Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 20 juli 1640

ZITTING Q

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 14 juni tot 4 september 1640

Vrijdag 20 juli 1640 voor- en nanoen

190. De raeden ter Admiraliteyt van Rotterdam binnenstaende versochten serieuselijck dat haer de langh geconsenteerde 120.000 £ voor de Groote ende Cleyne Visscherije moght werden gefurneert, worde verstaen so lange geen consenten gedraeghen sijn, dat in deesen nyet en can worden getreeden.

191. De gedeputeerden gevisiteert hebbende de instructie voor de ambassadeurs nae Sweeden gecommitteert, verclaeren dezelve sodanigh bevonden te hebben dat nyet in en is te veranderen, maer alles gelaeten behoort te worden ter discretie ende op ’t goedt beleydt en wijsheyt van de heeren ambassadeurs; dan hadden de provintiën in bedencken gegeeven dewijl uyt Denemercken verstaen wordt van eenige meerder inclinatie tot correspondentie met deesen Staet ende moderatie van thollen, off nyet geraeden weesen soude eenige andere ambassadeurs off commissarisen derwaertaen te committeren. Waerop gedelibereert sijnde is belanghende ’t 1e lidt mettet rapport geconformeert ende het tweede uytgestelt totdatte leeden daerover met haer principalen naerder sullen hebben gecommuniceert.

192. Gehoort het rapport van de gedeputeerden naerder geëxamineert hebbende het request van Cornelis Folpersz. contrerolleur van de convoien in Zelandt ende van ’t ongelijck daermeede de officiers van deese provintie aldaer in ’t exerceren van de ampten werden bejeegent, oock van ’t kleyn gesagh ende respect datte raeden in ’t College ter Admiraliteyt aldaer van andere provintiën sijn hebbende ende de sobere kennisse van de finantiën van de Admiraliteyt, is verstaen datte zelve gedeputeerden dit rapport sullen stellen bij geschriffte ende teffens dienen van advijs in wat voegen ende bij wat middel de authoriteyt ende respect van de Hollandse raden best soude connen werden gereleveert.

193. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 28e point van voorgaende beschrijvinge omme de vacante plaetse van ’t Noorderquartier in ’t College ter Generaliteyts Reeckencaemer te suppleren, verclaerden de Edelen dat Haer Ed. in dit college als in allen anderen toequam een permanente plaetse tegens de ander saementlijcke steeden, dat oock bij resolutie van den jaere 1622 sulcx bij deese vergaderinge verstaen is te sullen geschieden so andere provintiën daertoe conden werden gebracht; dat zedert dezelve gerescribeert hebben wel te mogen lijden dat Hollandt een derde persoon in de Caemer brenghe, mits dat men haer meede ’tzelve toestae so de provintiën daer nyet tegens hebben. Ende dewijl meede op ’t vergheeven van de leste beurte van ’t Noorderquartier in ’t jaer 1637 bij resolutie verstaen is dat haer voor die reyse noch de plaetse soude werden toegestaen ende dat interim op ’t versoeck van de heeren Edelen ordre souden werden gestelt, verclaerden tottet suppleren van deese plaetse nyet te connen verstaen solanghe haer geen contentement soude sijn gedaen ende dat hierentusschen sowel in aensien van ’t Noorderquartier als van ’t Zuyderquartier haer een beurte behoort te werden toegestaen.

Die van Enckhuysen sustineerden dattet haer tourbeurte was omme de plaetse te suppleren ende datte drye groote steeden van ’t quartier dat rechtsweeghen toequam ende nyet de kleyne. Ende offschoon anno 1611 den heere Adriaen Berckhout die plaetse bekleedt hadde, dat sulcx personeel was omdat hij van Hoorn gebooren ende een gequalificeert, bequaem man was ende nyet als een gecommitteerde off pensionaris van Monnickedam, welcke qualiteyt daeromme oock in de resolutie hem nyet gegeeven was; dat op dit exempel Medenblick ende Edam waeren ghevolght doch nyet anders als nae een voorghaende acte van de naeste reyse te sullen volgen om eenige particuliere insichten ende nyet om die steeden de tourbeurten meede deelachtigh te maecken; dat anderssints alle kleyne steeden van Zuyd-Hollandt ende meede Purmerende ’tzelve souden connen pretenderen; concludeerden daeromme dat in haer recht van tourbeurten gemaincteneert ende haer toegestaen mocht werden een persoon daertoe voor te slaen; ’tzelve wierde bij Alckmaer ende Hoorn geconfirmeert ende geadvoieert.

