Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 15 september 1638

ZITTING J

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 8 september tot 10 oktober 1638

Woensdag 15 september 1638 voornoen

10. Den thresorier Volbergen remonstrerende dat Zijn Hoogh.t noch 123.000 £ op ‘t jaer 1637 aen tractament ten affteren is ende dat hij, nyettegenstaende de assignatiën bij Committeerde Raden op ’t een en ’t ander quartier ende comptoir gedaen, geen raedt en weedt om betaelinge te becomen ende versoeckende daeromme dat bij andere weegen ‘tzelve moght werden voldaen ende in toecomende ordre gestelt dat sowel dit tractament als andere geaffecteerde penningen moghten werden betaelt. Meenden eenige leeden dat alsnoch die van ’t Noorderquartier souden behooren versocht te worden om uytte affterstallige negotiatiën deese somme te voldoen. Dan die van ons Quartier daertegens sustinerende datter van de genegotieerde penningen nyet overich noch ten besten was, is eyntelijcken geresolveert dattet zelve uyt middelen staende vergaderinge in te willigen sal moeten werden gevonden, mits datte heeren Committeerde Raden hierentussen meede sullen advijseren hoe ’t staet mette lest geconsenteerde negotiatie van ¦ 600.000 £ ende off dienaenghaende eenparich consent gedraegen ende furnissement gevolght is off nyet, om dan op alles naerder te letten.

11. Is in omvraeghe gebracht het 1e point van beschrijvinge, sprekende van de resumptie ende ’t arresteren van ’t generael placcaet ende ordonnantiën, so generael als particulier, van de middelen comende in toecomende verpachtinge voor 12 off 6 maenden respective, daerinne alle leeden tevreeden waeren te consenteren opten ouden voet, behalven dat eenige meenden dat de zeep voor een geheel jaer soude connen werden verpacht, ende dat Delfft meende [dat] men behoorde de Fransse wijnasijnen à l’advenant de inlandse bierasijnen te beswaeren, ende datte heeren van Enckhuysen meenden dat men opte wijnen de eedt nyet behoorde te doen om geen mineedige luyden te maecken; dat den zeep in haer stadt bij redemptie ende nyet bij verpachtinge moght werden aengenomen, datte burgers van haer wijnen souden mogen composeren, doch geen tappers. Edam wilde meede den impost opte caese vastgestelt hebben, hoeveel den cooper ende vercooper respective daerinne souden hebben te betalen, sodat eyntelijcken geconcludeert is dattet placcaet ende ordonnantiën, so generael als particulier, gehouden worden voor geresumeert ende gearresteert opten voorghaenden voet. Dan belanghende ’t verpachten van de zeep voor een jaer, dat daerop alvooren sal worden gehoort het advijs van de heeren Committeerde Raden, ende belanghende den impost van de kaese, dat de leeden versocht werden de veranderinge daervan op papier te brenghen omme in den druck nae behooren gerecht te worden.

12. Zijn geleesen brieven van den ambassadeur Joachimi van den 27en augusti uyt Engelant mentionnerende datte repressaliën van Sir Henley ende Polhil in surchéance waeren gebracht, doch nyet gerevoceert, ende dat daeromme dienstigh soude zijn alles bijgebracht te worden dat tot beslechtinge soude connen dienen. Ende dewijl Sir Johan Meldron effter beghint te vervolghen zijn actie om voor ’t stellen van de vierbaeckens op ’t Noordt- ende Suyd-Voorlandt van Goem bij de scheepen deeser landen tenmintsten met 1 penning per last hier te collecteren ende hem te behandighen, gerecognosceert te worden in plaetse dat hij volgens zijn vercreegen octroy van den coning 2 penningen per last soude mogen eysschen. Eenighe daerbeneffens oock meenende dat met een jaerlijcx subsidie hem van hier te furneren contentement soude connen neemen, versocht daeromme dat op deesen hem op ’t spoedighste naerder last moght werden toegeschreeven hoe hem dienaenghaende te draeghen ende wat antwoordt aen denzelven Meldron te gheeven, alsso buyten twijffel verscheyden ongenuchten oock uyt deese zaecke te verwachten staen, so dezelve nyet tijdelijcken met gemoede werdt tegengeghaen.

Hierop gedelibereert weesende is goedtgevonden voorgaende gedeputeerden op deese zaecken nochmael te versoecken om eens naerder te examineren de geleegentheeden van de saecken daeromme de repressaliën zijn verleent, alsmeede om te concipiëren zeecker advijs wat antwoordt deesen Sir Jan Meldron op zijn gepretendeerde baeckengelt soude connen werden toegevoeght ende van alles rapport te doen.

