten in den Leckendijck daerdeur alreede over de 50.000 mergen geïnundeert zijn, daervan veele 3 à 3½ voeten onder water staen ende haer beesten nyet en connen uyttet nat houden ende noch vorder inval ende swaricheyt in cas van noordwestewinden te vreesen staet. Is nae deliberatie verstaen dat behalven de voorghaende resolutie oock den schout van Leckerkerck zal werden aengeschreeven om beneffens eenige ervaeren dijckers de gaeten eens te inspecteren ende alsdan spoedighlijcken te rapporteren ende te adviseren bij wat middelen de gaeten best gestopt ende dichtgemaeckt sullen connen worden.