Notulen van de vergaderingen der Staten van Holland 1620-1640 door N. Stellingwerff en S. Schot

 
English | Nederlands

Aantekeningen op 15 september 1640

ZITTING R

Staten van Holland en Westfriesland, Zitting van 11 september tot 13 oktober 1640

Vrijdag 14 september voor- en nanoen en Zaterdag 15 september 1640 voornoen

19. De heeren Committeerde Raden binnenstaende verclaeren boven de penningen uyttet leste millioen uytte steeden deeses quartiers ontfangen ende alreede aen de meest crijtende nooden betaelt tot telle quelle solagement van dezelve, ende die seedert aengewassen sijn ende nootsaeckelijcken moeten betaelt worden, effter van doen te hebben ende haer precijse sonder uytstel gefurneert te moeten worden, so men de confusie ende de ruïne van den Staet voorcomen wil, de volgende penningen:

tot onse quote in de 50 compagniën enderegement Charnacé

ƒ 108.200 £

noch om dezelve in betaelinge met andere compagniën gelijck te stellen ende meede tot betalinge van 't cort van de geaffecteerde troepen

ƒ 444.000 £

tot den landsmit ende affuyten noch

ƒ 10.000 £

tot betaelinge van ammunitie noch

ƒ 120.000 £

totte custscheepen 'tgunt van nooden weesen zal tot betalinge van de costgelden ende soldijen van de zeecapiteynen voor 't opstellen van de directie noch

ƒ 48.255 £

tot tractamenten van de allerhande militaire officiers, maiors van frontieren boven 125 £ betaelt noch

ƒ 180.000 £

aen de Admiraliteyten van Amsterdam ende Rotterdam

ƒ 170.000 £

aen den capiteyn van de ponten ende brughmeester

ƒ 20.000 £

Doublet voor 5 maenden ordinair van de 25 maenden

ƒ 25.000 £

voor quote van Hollandt in des Generaliteyts fortificatiën boven de betaelde 72.000 £ noch

ƒ …

voor Hollandse fortificatiën boven betaelde 50.000 £ noch

ƒ …

aen Westindische Compagnie boven betaelde 150.000 £ noch

ƒ 150.000 £

voor de Zeeusse cruyssers noch op reeckeninge

ƒ 100.000 £

voor canoniers, mortepayen, pensioenen, servitiegelden

ƒ 180.000 £

voor 6 maenden subsidie van Sweeden

ƒ 160.000 £

tot rembourssement van de penningen uytte verpondinge geleent tot betaelinge van scheepen ende wagenvrachten

ƒ 320.000 £

voor defroyementen van ambassadeurs

ƒ 80.000 £

aen de waertgelders voor vijff maenden

ƒ 149.320 £

bedraegende t'saemen

ƒ 2 millioen 310.711 £

Versochten iterativelijcken ende baeden dat doch het meenichvuldigh aenloopen, het gestadigh suchten, maenen ende traenen van particulieren ende het pericule van den Staet den heeren Staten doch eyntelijcken mochten beweegen omme op deese behoorlijcke voorsieninge te doen ende teffens meede datte lasten gemenageert ende vermindert ende de oude middelen voornaemelijcken met eenparicheyt gebeneficieert ende eenige nyeuwe innegewillicht mochten werden.

Waerop gedelibereert zijnde eyntelijcken verstaen is dattet besogne van 't verminderen van de lasten ende menageren van de middelen met ijver zal worden hervat, werdende de leeden daertoe gecommitteert, versocht 'tzelve mette eersten te voltrecken; dat geresumeert zal worden den voorslagh van de heeren Committeerde Raden op 't beneficiëren van de oude middelen ingestelt, ende dat voorts alle debvoiren sullen werden aengewent dat eenige nyeuwe middelen moghten worde ingewillicht, opdat deur de meenichvuldige negotiatiën 't landt nyet en werde geruïneert ende op deese clachten eyntelijcken reedelijcke satisfactie geschieden magh.

20. Is geleesen zeeckere memorie bij den gedeputeerden van de synode innegestelt behelsende de poincten, daerop zij gaerne de novo vergaderen, ende kerckelijcken, sonder het ius patronatus off de prohibitiën[?] te raecken, souden willen resolveren, te weeten: 1. off de clachten van de kerckenraedt tot Barringhorn wel ende terechte aen de synode van Haerlem sijn gebracht, daervolgens off de commissie wel is gegeeven ende uytgevoert; 2en hoe de onlusten tot Barringhorn ontstaen, best souden connen werden weghgenomen; 3. off de affsettinge van de kerckenraedt bij den classe wel ghedaen ende off bij den kerckenraedt wel geappelleert is; 4. hoe bij te leggen de clachten ende onderlinge oneenicheeden van de predicanten in den classe van Alckmaer; 5en wat voor antwoordt te gheeven den broeder die zijn huysvrouwen susters dochter getrouwt heefft; 6en om aff te doen de gravamina van Edam, Haerlem ende Amsterdam aen haer overgesonden;

Hierbij is geleesen zeecker requeste, uytten naeme van de heer van Schagen ingegeeven, versoeckende copye van deese poincten alvooren daerop [te] resolveren. Sijn meede geleesen verscheyden brieven, bij den heer van Schaegen geintercipeert, van den predicant Geysberanus ende andere, bij dewelcke die van de kerckenraede tot Barringhorn geanimeert wierden om nyet te verflauwen, maer met voorghaende ijever haer goedt voorneemen tegens den heer te vervolgen, aen te houden op 't synode, haer versoeckende datte saecke nae haer sin ende begeeren affloopen soude, gelijck in gelijcke saecke in Vianen was gebleecken. Is meede geleesen de resolutie op dit subject genomen so die geëxtendeert was.

