Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 24 maart 1640

ZITTING O

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 28 februari tot 5 april 1640

Zaterdag 24 maart 1640 voornoen

154. Die van Rotterdam effter clachtigh vallende tegens die van Delfft over de proceduren tegens Jacob Claesz. Nannings daervan voor deesen gerenunchieert hebben, maer alsnu weeder de novo denzelven bij clockgeslagh criminelijck indaegen met toesendinge van acte van vrijgeleyde ende bij deffaulten tegens denzelven sullen trachten voort te procederen, welcke comparitie sij denzelven expresselijcken hebben verbooden, mits strijdt tegens alle recht ende reeden ende oock tegens haer privilege van den jaere 1407 haer bij de graven van Henegouw ende Hollandt gegeeven, meedebrengende dat geen burger van Rotterdam onbeklaeght ergens terechte can geroepen werden als voor den gerechte aldaer. Versochten daeromme datte heeren van Delfft gelast soude mogen werden daervan te desisteren.

Dan die van Delfft haer doen daertegens justificerende als conform de ghemeene practijcq ende stijl van de steeden ende van ’t Hoff, als steunende op een voorghaende faict binnen haere jurisdictie beghaen, weesende notoir dat locus delicti jurisdictie maeckt ende concludeerden daeromme bij haer doen gemaincteneert te werden.

Hierop gedelibereert zijnde, is goedtgevonden dat uytte vergaderinge eenige leeden sullen werden gecommitteert die deese partijen met eenige bequaeme voorslaegen sullen trachten te accommoderen is ’t doenlijcken, ende dat interim de proceduren sullen werden gesurcheert. Dan die van Delfft verclaerende deese conclusie nyet te connen advoieren, is de saecke effenwel daerbij gelaeten.

155. De directeurs van de custscheepen van ’t Noorderquartier ghaeven te kennen van de 102.000 £ bij haer versocht tot equippage van de vijff scheepen maer 50.000 £ van Committeerde Raden ontfangen te hebben ende datte verdere genegotieerde penningen elders gediverteert zijn, versoeckende tot betaelinge van haer vorder affterstal meede ordre gestelt te werden. Is nae deliberatie goedgevonden de heeren Committeerde Raeden van ’t Noorderquartier effter aen te schrijven dat aen de voors. remonstranten bij d’eene wegh off d’ander de vordere betaelinge meede sullen doen offte te dienen van haere reedenen ter contrariën.

156. De gedeputeerden van de Groote Visserije binnenstaende in competente getalle als nae ouder gewoonte, deduceerden in ’t langhe hoeseer considerabel dezelve neeringe hier in ’t land is, wat profijtten dezelven heefft, hoeveel duysenden van mensschen daeraen dependeren ende t’eenemael van leeven, wat ghroote ruympte die in ’t landt geefft, wat vorder commerciën daeraen vast zijn, waeromme dezelve oock van ouden tijden bij de regeringe in goede recommandatie is gehouden ende in haere excessive ghrootte oncosten met een reedelijck subsidie van tijt te tijdt nae gelegentheyt van zaecken geassisteert, dan alsso de oncosten nu vrij wat swaerder sullen vallen ende de equippagen langhs so meer verdieren ende deur ’t neemen van de Duynkerckers ende het missen van de derde ende leste teelt van ’t verleeden jaer deur gebreck van convoy dat nae Duyns gingh bij den admirael, oock groote schaede geleeden. Versochten daeromme alsnu met een somme van 36.000 £ gesubsidieert, voorts drye oorloghscheepen ende zes fregatten beneffens kruyt, loodt ende vorder ammunitie van oorloge als voor deesen ende meede tottet vinden van de vorder lasten onder den haeren een omslagh over de lasten te mogen doen ende die met parate executie te innen als nae ouder gewoonte. Waerop gedelibereert zijnde is geresolveert dat de gemelte supplianten tot laste van ’t landt opte comptoiren daertoe gedestineert sal volghen gelijck subsidie ende dezelve quantiteyt van ammunitie ende vorder voorsieninge ende authorisatie als haer verleeden jaer toegestaen ende geaccordeert is geweest.

157. Ter Generaliteyt goedgevonden weesende eenige te committeren omme nae te sien de naerder tractaten tusschen Deenemercken ende deesen Staet ende de Hansesteeden respectivelijcken gemaeckt omme daeruyt te formeren de instructie voor den ambassadeurs nae Sweeden aff te senden, is goedgevonden vanweegen deese provintie daer noch bij te voegen een van de heeren van Delfft, Amsterdam ende Hoorn met die intentie dat daervan rapport gedaen ende alsdan naerder inne gebesogneert sal werden.

158. Het aenneemen van de 6000 waertgelders vanweegen Zijn Hoogheyt meede ten hooghsten gerecommandeert werdende, waeren de heeren van Amsterdam, Alckmaer, Enckhuysen ende eenige andere leeden daertoe noch ongelast. Verscheyden consenteerden daerinne, doch Haerlem maer tot 4000 toe, sodat de zaecke opgehouden is geworden ende de leeden serieuselijcken versocht haer naerder tewillen doen lasten.

