© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Astrid de Beer, Lom, Elisabeth van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/ElisabethvanLom [13/01/2014]
LOM, Elisabeth van (geb. Venlo? – gest. Venlo? na 1673), religieuze in het klooster Transcedron, dichteres van geestelijke liederen. Dochter van Leonardus van Lom (ca.1568-na 1603), molenaar en olieslager, en Maria Puteanus.
Elisabeth van Lom was een van de acht kinderen van de van oorsprong uit Venlo afkomstige molenaar Leonardus (Lenardt) van Lom en Maria Puteanus (de Put(h)). Zij moet een deel van haar jeugd in Nijmegen en Zaltbommel hebben doorgebracht. Daar was het gezin naartoe gevlucht nadat haar vader ervan was beschuldigd dat hij had geholpen bij het verdrijven van de koninklijke troepen uit Venlo. Elisabeth keerde later – onbekend wanneer – terug naar Venlo om toe te treden tot de orde der Annunciaten in het klooster Transcedron. Via haar vader was zij verwant aan de bekende kloosterzuster en dichteres Mechteldis van Lom – hun vaders waren volle neven – en via haar moeder met Barbara en Christina Puteanus. Vanaf 1663 was Elisabeth vicaris van het klooster.
Hoewel zij haar identiteit niet onthult, wordt aangenomen dat Elisabeth van Lom degene is die de liederen van Mechteldis van Lom heeft herschreven en gebundeld: in twee gedichten komt haar naam namelijk voor als acrostichon. In datzelfde handschrift zijn ook liederen te vinden ‘gemaakt door een van de medezusters van zr. Mechtelt’. Aangenomen wordt dat ook dit Elisabeth van Lom is geweest. Haar liederen zijn ingedeeld in vijf categorieën: afscheid van de wereld, geestelijke onderwijzing en troostelijke raad, samenspraken, kerstliedjes en andere liedjes voor hoogtijdagen en liedjes voor geestelijk vermaak (Wijngaards, 255). Een voorbeeld van de laatste categorie is het liedje ‘een ander’, dat als motto heeft: ‘een vrolijke geest is zeer bekwaam/ en aan God en de mensen aangenaam’. Het laatste couplet van dit lied, te zingen op de wijs van ‘brande d’appelle’, luidt: ‘Laat, laat dan zonder vrezen/ De wijn door ’t keeltje reizen/ Want hij verheugt de geest./ Lustig in aller eren/ Laat ons ons recreëren/ En lachen eens om ’t meest’.
Elisabeth van Lom is na 1673 gestorven.
Naslagwerken
Lauwerkrans.
Archivalia
Bibliotheek Beyart, Maastricht: Hs. AA 10, nr. 32, Hier volghen eeneghe deellen vande liedekens gemaeckt door inse weerde sustr mechteldis van Lom saliger memorie gewesen Annontiat int clooster deser H. order tot Venlo.
Werk
Liederen van Mechteldis van Lom en andere annuntiaten, voorafgegaan door de Transcedronkroniek van Barbara de Put, N. Wijngaards ed. (Zwolle 1957).
Literatuur
- N.C.H. Wijngaards, Mechteldis van Lom, 1600-1653. Dichteres en Annuntiate van Venlo (Zwolle 1957).
- J.J.M.H. Verzijl, ‘Van Lom - De Lom de Berg’, Jaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 15 (1961) 223-236.
Auteur: Astrid de Beer
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 233
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.