Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 3572

Nummer 3572
Datum 2-12-1952
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Van Ittersum 337; Van Ittersum 348
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Ittersum, G.E. van (info)
Ontvanger(s) Beyen, J.W. (info)
Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Djakarta
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Nationaal Archief
Bestand archief Minkol., codetel. 1952
Dossiernummer 8
Trefwoorden Abdulkadir Widjojoatmodjo, o.m. plv. lt.-gouverneur-generaal van Nederlands-Indië
Ali Budiardjo, staatssecretaris van Oorlog van Indonesië '50-'53
Bambang Sugeng, kolonel TNI, tijd. chef staf landmacht
Bambang Utoyo, kolonel TNI, troepencommandant Zuid-Sumatra
Indonesië, politieke/bestuurlijke aangelegenheden in -
kabinet/-scrises/-sformaties, Indonesische -
Masjumi, Madjelis Sjura Moslimin Indonesia
Nasution, Abdul Harris, kolonel/lt.-generaal TNI, chef staf '55-'62, minister van Defensie '59-'66
Octoberaffaire/17e -
ontslag/aftreden
parlement, Indonesische -
pers/publieke opinie, Indonesische
PNI, Partai Nasional Indonesia
PSI, Partai Sosialis Indonesia
regeringsverklaring, Indonesische
Simatupang, T.B., kolonel/gen.-majoor, chef generale staf TNI
Sjahrir, Sutan, PSI-leider
strijdkrachten, Indonesische, positie van de - als politieke machtsfactor
Sukarno, positie/houding van -
Sultan van Djokja, Hamengku Buwono IX, minister van Defensie 12/'49-9/'50, 4/'52-8/'53
Sumatra, Zuid -/Palembang
voorlichting/propaganda/publicatie/verklaring/communiqué, Indonesische
Annotatie slotnoot:
Over de positie van de Sultan seinde Van Ittersum vervolgens op 2 dec. onder no 340, dat deze 'steeds zwakker' werd. 'Sjahrir liet hem onlangs onverwachts in de steek door in een  interview te verklaren, dat de PSI-ministers in het Kabinet, hetwelk zoals bekend door de PSI als een zakenkabinet wordt beschouwd, zich niet zonder meer solidair zullen verklaren met de Sultan bij diens eventueel aftreden. Volgens de Indonesia Raya zou de Sultan zijn ontslag Woensdag indienen. Van de zijde van het Kabinet van de Minister-President vernam ik echter, dat zulks niet het geval is geweest doch "elk ogenblik" zou kunnen geschieden. Ik acht het zeer goed mogelijk, dat de Sultan in besprekingen met Wilopo zijn aftreden conditioneel in het vooruitzicht heeft gesteld. Het uitstel van de vergadering op zijn verzoek wijst erop dat hij een verzoek om ontslag nog niet formeel ter kennis van het Kabinet heeft gebracht. Van dezelfde zijde werd mij verder medegedeeld, dat Bambang Sugeng heden uit Surabaja in Djakarta wordt verwacht en dat zijn bevindingen van beslissende invloed zullen zijn op het verdere verloop van zaken.' - - - T.a.p.
    Op 6 dec. vervolgde Van Ittersum onder no 348: 'De Nieuwsgier van hedenmorgen bracht onder twee kolommen kop het onjuiste, door Merdeka gelanceerde bericht, dat Bambang Sugeng niet was verschenen, omdat hij volgens politieke waarnemers geen heil zag in voortzetting van zijn gesprek met de sultan, die niet bereid was te voldoen aan zijn voorwaarde Simatupang en Ali Budiardjo te laten vallen. De besprekingen van de sultan en Bambang Sugeng, die donderdagmiddag hier op uitnodiging van de sultan arriveerde, hebben in zoverre resultaat gehad, dat het kabinet gisterenavond tot enige besluiten is kunnen komen: als eerste stap in het kader van de integrale afwikkeling als bedoeld in de Regeringsverklaring van 22 november jl. is besloten enkele hoofdofficieren van het hoofdkwartier van de landmacht, onder wie kolonel Nasution, van hun functie te ontheffen. De vervanging van Nasution zal op korte termijn plaatsvinden. Bekendmaking van andere maatregelen zal over enige dagen volgen, aldus werd officieel medegedeeld. Vermoedelijk is het de bedoeling door het ontslag van Nasution - hij gaat in de handel - de gemoederen in Surabaja en Makassar te kalmeren, om vervolgens tot mutaties onder de territoriale commandanten over te gaan. Hoogst waarschijnlijk zal Bambang Sugeng wel voor de functie van chef staf Landmacht zijn bestemd. Of hij een benoeming daartoe zal aanvaarden zonder het stellen van enige voorwaarden ten aanzien van het aanblijven in de toekomst van Simatupang en Ali Budiardjo is mij momenteel niet bekend. Naar ik van socialistische zijde nader vernam, heeft Sjahrir de sultan niet in de steek gelaten, zoals ik in mijn 340 stelde, doch heeft laatstgenoemde aangedrongen op het aanblijven van de socialistische ministers in geval van zijn aftreden, teneinde een kabinetscrisis te vermijden. Hoewel de jongste regeringscommuniqué enige aanleiding geeft tot de veronderstelling, dat er een zekere ontspanning in de politieke toestand is ontstaan, zou ik mij van enig definitiever commentaar op dit moment willen onthouden.' T.a.p.
Zie ook 3552: Van Ittersum 324
3576: Van Ittersum 358
PDF afbeelding (377 KB)