Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 1 november 1640

ZITTING S

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 24 oktober tot 3 november 1640

Donderdag 1 november 1640 voor- en nanoen

33. De heeren Committeerde Raden binnenstaende rapporteerden van haere debvoiren in ’t executeren van de resolutie, op ’t scheyden van de vergaderinge genomen, haer in handen gestelt, ende vooreerst belanghende ’t cort ende defecten van de comptoiren ter Admiraliteyt aen de respective provintiën op ’t subsidie van de twee millioenen, voor deesen gepetitionneert van ’t jaer 1628 aff tottet jaer 1636 toe, dat zij dezelve becomen hebben ende daeruyt bevinden dattet College van Rotterdam noch ten affteren is:

opte provintie van Gelderlandt

ƒ 319.185 £

op Utrecht

ƒ 94.570 £

op Vrieslandt

ƒ 408.163 £

op Overijsel

ƒ 172.673 £

op Doublet weegen de Generaliteyt

ƒ 175.655 £

t’saemen

ƒ1.195.016 £ 13sts.

*Dattet College van Amsterdam noch volgens haeren staet ten affteren is:

opte Generaliteyt

ƒ 128.000 £

op Gelderlandt

ƒ 18.576 £

op Hollandt 4 jaeren à 66.339 £ ’s jaers

ƒ 113.967 £

op Vrieslandt

ƒ 511.263 £

op Overijsel

ƒ 97.000 £

t’saemen

ƒ 970.178 £

Die van ’t Noorderquartier verclaerden voor deesen bij staet van dat quartier gebleecken te weesen dat opte provintiën noch te cort quaemen ten mintsten een somme van een millioen, te weeten op Vrieslandt per rest van anno 1624 noch 132.620 £ ende nae ’t jaer 1628 noch ƒ 466.472 £, ende op Groningen ƒ 408.163 £, t’saemen één millioen 007.255 £.

Hierop gedelibereert zijnde is verstaen dat bij alle middelen aengehouden zal werden omme deese betaelinge van de provintiën te consequeren, ende dat Sijn Hoogh.t dit tot een argument zal werden tegemoedt gevoert om de lasten van de zee op Hollandt alleen te doen repartiëren.

Verclaerden vorder uytte Collegen verstaen te hebben de reeden waeromme de custscheepen so tijdelijcken nyet in zee gebracht zijn te weesen, ende dat noch nyet ten vollen aen de Collegen gebracht geweest zijn, ende geen gelt bij de provintiën daertoe gecontribueert off deur directeurs alles noch beleyt is geweest, ende dat zelffs meede het gebreck van volck nergens te becomen ende het reterderen van de wissel daertoe merckelijcke occasie heefft gegeeven.

Hierop gedelibereert zijnde is verstaen dat door Zijn Hoogh.t de provintiën sullen werden versocht alle de scheepen de directeurs te onttrecken ende aen de Admiraliteyt te doen comen, opdat op eenen eenparigen voet dezelve in zee mogen werden gebracht.

34. Belanghende het victaliëren van de oorloghscheepen bij wye te doen, off bij ’t landt off bij de capiteynen, dattet College van Amsterdam de reedenen pro et contra geëxamineert hebbende, van meeninge is dat noch best ende dienstichst voor ’t landt weesen soude het schaffen van vivres de capiteynen aen te besteeden voor sodanigen penningen als de heeren Staten sullen goedtvinden.

Is verstaen datte gedeputeerden opte zeezaecken sullen werden versocht deese zaecke naerder te examineren ende te dienen van hunnen advijse, wat sij oordelen in deese gedaen te sullen moeten werden.

35. Op het last- ende veylghelt met Zijn Hoogh.t gesproocken weesende datte zelve van meeninge was deese zaecke in zijn bijweesen ter Generaliteyt eens soude mogen werden geventileert, ende daerop gehoort weesende de contrarie consideratiën van Zelandt, dat men alsdan occasie soude hebben in reguard van dezelve ende andere naerder debvoiren te doen, is verstaen so last hebben dat van deese saecke ter Generaliteyt zal werden gesprooken, so nyet, dat alsdan deputatie aen haer principalen zal werden geprocureert.

