Formats

 
English | Nederlands

Typebeschrijving

ALGEMEEN
Naam Bond van R.K. Ziekenfondsen in Nederland
naam, varianten van deze instelling is geen afkorting bekend
periode van bestaan 1932 - 1968
organisatie en inrichting in 1914 of 1915 werden door het R.K. Vakbureau voor het eerst plannen beraamd om katholieke ziekenfondsen op te richten, maar pas tussen 1926 en 1931 ontstonden er vier diocesane fondsen

de Bond werd op 12 april 1932 opgericht als een overkoepeling van deze diocesane ziekenfondsen (Utrecht, Breda, ’s-Hertogenbosch en Roermond) en een in oprichting zijnd fonds in het bisdom Haarlem
van deze ziekenfondsen waren toen ruim 100.000 mensen lid

de Bond vormde de koepel van:
Centraal Ziekenfonds van de Bossche Diocesane Werkliedenbond, opgericht 26 mei 1927
Centraal Ziekenfonds van de Limburgse R.K. Werkliedenbond opgericht 1 januari 1926
Onderlinge Ziekteverzekering van de Bredase Diocesane Werkliedenbond opgericht 14 juni 1930
Diocesaan Ziekenfonds St. Liduina in het Aartsbisdom Utrecht opgericht 18 juli 1931
(wel te onderscheiden van het in 1894 opgerichte Utrechtse plaatselijke ziekenfonds St. Liduina
de twee Liduina’s fuseerden in 1946)

een ouder katholiek ziekenfonds was het Kath. Ziekenfonds St. Johannes de Deo uit 1897

na de inwerkingtreding van de Ziektewet in 1930/31 namen de ledenaantallen sterk toe

in 1954 waren de volgende ziekenfondsen aangesloten:
De Onderlinge Ziekteverzekering Bisdom Breda
St. Joannes de Deo Bisdom Haarlem
het Centraal Ziekenfonds Bisdom ’s-Hertogenbosch
het Centraal Ziekenfonds Bisdom Roermond
St. Liduina Aartsbisdom Utrecht
deze vijf fondsen telden in 1954 722.886 verzekerden (530.618 verplicht en 191.468 vrijwillig)

het bestuur bestond in 1932 uit:
J. Hendriks sr., voorzitter
mr. L.B.J.J. Andriessen, secretaris
E. van der Zande, penningmeester
W. Koelemy
J. Paulus
A. de Wolf
J. Hendriks jr.
Jac. Alders (namens het R.K. Werkliedenverbond)
pater drs. D. Pillen o.f.m. (bisschoppelijk commissaris)
J.H.M.K. Beckers, medisch adviseur
de Bond trad als eerste toe tot de in 1950 opgerichte Association Internationale de la Mutualité
 
de Bond was een instelling van het R.K. Werkliedenverbond
bij een reorganisatie in 1961 kreeg de Bond rechtspersoonlijkheid, zodat men landelijke overeenkomsten namens de aangesloten ziekenfondsen af kon gaan sluiten
de band met de Katholieke Arbeidersbeweging werd minder sterk en het hoogste orgaan van de Bond werd de algemene vergadering die bestond uit de besturen van de aangesloten organisaties
pas in dat jaar werd voor het eerst een algemene jaarvergadering gehouden
deze vonden daarna jaarlijks plaats
vanaf 1961 werd jaarlijks een verslag opgemaakt
in 1961 ontstond ook het directeurenoverleg

in 1971 gingen de Centrale Bond en de Bond van R.K. Ziekenfondsen op in de Unie van Nederlandse Ziekenfondsen

voorzitters
J. Hendriks, 1932-1958
A.A.J. de Wolf, 1958-1964
J. Hendriks jr. (zoon van Hendriks sr.), 1964-1970
taak, activiteiten bij de oprichting waren de voornaamste taken:  administratieve ondersteuning, het afsluiten van overeenkomsten met artsen, appothekers en andere medewerkers, belangenbehartiging bij overheid en particulieren.
voorloper
geen
opvolger
literatuur (NCC) periodiek

Ziekenfondsvragen 1(1950) – 21 (1970)
verscheen maandelijks
de Koninklijke Bibliotheek bezit de jaargangen 2-9, 11-17 en 20-21
de Stichting Historie Ziekenfondswezen bezit diverse series, namelijk:
4 (1953/54) – 6 (1955) en 14 (1963) – 21 (1970) (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 195, doosnr. geen).


