Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 29 maart 1640

ZITTING O

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 28 februari tot 5 april 1640

Donderdag 29 maart 1640 voornoen

179. Is geleesen een missive van de heeren Staten-Generael van den 4en martii bij dewelcke overgesonden wierden de placcaten van de reductie van den goude ende silveren spetiën met versoeck dat die allomme gepubliceert, de comptabilen den eedt affgenomen ende voorts nae haer forme ende inhouden souden mogen werden gepractiseert ende meede van den gedaenen eedt haer lijste toegesonden te mogen werden omme de provintiën daertoe meede te beeter te disponeren.

Waerop gedelibereert zijnde is verstaen ende geresolveert alvooren in deesen te treeden datt vasticheyt van de respective provintiën ende steeden onderlinge sal moeten becomen sijnde van dat het placcaet allomme gepubliceert ende gepractiseert sal worden ende den eedt bij den comptabilen geden ende daervan lijste overgesonden werden volgens ’t placcaet.

180. De heeren Staten-Generael bij brieven van den 4en martii recommanderende het versoeck van de magistraeten van Breda omme tot erectie van zeecker gasthuys voor de siecke soldaeten aldaer te moghen hebben een extraordinaris collecte door de provintiën, thoonden de leeden daertoe cleyne inclinatie om de meenighfuldige collecten die in haer steeden voor allerhanden armen gestaedigh moeten werden gedaen. Ende is daeromme ’t versoeck opgehouden in naerder bedencken.

181. Uytte remonstrantie van den admirael Tromp in omvraeghe gebracht zijnde off men reedenen aldaer gededuceert den capiteynen van de cust het zelff schaffen nyet soude mogen werden toegestaen om den admirael van de gestadige quellingen over de cost te ontlasten, wierde bij den heeren van Amsterdam, Schiedam, Enckhuysen tegengesprooken als naedeeligh voor ’t landt. Doch d’andere leeden daerinne consenterende, is bij meerderheyt van stemmen deese veranderinge weeder geconcludeert mits dat in naerder omvraeghe zal werden gebracht wat dezelve van ijder cop daegs sullen hebben te genyeten; werdende meede vastgestelt dat ten mintsten 9 maenden in zee souden moeten zijn ende dat de minder tijdt haer soude werden gecort.

182. Belanghende ’t reduceren van de custscheepen onder de Collegiën ter Admiraliteyt meede omvraege gedaen weesende, wierde alleenlijck bij Amsterdam, Enckhuysen ende ons tegengesproocken: wilden alvooren van de betaelinge van de quote der provintiën verseeckert zijn om de Collegiën in geen meerder lasten te engageren. Dan alle d’andere leeden drie veranderinge noodigh oordelende om de Admiraliteyten temeer wercks te gheeven ende deur geformeerde Collegiën alles bestieren ende alles met meerder authoriteyt uyt te voeren, is oock deese veranderinge ende reductie bij meerderheyt van stemmen vastgestelt, mits datte provintiën alvooren souden hebben te stellen vaste zeekerheyt, dat haer quote in de penningen totte gemelte scheepen van noden promptelijck zal werden gefurneert, sodat daer staet op gemaeckt sal mogen werden, mits meede datte penningen apart ontfangen ende geadministreert ende tot geen andere lasten sullen mogen werden gediverteert.

Dan verclaerden de heeren van Amsterdam deese conclusie geensints te connen advoieren, daertegens wel expresselijck protesterende ende versoeckende daervan notitie gehouden te worden. Enckhuysen ende wij contradiceerden dezelve meede ende versochten van gelijcken daer aenteyckeninge gedaen te worden; doch is dien onvermindert bij de resolutie gepersisteert.

183. Op ’t last- ende veylghelt mitsgaeders ’t havengelt meede verscheyden consideratiën vallende, veele meenende dattet havengelt als een minder belastinge ter Generaliteyt soude mogen worden geürgeert; anderen weeder sustinerende dat dit een meerder belastinge geeven soude omdat de extraordinaris lasten van de directie opte Noordzee dan noch effenwel souden moeten worden gedraegen, ’twelck onlijdelijck is ende daerom contrarie gelast te zijn. Ende vorders allegerende dattet last- ende veylgelt eenparichlijcken gearresteert zijnde daerop vorder instantiën dienen ghedaen, is eyntelijck goedgevonden de voorghaende gecommitteerden te versoecken eens naerder te willen resumeren ’t gebesogneerde deesen aenghaende metten gedeputeerden van Zelandt ende daervan rapport te doen omme de gedeputeerden van Zeelandt in de Generaliteyt op haer antwoordt tot replijcquen toegevoeght ende de provintiën bekent gemaeckt te werden.

184. Die van Emrick versoeckende haer satisfactie gedaen te mogen werden van 2 ordonnantiën van 25.000 £ tot betaelinge van de servitiegelden haer in den verleeden jaere gepasseert, daerop wel 80 compagniën zijn pretenderende ende haer dreyghen gelijcke commotie als eenige jaeren geleeden met groot pericule van de stadt hebben uytgestaen, ’twelck gebeurende soude als een loopent viertjen omghaen deur alle frontieren ende het landt in de meeste extremiteyt van de weerelt gebracht. Is nae deliberatie ’t versoeck wel noodigh geoordelt, maer effenwel opgehouden moeten werden totdat eenige middelen ingewillight souden zijn.

185. Den agent Wickefort voor de landgravinne van Hessen ter Generaliteyt versocht hebbende uyt te mogen voeren een goede partije ammunitie ende vivres mits betaelende binnen een maent het convoy- ene licentgelt, ten waere de landgravinne binnen die tijdt weeder metten keyser quam te breecken, in welcken cas van dit ende convoygelt ontslaegen ende vrij souden zijn. Is nae deliberatie goedtgevonden dat alvooren de lijste van de uyt te voeren goederen ende waeren hier verthoont ende sorghe gedraegen sal moeten werden dat nyet meer ondersluype. Deese lijste dienvolgens verthoont werdende wierde versocht 75.000 lb. polver, gelijcke quantiteyt lonten, 10.000 lb. salpeter, 10.000 lb. swavel, partije granaten, hellebarden, 3000 musquetten, 1400 vier-rovers, 3000 piecken, 140 lasten rogge, 140 lasten haver ende meer andere graenen, 14 lasten boter, voorts eenige tonnen pick, teer ende quantiteyt asijnen, etc. Waerop effter gedelibereert weesende, is bij meest alle leeden ’tzelve toegestaen ende dienvolgens geconcludeert, mits dat sorghe sal werden gedraeghen datter nyet particuliers onder loope, alles in conformité van ’t geadviseerde ende geresolveerde ter Generaliteyt.

186. De orateur Hagha ter Generaliteyt ingeleevert hebbende zeeckere memorie behelsende de reedenen waeromme dat noodigh is eenen anderen orateur vanweegen deesen staet aen de Ottomanische Porta gesonden te worden, sonderlinge in deesen coniuncture van tijdt, daer de christenheyt van dezelve met oorloge gedreyght werdt; meent oock dat buyten laste van den staet de oncosten van deese ambassade tot laste van de commerciën souden connen werden gevonden. Is nae deliberatie goedgevonden datter zelve memorie alhier meede ingebracht ende geleesen sal dienen te werden, omme de reedenen gehoort dan in de saecke te resolveren als men sal vinden te behooren.