Woensdag 15 september 1638 nanoen

13. De burghermeesteren ende kerckmeesteren van Hem versoeckende om de sooberheyt van haer kerckemiddelen tot laste van ‘t landt herbout te worden, het spits van haeren toorn, nu den 20en julii lestleeden deur den donder ende blijcxem affgeslaeghen ende verbrant, vermits dezelve een baecken in zee is ende oock het merck daerop de tonnen werden geleyt.

Is nae deliberatie goedtgevonden dit request te stellen in handen van de heeren Committeerde Raden van ’t Noorderquartier om te dienen van hunnen advijse in wat voegen buyten costen ende laste van ’t landt, deese supplianten sullen connen werden geryfft.

14. Is daernae in deliberatie geleyt het 14e point van de beschrijvinge spreeckende van ’t consent in ’t redres van de verpondinge voor ‘t jaer 1638. Dan die van Amsterdam ‘tzelve restringerende aen de vrijheyt van de godtshuysen, Delfft, Goude ende verscheyden andere aen ’t voorigh affdoen van de doleantiën, Leyden mits daeraen cortende als in ’t verleeden jaer hen is vergunt, is nae deliberatie geen andere conclusie genomen conden werden dan datte resolutie opte verpondinge van ‘t jaer 1638 eens zal worden opgesocht ende geëxhibeert, ende dat voorts de heeren Committeerde Raeden sullen adviseren off de godthuysen tot voor ’t redres toe hebben betaelt offte nyet, om alsdan de saecke geresumeert te worden.

15. Die van Vianen meede weygerende het redres van de verpondinge te betaelen om verscheyden oude pretensen van dat nyet onder deese provintie souden behooren ende anderssints, is goedgevonden hierop eens te verstaen ’t advijs van Committeerde Raden wat eygentlijcken de intentie is van die van Vianen, off zij ’t redres alleen off simpelijcken de verpondinge tegenspreecken, ende wat practijcquen deesenaenghaende hier bevoorens onder haer zij geweest.

16. Den heere Catz proponeerde dat nyettegenstaende de contrarie resolutie van deese vergaderinge ende alle debvoiren bij haer aengewent mettet afftrecken van billetten, contrarie protestatiën deur den deurwaerder Hoeckgeest aen den omstanders gedaen, de andere provintiën mettet verpachten van ¼ part van de convoien ende licenten hadden voortgevaeren, onder die conditie nochtans dat so naemaels de generale verpachtinge van ’t heele middel soude moghen goedgevonden worden, den pachter datelijcken van zijnen pacht zal moeten affstandt doen sonder yet daertegens te pretenderen.

Is bij deese occasie in deliberatie gebracht het 2e point van beschrijvinge spreeckende van ’t generael verpachten van ‘t heele middel van de convoien ende licenten, ende hoewel eenige weynige leeden daernae offte in ‘t 4e part conden bewilligen, andere de reedenen pro et contra alvooren naerder geëxamineert wilden hebben, so worde ‘tzelve effenwel bij de heeren van Amsterdam ende Rotterdam voornaemelijcken ende de meeste andere leeden zeer qualijcken genomen ende verclaert dattet zelve nyet alleen een groote kleynachtinge was deese provintie aengedaen, maer dattet daerenboven is tegen de macht van de provintiën, die sonder eenparigh consent op een point in de petitie gedraegen nyet en connen eenige conclusie, veel min de executie doen, ende dat daeromme daervan reparatie zal moeten geschieden ende alles gebracht in zijn vorige staet, eer vorder in deesen sal connen werden getreeden, ende dat in omvraeghe behoort te worden gebracht wat men oordelt dat tegens deese onwaerdicheden ende tot conservatie van ’t respect van deese provintie ghedaen zal dienen te werden, doch is om de discrepante opiniën de zaecke opgehouden in resumptie.

17. Op het 3e point van de nyeuw ingesteecken warmoeslanden meede mette verpondinge ende redres a l’advenant de oude te beswaeren om tegens malcanderen te connen mercken, waeren noch verscheyden leeden difficijl, meenende datte doleantiën behooren alvoren affgedaen [te] worden, andere conden nyet verstaen tot verpachtinge maer wel totte collecte, zodattet zelve meede om deese difficulteyten noch opgehouden heefft moeten worden in resumptie.

18. Noch zijn geleesen eenige particuliere requesten daerinne nae gelegentheyt gedisponeert is, nyet waerdigh omme notitie van gehouden te worden.