Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 5689

Nummer 5689
Datum 1-12-1957
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Hasselman 1114; Hasselman 1115; Hasselman 1121; Hasselman 1126
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Hasselman, A.H. (info)
Ontvanger(s) Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Djakarta
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, ingekomen codetel. Djakarta 1957
Dossiernummer
Trefwoorden bedrij(fsle)ven, houding/positie van het -
luchtvaartaangelegenheden
massademonstraties/betogingen; zie ook Indonesië, Irianactie vanaf nov. '57
Nederlanders in Indonesië, houding/(veiligheids)positie van -
Sukarno, positie/houding van -
toelatings-/uitwijzingsbeleid/reisdocumenten, Indonesië
Annotatie Telegrammen Hasselman 1114 en 1115 zijn gedateerd 1 december, Hasselman 1121  en 1126  2 december 1957.

inleidende noot:
Op 7 nov. had Luns onder no 523 geseind dat de KLM-directie Konijnenburg Djakartawaarts had gezonden 'om Sukarno, bij wien hij acces heeft, erop te wijzen dat KLM genoodzaakt zou kunnen worden haar bemiddeling in exploitatie Garuda terug te trekken indien zij gevaar zou lopen voor personeel en materieel. Tengevolge daarvan zou het gehele bedrijf van Garuda vrijwel moeten worden stilgelegd.' De KLM-directie gaf zich er voorts volgens Luns rekenschap van 'dat maatregelen als vorenbedoeld repercussies zouden kunnen hebben op exploitatie van Amsterdam-Djakarta lijn. KLM-directie meent dit risico te moeten nemen. Reeds thans wordt erop toegezien dat op Kemajoran zo min mogelijk KLM-machines aanwezig zijn.' Archief BZ, uitgaande codetel. Djakarta 1957.
      Op 28 nov. had Hasselman m.b.t. geruchten over al dan niet verlenging van de landingsvergunning voor de KLM onder no 1101 geseind 'dat KLM-vertegenwoordiger van zijn relaties tracht te weten te komen, wat het standpunt van het ministerie van Verbindingen zou zijn ten opzichte van een te verwachten aanvrage onzerzijds tot verlenging [van landingsvergunning]. Naar hij tot dusverre meent te hebben begrepen zou Verbindingen uit zuiver zakelijke overwegingen willen adviseren tot verlenging over te gaan. Mocht zich van Nederlandse zijde de vraag voordoen of het op dit ogenblik opportuun is een verlenging aan te vragen, dan zou KLM-vertegenwoordiger alhier geneigd zijn deze vraag bevestigend te beantwoorden, omdat hij uit commerciële overwegingen zekerheid te prefereren vindt boven op goed geluk doorvliegen, met elke dag de kans van een verbod. Hoewel ik onder de huidige omstandigheden generlei idee heb over de mogelijke reactie van Luar Negeri zou ik mij persoonlijk op dit ogenblik daarmede akkoord willen verklaren.' - - - Archief BZ, ingekomen codetel. Djakarta 1957.
     Hierop seinde Luns onder no 587 dat ook hij 'het raadzaam [achtte] de verlenging der KLM-frequenties op een daartoe naar uw oordeel meest geëigend ogenblik avant eind 1957 aan te vragen, daar met wachten tot na 1 januari KLM zich in gebreke zou stellen'. - - - Archief BZ, uitgaande codetel. Djakarta 1957.

slotnoot bij tel. no Hasselman 1114:
Onder verwijzing naar dit telegram seinde Luns op 1 dec. onder no 596: '2 december zal in Londen een voorlopige vergunning voor 5 terminal frequenties in Singpore met volledige rechten worden aangevraagd. Singapore zal hiervan door KLM-vertegenwoordiger Singapore op de hoogte worden gesteld, terwijl KLM BOAC zal inlichten. KLM-directie stelt als richtlijn te Singapore de voor de passagiers gunstige aansluiting te geven en bij gelijke mogelijkheden aan Garuda voorkeur geven. - - - Hangende nadere overweging zet KLM assistentiecontract Garuda voort. Verzoeke ook Van Houten in te lichten. KLM publiceerde persbericht.'  Archief BZ, uitgaande codetel. Djakarta 1957.
    Hierop seinde Hasselman op 3 dec. onder no 1136: 'Volgens mededeling Duyf landingsrechten KLM Singapore verzekerd, te weten drie maal per week met full commercial right plus tweemaal met rights voor opvanging verbindingen met Djakarta.' Archief BZ, ingekomen codetel. Djakarta 1957.

Noot bij 'de aanslag op Sukarno' in tel. no Hasselman 1115:
'Op 30 nov. had Hasselman onder no 1112 geseind, dat hij vernomen had dat 'hedenavond een granaataanslag op president werd gepleegd tijdens bezoek aan school in Djakarta. Sukarno ongedeerd doch 14 gewonden, voornamelijk schoolkinderen.' Archief BZ, ingekomen codetel. Djakarta 1957.
      Op 1 december vervolgde Hasselman onder no 1119: 'Hedenavond hielden Djuanda en Sudibjo toespraken voor radio. Djuanda sprak over de aanslag op de president en keurde terroristische daden van deze soort af. Hij sprak namens de regering die in speciale zitting heden is bijeengekomen op welke zitting mede Irian Barat in verband met het mislukken van de actie in de VN was behandeld. Hij wees op noodzaak van hechter eenheid tegenover het Nederlands kolonialisme en grotere nationale waakzaamheid. Sudibjo kondigde hierna namens het actiecomité een instructie af aan alle arbeiders werkzaam in bedrijven die 100 % Nederlands zijn om op 2 december gedurende 24 uur te staken.' T.a.p.
Zie ook
PDF afbeelding (250 KB)