Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 10 september 1638

ZITTING J

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 8 september tot 10 oktober 1638

Vrijdag 10 september 1638 voornoen

1. Is de eerste bijeencompste van de leeden die present waeren geweest ende wierden noch absent bevonden de heeren van Haerlem, Amsterdam, Schiedam, Schoonhoven, Briel, Edam, Monnickedam ende Purmerende, ende is nyet gebesogneert dan in de lecture van eenige particuliere novelles van verscheyden oorten overgesonden, daervan in mijne brieven mentie is gemaeckt ende daerom nyet noodigh hier gerepeteert te worden.

2. Is daernae meede geleesen een missive van den admirael geschreeven uittet schip Amilia, leggende opte cust voor Mardijck, van den 30en augusti, te kennen geevende dat hij tot deesen daege toe nae zijn vermoghen hadde getracht te verhinderen het coomen van des viants scheepen in ’t Scheurtjen, ende dewijl tegens haer danck alreede 13 coninghsscheepen ende twee groote fregatten in ’t Scheurtjen successivelijcken gecomen sijn, dat hij daerom met zijn meeste macht uitte Braek geweecken is voor Maerdijck om haer bij alle middelen het uytloopen te verhinderen, offte is ’t doenlijcken, te ruïneren. Dan alsso hij nootsaeckelijcken met een groot gedeelte van zijn scheepen zal moeten opcomen om schoon te maecken ende te revictaliëren ende de cust nootsaeckelijcken behoorlijck beset moet blijven, so men aen de Duynkerckers de zee voor een tijdt nyet weeder wil ten besten gheeven ende in gelijcke, jae meerder, schaede wil vervallen als men voormaels in gelijcke geleegentheeden heefft gevoelt, dat daerom op ’t alderserieuste versocht dat in aller spoedt 8 à 10 convoyscheepen immers tegens halff october hem mochten werden toegesonden ende daer voor 4 à 6 weecken verblijven ter tijdt toe hij schoon gemaeckt sal hebben ende weeder gerevictalieert opte cust gecomen sal zijn. Protesteert anderssints van zijn debvoir ende van de onheylen daeruyt te ontstaen als meermaelen ende intijdts daervan hebbende gewaerschout, hem vorders refererende tot zijn journael, ‘twelck meede geleesen sijnde, is daeruyt gebleecken dat den viant tot verdiepinge van ’t Canael nae ’t Scheurtjen, dat meer ende meer verdrooght, eenige hooffden ende rijswercken met swaere steenen is maeckende; dat hij den 23en augusti 170 man met een fregat bij nacht daernae toegesonden heefft om ’t werck te recognosceren ende te ruïneren, was ’t doenlijcken, maer dat zij het werck so bastandt ende so swaer van balcken ende swaere steenen bevonden hebben, dat bij haer nyet geraseert conde werden. Dat zij den 18en julii, den 26en julii ende den 10en augusti telckens 2 à 3 oorloghscheepen willende uytcomen, so hebben getroffen dat weeder binnen Duynkercken mosten wijcken, ende dat onder beneficie van de 4 pontons den 10en augusti gebruyckt, wel met geschut voorsien, maer één schip in ’t Scheurtjen was geraeckt, de reste weer binnen mosten, doende dezelve pontons om de beweeghlijckheyt van de zee weynigh schaede, schietende meest over de scheepen heen ende deur de seylen.

Dat hij den 16en julii brieven van Glarges becomen [heefft] notificerende dat in Engelant een schip uyt Spagnen overgecomen was met expresse last van den coningh opten admirael van Duynkercken, dat hij op ’t spoedichste soude uytloopen om het desseyn van de Franssen voor Fontarabie te helpen breecken, al souden daer een deel in de loop blijven gelijck zij dienvolgens bij daeghe conden sien, dat over nacht over dagh aen alle scheepen werde gearbeyt ende dat, so hij verstonde, op ijder 300 soldaten souden werden gebracht om alsso met macht deur te breecken ende Biscaijen te seconderen. Dat hij met zijn vloote stadigh metten viant beesigh zijnde om hem inne te houden, veel cruyts ende cogels verschooten hadden ende daerom alreede om nyeuwe provisie hadden geschreeven aen de directeurs, doch dat zij bij provisie van den gouverneur van Calis 8000 lb. cruyt ende 757 cogels hadden ontfangen ende over de scheepen verdeelt, die hij hem beloofft hadden met gelijcke quantiteyt te sullen vergoeden off betaelen.

Datten vice-admirael Berchem met zes scheepen de zeeven Duynkerckers uyt Oostende geloopen hadde vervolght ende dat hij last hadde om haer aen te tasten so hij conde, so nyet ende so sij moghten comen te onduysteren, dat hij hem met al sijn scheepen onder de buyssen soude hebben te begheeven tot naerder ordre. Dat den 18en augusti den vice-admirael Witte Wittersz. met 2 roeijachten ende een victalieschip hem was bij gecomen, ‘twelck hij dadelijck deede ontlaeden. Dat den 29en ende 30en augusti de 2 oorloghscheepen de Oostindië-vaerders geconvoyeert hebbende, ‘t eene weesende van de Mase, ’t ander van Amsterdam, haer meede voor een maent was bij gecomen.

Dat hij, admirael, verstaen hadde dat noch eenige andere hem souden volghen, dan so dezelve noch nyet in aencompste moghten zijn, versochten datte zelve teruggegehouden moghten worden alsso voor tegenwoordigh geen meerder scheepen van doen heefft, maer maght genoch heefft om den viant tegens te ghaen. Datten vice-admirael Berchem hem meede versocht hadde, dewijl hij 25 crancken aen den scheurbuyck ende weynich victalie hadde ende daerenboven sijn masten onbequaem om bij winter te gebruyken, dat daerom nae huys moght werden affgevaerdight om alles ten oirboir te rechten. Dan hadde hij, admirael, hem voor antwoort gegeeven dattet met hem die nu 8 maenden, jae 2 maenden langer als denzelven Berchem opte cust hadde geweest, nyet beeter gestelt was, ende effenwel nyet geraeden vonde op ’t uytloopen van den viant yemandt nae huys te laeten ghaen; wasser victaliegebreck mochte hem aen boordt comen, soude hem helpen. Belanghende de reste dat men de masten met wanghen ende anderssints soude moeten woelen ende verseeckeren als men best conde, gelijck hij meede most doen ende so schoonen geleegentheyt om den viant inne te houden nyet verwaerloosen, daermeede dezelven contentement hadde moeten neemen.

3. Daernae in omvraeghe gebracht zijnde, de leeden so seer incompleet ende absent zijnde, off noodigh was op naernoen offter te vergaderen, is nae deliberatie goedtgevonden de vergaderinghe uyt te stellen totdatte leeden meerder in getalle souden zijn aengecomen. Ende alsso dezelve voor maendagh ’s avonts nyet in meerder getalle aengecomen waeren, is voor die tijdt oock geen bijeencompste geweest, anders als dat opten 13en ’s maendaghs voor de middagh gebesogneert wierde in eenige geringe requesten die nae gelegentheyt wierden affgedaen, nyet waerdigh omme notitie van gehouden te werden.

4. Belanghende ’t versoeck van de reine-mère van Vranckrijck om deur intercessie van deesen Staet metten coningh haer zoon gereconcilieert te werden, werde verstaen de zaecke te weesen van te groote gewichte om met so cleyn getal van leeden in te connen resolveren ende is dezelve daeromme uytgestelt tot merghen te acht uuren.