Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 24 april 1638

ZITTING H

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 15 april tot 28 april 1638

Zaterdag 24 april 1638 voornoen

44. Gehoort het advijs van 't Hoff opte requesten van de bloemisten tot Amsterdam ende daerontrent versoeckende datte respective magistraten moghten werden geauthoriseert om bij defaulten te procederen in questiën raeckende de tulpaen ende bloemen voor haer comen ende bij gevolge te mogen termineren daerinne à l'advenant de compositiën dienaenghaende daeghelijcx gepractiseert.

45. De heeren Committeerde Raden binnen staende ende adviserende opten requeste van commissarisVan der Schuur, seggen datten zelven in de quote van deese provintie in 498.600 £ weesende ‘t cort van de extraordinaris militie van 't jaer 1633, aengeslaegen is met een somme van 66.750 £ van 't volck anno 1628 voor Mastricht aengenomen, dat redelijck is dat hem deese somme werde betaelt volgens de resolutie voor deesen genomen, uyt welcke verstaen is dat men van deese somme van 448.000 £ afftrecken soude de 151.000 £ bij de provintiën ad alios usus gediverteert ende die somme bij haer doen restitueren ende dat in de reste de quote van Hollandt zal worden voldaen met last op haer om daervan ordonnantie te verleenen, gelijck alreede is geschiet ende dat daerom noodigh hiertoe penningen dienden verschafft. Is nae deliberatie om de disputen ende difficulteyten van de heeren van Rotterdam, die op ghenige poincten seyden te connen adviseren so lange 't stuck van de zee nyet vastgestelt ende in reguarde van haer Admiraliteyten meerder seeckerheyt van subsidie ende assistentie soude sijn gegeeven, in deesen ende volgende zaecken geen conclusie genomen connen werden.

46. D'zelve recommanderende de zaecke van de gemeene solliciteurs ten eynde die van 't Noorderquartier beweeght moghten werden aen dezelve te presteren de resolutie op zeecker contract bij dezelve mette heeren Staten aengegaen, beraempt ende genomen ende vooreerst dat haer quote in 520.000 £ voor dezelve gelieven te negotiëren ende daernae obligatiën te verleenen van haer quote in ontrent 2.800.000 £ op vier termijnen, daervan alreede bij Hollandt van drye termijnen obligatiën zijn verleent ende de vierde ende leste bij alle middelen ende sonder ophouden versocht wordt ende met geen reeden langer gedifficulteert can worden, te min dewijl deese resolutie genoghsaem met eenparige stemmen ende nae lange onderhandelinge ende contractatie mette voors. solliciteurs in deese vergaderinge is genomen, die van Rotterdam ende Medenblick alleen daertegens eenige consideratiën noch movereerde ende geen andere leeden. Is nae deliberatie om reedenen als vooren geen conclusie inne genomen connen worden.

47. D'zelve heeren Committeerde Raeden effter voordraeghende de extreme noot van 't landt ende hoe dat zelffs een groot getal van de geaffecteerde militie 4 à 5 maenden ten affteren was ende voor de ongerepartieerde nyets met allen meede ten besten alsmeede nyet totte leegerlasten, die effenwel prompt daer moeten zijn, oock nyets tot alle scheep- ende wagenvrachten ende meenighvuldigh karmen van de voors. luyden, van gelijcken nyet totte zeezaecken 'tzij 'tzelve de cust offte Admiraliteyten magh concerneren, veel min noch totte waertgelders van nyeus versocht de oude van 't verleeden jaer noch onbetaelt zijnde, immers de steeden noch om remboursement van 't verschot insisterende behalven dat tot andere krijtende lasten buyten de affec[t]atio begreepen al overlange 4 millioenen geëyscht ende van nooden hebben gehadt, die met geen 5 millioenen jegenwoordigh zijn te contenteren, daeruyt nyet dan allerhande inconveniënten ende ongemacken te verwachten zijn deurdien 't gebreck selffs in de frontieren schuylt ende dat men aen onbetaelde soldaten nyet heeft te vertrouwen; dat tegens alle deese lasten maer genooten hadden eens 296.000 £ tot een maent solts dat eenparichlijcken hadden ontfangen met een negotiatie van 500.000 £ al een geruymen tijdt geleeden ende nu lestlijcken mettet scheyden noch een negotiatie van 500.000 £, daervan wel ontrent 800.000 £ geconsequeert hebben; dan bevinden dat zeedert het jaer 1636 ende 1637 die van 't Noorderquartier opte gedaene negotiatiën ten affteren gebleeven zijn ende alhier nyet gefurneert hebben een somme van ontrent een millioen, sonder te weeten waeraen die penningen verstreckt ende waer die gebleeven sijn ende met wat somme telckens, dat een seer groote confusie maeckt sodat sij noyt ergens staet op connen maecken ende geen kleyne vreese hebben van in de zaecken verwart ende van lasten onvoorsiens overvallen te sullen worden, 't welck wel eerst dit quartier treffen maer 't andere onvermijdelijck nae hem sleepen soude.

Versochten daeromme dat men langer so sorghloos nyet en wilde voortgaen maer de saecken apprehenderen nae haer gewichte ende als in extremiteyten gestelt zijnde omme alsso dezelve te prompter de handt te bieden ende malcanderen met geen belofften in plaetse van dadelijckheden te voldoen, terwijl het noch tijdt ende gelegentheden is om 'tzelve te connen doen, dewelcke eens voorbijghaende naederhandt al te laet zal worden beclaeght. In spetie meenden dat noch tijdt was om ten 1e de middelen in alle de provintiën te egualeren, ten 2en om tott redres ende onderhout van de zaeken ter zee het last- ende veylgelt in train te brenghen, ten 3en om de convoien ende licenten in’t geheel te verpachten, ende ten 4en om de loopende oude middelen te beneficieren, in welcke vier pointen geconsenteert zijnde zij verstonden dat de heele conservatie van den Staet in geleegen was ende buyten welcke zij nyet en conden oordelen dat langhe conden bestaen off blijven buyten de uyterste confusie.

