Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 4325

Nummer 4325
Datum 16-12-1955
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Van Bylandt 954
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Bylandt, W.F.L. van (info)
Ontvanger(s) Beyen, J.W. (info)
Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Djakarta
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, ingekomen codetel. Djakarta 1955
Dossiernummer
Trefwoorden Amerika, houding/positie van -
Anak Agung Gde Agung, Ide (AA), minister van Binnenlandse Zaken van Indonesië 12/'49-12/'50; ambassadeur te Brussel, '50-'54; minister van Buitenlandse Zaken '54-maart '56
communisme
Cumming, Hugh S., Officer US Embassy Djakarta '53-'57
Indonesië, politieke/bestuurlijke aangelegenheden in -
Sukarno, redevoeringen/uitlatingen van -
Annotatie slotnoot:
In reactie op dit telegram seinden Beyen/Luns op 21 dec. onder no 626 aan Van Bylandt: 'Het optreden van Sukarno werd door Luns in de besprekingen met Anak Agung reeds meer dan eens ter sprake gebracht. De reactie is dan steeds dat men aanneemt dat wij voldoende weten welk een enorm probleem de persoon van de president voor de Indonesische regering betekent, dat ook zij dit optreden betreurt, maar er weinig aan doen kan. Het merkwaardige is dat het tegenwoordige bewind zelfs niet naar buiten de schijn tracht op te houden, de macht in handen te hebben, zoals ook reeds eerder bleek uit uitlatingen van Harahap tegenover u. Toen Anak Agung erop werd gewezen dat de president in Surabaja had verklaard dat de communisten in de toekomstige regering behoren te worden opgenomen, reageerde hij met de mededeling dat hij dergelijke uitlatingen prachtig vond, omdat deze de president openlijk in conflict zou brengen met de NU en deze laatste partij dus aan de goede kant zouden brengen. Wij menen dat het weinig practisch nut heeft indien u officiële stappen naar aanleiding van Sukarno's optreden bij Harahap zou doen. Anderzijds kan u tegenover Indonesische autoriteiten zonder enig bezwaar doen blijken dat dat optreden hier te lande een zeer ongunstige indruk heeft gemaakt en dat het ons versterkt in onze twijfel of inderdaad in Indonesië in voldoende brede kring de wens leeft om tot betere betrekkingen met Nederland te komen.' Archief BZ, uitgaande codetel. Djakarta 1955.
      Van Roijen reageerde bij tel. no 672 van 22 dec. als volgt op Van Bylandt no 954: 'Medewerker bezocht hedenmorgen op mijn instructie Kenneth Young, director Office of Philippine and Southeast Asian Affairs op State, teneinde aandacht te vestigen op links-extreme passages in redevoeringen Sukarno tijdens diens verkiezingstournée door Indonesië - - - en overhandigde hierbij notitie behelzende de meest markante anti-westerse en pro-communistische passages. Medewerker liet duidelijk uitkomen het geenszins in onze bedoeling lag 'te stoken' tegen Indonesië doch slechts te attenderen op een potentieel zeer gevaarlijke ontwikkeling daar te lande. Kenneth Young zei dat hij door Amerikaanse ambassade Djakarta  ook terzake op de hoogte was gehouden maar dat betrokken 'points' niet zo duidelijk naar voren waren gekomen, hetgeen mij niet verwondert gezien instelling Cummings en zijn medewerkers. Overigens meende Young dat Sukarno's actie gezien diende te worden als poging om overwicht PNI in Constituante te verkrijgen; hij sympathiseerde echter met Nederland voor wie dit onaangenaam moest zijn. Medewerker repliceerde hierop door nadrukkelijk op feit te wijzen dat deze links-extreme houding van Sukarno kennelijk de communisten in de kaart speelde en wel degelijk grote gevaren inhield niet alleen voor Nederland doch voor het gehele westen inclusief Amerika in welk verband hij mede wees op SEATO. - - - Ik meende de hoop te mogen koesteren dat het wijzen op de pro-communistische tendens in Sukarno's redevoeringen, ondanks Youngs bovengenoemde instelling toch enig effect zal sorteren. Een analoog bezoek bracht medewerker aan Dunham, officer in charge Swiss-Benelux Affairs, waarbij een zelfde optekening als bij Young werd overhandigd.' Archief BZ, ingekomen codetel. Washington 1955.
Zie ook 4369: Van Bylandt 861
PDF transcriptie (57 KB)