Ende op alles omvraeghe ghedaen weesende, voornamelijcken opte resolutie deesen aenghaende genomen so die geëxtendeert was, daerop de Edelen sustineerde alvooren geadviseert te moeten werden, eer op deese poincten conde worden gelet, is nae deliberatie verstaen de resolutie wel geëxtendeert te weesen; dat opte pointen zelff de advijsen discreperende, eenige deselve sustinerende kerckelijck te weesen, immers kerckelijck verhandelt te connen worden sonder prejuditie van 't ius patronatus off van de politijcque regeringe, andere weeder van contrarie advijs weesende, dat sonder prejuditie van 't ius patronatus sonderlinge de questie van Barringhorn nyet en conde affgedaen worden, alsso het recht wel nyet ontnoomen, maer het effect van 'tzelve soude connen werden gesteuyt, andere haer advijs ophoudende, is de zaecke gelaeten bij de extensie van de resolutie ende voorts uytgestelt totte naeste weecke, onvermindert de vrijheyt van de leeden omme alsdan op alles soodanigh te adviseren als zij tot dienst van 't landt ende rust van de kercke sullen bevinden te behooren.

21. De gemeene touwslaegers van Hollandt ende West-Vrieslandt versoeckende om verscheyden reedenen bij haer voor deesen geallegeert affdoeninge van 't interdict op 't uytvoeren van touwen, conden meest alle leeden daertoe verstaen, uytgeseyt de Edelen, Leyden ende Enckhuysen, die daerop hadden eenige naerder consideratiën, sodat goedgevonden is datte zelve leeden haer naerder bedencken ende de saecke uytgestelt soude werden in resumptie.

22. De burghermeesteren van Ossanen claeghende over 't ongelijck bij den heeren Committeerde Raden van 't Noorderquartier tegens haer voorgenomen met affeysschen ende executeren van haer verpondinge, die sij nyet schuldigh zijn, sonder tot noch aen deese vergaderinge, schoon des gelast geweest zijn, rescriptie gedaen te hebben, is nae deliberatie alsnoch verstaen dezelve heeren Committeerde Raden te lasten omme alsnoch te rescriberen wat van de zaecke is, ende dat interim de executie sal werden versocht gesurcheert te worden in conformité van vorige resolutie.

23. Oock geresumeert zijnde off men om de cruyssers in zee te helpen bij den ontfanger-generael nyet een somme van 200.000 £ soude mogen doen negotiëren tot betaelinge van haere affterstallen, wilden eenige leeden alvooren de drye middelen, tot onderhout van dezelve voorgeslaegen, ingewillicht hebben ende alsdan meede de directeurs van de Noordzee gelijcke satisfactie ghedaen hebben, sodat de zaecke oock opgehouden is in resumptie.

24. Die van Amsterdam effter gesommeert zijnde haer te willen conformeren mette andere leeden op 't verpachten der convoien ende licenten, deduceerden in 't lange ende breede de reedenen waeromme 'tzelve bij haer principalen ondienstigh ende ongeraeden geoordelt wierde ende concludeerden geen apparentie te weesen dat daertoe oyt souden connen werden beweeght, doch sijn effenwel versocht dienthalven naerder debvoiren aen haer pricipaelen te doen.

25. Opte clachten van de raeden ter Admiraliteyt van 't Noorderquartier van datte directeurs tot Enckhuysen souden poogen den capiteyt Colen vol aff te betaelen, daerdeur dat nyet anders als verloop van volck ende groote onrust onder matroosen van oorloghscheepen in andere steeden zal ontstaen, die gelijcke betaelinge sullen urgeren, tot grooten ondienst van den lande, also men gewoon is om dezelve aen de handt te houden twee maenden gage onder den heer te laeten staen.

Is nae deliberatie de heeren van Enckhuysen, die van alles ignorantie pretendeerden, copye van de remonstrantie gegunt, ende dienonvermindert verstaen dat de magistraet van Enckhuysen beneffens de directeurs van Hoorn ende Enckhuysen sullen werden aengeschreven de betaelinge te beveelen de raden ter Admiraliteyt, opdat bij haer gevolght magh werden de ordre van 't landt, ende tot dien eynde de monsterrollen mette behoefften daertoe noodigh aen dezelve over te leeveren, ende in allen gevalle de ordre van 't landt nyet te buyten te ghaen.

26. Noch is gedisponeert op eenige particuliere zaecken nae gelegentheyt.