Versochten daeromme dat alles ten uytersten behartight ende in spetie meede die van 't Noorderquartier beweeght moghten werden om haere quote in de genegotieerde penningen over te senden ten eynde de betaelingen daerop geassigneert eyntelijcken eens moghen worden gedaen, ende so daer eenige penningen aen de Admiraliteyten mogen weesen verstreckt dat tijdt ende dagh ende somme ende plaetse magh worden aengeweesen om te weeten waer, wanneer, waertoe ende met wat somme magh weesen verstreckt ende dat in toecomende sonder haer kennisse nyet inne magh werden gegaen omme te weeten waernae te reguleren. 'tZelve in deliberatie gebracht zijnde, zijn wel eenige contrarie discourssen op gevallen, onder andere die van 't Noorderquartier sustinerende de leste negotiatie van 500.000 £ noch nyet gedaen te hebben omdatter geen eenparich noch formeel consent toe was dewijl eenige leeden hadden aengenomen haer last inne te schrijven, daervan noch nyet verstaen hadden; dan is meede om de disputen van Rotterdam geen conclusie inne genomen connen werden.

48. Den admirael Tromp binnenstaende verclaerde met 13 scheepen ende 2 jaghten gereet te weesen om t’ seyl te ghaen als Zijn Hoogh.t ende de heeren Staten believen sal hem affscheyt te gheeven; dat noch eenige scheepen blijven leggen, onder andere het schip Berchem, dat effenwel bij der handt genomen ende geprepareert wordt, 't schip de Eendracht van Enckhuysen leggen blijvende sonder handt aen te slaen; dan 't schip de Bul in Zelant binnen 8 à 10 daeghen meede sullende gereedt zijn ende belanghende de 5 fregatten bij de Generaliteyt van de Groote ende Cleyne Visserye voor 105.000 £ gecofft behalven het geschut totte volle taeckelinge toe, die alle binnen 14 daghen volcomen gereedt souden connen werden gemaeckt, waeromme hij noodigh achte datte directeurs van dezelve aengeschreeven behooren te worden omme haere provisie van vivres ende munitie daertoe op 't spoedichste te versorgen ende alsso maer 30.000 £ op betaelt is ende sonder volle betaelinge nyet en sullen mogen vlooten volgens de conditie opte overghiffte ende vercoopinge gemaeckt, versochte dat aen dit gelt meede nyet en moghte haperen, maer alles daer 't behoort daernae beleydt dat tot spoedige expeditie nyets en magh mancqueren, geresolveert zijnde ten zelven eynde zijnen vice-admirael hier te laeten om alles te beeter in memorie te helpen houden ende hem mette resterende scheepen ende jaghten tegens zeeckeren bequaemen daeghe te mogen volgen.

Versoeckende iterativelijcken meede last hoe hem te draeghen tegens de excessen ende injuriën van de Engelsse die met heele vlooten van 30 à 40 scheepen so bij daege als bij naghte Duynkercken gestadigh zijn frequenterende, waeruyt Sijn Ma.t van Engelant so grooten proffijt treckt van thollen ende costuymen datte haeven van Dovre alleen voor deesen maer voor 60.000 £ de thollen ende costumen verpacht, weesende nu 1.600.000 £ zijn verpacht, in voegen dat met deese vrije navigatie op Vlaenderen 't mergh van allerhande natiën bij de Engelssen werdt uytgesoogen, dien daerop ook so verbeckent sijn dat ronduyt verclaeren ende staende houden dat alles wat eens te Dovre is vertolt sonder omsien off yemants danck nae Vlaenderen vrij ende onbeleth magh ghaen, dat onlijdelijcken ende nyet langher met goede oogen aen te sien is. Dan is om de disputen van Rotterdam meede geen resolutie in gevallen.

49. Het 17e point van 't beneficiëren van 't cleynzeegel, het 38e van de 200en penning beneffens de versochte lichtinge van de 4000 waertgelders, 't versoeck van de waegenaers van 't jaer 1635 ende eenige andere meer meede in omvraeghe gebracht weesende, verclaerden de heeren van Rotterdam ongelast te zijn om yet inne te moghen adviseren so langhe de zaecken van haer College ter Admiraliteyt nyet gerecht ende den Raedt van State in haer voorneemen ende practijcqen van de convoypenningen te diverteren nyet gesluyt offte tenmintsten van elders haer die penningen te remplaceren last gegeeven moght zijn, waerover alle de leeden zeer t' onvreeden zijnde dat men met sulcke disputen de vergaderinge sochte te protraheren sonder eynde ende mette meeste ondienst van 't landt ende ongeryeff van de verre geseeten leeden ende veele verclaerende geresolveert te weesen om nae huys te ghaen so Rotterdam bij deese taele continueerde, is ter cause vandien de zaecke geresumeert ende nae eenige onderlinge disputen verstaen dat men die van Rotterdam soude besenden om haer van dit voorneemen te doen diverteren ende d’zelve bequaem te maecken om neffens andere leeden opte pointen van beschrijvinge te besogneren ten meesten dienste van den lande. Werdende hiertoe versocht ende gecommitteert een van de heeren van Haerlem, Leyden ende Alckmaer, die oock met brieven van Zijn Hoogh.t souden werden gesecondeert.