teksten

Bestuur van de Bond van R.K. Ziekenfondsen in Nederland
“Standpunt van de Bond van R.K. Ziekenfondsen in Nederland”, in:
Ziekenfondsvragen , 2 (1951/52), p. 223-225
[reactie op het ontwerp ziekenfondswet van minister Joekes
het riekt naar “staats-socialisme”
ziekenfondsen doen meer dan verzekeren
geen oog voor de vrije ontplooiing van het particulier initiatief
beroepsrecht is onvoldoende geregeld
wet bemoeit zich ten onrechte met de omvang en de samenstelling van de ziekenfondsbesturen]

Uden, C.W.A. van
“Ziekenfondsen en sociale verzekering”, in:
Ziekenfondsvragen , 3 (1952/53), p. 1-6
[reactie op een betoog van J.A. Veraart in “De Tijd” van 23 februari 1953
conclusie van Van Uden: Veraart heeft ongelijk, want hij meent ten onrechte “dat de ziekenfondsen een eigen, soortelijk van die sociale verzekering onderscheiden verzekering, casu quo spaarsysteem verzorgen, welke krachtens haar aard rechtstreeks dienstbaar is aan de volksgezondheid”]
+
voortzetting van de discussie in “De Sociale Verzekeringsgids” , p. 205-207

Bestuur van de Bond van R.K. Ziekenfondsen in Nederland
“Beleid voor de toekomst”, in:
Ziekenfondsvragen , 3 (1952/53), p. 97-100
[formulering van een reeks voornemens]
+
reactie door “Wo”[= A. Wolf ?] op p. 143-150

Bevers, Ad
“Gezondheidszorg en particulier initiatief”, in:
Ziekenfondsvragen , 4 (1953/54), p. 1-4
[verslag van een bezinningsmiddag gehouden op 22 april 1953 georganiseerd door de Katholieke Raad van Overleg voor Volksgezondheid
aanwezig was aarstbisschop-coadjutor mgr. Alfrink
met op p. 25-26 de tekst van Alfrink’s toespraak]

Bijzonder nummer uitgegeven bij gelegenheid van het derde congres van de Association Internationale de la Mutualité te Amsterdam 2-5 juli 1953
Ziekenfondsvragen , 4 (1953/54), p. 49-128
de volgende bijdragen zijn het vermelden waard:
G.M.J. Veldkamp, “Sociale verzekering of gezondheidszorg”, p. 63-68 [de ziekenfondsverzekering is een “instituut sui generis”]
C.W.A. van Uden, “Critische beschouwing van de hedendaagse ontwikkelingstendenzen van het Nederlands ziekenfondswezen”, p. 79-88 [de staat moet zich niet te veel inlaten met de ziekenfondsen]
F.L. van Helshoecht, “De internationale vereniging der mutualiteit”, p. 105-112 [korte geschiedenis vanaf 1927]
verslag van de derde algemene vergadering van de Association, p. 113-123

Hendriks, J. jr.
“Actuele ziekenfondsproblemen”, in:
Ziekenfondsvragen , 12 (1961/62), p. 29-41
[rede gehouden door de bondsvoorzitter op de algemene vergadering van 24 februari 1961]

Redactie
“Standpunt van de Bond van R.-K. Ziekenfondsen inzake de ontwerp-ziekenfondswet”, in:
Ziekenfondsvragen , 14 (1963/64), p. 1-10
[tekst van de nota door de Bond overhandigd aan de bijzondere commissie uit de Tweede Kamer die het ontwerp ziekenfondswet  voorbereidde]


geschiedschrijving van de Bond en de katholieke ziekenfondsen van buitenaf

Companje, K.P.
Convergerende belangen. Belangenbehartiging van de zorgverzekeraars in historisch perspectief 1900-2001
(Zeist, 2001), in het bijzonder p. 68-72.

Huige, Jan
Chris Mol 1892-1979. Van Brabantse dorpsdokter tot nationaal gezondheidspionier
Tilburg, 2004
[over de ziekenfondsen handelen in het bijzonder: p. 258-269]


geschiedschrijving van de Bond en de katholieke ziekenfondsen van binnenuit

Pas, W. van der
“Door strijd gestaald. Bijdrage tot de geschiedenis van het Katholiek Ziekenfondswezen”, in:
Ziekenfondsvragen , 8 (1957/58), p. 239-269
[geschiedenis van de katholieke ziekenfondsen en de Bond van R.K. Ziekenfondsen van 1894 tot 1957]

