Frey, Anna Alida de (1768-1808?)

 
English | Nederlands

FREY, Anna Alida de (ged. Amsterdam 24-9-1768 – gest. Mannheim? 1808?), tekenares, kopiïste, schilderes. Dochter van Gerrit Ludolf de Vrij (1737-1800/04) en Susanna Helena Goders (1737-1800). Anna Alida de Frey trouwde op 23-4-1804 in Sloterdijk met Gerhard Pootmann (ca. 1769-?). Over kinderen uit dit huwelijk is niets bekend.

Anna Alida de Frey (Vrij) werd in 1768 geboren als tweede kind in een gezin van drie dochters en twee zoons. De familie was rooms-katholiek. Anna en haar jongere broer Johannes (1770-1834) kregen tekenles van de uit Brugge afkomstige genreschilder en kopiïst Jacobus Johannes Lauwers, de man met wie hun oudste zuster Maria (geb. 1766) in 1788 zou trouwen. Anna Alida zelf ging op 22 maart 1804 in Amsterdam in ondertrouw met Gerhard Pootmann, bij welke gelegenheid zij als haar voornamen Anna Aletta opgaf. Ze woonde in die tijd in de Huidenstraat. Pootmann was katholiek en naar eigen opgaaf in Duisburg (Duitsland) geboren; over zijn beroep is niets bekend. Na het huwelijk, dat in Sloterdijk werd gesloten, zou het paar naar Mannheim zijn verhuisd (Van Eijnden en Van der Willigen).

Anna de Frey was, net als haar leermeester, zeer bedreven in het kopiëren naar schilders als Jan Steen, Gabriël Metsu en Emanuel de Witte. Zij koos daarbij meestal voor interieurs en andere genrescènes die zij uitvoerde in aquarel. Dat zij hierin succesvol was, blijkt uit de mededeling van haar tijdgenoten Roeland van Eijnden en Adriaan van der Willigen dat haar kopieën in verscheidene aanzienlijke kunstverzamelingen te vinden waren.

Olieverfstukken van de hand van Anna de Frey waren en zijn zeldzaam. De melding in een Amsterdamse veilingcatalogus uit 1810 dat het daarin te koop aangeboden schilderij van een lezende man door Anna de Frey ‘het enigste in olieverf geschilderde stukje van deze kunst-tekenaresse’ was, is echter overdreven (Catalogus, 7). Zo werd in 1790 al op een veiling in Frankfurt een schilderij van ‘Jungfer Anne de Frey’ verkocht, dat een boerenwoning met een spinnende oude man en een vrouw voorstelde (Ketelsen en Von Stockhausen, 663).

Van Eijnden en Van der Willigen vermelden dat Anna de Frey ook tekenles gaf in Amsterdam en dat zij in 1808 in Mannheim zou zijn overleden.

Naslagwerken

Van der Aa; Van Eijnden en Van der Willigen;  Immerzeel; Kobus/De Rivecourt; Kramm; Lexicon Noord-Nederlandse kunstenaressen; Petteys; Regt; Scheen; Thieme Wurzbach.

Archivalia

Stadsarchief Amsterdam: DTB, Dopen 345, p. 16 (fol. 8v) [Anna Alida de Frey]. DTB, Trouwen 651, p. 367 [De Frey en Pootmann; met notitie over huwelijksdatum].

Werk

Werk van Anna de Frey in onder meer: Rijksprentenkabinet, Amsterdam; Amsterdam Museum; Stadtbücherei Köln-Chorweiler, Keulen; Albertina, Wenen.

Zie ook de Collectie Beelddocumentatie van de Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie, Den Haag.

Literatuur

Verzeichnis einer beträchtlichen Gemäldesammlung, veilingcatalogus Frankfurt, 25-9-1790 (Lugt nr. 4622) [zie Ketelsen en Von Stockhausen 2002].

Catalogus van eene fraaije verzameling kunstige schilderijen, veilingcatalogus Amsterdam (bij Ph. van der Schleij e.a.), 22-5-1810 (Lugt nr. 7788) 7, nr. 30.

J.A. Romberg en F. Faber, Conversations Lexicon für Bildende Kunst (Leipzig 1846) 214.

Les femmes artistes. Catalogue d’une collection unique de dessins, gravures et eaux-fortes, composés ou executés par des femmes (Amsterdam z.j. [ca. 1884]) 20-21.

O. Naumann, Frans van Mieris (1635-1681) the Elder, deel 2 (Doornspijk 1981) 75.

H.F. Schweers, Gemälde in deutschen Museen, deel 1 (München 1994) 583.

B.B. Fredericksen en R. Priem, Corpus of paintings sold in the Netherlands during the nineteenth century, deel 1: 1801-1810 (Los Angeles 1998) 252.

T. Ketelsen en T. von Stockhausen, Verzeichnis der verkauften Gemälde im deutschsprachigen Raum vor 1800, deel 1 (München 2002) 663.

Illustratie

Bellenblazende jongen in open venster, tekening door Anna Alida de Frey naar Frans van Mieris, gesigneerd (verso): ‘A. de Freij f: na F: van Mieris’; veiling Amsterdam (Sotheby’s), 2-11-2004, nr. 151 (illustratie afkomstig van: www.artnet.com).

Auteur: Marloes Huiskamp

Biografienummer in 1001 Vrouwen: 599

laatst gewijzigd: 13/01/2014

De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.