36. Belanghende ’t misverstant metten Raedt van State op ’t stuck van de monsteringe dat Sijn Hoogh.t oordeelt goedt weesen, dat weedersijts gecommitteerden eens op zijn caemer souden mogen compareren ende daerover met malcanderen spreecken, hoopende het different alsdan gevonden te sullen connen werden, is verstaen de heeren Committeerde Raden te authoriseren om neffens eenige uytten Raedt dit besogne met Zijn Hoogh.t waer te neemen, ‘tzelve op papier te brenghen ende alsdan daervan naerder rapport te doen omme alsdan daerop, mitsgaders de precijse betaelinge sonder welcke geen precijse monsteringe gedaen can werden, nae behooren te werden geresolveert.

37. Op het stuck van de pasporten dat Zijn Hoogheyt van meeninge is dat onder den Raedt van State behooren te werden gebracht, ende sij de Staten-Generael, ’t zij de secretaris van Zijn Hoogh.t eenige van doen mochten hebben, dat onder recepisse haer gegheeven behooren te worden ende gelijck het kleynzeegel bij den Raedt van State verantwoordt, ende alle gouverneurs, commandeurs ende Admiraliteyten het geeven van pasporten soude werden verboden op peene van nulliteyt, ende dat ontfangers souden weesen goeden prinse, is met dit rapport geconformeert ende goedgevonden de heeren Committeerde Raden te authoriseren deese consideratiën op ’t papier te brengen ende met Zijn Hoogh.t naerder te beschaeven ende alsdan daervan rapport te doen.

38. Opte contributiën dat Zijn Hoogh.t goedtvindt dat bij quartieren verpacht ende eenige compagniën tot inninge van dezelve mogen gedestineert werden, die op acte van Zijn Hoogh.t ende den Raedt de inninge daervan souden hebben te doen ende nyemant anders, is verstaen dat dezelve heeren Committeerde Raden deese consideratiën op papier sullen brengen ende daerover metten Raedt van State ende Zijn Hoogh.t naer in conferentie comen ende van alles rapport doen.

39. Dezelve heeren Committeerde Raden reïtererende haere clachten den 15en september ende 13en october lestleeden gedaen omme een somme van 2.300.000 £ haer in handen gestelt te worden tot telle quelle satisfactie van de meest krijtende t’affterheeden, daertoe zij verclaerden dat mits het verloop van den tijdt noch ongelijck meer reedenen dienden die so important ende so tastelijck waeren dat nyet langer over ’t hoofft gesien connen worden sonder het ghemeene landt te exponeren [aen] het uyterste gevaar, alsso de dreyghementen van de militie ende andere so hefftigh vallen dat sij schricken daerom denckende ende de heeren Staten verseeckeren dat sonder prompte voorsieninge buyten twijffel sullen uytbarsten tot d’een off d’ander irreparabile extremiteyt, daervan zij onschuldich willen sijn ende protesteren van haer debvoir.

Hierop gedelibereert sijnde verclaerden de leeden geen last te hebben tot eenige negotiatie sonder voorghaende consent van middelen die veele leeden urgeerden, neffens het affschaffen van eenige lasten, ’t beneficiëren van oude middelen ende ’t affdoen van de pointen van de menage, nyet vindende moghelijck off dienstigh den oorlogh langer te voeren op negotiatiën off een imaginair credijt, waeromme geresolveert is op mergen de middelen in beschrijvinge eens te recappituleren om te sien off de leeden tot eenige consenten sullen weesen te beweegen.

40. Dezelve heeren recommandeerden meede ten hooghste aen ’t Noorderquartier de betaelinge van de gemeene solliciteurs, die verclaerden sonder alvooren de zeezaecken verseeckert te weesen daertoe geen apparentie te sien, doch alsso die saecken haer wat beeter schijnen op te doen, is dit stuck uytgestelt totte naeste vergaderinge, met versoeck dat die van ’t Noorderquartier daertegens haer consent wilden helpen faciliteren.

41. Bij de heeren commissarisen, gebesogneert hebbende over de questie van de vrouwe van Rinsaterwoude tegens de classe van Rijnlant op ’t beroepen van een predicant, gerapporteert weesende, dat op zeeckere voorslaegen schrifftelijcken ingestelt partijen hadden geaccordeert ende verdraegen, zijn dezelve voor haere moeyten ende debvoiren bedanckt ende is verstaen datte uytspraecke bij resolutie sal werden geconfirmeert.