Uden, C.W.A., “Het ziekenfonds. Van niets tot iets in bestuur en wetgeving”, in: Ziekenfondsvragen , 8 (1957/58), p. 90-99, 141-151, 170-177 en 201-210
en 9 (1958/59), p. 66-74, 87-94, 101-109, 128-136, 155-159, 175-183, 201-208, 224-235, 245-255
[gedetailleerde geschiedenis van het ziekenfondswezen en het overheidsbeleid ten aanzien van ziekenbussen en -fondsen vanaf 1818
door het overlijden van de schrijver die uit de wereld van de ziekenfondsen voortkwam bleef deze studie onvoltooid
gebaseerd op onderzoek in ongepubliceerde archieven
met veel bijzonderheden over bussen rond 1840-1850]


Veldkamp, G.M.J.
“C.W.A. van Uden 75 jaar”, in:
Ziekenfondsvragen , 9 (1958/59), p. 25-35.
typering
zuil katholiek
ARCHIEF
periode archief 1931 - 1968
vindplaats Stichting Historie Ziekenfondswezen, Zeist
openbaarheid niet openbaar
geïnteresseerden dienen zich van tevoren te wenden tot de beheerder dr. K.P. Companje, Vrije Universiteit Medisch Centrum Amsterdam, sectie Medische Geschiedenis
omvang; inventarisnummers onbekend
informatiedrager papier
vernietigd uit de periode 1932-1941 zijn maar enkele stukken bewaard gebleven
de persoonlijke archieven van vander en zoon Hendriks zijn verloren gegaan.
toegang(en) database
kenmerk toegang geen
indices op toegang geen
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven in het archief van de Centrale Bond van onderling beheerde Ziekenfondsen
notitie door NN over de ontwikkeling van de Bond in de periode 1948-1954 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 86, doosnr. 194)

de Stichting Historie Ziekenfondswezen is in het bezit van een historisch dossier met stukken uit de periode 1932-1959 *

in het archief van de Algemene Raad bevinden zich stukken uit de periode 1932 en volgende jaren (zie daar).
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven geen
opmerkingen geen
INHOUD
structuur archief de ruggegraat van het archief bestaat uit bestuursstukken
structuur toegang de toegang heeft geen bijzondere structuur
bijlagen bij de toegang geen
seriële bescheiden notulen van de dagelijkse besturen van de aangesloten ziekenfondsen
jaren 1958-1959 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, doosnr. 60)
NB: deze vergaderingen gingen over de reorganisatie van de Bond

notulen van het Dagelijks Bestuur
jaren 1961 (20 maart) – 1970 (9 november) (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, voorl. 60)
NB: ontbreken de verslagen van:
1961, 24 februari en 28 juli
1962: 20 november
1963: 21 februari, 11 en 15 maart
1965: 5 januari en 14 juni
1966: 5 september en 7 november
NB: in Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 41, doosnr. 59 bevindt zich een tweede met deze overlappende serie notulen uit de periode 1968-1970

notulen van het Bestuur
jaren 1941-1959 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 147, doosnr. 276)
jaren 1961 – 1970 (Iron Mountain Rotterdam, nr. KLOHIZ 39, doosnr. 87)
NB: de laatste vergadering vóór de fusie is die van 17 december 1970
met verslagen van het directeurenoverleg en van andere besprekingen onder andere met de Stichting Autonome Ziekenfondsen

jaren 1960-1970 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 37, doosnr. 74)
NB:
volgens een opgaven van een archiefbeheerder van de Bond zijn de notulen compleet voor de jaren 1953-1956, 1958-1960, 1962-1963, 1965, 1968-1970
van de jaren 1961 onbreken de notulen van 20 maart en 4 april en van die van 1964 die van 11 april
de notulen voor de jaren 1941-1951 en 1966-1967 zijn zeer onvolledig
die van het jaar 1957 ontbreken geheel
de oudste notulen zijn van 14 oktober 1941
ook besprekingen met het Comité Lourdesbedevaart, enkele notulen ontbreken
vermeldenswaard zijn verder nog:
mededelingen over de zuidelijke federatiefondsen, gekwalificeerd als “strikt vertrouwelijk” 7 oktober 1953
notitie over de reorganisatie van de maatschappijziekenfondsen, 8 september 1953

tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog werd er op de volgende data vergaderd:
1941: 14 en 21 oktober, 22 december
1942: 9 december
1943: 21 april, 12 mei
1944, 5 mei
1945: niet

notulen van het directeurenoverleg
jaren 1961—1970 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 37, doosnr. 73)
NB: ontbreekt het verslag van de vergadering van 25 januari 1963