Die van Monnickedam hiertegens sustineerden dat Enckhuysen drye beurten gehadt hadde, een meer als andere steeden nae ’t oprechten van de Caemer anno 1608 gheschiet ende mitsdien geen recht hadden om sulcx te pretenderen, te meer dewijl noyt soude blijcken datte gemelte drye steeden dit recht toequam offte oyt souden connen bewijsen, maer ter contrariën dat de mindere steeden van ’t quartier daertoe voor deesen sijn gecommitteert geweest, te willen seggen dat sulcx personeel weesen souden omdat Berckhout van Hoorn geboortich weesen, dat sulcx frivool was ende gants nyet apparent omdat nae hem Hoorn gevolght is, dat nyet conde weesen so opten naeme van Hoorn gecommitteert was geweest. Ende offschoon bij de resolutie sijn qualiteyt nyet uytgedruckt wordt, dat sulcx nyet vreemt is, gemerckt sijn persoon genochsaem bekent was ende inderdaat bevonden wordt dat in sulcken cas zelden de qualiteyten werden uytgedruckt als bij resolutiën van andere steeden op vorige jaere blijckt daer simpelijck staet dat gecommitteert werden Van der Burch, Barthout, Cromhout, sonder de qualiteyt te melden; dat oock claer is datte steeden van Edam ende Medenblick die plaetse toegestaen is sonder op personen reguard te neemen ende off met off sonder acte dat sulcx nyet in consideratie compt, maer wel dat daerbij blijckt dat haer sowel als andere het recht van de tourbeurte toecompt ende alsso mitsdien haer beurte nu vervallen is, versochten daertoe geprefereert te moghen werden.

Wij voeghden daerbij dewijl de drye steeden in ’t mintste geen bewijs bijbrachten dat sij ’t recht van tourbeurten alleen hebben, dewijl oock deur contrarie geallegeerde exempelen haer possessie interrupt gevallen is; dat oock tegens haer gesustineerde telckens bij de minder steeden contrarie protesten gedaen ende mitsdien interpellatiën gevallen zijn; dat daerom in haer gesustineerde t’eenemael ongefondeert ende die van Monnickedam de plaetse gegunt ende generalijck de tourbeurten over alle steeden van ’t quartier gepractiseert behooren te werden solange men nyet resolveren can om uyttet midden van beyde quartieren de beste ende qualificeerste daertoe te kiesen, dat sonderlinge in dit college het zeeckerste weesen soude ende verre het dienstelijcxste voor ’t landt.

Die van Haerlem adviseerden dewijl de heeren Edelen een permanente plaetse pretendeerden, dat daeromme tegens beyde quartieren geen plaetse connen hebben ende mitsdien tottet eerste haer de handt gebooden werdende soo d’andere provintiën daertoe connen werden gebracht, dat men met het vergheeven van de plaetse in ’t Noorderquartier soude mogen voortgaen ende de reedenen van weederzijden gehoort, daerinne disponeren soude mogen als nae behooren. Verscheyden leeden conformeerden haer hiermeede, eenige verclaerden haer alreede dat Monnickedam behoorde geprefereert te zijn.

Dan heefft om deese dispariteyt van opiniën ende sonderlinge om de contrarie grieven van de heeren Edelen in deesen voor dit mael de conclusie steecken gebleeven.

194. Belanghende het vacerende ampt in den Raedt van State sloegen de heeren van Alckmaer voor de burgermeester Kessel, sustinerende dewijl de Generaliteyts ampten op tourbeurten gereguleert zijn ende dat in allen gevalle op haer beurte noyt interruptie is gevallen, dat tenmintsten tegens haer die plaetse nyet gedisputeert conde werden.

Die van Edam sustineerden dat die van Alckmaer mette nominatie van een persoon te vroegh op waeren, deurdien ten principale de saecke nyet gedecideert was wiens beurte het soude mogen sijn, sij verclaerende dewijl van de minder steeden voor deesen ’tzelve ampt was becleedt, dat daermede het pretense recht van tourbeurten quam te vervallen ende dewijl sij noyt daer een beurte gehadt hadden, dat men in allen gevalle haer hetzelve nu nyet en conde weygeren, die beneffens andere in contributiën ende belastingen ten dienste van den Staet contribueren nae proportie als andere.

