Formats

 
English | Nederlands

Typebeschrijving

ALGEMEEN
Naam Collectie Naoorlogse plannen
naam, varianten In deze collectie zijn stukken beschreven over enkele in de jaren 1945-1946 gepubliceerde plannen om de gezondheidszorg en meer in het bijzonder de ziekenfondsen te reorganiseren
het gaat om: a) de Commissie-Snellen b) het plan van de in 1945 ingestelde Ziekenfondsreorganisatie Commissie, ook wel het ‘Plan-Heerlen’ genaamd c) de zogenaamde ‘Club-van-13’ waarover weinig bekend is d) het z.g. plan-Mol, geschreven door de arts Chr. Mol, arts en voorzitter van het Wit-Gele Kruis, waarin de ziekenfondsen dienden te worden teruggebracht tot administratieve organen en het particulier initiatief het hart van de gezondheidszorg zou moeten gaan vormen.
periode van bestaan 1943 - 1948
organisatie en inrichting a) Commissie-Snellen
de officiele naam luidde: Commissie tot Bestudeering van het toekomstig Ziekenfondswezen
ook wel genoemd ‘het plan van Medisch Contact’
de Commissie-Snellen is in 1943 opgericht op initiatief van het “Medisch Centrum” [= de illegale organisatie Medisch Contact] met als doel een plan op te stellen voor het ziekenfondswezen na de oorlog
in map 2 bevinden zich notulen van de subcommissie Organisatie van 9 januari 1943
de commissie telde ruim 20 leden en werd voorgezeten door dr. H.A. Snellen, specialist te Leiden, secretaris was de administrateur W.M. de Vos te Alphen aan den Rijn, rapporteur was dr. L.J. van der Mandele, specialist te Den Haag
de commissie bracht in oktober 1945 een rapport uit dat vervolgens werd gepubliceerd
naast deze commissie bestond nog een gelijkgeaarde groep van medisch-specialisten uit de grote steden, maar deze ging in december 1943 op in de Commissie-Snellen
waarschijnlijk is dit de commissie geleid door de Haagse internist, tevens chaf van het Centraal Militair Hospitaal, dr. L.J. van der Mandele (1890-1953) die op 16 mei 1943 voor het eerst bijeenkwam
b) de Ziekenfondsreorganisatie Commissie werd in het najaar van 1945 benoemd op voorstel van minister Wijffels en H.A.A.J. Martens, voorzitter van het Algemeen Ziekenfonds voor de Mijnstreek
in de commissie hadden zitting: H.J.M. Bartels, W.M. de Vos, F.C. Nieuwenhuyzen (namens de maatschappijfondsen), C.J. van Lienden (namens de Centrale Bond) en vertegenwoordigers van de beroepsorganisaties NMG, NMP, en NMT (resp. artsen, apothekers en tandartsen)
c) de Club-van-13: hiervan is terloops sprake in de dossiers van de Commissie-Snellen, maar veel meer is over deze groep niet bekend
d) zie over Chr. Mol de literatuur.
taak, activiteiten a) de visie van de commissie is verwoord in een gedrukt ontwerp van het eindrapport (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 22, doosnr. 115, map 12): “Door toedoen van al deze factoren en tevens tengevolge van de algemeene strooming tot samenwerking en ordening op sociaal en economisch terrein brak in verschillende kringen, zoowel in als buiten de artsenwereld, het inzicht baan, dat ook het ziekenfondswezen dringend behoefte had aan ordening, maar dat dit nòch kon geschieden door voortgang op de ambtelijke dictatoriale weg, nòch op de basis van de belangenstrijd van voor 1940. Met andere woorden, er dienden nieuwe wegen gezocht te worden en op verscheidene plaatsen maakte men zich daartoe op.”
het rapport-Van der Mandele wilde voortbouwen op het wetsontwerp-Slingenberg
er zou één landelijke ziekenfonds moeten komen onder te verdelen in 24 districtsziekenfondsen
verder een verplichte ziekenfondsverzekering beneden een inkomensgrens, een Centrale Ziekenfondsraad met verordenende bevoegdheden en daaronder Districts Ziekenfondsraden
b) het rapport werd op 24 april 1946 aangeboden aan de minister en pleitte voor herinvoering van de vrijwillige ziekenfondsverzekering
het plan verdween al snel in de lade omdat het niet spoorde met de ideeën van de minister en zijn ambtenaren
c) onbekend
d) Chr. Mol presenteerde zijn plan op de eerste naoorlogse vergadering van Medisch Contact op 16 en 17 juni 1945
een samenvatting werd afgedrukt in het blad Medisch Contact
voorloper
opvolger
literatuur (NCC) b)