overige notulen
Studiecommissie Ziekenfondswezen, 1948-1949
(Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 10, doosnr. 22)
NB: de commissie moest zich beraden over het karakter van ziekenfondsen uitgaand van de vraag: “Is het wel juist een ziekenfonds gelijk te stellen met de gebruikelijke loondervings-verzekeringen?”
de commissie bestond uit de heren: J.G.. van den Brink, pater dr. L. Geeraets, H.J. Kuiper, B. Leijn, Jan Maenen, dr. Chr. Mol, pater D. Pillen o.f.m.., F. Spit, Jos Veldman, mr. A.C.M. van de Ven, mr. J.J.M. Veraart, mr. J. de Vreeze, P. Willemse en G.D. Zegers
op de laatste vergadering van 11 april 1949 werd besloten twee ter tafel liggende rapporten samen te voegen
+
brief van H.J. Kuiper aan zijn medecommissieleden waarin hij zich afzet tegen een conceptnota van de Stichting van de Arbeid, 28 september 1948
(Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 10, doosnr. 22)

agenda?s
bestuursvergaderingen 21 mei 1937 en 2 december 1939 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 96, doosnr. 177)

algemene vergaderingen
verslagen met teksten van de gehouden toespraken, 1961-1970 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 39, doosnr. 88)

jaarverslagen
1961- 1970 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 39, doosnr. 88)
NB: het eerste jaarverslag werd in 1932 opgesteld, daarop volgt dat van 1961

accountantsrapporten
jaren 1960-1970, onvolledig (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 92, doosnr. 184)
jaar 1962 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 7, doosnr. 13).
statistische gegevens geen
inhoud overig statuten en huishoudelijke reglementen
statuten en huishoudelijke reglementen, concepten en vastgestelde exemplaren, 1932-1965 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 86, doosnr. 196)

verhouding tot de katholieke arbeidersbeweging
verslag van een bespreking van het bestuur van de Bond met een delegatie uit het Verbondsbestuur van de Katholieke Arbeidersbeweging over de verhouding tussen beide, 18 september 1958 (Iron Mountain nr. KLOHIZ 41, voorl. 60)
verslag van een bespreking van het bestuur van de Bond met een delegatie uit het Verbondsbestuur over de wijziging van de statuten, 7 januari 1960 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 86, doosnr. 196)
brieven van de secretaris van de Bond aan de bestuursleden over de onderhandelingen met het Verbondsbestuur, 1960 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 86, doosnr. 196)

historisch dossier
in Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 10, doosnr. 22 bevindt zich een dossier met stukken over het ontstaan van de katholieke ziekenfondsen en hun verhouding tot de Maatschappij Geneeskunst *

jubileum 1932-1957
receptieboeken, gelukstelegrammen, brieven van de zeven bisschoppen met gelukwensen en een dankbetuiging voor de gift ten behoeve van de kerkenbouw, 1957 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 147, doosnr. 276)


overige stukken
resolutie van de Bond en het R.K. Werkliedenverbond in Nederland genomen op 24 oktober 1932 over het bestaansrecht van katholieke ziekenfondsen (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, doosnr. 60)

brief van de Bond aan het R.K. Werkliedenverbond over het wetsontwerp ziekenfondsen en over het bestaansrecht van katholieke ziekenfondsen, 1934 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, doosnr. 60)

adres van de Bond en het R.K. Werkliedenverbond aan de Tweede Kamer over het wetsontwerp ziekenfondsen van minister Slingenberg, 1936, met een circulaire aan de R.K. Volksbonden, R.K.  werklieden-verenigingen en aan de plaatselijke ziekenfondsen hierover, 1936 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, doosnr. 60)

adres van het Nederlands Verbond van Vakverenigingen aan de Tweede Kamer over het wetsontwerp ziekenfondsen van minister Slingenberg, 1936 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, doosnr. 60)

jubileum van dr. L.C. Kersbergen 40 jaar arts, 1938 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 96, doosnr. 177)

notitie van voorzitter Hendriks over het karakter van ziekenfondsen en de noodzaak van katholieke ziekenfondsen, dit mede in verband met zaken als: abortus provocatus, anticonceptie, kunstmatige inseminatie, euthanasie, huwelijksvoorlichting, psychotherapie en neurosen, december 1953 (Iron Mountain, Rotterdam, nr. KLOHIZ 41, doosnr. 60).
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan Ziekenfondsenbesluit (1941)
Ziekenfondswet (1962)

KB van 14 maart 1961, nr. 26 (goedkeuring nieuwe statuten
afgedrukt in bijvoegsel van de Ned. Staatscourant van 9 mei 1961)
KB van 9 maart 1965, nr. 40 (goedkeuring gewijzigde statuten).
verwijzing naar andere archiefvormers
geografische verwijzingen Nederland
internationaal niet van toepassing
opmerkingen de met een * gemerkte stukken zijn voorzien van een nadere toegang
Ongeldige invoer