159. Belanghende ’t vacerende secretarisampt van de vergaderinge is verstaen dat in beschrijvinge off pointen van reces zal werden gebracht om op gelast te comen; dat interim de instructie zal werden geresumeert ende oock voor te connen totte electie drye personen sullen werden voorgeslaegen om daeruyt alsdan te kiesen, alles in conformité van voorghaende gewoonte.

160. Is bij den gedeputeerden gebesogneert hebbende op ’t stuck van de reductie van de interessen rapport ghedaen, segghen ende verclaeren eenparichlijcken hetselve stuck nut ende noodich ende oock wel practicabel bevonden te hebben, maer datte questie daer alleen op aencompt hoe te vinden een fons daeruyt de opgeseyde capitaelen souden connen werden affgelost waertoe zij de voorslaeghen bij ’t concept gestelt geëxamineert hebbende, geene van allen dienstigher ende bequaemer vinden als dat men een somme van 800.000 £ soude mogen negotiëren tegens de penning XX. Daerbij van ’t geheele werck een preuve soude connen werden genoomen ende bij succes van de [reductie] nyet eens behoeffde getwijffelt te werden, doch soude men in sulcken cas moeten vaststellen dat binnen de tijdt van zes maenden geen negotiatiën noch hier noch ter Generaliteyt souden moeten werden gheleden.

Belanghende ’t grieff van de heeren van Delfft verstonden dat het besogne behooren bij te woonen ende te openbaeren waerin haer swaricheyt bestondt ende hun de schoen wringht, meenden dat bequaemelijck bijgheleydt soude connen worden.

Hierop gedelibereert zijnde, sijn de gedeputeerden voor haere goede debvoiren bedanckt ende hebben de meeste leeden haer met dit advijs geconformeert. Dan eenige sustineerden beeter te sullen weesen dat men tegens den penning 16 de negotiatie soude doen om te zeekerder te ghaen, vreesden anders dat sulcx nyet succederende de geheele saecke van de reductie oock affter soude moeten blijven; andere meenden dat men eenen 200e penning soude mogen toestaen onder halve renten als voor deesen, dat ghenochsaem prompt gelt weesen soude. Sodat om deese dispariteyt van opiniën wille eyntelijck goedtgevonden is die van Delfft te versoecken het besogne bij te woonen offte haer grieff in scriptis aen de gedeputeerden over te leeveren in fine verhaelt; ende dat tevens opte negotiatie van een fons tegens d’een off d’ander penning de leeden haer naerder sullen doen lasten.

161. Gehoort het advijs van de heeren Committeerde Raden opten requeste van den ontfanger Reaal tot Amsterdam, is verstaen datte drye groote restanten van de pachters die pretenderen haer de ordonnantiën nyet gepresteert te zijn, monterende ter somme van 101.012 £ denzelven wel affghenomen maer effenwel den ontfanger Boogert in handen sullen werden gestelt omme daervan te consequeren ’tgunt doenlijcken weesen sal; doch de restanten van 10.208 £ daervan de pachters ende haere borghen alreede geëxecuteert zijn, is verstaen dat absoluyt voor quaedt restant sullen worden gestelt, alles in conformité van ’t advijs der heeren Committeerde Raden.

162. Dan bij deese occasie meede in omvraege gebracht zijnde off men om de ontfangers te beeter te animeren tottet inbrenghen offte invoeren van de reductie vooralsnu nyet en soude connen goedtvinden van den tijdt van ’t affschaffen van de makelaerdijen aff de voors. ontfangers toe te staen vermeerderinge van haere gagen van 2 tot 3, konden de heeren Edelen daertoe verstaen mits dat deese verhooginge nyet verder plaetse soude grijpen als datte reductie effectivelijcken in train zal zijn gebracht. Dan andere leeden daerop noch hebbende contrariërende bedenckingen, is goedgevonden deese saecke uyt te stellen totdattet point van de reductie vast sal sijn gestelt.

163. Den schout van Rosendal oversendende brieven van den heer van Ribencourt van den 10en martii bij dewelcke geclaeght werde over de traege resolutie van deese sijde over ’t stuk van de wissel van de gevangenen te waeter, versoeckende daervan een eynde ghemaeckt te werden. Seggende van haer zijde nyet verder te sullen ghebracht werden alsdat zij aenneemen ende belooven alle goede debvoiren ende officiën aen te wenden bij den coningh ten eynde de ghevanghenen in Brasijl ende West Indiën meede uyt haere apprehensie mogen werden ontslaeghen. Is nae deliberatie goedtghevonden te persisteren bij voorghaende resolutie.

164. Noch zijn voorgeweest verscheyden particuliere versoecken daerinne nae gelegentheyt gedisponeert is.