Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1963

 
English | Nederlands

Gegevens van record 6419

Nummer 6419
Datum 9-8-1958
Soort codetelegram(men)
Kenmerk Van Boetzelaer 322
Opschrift/Bijlage(n)
Verzender(s) Boetzelaer van Asperen, C.W. van (info)
Ontvanger(s) Luns, J.M.A.H. (info)
Plaats van opmaak Londen
Plaats van bestemming Den Haag
Bewaarplaats Archief ministerie van Buitenlandse Zaken
Bestand archief BZ, ingekomen codetel. Londen 1958
Dossiernummer
Trefwoorden Amerika, militaire steun/wapenleveranties van - aan Indonesië
Australië, houding/positie van -
Brentano, Heinrich von, minister van Buitenlandse Zaken van West-Duitsland
Duitsland, houding/positie van West -
Italië, houding/positie van -
marine-aangelegenheden
NAVO, 'common understanding' in de Raad van de - (NAR)
NAVO/Noord-Atlantische Verdragsorganisatie
Petrie, C., Officer Indonesia Desk FO
Verenigd Koninkrijk, militaire steun/leveranties van - aan Indonesië
wapen(s)/oorlogsmateriaal, -transacties/embargo op -/vergunningen voor - voor Indonesië
Annotatie inleidende noot:
Op 17 juli had Buitenlandse Zaken onder no Celer 102 aan Londen geseind: - - - 'Thans is met zekerheid bekend dat Vickers Armstrong 6 torpedo's heeft geleverd ten behoeve van de uit Italië afkomstige fregatten. ALRI-officieren zouden naar Engeland zijn vertrokken voor de overname van deze torpedo's en vermoedelijk voor instructiedoeleinden. Gelieve hieromtrent nadere inlichtingen in te winnen op het Foreign Office en indien inderdaad sprake is van onderhavige leverantie daartegen ernstig bezwaar te maken en daarbij uiting te geven aan de teleurstelling van de Nederlandse regering over het feit dat op een moment waarop het vraagstuk van de verdediging van Nederlands Nieuw-Guinea alle aandacht vraagt door een bevriend land tot levering van torpedobewapening aan Indonesië werd besloten.' Archief BZ, uitgaande codetel. Londen 1958.
   Op 22 juli werd onder no 302 een eerste, voorlopige reactie van 'Miss Petrie van South East Asia Department Foreign Office' doorgeseind, d.w.z. 'nader antwoord werd toegezegd', aldus Van Boetzelaer. T.a.p.

noot bij 'Stikker 49' en 'Stikker 36': zie recordnummer 6417.

slotnoot:
Onder verwijzing naar Van Boetzelaer 322 seinde Luns op 12 aug. aan Lamping te Bonn, dat hij ter inlichting van Londen zou willen weten 'welk standpunt de Bondsregering thans inneemt inzake levering aan Indonesië van motortorpedoboten [MTB's] met in subcontract door Engeland te leveren torpedobewapening.' Tevens verzocht Luns hierbij 'te doen uitkomen dat de bezwaren tegen levering torpedobewapening, ook in subcontract - - - thans in nog sterkere mate gelden nu Indonesische bedreiging van NNG toegenomen is. Daarbij ware in herinnering te brengen de medelingen en toezeggingen door Brentano aan mij gedaan (vide mijn 61).'
        Onder no 61 had Luns namelijk op 25 juni aan Lamping geseind dat Von Brentano hem desgevraagd medegedeeld had 'dat geen verandering in de Duitse politiek terzake [van wapenleveranties aan Indonesië] werd overwogen en [toegezegd had] Nederland in NATO eventueel te zullen ondersteunen.' Archief BZ, postarchief Washington, 921.151 Indonesië, mil. aankopen deel III. Zie recordnummer 6601.
         Eveneens naar aanleiding van Van Boetzelaer 322 seinde Luns op 14 aug. onder no 93 aan Lovink te Canberra: 'Ik verzoek u met betrekking tot door Engeland aan Indonesië te leveren torpedobewapening op External Affairs medewerking Australische regering te verzoeken om conform argumenten gebezigd in mijn 67 inzake Fairey Gannets bij Engelsen aandringen geen torpedo's leveren.' Archief BZ, uitgaande codetel. Canberra 1958.
        Hierop antwoordde Lovink op 16 aug. onder no 126: 'Medewerker bezocht hoofd Zuidoost- Azië Desk, die dezelfde procedure toezegde als indertijd voor Fairy Gannets, derhalve eerst officieel advies inwinnen van militairen. - - - Betrokkene zei dat Engeland Australië over deze levering niet had ingelicht, indertijd wel over Gannets.' Archief BZ, ingekomen codetel. Canberra 1958.
        Op 22 aug. vervolgde Lovink onder no 128: 'Medewerker werd op External Affairs ontboden en vernam ter persoonlijke informatie dat Australië Nederlands standpunt inzake torpedo's te Londen zal ondersteunen en dat militaire advies slechts formaliteit is. - - -Medewerker kreeg uit gesprek de indruk dat over wapenleveranties wrijving tussen Britten en Australiërs is ontstaan. Toen ambtenaar vroeg over welke houding bent u meer teleurgesteld, de Amerikaanse of de Britse, zeide medewerker, dat bij Amerikanen "roeping" om Azië voor communisme te vrijwaren als verzachtende omstandigheid kon gelden maar de Britten hadden dezelfde historische ontwikkeling beleefd als wij en stonden thans ook voor analoge problemen, b.v. Aden, zodat huidige wapenleveranties totaal onbegrijpelijk zijn, tevens bovendien in groter commercieel verband van weinig betekenis. Hierop werd geantwoord: "Wij denken er precies zo over". Dergelijk desavoueren van Britten werd nog nimmer op External Affairs gehoord.' - - - T.a.p.
Zie ook 6396: Luns 271
6417: Stikker 49
6421: Luns 116
6601: Lamping 216
PDF afbeelding (207 KB)