Wassenbergh, Elisabeth Geertruida (1729-1781)

 
English | Nederlands

WASSENBERGH, Elisabeth Geertruida (ged. Groningen 29-5-1729 – gest. Groningen 1781), schilderes. Dochter van Jan Abel Wassenbergh (1689-1750), portretschilder, en Johanna van Oijen (gest. 1771). Elisabeth Wassenbergh trouwde op 8-2-1778 in Groningen met Jan Tiddo Fockens (1725-ca. 1800), jurist. Dit huwelijk bleef kinderloos.

Elisabeth Geertruida Wassenbergh was het zevende en laatste kind van Jan Abel Wassenbergh en Johanna van Oijen. Haar vader was, behalve schilderijenhandelaar, de bekendste – en best betaalde – schilder van Groningen, die vooral leden van de plaatselijke elite portretteerde. Van hem leerden Elisabeth Geertruida en haar broer Jan (1716-1763) schilderen. Hun zuster Geertruida Abelia (geb. 1718) was goed in het ‘overheerlijk borduren van bloemen en vruchten’ (de Bruyn Kops, 120).

Al genoot Elisabeth Geertruida Wassenbergh als schilderes meer dan lokale bekendheid, toch heeft zij waarschijnlijk weinig van haar werk verkocht. De reden daarvoor is onbekend. Vast staat dat zij in haar schilderijen van gezelschappen en huiselijke taferelen vaak haar familieleden portretteerde. Ook maakte zij afzonderlijke portretten van haar familieleden. Wassenbergh schilderde in de stijl van de Leidse fijnschilders en overtrof volgens een tijdgenoot ‘in uitvoerigheid’ de schilderkunst van Gerard Dou (gecit. De Bruyn Kops, 121). Gedurende de krap vier jaren van haar huwelijk met Fockens heeft Wassenbergh niet meer geschilderd.

Na haar dood raakte Elisabeth Geertruida Wassenbergh in de vergetelheid, onder meer omdat in de loop der tijd veel van haar werken geanonimiseerd raakten. Pas in de tweede helft van de twintigste eeuw kwam er weer belangstelling voor haar werk en nam geleidelijk de kennis over en bekendheid van haar oeuvre toe. Nog altijd is daar echter slechts een miniem deel van achterhaald en beschreven. In 2006-2007 was er werk van haar te zien op een tentoonstelling over ‘De Zilveren Eeuw in Groningen’.

Naslagwerken

Van der Aa; Elck zijn waerom; Van Eynden en Van der Willegen; Van Gool; Immerzeel; Kobus/De Rivecourt; Kramm; Lexicon Noord-Nederlandse kunstenaressen; Verwoert; Wurzbach.

Archivalia

Zie Van Roekel (2006), 189-190.

Werken

Werk van Wassenbergh bevindt zich in het Rijksmuseum, Amsterdam, en vooral in het Groninger Museum. Zie ‘Oeuvrecatalogus Elisabeth Geertruida Wassenbergh’, in: Van Roekel (2006) 169-172.

Literatuur

  • C.J. de Bruyn Kops, ‘Elisabeth Geertruida Wassenbergh en haar familie, een 18de-eeuws schildersmilieu te Groningen’, Nederlands Kunsthistorisch Jaarboek 12 (1961) 119-147.
  • C. Boschma, ‘De familie Wassenbergh’, in: Idem, Zeven in een klap: oude kunst uit de randgewesten [Leeuwarden 1978] 19-22.
  • Joop van Roekel, De schildersfamilie Wassenbergh en een palet van tijdgenoten (Bedum 2006).

Illustratie

Zelfportret, 1754 (Groninger Museum / foto John Stoel).

Redactie

Biografienummer in 1001 Vrouwen: 502

laatst gewijzigd: 13/01/2014

De datum onder dit biografisch lemma geeft aan wanneer er voor het laatst aanvullingen en/of correcties in het stuk zijn doorgevoerd. Met ingang van 2023 is het project afgesloten.