© DVN, een project van Huygens ING en OGC (UU). Bronvermelding: Marloes Huiskamp, Rozee, juffrouw, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: https://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/Rozee [13/01/2014]
ROZEE, juffrouw (geb. Leiden 1632 – gest. Leiden 1682), zijdekunstenares. Ze bleef ongehuwd.
Juffrouw Rozee werd volgens Houbraken in 1632 in Leiden geboren. Verder ontbreekt iedere informatie over haar leven; zelfs haar volledige naam is niet bekend. Houbraken voert juffrouw Rozee aan als voorbeeld van een vrouw die op het vlak van de kunsten niet onderdoet voor de mannen. Hij meldt dat zij tijdens haar leven een gerenommeerd zijdekunstenares was, die ‘van allerhande koleur van uitgepluisde zijde’ op paneel landschappen, bloemen, gedierten, portretten enzovoorts zo wist te verbeelden ‘dat men in een weinig afstand niet anders kon zien dan dat dezelve dingen, met verf, door een welbedreven penseel geschilderd waren’ (Houbraken, 262-263). Een van haar kunstwerken, ‘waar in een oude stam van een boom kwam, een spin in haar web, en voort een landschap’ wist zij voor het aanzienlijke bedrag van vijfhonderd gulden te verkopen. Deze ‘stam was zo natuurlijk met zijn schors, kwasten, en most begroeid, als ook de spin met haar fijne weefsel, naar het leven afgebeeld, dat het werk elk tot verwondering strekte, te meer alzo men de wijze hoe het zelve gemaakt was, niet kon begrijpen, waarom het gemene volk van haar zeide: dat zij toveren kon’ (Idem, 263). Wat voor techniek zij precies gebruikte, blijft onduidelijk.
Het werk van juffrouw Rozee haalde hoge prijzen en was ook buiten Leiden en zelfs in het buitenland te zien, zoals bij de groothertog van Florence, aldus Houbraken. Het moet hier gaan om Cosimo III de’ Medici, die in 1667/68 en 1669 door de Republiek reisde en tijdens zijn verblijf verschillende kunstenaars bezocht. Bij beide gelegenheden kwam hij ook naar Leiden. Het is niet uit te sluiten dat hij toen ook in het atelier van juffrouw Rozee is geweest en daar een stuk heeft gekocht of besteld.
Volgens Houbraken stierf juffrouw Rozee ‘ongetrouwd in ’t jaar 1682, in de ouderdom van 50 jaren’.
Naslagwerken
Van der Aa; Houbraken; Immerzeel; Kok; Kobus/De Rivecourt; Lexicon Noord-Nederlandse kunstenaressen; Petteys; Regt; Thieme; Verwoert; Weyerman; Wurzbach.
Literatuur
- M. Russell, ‘The women painters in Houbraken’s Groote schouburgh’, Woman's Art Journal 2 (1981) nr.1, 7-11, aldaar 7, 8.
- E.A. Honig, ‘The art of being “artistic”: Dutch women’s creative practices in the 17th century’, Woman's Art Journal 22 (2001/02) nr. 2, 31-39, aldaar 33, 39.
Auteur: Marloes Huiskamp
laatst gewijzigd: 13/01/2014
De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.