Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 18 juni 1640

ZITTING Q

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 14 juni tot 4 september 1640

Maandag 18 juni 1640

1. ’t Meerendeel van de leeden bijeen gecoomen weesende, is vergaderinge mette presenten gehouden ende sijn vooreerst geleesen seekere novelles van verscheyden oirten, daer nyet besonders inne was ende mitsdien maer gehouden is voor een simpele notificatie.

2. De heeren van Edam voorslaende den burghermeester Jan Mieusz. tot raedt ter Admiraliteyt in ’t College tot Amsterdam in plaetse van Maerten Bouwensz., is dezelve voor aenghenaem gehouden ende verstaen dat op desselffs naem ter Generaliteyt commissie zal werden geprocureert ende dezelve bij missive daertoe versocht.

3. Uytte brieven van den heer van Ribencourt aen den schout van Rosendael lest geschreeven effter blijckende dat geen apparentie is totte wisselinge van de gevangenen te waeter anders als opten ouden voet, al souden alle de gevangens weederzijts moeten verghaen, dreygende daerenboven in geen wisselen te waeter in toecomende te sullen verstaen; aen d’ander candt meede verscheyden clachten comende over de ghroote oncosten die tottet onderhoudt van dit volck moeten worden ghedaen bij den geweldiger tot Rotterdam, alreede gepretendeert werdende een somme van 50.000 £ ende andere nae advenant, dat noch veele vorder geschapen is te sullen ghaen ende daeromme in bedencken gegeeven weesende off nyet best weesen soude tot eenighe andere voorslaeghen te condescenderen, is goedgevonden deur eenige gecommitteerden hierop te hooren de consideratiën van Zijn Hoogheyt, omme dezelve gehoort aldus naerder in geresolveert te werden.

4. Op ’t versoeck van de gedeputeerden van de Noordhollandse synode is verstaen dattet zelve gehouden zal werden tot Amsterdam ende zijn vanweegen den Staet tot commissarisen daertoe gecommitteert den raedsheer Dedal met een van de burghermeesteren van Amsterdam.

5. Die van Haerlem notificerende dat op haer plaetse ende toerbeurte ter Generaliteyt bij haer voorgeslaegen was den persoon van den burghermeester Olican, is ’tzelve voor aengenaem gehouden ende verstaen datten zelven opten naeme van deesen Staedt commissie in forma zal werden gedepescheert.

6. De kercke van Den Bosch versocht hebbende om een classe apart te mogen maecken, is ’tzelve affgeslaegen ende verstaen dat onder het classis van Gorchem gereguleert sullen blijven.

7. De gedeputeerden van de Zuydhollandse synode versoeckende datten nyeu gedruckten bijbel in alle kercken eenparichlijcken moght werden ingevoert ende geleesen, is verstaen ’tzelve te laeten in de vrijheyt van de kercken.

8. Het 1e poinct van beschrijvinge spreeckende van een vaste ordre in zee te stellen ende van ’t last- ende veylghelt, van ’t verschaffen van vivres, revictaliëren ende van de plaetse van ’t calffaeten van de custscheepen etc. in omvraege gebracht weesende, is goedtgevonden op ’t last- ende veylgelt alsnoch aff te wachten de contrarie reedenen van Zeelandt ende datte vordere poincten bij vorige leeden in besogne metten admirael naerder sullen werden geëxamineert ende van alles rapport gedaen.

9. Sijn meede binnengestaen de heeren Committeerde Raden gheevende reedenen waerom so vroegh de vergaderinge hadden bijeengeroepen, bestaende in een puur gebreck van gelt, tot extreme ende oneyntelijcke clachten die nyet langer leedigh gestaen connen worden, sonder te vervallen in de uyterste verwarringhe ende het pericule van de ruïne van den ganschen Staet.

