Bleeck, Barbara van (1686-1752)

 
English | Nederlands

BLEECK, Barbara van (ged. Den Haag 14-12-1686 – begr. Amsterdam 2-10-1752), toneelspeelster. Dochter van Joannes van Bleeck en Amarentia Godry. Barbara van Bleeck trouwde op 28-8-1718 in Delfshaven met Willem van Hooft (gest. 1734), toneelspeler. Uit dit huwelijk werden ten minste 2 kinderen geboren.

Barbara van Bleeck was het vierde kind van Joannes van Bleeck en Amarentia Godry. Ze had een broer en drie zusters, onder wie Elizabeth. Over de ouders is niets bekend, maar waarschijnlijk kwam haar vader uit een van origine Antwerpse toneelfamilie. Ze werd – als Barbarina Bleck – rooms-katholiek gedoopt in de Franse kapel in Den Haag. Of Anna Maria van Bleeck een zuster van haar was, is onzeker.

Barbara van Bleeck werd in 1712 aangenomen bij de Amsterdamse Schouwburg tegen anderhalve gulden per optreden, welk toch al niet riante bedrag in 1716 verminderd werd tot één gulden. Dat wijst erop dat zij geen vreselijk goede actrice was of slechts figurante. Op 12 augustus 1718 ging ze in Delfshaven in ondertrouw met de toneelspeler Willem (van) Hooft, die daar op dat moment optrad met de troep van Jacob van Rijndorp. Misschien had ze deze weduwnaar leren kennen via haar zuster Elizabeth, die toen ook bij de troep van Rijndorp werkte. Hun collega-toneelspeler Jan van Hoven schreef nog een klinkdicht op haar huwelijk, dat twee weken later voltrokken werd. Daarin zinspeelt hij op ‘voorgaande moeilijkheden’, maar laat zich niet uit over de aard daarvan. Mogelijk zorgde het feit dat Barbara katholiek was en Willem gereformeerd voor problemen. In 1722 werd in Den Haag hun zoon Judocus ten doop gehouden in de Franse kapel.

Bij de dood van de man van Barbara van Bleeck in 1734 woonde het echtpaar met twee kinderen in huis bij Barbara’s zuster Elizabeth en haar man aan de Elandsgracht in Amsterdam. Waar het tweede van deze kinderen geboren is en hoe het heette, is vooralsnog onbekend. Ook is over de toneelloopbaan van Barbara van Bleeck niet meer bekend dan dat zij, evenals haar zuster Elizabeth, nog in 1738 optrad in het Eeuwgetyde, een allegorisch stuk van Jan de Marre ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de Amsterdamse Schouwburg. Waarschijnlijk verhuisde zij na haar mans dood naar de Lange Leidsedwarsstraat en trok daar in bij Johannes van Hooft (haar zwager?), bij wie later ook Elizabeth inwoonde. Barbara van Bleeck overleed in 1752; zij werd op 2 oktober van dat jaar vanaf de Lange Leidsedwarsstraat begraven in de Westerkerk.

Naslagwerken

Coffeng.

Archivalia

  • Haags Gemeentearchief: DTB, Dopen 344 (Franse kapel), p. 97 [Barbara van Bleeck].
  • Gemeentearchief Rotterdam: DTB, Trouwgaarder Delfshaven.
  • Stadsarchief Amsterdam: DTB, Begraven 1104, 63r [Barbara van Bleeck]; 1236, 138v [Willem van Hooft].

Literatuur

  • Jan van Hoven, Leedige uren (Den Haag 1720) 209-210.
  • C.N. Wybrands, Het Amsterdamsche tooneel van 1617-1772 (Utrecht 1873) 253 [ald. als E. (sic) Hooft].
  • E.F. Kossmann, Nieuwe bijdragen tot de geschiedenis van het Nederlandsche tooneel in de 17e en 18e eeuw (Den Haag 1915) 22, 118, 119.
  • R.J.H. Veltkamp, Het Eeuwgetijde van den Amsteldamschen Schouwburg. Een schouwburgfeest in 1738 naar zijn bronnen beschreven en geanalyseerd (doct. scriptie Theaterwetenschap, Universiteit van Amsterdam, 1984) 42a, 74 [kopie aanw. Bibliotheek Universiteit van Amsterdam, Bijzondere Collecties HB 17 C 13].

Auteur: Anna de Haas

laatst gewijzigd: 13/01/2014

De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.