Biografisch Woordenboek van Nederland Wiskundigen

© BWNW. Bronvermelding: Robert van der Waall, Baudet, Pierre Joseph Henry, in: Biografisch Woordenboek van Nederlandse Wiskundigen URL: https://resources.huygens.knaw.nl/BWNW/lemmata/data/baudetpierrejosephhenry [10/03/2019]



Het 'Vermoeden van Baudet', over het bestaan van rekenkundige rijen in deelverzamelingen van de natuurlijke getallen, is vernoemd naar Pierre Joseph Henry Baudet.

BAUDET, Pierre Joseph Henry, wiskundige (Baarn, 22 januari 1891 - Den Haag, 25 december 1921). Zoon van Henri Philippe Baudet, neuroloog, en Sara Johanna Mulié. Gehuwd met Ernestine Louise Augusta van Heemskerck. Uit dit huwelijk werden twee zoons en een dochter geboren.

P.J.H. Baudet studeerde wiskunde aan de Rijksuniversiteit Leiden vanaf 1908, onder meer bij J.C. Kluyver. Na zijn doctoraalexamen in 1914 werd hij wiskundeleraar op zijn vroegere middelbare school, het Stedelijk Gymnasium in Den Haag (tegenwoordig Gymnasium Haganum). Hij behoorde tot de Haagse omgeving van F. Schuh, hoogleraar aan de Technische Hoogeschool te Delft. In samenspraak met Schuh bereidde hij het proefschrift voor waarop hij in 1918 promoveerde bij J.A. Barrau aan de Rijksuniversiteit Groningen: Groepentheoretische onderzoekingen. Baudet was nog geen dertig toen hij in 1919 werd benoemd tot hoogleraar aan de Technische Hoogeschool. Zijn leven kwam tot een abrupt einde, door longontsteking, op Eerste Kerstdag 1921.

Baudet is bekend gebleven vanwege het zogenaamde 'Vermoeden van Baudet'. In zijn oorspronkelijke vorm luidt dit vermoeden als volgt: is de verzameling natuurlijke getallen in twee klassen ingedeeld, dan is in ten minste één van die klassen een rekenkundige rij van t getallen aanwezig, waarbij t een willekeurig natuurlijk getal is. Onafhankelijk van de Haagse gebeurtenissen formuleerde Issai Schur (1875-1941), hoogleraar in Bonn en Berlijn, eenzelfde vermoeden. In 1927 bewees Bartel van der Waerden het in een wat algemenere vorm: bij elk tweetal natuurlijke getallen t en s bestaat er een getal n, afhankelijk van t en s, zó dat het volgende geldt: is de verzameling {1, 2, 3, ..., n} in s klassen ingedeeld die paarsgewijs geen elementen gemeenschappelijk hebben, dan bestaat in ten minste één van die klassen een rekenkundige rij van t getallen: de stelling van Van der Waerden.

Baudet was, behalve wiskundige, vooraanstaand schaker en beoefenaar van het zogeheten Laska-spel, een uitvinding van de wereldkampioen schaken Emanuel Lasker. Ook was Baudet een gedreven cellist en pianist. Ten slotte deed hij op taalkundig gebied velen verbaasd staan: hij sprak ten minste vier Oost-Europese talen vloeiend.

Bronnen

  • Arrias, E., "In Memoriam Prof. P.J.H. Baudet", Eigen Haard, wekelijksch tijdschrift voor het gezin, 48 (1922): 92-94. 
  • Schuh, Frederik, "In Memoriam" (Pierre Joseph Henry Baudet), Christiaan Huygens, 1 (1921/1922): 145.
  • Waerden, Bartel L. van der, "Beweis einer Baudetschen Vermutung", Nieuw Archief voor Wiskunde 15 (1927): pp. 212-216. 
  • Waerden, Bartel L. van der, Wie der Beweis der Vermutung von Baudet gefunden wurde, Abhandlungen aus dem Mathematischen Seminar der Hamburgischen Universitaet, 28 (1965): 6-15.
  • Soifer, Alexander, "The Baudet-Schur Conjecture on Monochromatic Arithmetic Progressions: an Historical Investigation", Congressus Numerantium, 117 (1996): 207-216.
  • Soifer, Alexander, "Pierre Joseph Henry Baudet: Ramsey theory before Ramsey", Geombinatorics, 6 (1996): 60-69.
  • Hart, K.P., "De stelling van Van der Waarden", Nieuw Archief voor Wiskunde serieV, 8, nr. 2 (juni 2007): 92-97. http://www.nieuwarchief.nl/serie5/pdf/naw5-2007-08-2-092.pdf

Publicaties

  • "Een sluitingsprobleem op de hyperboloïde", Handelingen van het Nederlandsch Natuur- en Geneeskundig Congres, 16 (1917): 160-167.
  • "Eenige eigenschappen betreffende breuken gelegen tusschen twee gegeven breuken", Nieuw Archief voor wiskunde serie II, 12 (1918): 307-321. [met F. Schuh]
  • Groepentheoretische onderzoekingen, Groningen / Den Haag: Martinus Nijhoff (1918). http://www.math.ru.nl/werkgroepen/gmfw/bronnen/pbaudet3.html [proefschrift]
  • Het limietbegrip, Groningen: Noordhoff (1919). http://www.math.ru.nl/werkgroepen/gmfw/bronnen/pbaudet2.html [inaugurale rede]
  • "Het Nim-spel en uitbreidingen daarvan", Nieuw Archief voor Wiskunde serie II, 13 (1919): 278-287.
  • "Een nieuwe theorie van het onmeetbare getal", Christiaan Huygens, 1 (1921/1922): 33-47. http://www.math.ru.nl/werkgroepen/gmfw/bronnen/pbaudet4.html
  • "Invoering der rationeele getallen als tripels natuurlijke getallen", Nieuw Archief voor Wiskunde serie II, 14 (1922): 1-10. [met F. Schuh]
  • "Gelijktijdige invoering der negatieve en der imaginaire getallen", Christiaan Huygens, 1 (1921/1922): 225-231. [postuum verzorgd door J. Teixeira de Mattos en F. Schuh]
  • "Een stelling over rekenkundige reeksen van hoogere orde", Christiaan Huygens 1 (1921/1922): 225-231. http://www.math.ru.nl/werkgroepen/gmfw/bronnen/pbaudet1.html [postuum]


Auteur: Robert van der Waall

 Laatst gewijzigd: DB november 2018