Deeden van gelijcken reeckeninge ende bewijs waer de lest geconsenteerde 1.800.000 £ bij haer gelaeten ende toe geïmploieert was ende wat groote nooden noch open ende te betaelen stonden: te weeten dat

voor de Admiraliteyten van ’t Noorderquartier gelaeten hadden een somme van

ƒ 200.000 £

ende noch betaelt voor waegen- ende treckpaerden de anno 1638

ƒ 266.000 £

voor scheepsvrachten de anno 1639

ƒ 226.000 £

de gerepartieerde soldatesquen betaelt op zes maenden nae

ƒ 320.160 £

de Admiraliteyten tot Rotterdam

ƒ 100.000 £

den landtsmit, affuytmaecker

ƒ 21.200 £

den brughmeester

ƒ 40.000 £

den ontfanger Doublet voor fortificatiën

ƒ 78.132 £

aen tractament van eenige officieren

ƒ 88.461 £

voor turff ende kaerssen

ƒ 58.070 £

voor oncosten van ambassadeurs

ƒ 33.127 £

voor de custscheepen

ƒ 125.000 £

voor secrete diensten

ƒ 3.000 £

totte leegerlasten

ƒ 230.000 £

voor leeninge aen de ongerepartieerde troepen

ƒ 100.000 £

voor servitieghelden

ƒ 25.000 £

aen Staetenbooden

ƒ 7.127 £

aen de cruyssers

ƒ 3.000 £

bedraeghende tesaemen

ƒ1.903.277 £

Dat sij deese betaelinge nyet en hadden connen leedighstaen om aen de meest crijtende schulden eenigh contentement te doen ende ’tgunt boven de ontfangen penningen verstreckt is uyt de verpondinge hadden moeten lichten, sodat geen gelt nyet alleen in voorraedt hebben, maer daerenboven noch zeer geperst werden om vorder betaelinge te doen aen de volghende posten: te weeten

aen die van Delfft

ƒ 200.000 £

aen Doublet voor ’t ordinaris, mitsgaders voor ’t cort van de noodige fortificatiën

ƒ 336.000 £

tot cort van de forten voor Breda noch

ƒ 29.000 £

ende noch een excessive somme voor de fortificatiën van Hollandt, voor tractamenten van de officieren, vivres voor de frontieren, servitiegelden, daeronder Emrick alleene pretendeert 140.000 £, andere plaetsen naer advenant, die door de wanbetaelinghe ons dreygen mutinatie ende confusie, weesende geen minder somme van nooden tot de betalinge van de ongerepartieerde troepen, totte raeden ter Admiraliteyt, totte custscheepen, totte leegerlasten, tot subsidie aen de Westindische Compagnie, tot betaelinge van de ammunitie van oorloghe, totte werckbaesen, totte waertghelders, totte cruyssers, deffroiementen van ambassadeurs, equippage van den train van oorlogh, Groote ende Cleyne Visserije, canoniers ende andere seesaecken, sodat sij vreesen voor ’t een off ’t ander irreparabel ongemack; conde de vergaderinge op ’t hooghste versoecken in tijdts wijs te willen zijn ende haer met prompte geltmiddelen te versorgen off protesteren van haere debvoiren ende willen onschuldigh sijn aen de onheylen daeruyt te volghen. Claeghden meede zeer over die van ’t Noorderquartier, dat in plaetse van 128.000 £ die sij haer van haer quote suyver hadden moeten doen toecomen, maer 67.000 £ gesonden hadden; versochten d’zelve meede naerder gedisponeert te mogen werden ende voornaemenlijcken recommanderende het stuck van de custscheepen dat sonder prompte handtbiedinge geschaepen is t’eenemael te sullen vervallen tot ruïne van de saecken van de zee ende bij consequentie van ’t geheele landt. Waermeede vertreckende, sijn voor haere goede sorge ende aenmaninge bedanckt ende is haer aengeseyt dat op deese haere propositie behoorlijck reguard soude werden ghenoomen.

10. Was meede ghedaen lecture van de resolutiën opte laetste weecke van de verleeden vergaderinge ghenoomen, die daermeede gehouden wierden voor geresumeert ende gearresteert.