Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 23 maart 1638

ZITTING G

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 16 februari tot 2 april 1638

Dinsdag 23 maart 1638 voor- en nanoen

214. De steenhouders van ’s-Gravenhage metten pachter oneenigh zijnde belanghende den impost, te weeten off die van de rouwen off van de gemaeckten steen moet werden betaelt, sij sustinerende van den rouwen omdat anderssints van den arbeyt den impost soude moeten werden betaelt ende dat sodoende die neeringe uyt het landt zal worden gediverteert; den pachter ter contrariën dat deesen impost gegeeven moet werden ter plaetse van de consumtie van den prijs daervooren de waeren ingecofft zijn, dat anders den pacht t’eenemael op nyet loopen soude, jae dat nyet wel anders can gepractiseert worden. Hierop verscheyden consideratiën pro et contra gevallen zijnde, is eyntelijck goedgevonden het request van de steenhouders te stellen in handen van de pachters om daertegens te seggen, opdat alsdan op alles naerder zal mogen werden geleth.

215. De heeren Committeerde Raden claeghende over de groote disordre in ’t betaelen van de militie opte comptoiren van Mirop, Dordrecht ende Delfft geaffecteert, daervan eenige over de 4 maenden onbetaelt zijn ende versoeckende dat nyet alleen den 200en penning sonder uytstel mocht werden geconsenteert, maer daerbeneffens haer een merkelijcke somme promptelijcken in handen gestelt om alle dezelve luyden eenigh contentement te doen. Is nae deliberatie het stuck van den 200en penning bij den heeren Edelen noch in bedencken gehouden om de absentie van verscheyden Edelen ende belanghende het vorder is verstaen datte heeren Committeerde Raden sullen werden versocht een begrootinge te doen van de somme die zij promptelijck sullen moeten hebben van doen ende datte leeden alsdan haer daerop naerder sullen doen lasten.

216. Sijn voorts de gecommitteerde leeden totte Engelsse zaecken versocht naerder te willen examineren op verscheyden pointen in de leste brieven van de heere Joachimi voorgedraeghen ende specialijck op ’t arrest van onse oorloghscheepen voor een pretense van eenen Jan Brader in Engelant hem oordelende bij ’t landt geïnteresseert te zijn, ende te dienen van hunnen advijse wat Haer E. oordelen datten heer Joachimi tot antwoordt ende naerder last soude mogen werden toegevoeght eer datte zaecke come tot vorder verwijderinge. Werdende oock eenige van de heeren Committeerde Raden versocht dit besogne te willen helpen assisteren.

217. Belanghende den lesten brieff van Zijn Genade graeff Maurits geschreven uyt Brasijl weesende in effecte een advijs over het sluyten ende openstellen van den handel op Brasijl, tusschen de Cameren van Amsterdam cum sociis tegens de Camer van Zelandt, Groningen ende de Mase in questie staende, in omvrage gebracht zijnde wat de leeden oirdelden dat in so importanten zaecke tot conservatie van de Compagnie behoort gedaen te werden, verclaerden de heeren van Dordrecht, Delfft, Rotterdam voor deesen contrarie dit advijs gelast geweest te zijn ende daerom alvoren copye daeruyt te moeten hebben om ’tzelve met haer principalen te communiceren ende naerder last in te brenghen, waeromme dezelve zaecke oock uytgestelt is. Werdende de leeden versocht metten eersten haer daerop naerder te doen lasten opdatte saecke staende vergaderinge magh werden affgedaen, is ’t doenlijcken.

218. Opte instantiën vanweegen den orateur Hagha gedaen teneynde het vaststellen van eenen secretaris bij hem daer te laeten moght werden goedgevonden of anders dat een ander orateur in zijn plaetse moght werden gesonden, veele van de provintiën daertoe inclinerende omdat sij meenen dat weynigh meer soude costen ende veel meer reputatie soude gheeven, naerder op gedelibereert zijnde, sustineerden verscheyden leeden datte commerciën op Levanten so zeer vervallen ende geringh zijn, dat geen consul hem daerop can onderhouden ende alsso meede sonderlinge geen reedenen van staet zijn die de besendinge derwertaen souden aenraeden; dat men daerom ’t een ende ’t ander soude behooren te excuseren ende voornaementlijck de besendinge van een orateur die met zijn donatiën tenminsten 25.000 £ ’s jaers van doen heefft, welcke somme in deese gelegentheyt meest diende gemenageert. Waeromme oock eyntelijck geconcludeert is datten orateur Haga sal werden aengeschreeven om teffens met zijn secretaris thuys te comen is ’t doenlijcken, so nyet denzelve secretaris mette meeste menage van ’t landt ende als zijn particulier dienaer daer te laeten ende dat hij thuysgecomen ende van alles naerder gerapporteert hebbende, tot continuatie off naelaeten van de besendinge aldaer naerder resolutie zal werden genomen als men pro re nata orboir ende dienstigh vinden zal. Ende dat alles voor resolutie ter Generaliteyt zal werden ingebracht.

219. Is uytte Generaliteyt ingebracht ende geleesen het tractaet lestlijcken deur den heere Vosberghen in den naeme van deesen Staet met Zijn Ma.t van Vranckrijck gemaeckt, daeruyt bleeck dattet zelve gemaeckt was voor een jaer, inghaende metten 1en januarii 1638, binnen welcken tijdt den coningh deese Staet soude subsidiëren met een somme van 1.200.000 £ in drye termijnen, een derdepart gereedt so haest de aggreatie soude sijn gevolght die binnen zes weecken ghedaen moste werden, ende de resterende somme in junio ende septembri toecomende, telckens gelijcke derdepart, mits dat wij met ons leeger te velde sullen moeten ghaen ende een notabile surprise opten viant voorneemen ende dattet gelt geïmploieert sal moeten worden tot onderhout van de extraordinaris troepen op hem affgeweesen ende nergens elders toe ende dat dezelve in goede ordre sullen werden aengehouden sonder dat wij eenigh volk sullen moghen licentiëren geduurende ’t voors. jaer, alles ter goeder trouwen.

220. Den heere thresorier Brasser heefft meede ingeleevert den staet van de defecten die op ’t point van de fortificatiën de respective provintiën zedert anno 1629 ten affteren waeren tottet jaer 1637 toe; daerinne bevonden wierde dat Gelderlandt met liquidatiën van servijsgelden ende andere posten t’over betaelt hadde, doch de resterende provintiën opte quaede eenige 150.000 £, 200.000 £, 3 ende 400.000 £, doch dat Hollandt alleen so op ordinaris als extraordinaris fortificatiën voor de steeden Rijnberck, Venlo, Reurmonde, Orsoy, Mastricht, Den Bosch, Schenkenschans ende Breda etc. noch ten affteren was een somma van 2.971.657 £; daerbij de zaecke is gebleeven.