Plan Heerlen betreffende de reorganisatie van het ziekenfondswezen in Nederland
Heerlen, mei 1946. 46 p.
[aanwezig in archief Algemeen Nederlands Onderling Ziekenfonds (ANOZ), ordner met stukken uit 1946]

Companje, K.P.
“Volks- of basisverzekering. Een niet te realiseren stelselwijziging?”, in:
Jaarboek HiZ 2000/2001 , p. 38-39

d)
Huige, Jan
Chris Mol 1892-1979. Van Brabantse dorpsdokter tot nationaal gezondheidspionier
Tilburg, 2004, over het plan p. 186

Medisch Contact , 1945, p. 12-28

a) en c)
geen
typering
zuil geen
ARCHIEF
periode archief 1943 - 1945 d) geen archief
vindplaats a) – c) Stichting Historie Ziekenfondswezen, Zeist
d) niet van toepassing
openbaarheid a) – c) niet openbaar
geïnteresseerden dienen zich van tevoren te wenden tot de beheerder dr. K.P. Companje, Vrije Universiteit Medisch Centrum Amsterdam, sectie Medische Geschiedenis
d) niet van toepassing
omvang; inventarisnummers a) 3 dozen = ca. 0,5 meter
d) niet van toepassing
informatiedrager a) – c) papier
d) niet van toepassing
vernietigd a) zo te zien is het archief in zijn geheel bewaard
d) niet van toepassing
toegang(en) a-c) database
kenmerk toegang a-c)geen
indices op toegang a-c) geen
originele archivalia van archiefvormer in andere archieven in het archief van de afdeling Volksgezondheid bevindt zich een exemplaar van het rapport-Van der Mandele zonder de titelpagina en het voorwoord
dit rapport werd op 6 februari 1946 ter kennisneming voorgelegd aan de minister van Sociale Zaken en is door hem geparafeerd.
originele archivalia van andere archiefvormers in dit archief; gedeponeerde archieven geen
opmerkingen geen
INHOUD
structuur archief a) Commissie-Snellen
het archief bestaat volgens de inventaris (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 113, doosnr. 223, map 2) uit 11 mappen, te weten:
1. correspondentie
2. vergaderverslagen
3. plan regeling ziekenfondswezen
4. conclusies
5. Commissie-van der Mandele
6. Rapport Van der Mandele
7. Rapport geneeskundige controle
8. honorering en contributie
8a. enquete huisartsenhonorering door dr. Nieuwenhuyzen
9. organisatie van de nieuwe Maatschappij Geneeskunst
10. diverse geschriften
11. rapport
het archief bevond zich toen in een stalen kast in de kamer Boekhouding in de IIde lade
deze orde bestaat nog steeds
structuur toegang a) de oorspronkelijke ordening is gehandhaafd
bijlagen bij de toegang a-c) geen
seriële bescheiden a – c) zie onder ‘inhoud overig’.
statistische gegevens a)
--
b) en c)
statistische gegevens van de ziekenfondsen aangesloten bij de Centrale Bond van Ziekenfondsen over de jaren 1948, 1949 en 1950, november 1951 (Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 96, doosnr. 177).
inhoud overig a) de mappen 1 tot en met 4 in: Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 113, doosnr. 223
de mappen 5 tot en met 9 in Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 113, doosnr. 224
de mappen 10 tot en met 12 in Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 22, doosnr. 115)

b) en c)
over deze plannen is wat te vinden in een dossier afkomstig van de federatie “V.M.Z.”(Iron Mountain, Rotterdam, KLOHIZ nr. 96, doosnr. 177)
het gaat vooral om de volgende stukken:
brief van W.M. de Vos te Alphen aan den Rijn aan A.H. Beenhakker te Haarlem met een door De Vos geschreven nota met een plan voor een regeling van het ziekenfondswezen, 1938
briefwisseling tussen G.M. de Vos, F. Notermans te Heerlen, F.C. Nieuwenhuyzen te Alphen aan den Rijn en mr. E.W.J. van Breukelen, advocaat te Heerlen over het plan Heerlen en andere plannen, augustus-september 1945
nota door NN  over de toekomst van het ziekenfondswezen, 24 mei 1948
nota door NN over het plan-Heerlen, z.d., voorzien van de aantekening ‘nog interessant mrt 1957” .
verwijzingen naar wetten, maatregelen en/of de uitvoering daarvan Ziekenfondsenbesluit (1941)
verwijzing naar andere archiefvormers
geografische verwijzingen Nederland
internationaal niet van toepassing
opmerkingen geen
Ongeldige invoer