Die van Amsterdam sustineerden recht te hebben om tegens dit quartier met Noord-Hollandt gereeckent te worden ende dat mitsdien haer nyet alleen de vierde beurte maer de anderde toecompt, daerop sij mitsdien versoecken in toecomende reguard op ghenomen te worden.

Hoorn ende Enckhuysen conformeerden haer met Alckmaer, fort et ferme sustinerende dat Aedryaen Berckhout nyet als persionaris van Monnickedam maer als een man van aensien ende van Hoorn gebooren dezelve plaetse becleedt hadde ende daertoe gecoomen was. Voeghende daerbij dat van ’t recht bij Amsterdam de novo gepretendeert noyt soude blijcken, maer als men nauw disputeren wilde dat het eygentlijcken Hoorns beurte was om die plaetse te becleeden, doch dat sij Aelckmaer daerinne costen believen omdat een bequaem persoon voorgeslaeghen hadden. Sustinerende meede seer ongerijmt te sijn datte cleyne steeden van haer quartier daernae dorsten staen omdat oock de cleyne steeden van ’t Zuyderquartier ’tzelve dan mede souden doen ende nyet alleen in dit ampt maer oock in de plaetse ter Generaliteyt ende ’t opperste college, dat onverdraegelijck was.

Wij alle deese reedenen beneffens die van Edam ende Monnickedam in voegen als vooren gerefuteert hebbende, verclaerden dat Edam die plaetse vooralsnu behoorde te volgen ende dat gansch geen ongerijmtheyt daerinne stack dat kleyner steeden alle de Generaliteyts ampten mochten bekleeden als de ghrooter, dewijl sulcx in reguarde van de kleyne steeden van andere provintiën gepractiseert wordt ende daerbeneffens claer blijckt ende bekent is dat bij haer de Generaliteyts plaetsen vooren gementionneert met geen minder eere, reputatie ende dienst van ’t landt becleedt zijn als bij yemandt van de groote steeden, ende als men de reedenen plaetse wilde geeven dat opten dienst van ’t landt voornaemelijck opte bequaemheyt van de personen ende nyet opte grootte van de steeden behoort te werden gelet. Connende oock in geenderhande maniere advoieren ’t gesustineerde van Amsterdam, als nyeuw, ongehoort ende t’eenemael frivool ende tot geen anderen eynde bijgebracht als om in troubel water te visschen, maer wel ter contrariën dat die van Amsterdam tegens alle recht ende reeden opten naeme van haer stadt ende ’t Noorderquartier besaeten de plaetse in ’t College ter Admiraliteyt van Zelandt, welcke plaetse de andere leeden van ’t quartier sowel haere beurten in toequaemen als Amsterdam; dat wij daerom meede geresolveert waeren mette eerste occasie dienthalven naerder instantiën te doen.

Verscheyden leeden verstaende dat men de lijsten van de tourbeurten eens soude opsoecken ende nasien, sijn dezelve geëxhibeert ende daerover meede verscheyden disputen gevallen, sodat in deesen meede geen conclusie genomen heefft connen werden.

195. De heeren van Dordrecht proponeerden weegen den haeren gelast te zijn om alhier voor te draeghen off nyet nodigh weesen soude dat men eens in conferentie quaeme op ’t continueren van de ampten in de Generaliteyts collegiën voor langeren tijdt om deur dit middel de provintiën te onthouden de vordelen die zij deur continuatie van haere gedeputeerden opten Staet sijn hebbende.

Die van Amsterdam verclaerden hierbij meede gelast te zijn om voor te staen datte steeden die ’t begheerde vrij soude worden gelaeten t’haeren costen yemant ter Generaliteyt te committeren die ’t haer geraeden duncken soude omme deur dat middel altijdt in dat College te hebben die den dienst van Staet souden mogen waerneemen, schoon eenige elders gecommitteert mochten sijn.

Doch de Edelen versoeckende datte heeren van Dordrecht haer alvoren wilden verclaeren op haer gesustineerde ten aensien van een permanente plaetse in des Generaliteyts Reeckencaemer, de andere leeden oock nyet op gelast weesende, is goedgevonden deese zaecken te brenghen in beschrijvinge.