© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Anna de Haas, Folkema, Fopje, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/FopjeFolkema [28/07/2021]
FOLKEMA, Fopje (ged. Dokkum 19-10-1690 – begr. Amsterdam 31-12-1752), graveerster en etster. Dochter van Johannes Jakobsz. Folkema (gest. 1735), goud- en zilversmid en graveur, en Brechtje Jacobs Faber (gest. 1728). Fopje Folkema ging op 2-4-1722 in Amsterdam in ondertrouw met Pieter Prishart (1691-voor 1753). Uit dit huwelijk zijn geen kinderen bekend.
Fopje Folkema werd in 1690 te Dokkum geboren als eerste kind van goudsmid en graveur Johannes Folkema en diens tweede vrouw, Brechtje Faber. Fopje had één broer, Jacob (1692-1767). Rond 1695 vertrok het gezin naar Amsterdam, waar haar zuster, Anna, geboren werd en waar de drie kinderen als graveur werkzaam zouden zijn. Ongetwijfeld was hun vader hun eerste leraar.
In Amsterdam woonde de familie Folkema op de Westermarkt. Tussen 1714 en 1723 werkte Fopje samen met haar zuster en haar broer. Van Fopje is nauwelijks werk bekend, maar in ieder geval leverde zij samen met Anna en misschien Jacob bijdragen aan Il Callotto resuscitato oder Neu eingerichtes Zwerchen Cabinet (1716) in de vorm van etsen van karikaturale figuren (dwergen). Aan deze reeks van vijftig prenten werkten verschillende etsers en graveurs mee. Een tweede reeks van soortgelijke prenten uit circa 1720 bevat eveneens verscheidene prenten van Fopjes hand. Waarschijnlijk is zij na haar huwelijk in 1722 met Pieter Prishart opgehouden met etsen en graveren.Bij haar overlijden eind december 1752 was Fopje Folkema weduwe. Zij werd op de laatste dag van het jaar vanaf de Appelmarkt – achter het tegenwoordige Paleis op de Dam – begraven op het Heiligeweg en Leidsekerkhof.
Naslagwerken
Lexicon Noord-Nederlandse kunstenaressen; Petteys; Saur; Thieme; Waller.
Archivalia
- Stadsarchief Amsterdam: DTB, Trouwen 559, p. 350 [otr. Fopje Volkema en Pieter Prishard]. DTB, Begraven 1240, 120r [begr. Fopje Folkema].
- Tresoar, Leeuwarden: DTBL Dokkum, inv.nr. 189 [doop Fopje Folkema].
Literatuur
Janjaap Luijt red., Dokkumer, Kollumer en Amelander zilver (Dokkum 2002) 277.Illustratie
‘Laudate of scherssende herderin met der loosen herders min spottende’, Fopje Folkema fecit, Wilh. Koning exc., ets nummer 23 uit Il Callotto resuscitato [1716] (Universiteitsbibliotheek Amsterdam (UvA), Bijzondere Collecties, sign. OM 63-1648).
Anna de Haas (met dank aan Martha Kist).
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 439
laatst gewijzigd: 28/07/2021
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.