© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Marloes Huiskamp, Nijmegen, Barbara van, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Nijmegen [13/01/2014]
NIJMEGEN, Barbara van (geb. Rotterdam 3-11-1713 – begr. Rotterdam 5-4-1771), schilderes van bloemstillevens. Dochter van Elias van Nijmegen (1667-1755), behangsel- en decoratieschilder, en Johanna Stiermans (gest. 1750). Barbara van Nijmegen trouwde op 31-7-1740 in Rotterdam met Philippus Brouwer (gest. 1805). Uit dit huwelijk werden 3 dochters en 5 zoons geboren, van wie 3 kinderen de volwassen leeftijd bereikten.
Barbara van Nijmegen werd in 1713 geboren als jongste dochter van Elias van Nijmegen, een succesvol en welgesteld behangsel- en decoratieschilder, en Johanna Stiermans, dochter van een vlaskoper. Zij had minstens twee zusters en twee broers. De oudste kinderen in het gezin werden kort na hun geboorte gedoopt, de jongere pas veel later. Dit zal te maken hebben gehad met het feit dat haar van huis uit remonstrantse vader zich in de tussentijd had aangesloten bij de collegianten, die tegen de kinderdoop waren. Zodoende werd Barbara pas in 1733, op twintigjarige leeftijd, gedoopt.
Barbara van Nijmegen stamde uit een echte schildersfamilie. Haar vader, zelf als schilder opgeleid door zijn vader en broers, had een groot atelier in Rotterdam, waar ook Barbara’s broer Dionijs werkte. Diens zoon Gerard, die in 1768 zou trouwen met de amateurtekenares Suzanna Catharina Vijgh, zou eveneens schilder worden. Kennelijk had ook Barbara schilderstalent. Van Gool weet te melden dat zij ‘ene goede voortgang in de kunst gedaan had, met het schilderen van fraaie bloemen, waar van de proeven ten hare huize te zien zijn’ (Van Gool, 264). Zij schilderde dus bloemstillevens.
Blijkbaar schilderde Barbara van Nijmegen vooral voor haar eigen plezier, aangezien Van Gool zegt dat haar stillevens bij haar thuis te zien waren en geen melding maakt van andere verzamelingen.
Hij zegt voorts dat met Barbara’s ‘trouwen, kinderen krijgen en andere huwelijks- en huiselijke bezigheden’ het ‘kunstvuur’ in haar was ‘uitgedoofd’ (Van Gool, 264). De man met wie Barbara van Nijmegen op 15 juli 1740 in ondertrouw ging en op 31 juli trouwde was Phillippus Brouwer, jongeman uit Rotterdam. Het paar kreeg tussen 1741 en 1754 acht kinderen, van wie er drie jong overleden, terwijl de oudste dochter stierf in 1764, 23 jaar oud. Alle kinderen werden kort na de geboorte remonstrants gedoopt; Barbara en haar echtgenoot behoorden dus niet tot de collegianten.
Barbara van Nijmegen stierf in het voorjaar van 1771 in haar geboorteplaats Rotterdam en werd daar op 5 april begraven in de Grote Kerk. Zij liet twee minderjarige en drie meerderjarige kinderen na.
Naslagwerken
Van der Aa; Van Eijnden en Van der Willigen [onder Elias van Nijmegen]; Van Gool [onder Elias van Nijmegen]; Immerzeel [onder Elias van Nijmegen]; Lexicon van Noord-Nederlandse kunstenaressen; Petteys; Scheen; Thieme [onder Elias van Nijmegen]; Wurzbach [onder (fam.) van Nijmegen].
Archivalia
Gemeentearchief Rotterdam: DTB, Dopen, inv. 29 (remonstrants) [Barbara van Nijmegen, 28-3-1733]. DTB, Stadstrouw, index nr. 012 [Van Nijmegen en Brouwer]. DTB, Begraven, inv. 44 [Barbara van Nijmegen].
Literatuur
J.W. Niemeijer, ‘De ateliernalatenschap van het Rotterdamse schildersgeslacht Van Nijmegen’, Bulletin van het Rijksmuseum 17 (1969) 59-111, aldaar 95.
Auteur: Marloes Huiskamp
Biografienummer in 1001 Vrouwen: 481
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.