Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 4 juli 1640

ZITTING Q

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 14 juni tot 4 september 1640

Woensdag 4 juli 1640 voornoen

92. Aeryaen Vlack boeckdrucker tot Delfft versoeckende octroy om alleen voor den tijt van 10 jaeren te mogen drucken zeecker boeck van Seldenius handelende De jure naturali et gentium ad leges hæbreorum; is verstaen alvoren ’tzelve te doen examineren door de professoren van de juridice faculteyt tot Leyden offer yets inne is voor den dienst van den lande prejudiciabel, omme alsdan op gedisponeert te werden.

93. Die van der Goude effter gesommeert zijnde haer naerder te willen verclaeren op ’t consent van de scheepsbieren, seggen daertoe ongelast te sijn, maer in cas alle leeden met ernst wilde aenneemen dit middel te practiseren, dat zij dan tevreeden waeren te schrijven om naerder last. Welckenvolgens goedtgevonden is de intentie van alle de leeden op naernoen dienthalven eens naerder te verstaen.

94. Opte clachten van de vrouwen ende vrunden van de gevangenen te waeter aen d’ander zijde sittende, verclaerende met huysen vol kinderen te sitten sonder de mondt te connen openhouden ende versoeckende derhalven relaxatie van haer mannen ende consent tot de wisselinge, wierde verstaen om reedenen van staet daertoe voor alsnu geen apparentie te weesen. Dan wierde effenwel in omvraege gebracht off men om deese vrouwen haer patientie wat draeghelijcker te maecken de steeden van Rotterdam ende Enckhuysen nyet en soude mogen authoriseren een ooghe opte voors. arme huysgesinnen te hebben ende d’zelve behoorlijcke versorginge te doen, mits dat haer ’tzelve op haer declaratie bij ’t landt weeder soude werden goedtghedaen, conden de meeste leeden daertoe verstaen, mits datte respective magistraten van de steeden in ’t ghemeen daertoe souden mogen werden geauthoriseert. Alckmaer ende eenige volgende wilden alvooren lijste geëxhibeert hebben van ’t getal van sodanige behoefftige huysen ende personen. Wij verclaerden ’tzelve een nyeuwigheyt ende van een zeer schadelijcke consequentie voor ’t landt te weesen ende daerom gansch ondienstigh ende ongeraeden. Warender eenighe arme luyden ende huysen die om ’t missen van haer mannen de cost nyet en conden krijgen, dat die nae ouder gewoonte bij de steeden ende armehuysen de handt behoort gebooden te worden ende nyet bij ’t landt; dat bij dit middel wel sulcken kladde soude connen werden aengeset also men over een gemeene beurse gewoon is ruym te weesen, dat men nyet weeten soude waer de penningen te vinden. Om deese dispariteyt van opiniën is goedtgevonden deese zaecke uyt te stellen totdat overgesonden sullen weesen de lijsten van de gevangenen van deese zijde aen ’s viants sijde sittende.

95. Noch zijn voorgeweest eenige particuliere requesten daerinne nae geleegentheyt gedisponeert is ende andere die aen advijs ghestelt zijn ende naderhandt sullen dienen.

Woensdag 4 juli 1640 nanoen

96. Johannes Walaeus Modius professor tot Leyden is toegestaen attache aen sijn becomen octroy ter Generaliteyt om voor den tijdt van zeeven jaeren alleen te mogen doen drucken zeeckere locos communes theologiae bij zijn saeligher vaeder in sijn leeven tesaemen gestelt.

97. De replycquen van de universiteyt tot Leyden in de questie tegens den bailliuw van Rijnlandt noopende ’t recht van judicature over den gedaenen manslagh, is verstaen dat gestelt zal worden in handen van de voors. bailliu om daertegens te dupliceren.

98. Daernae in deliberatie geleyt zijnde het 16e point omme de binnenschippers het leeger dienende haere leggelten te verhoogen à l’advenant die van Zelandt, werden bij verscheyden leeden ’tzelve reedelijck geoordelt ende voornaemelijck bij Hoorn ende Enckhuysen zeer op geïnsisteert. Dan de meeste leeden verstaende dat dit een saecke weesen soude van seer grooten ende schadelijcken gevolgh die ’t landt met een excessive somme jaerlijcx soude beswaeren, behalven dat volgens ’t geadviseerde van den Raedt van State de lijste van de betaelinge bij de provintiën nu eenparichlijck ingewillicht ende geaccordeert sijnde weederomme omverre gestooten ende in voorgaende verwarringe ende onseeckerheyt tot nadeel van ’t landt soude werden gebracht, in voegen datte leeden ende provintiën naederhandt nyet en souden weesen te accorderen. Oordelden daeromme dat beeter was dat ordre gestelt mocht werden tot precijse betaelinge van de schippers ende dat daermeede deselve contentement soude connen werden ghedaen mits dat teffens ordre soude werden gestelt dat de heeren van Zelandt de haere nyet hoogher en tracteren als bij andere provintiën conform de lijste werdt gedaen. In welcker voeghen eyntelijck geconcludeert is geworden ende sijn teffens de heeren Committeerde Raeden gelast haer te conformeren in wat voegen de heeren van Zeelandt haere schippers gewoon zijn te tracteren omme daervan rapport gedaen sijnde naerder inne te resolveren.

99. De leeden gesommeert sijnde off ernst hebben in cas van eenparicheyt de verhooginge van de scheepsbieren yeder in den sijnen te practiseren, verclaerden gesaementlijcken daertoe geneegen te weesen, uytgeseyt Goude die daervan wilde refereren ende om naerder last schrijven. Waerbij de saecke is gelaeten ende daerbij verstaen datte abuysen bij de leeden naerder sullen werden geopenbaert omme daernae dezelve te beeter te connen remediëren ende de verhooginge nae behooren in train brenghen.

100. Noch is gedisponeert op eenige particuliere requesten daerinne nae geleegentheyt gedisponeert is.